Jezioro Bodeńskie: Różnice pomiędzy wersjami

Jezioro Bodeńskie
	; Typowy dla Jeziora Bodeńskiego krajobraz w okolicy miejscowości Birnau
	Położenie
Państwo	Niemcy; Austria; Szwajcaria
Wysokość lustra	395,23 m n.p.m.
Wyspy	Mainau, Reichenau, Lindau
	Morfometria
Powierzchnia	538,5 km²
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 63 km; 14 km
Głębokość; • średnia; • maksymalna	; 90 m ; 254 m
Objętość	48 km³
	Hydrologia
Rzeki zasilające	Ren
Rzeki wypływające	Ren
	Położenie na mapie Alp Jezioro Bodeńskie
	47°38′00″N 9°24′55″E/47,633333 9,415278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 15:48, 15 sty 2024

Jezioro Bodeńskie (niem. Bodensee, wym. MAF: [ˈ b o ː d n̩ˌ z e ː], ^ⓘposłuchaj; fr. lac de Constance; ret. lai da Constanza; wł. lago di Costanza) – jezioro u podnóża Alp, na pograniczu Niemiec, Austrii i Szwajcarii, trzecie pod względem wielkości w Europie Środkowej (po Balatonie na Węgrzech i Jeziorze Genewskim na granicy szwajcarsko-francuskiej). Jezioro Bodeńskie jest rezerwuarem wody pitnej dla ok. 4,5 mln ludzi (roczny pobór: ok. 180 mln m³).

Nazwa

Nazwa jeziora pochodzi od jednej z najstarszych miejscowości nad nim położonych – wsi Bodman na zachodnim końcu odnogi Überlinger See. Starożytni Rzymianie nazywali to jezioro po łac. Lacus Brigantinus, od miasta Bregencja (łac. Brigantium). W niektórych językach europejskich nazywa się je Jeziorem Konstanckim, od największego leżącego nad nim miasta – Konstancji (fr. Lac de Constance, ang. Lake Constance, wł. Lago di Costanza).

Status międzynarodowy

Jest przedmiotem umów międzynarodowych, podpisanych m.in. między Badenią i Szwajcarią (z 20/31 października 1854 r.) oraz między Rzeszą Niemiecką i Szwajcarią (z 28 kwietnia 1878 r. i z 24 czerwca 1879 r.). Umowy te zostały uznane przez powstałą w 1949 r. Niemiecką Republiką Federalną za nadal obowiązujące. W czasie obu wojen światowych Rzesza wyznaczyła linię w poprzek jeziora, strzeżoną przez siły zbrojne^[1].

Liczby i fakty

Powierzchnia: 538,5 km²
Długość linii brzegowej: 273 km
Głębokość maksymalna: 254 m
Wysokość: 395,23 m n.p.m.
Zasoby wodne: 48 km³
Części jeziora: Obersee, Überlinger See, Zeller See i Untersee.
Wyspy: Mainau, Reichenau i Lindau.
Przez Jezioro Bodeńskie przepływa rzeka Ren.

Większe miasta nad Jeziorem Bodeńskim

niemieckie:
- Konstancja (Konstanz)
- Friedrichshafen
- Lindau (Bodensee)
- Überlingen
- Meersburg
szwajcarskie:
austriackie:
- Bregencja (Bregenz)

Przypisy

↑ Edmund Osmańczyk: Encyklopedia Spraw Międzynarodowych i ONZ, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 411

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Webcams z widokami miast leżących nad Jeziorem Bodeńskim
Jakość wód Jeziora Bodeńskiego. genesis-fp7.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].
Opis jeziora i okolic. zwiedzajswiat.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-27)].
Jezioro Bodeńskie dla turystów

[1] Edmund Osmańczyk: Encyklopedia Spraw Międzynarodowych i ONZ, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 411

[1]

@@ Linia 5: / Linia 5: @@
  |inne nazwy         =
  |grafika            = Bodensee Weinbau Birnau.jpg
- |opis grafiki       = Typowy dla Jeziora Bodeńskiego krajobraz w okolicy miejscowości ''Birnau''
+ |opis grafiki       = Typowy dla Jeziora Bodeńskiego krajobraz w okolicy miejscowości Birnau
  |państwo            = {{Państwo|DEU}}<br />{{Państwo|AUT}}<br />{{Państwo|CHE}}
  |lokalizacja        =
@@ Linia 19: / Linia 19: @@
  |długość brzegu     =
  |objętość           = 48 km³
- |rodzaj jakości     =
+ |rodzaj jakości     = nie znany
  |jakość             =
  |zasolenie          =
@@ Linia 29: / Linia 29: @@
  |mapka jeziora      =
  |opis mapki jeziora =
- |commons            = Bodensee
+ |commons            = Category:Lake Constance
 }}
-[[Plik:Karte Bodensee V2.png|thumb|upright=1.2|Mapa Jeziora Bodeńskiego]]
+[[Plik:Gliederung des Bodensees.png|right|thumb|300px|Jezioro Bodeńskie]]
-[[Plik:Jezioro Bodenskie kolo Bregenz.jpg|thumb|Zachód słońca nad Jeziorem Bodeńskim, widziany z [[Bregencja|Bregencji]] (''Bregenz'')]]
+'''Jezioro Bodeńskie''' ({{niem.|Bodensee}}, wym. ''[[Międzynarodowy alfabet fonetyczny|MAF]]:'' {{IPA|ˈboːdn̩ˌzeː|nawiasy=kwadratowy}}, {{wymowa|De-Bodensee2.ogg|posłuchaj}}; {{fr.|lac de Constance}}; [[Języki retoromańskie|ret.]] {{K|rm|lai da Constanza}}; {{wł.|lago di Costanza}}) – [[jezioro]] u podnóża [[Alpy|Alp]], na pograniczu [[Niemcy|Niemiec]], [[Austria|Austrii]] i [[Szwajcaria|Szwajcarii]], trzecie pod względem wielkości w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]] (po [[Balaton]]ie na [[Węgry|Węgrzech]] i [[Jezioro Genewskie|Jeziorze Genewskim]] na granicy [[Szwajcaria|szwajcarsko]]-[[Francja|francuskiej]]). Jezioro Bodeńskie jest rezerwuarem [[woda pitna|wody pitnej]] dla ok. 4,5 mln ludzi (roczny pobór: ok. 180 mln m³).
-[[Plik:JezioroBodenskie-Konstanca.jpg|thumb|Przystań w [[Lindau (Bodensee)|Lindau]]]]
-'''Jezioro Bodeńskie''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Bodensee'', [[język francuski|fr.]] ''lac de Constance'', [[Języki retoromańskie|ret.]] ''lai da Constanza'', [[język włoski|wł.]] ''lago di Costanza'') – [[jezioro]] u podnóża [[Alpy|Alp]], na pograniczu [[Niemcy|Niemiec]], [[Austria|Austrii]] i [[Szwajcaria|Szwajcarii]], trzecie pod względem wielkości w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]] (po [[Balaton]]ie na [[Węgry|Węgrzech]] i [[Jezioro Genewskie|Jeziorze Genewskim]] na granicy [[Szwajcaria|szwajcarsko]]-[[Francja|francuskiej]]). Jezioro Bodeńskie jest rezerwuarem [[woda pitna|wody pitnej]] dla ok. 4,5 mln ludzi (roczny pobór: ok. 180 mln m³).
+== Nazwa ==
+Nazwa jeziora pochodzi od jednej z najstarszych miejscowości nad nim położonych – wsi {{K|de|Bodman}} na zachodnim końcu odnogi {{K|de|Überlinger See}}. Starożytni [[Starożytny Rzym|Rzymianie]] nazywali to jezioro po {{łac.|Lacus Brigantinus}}, od miasta [[Bregencja]] (łac. ''Brigantium''). W niektórych językach europejskich nazywa się je ''Jeziorem Konstanckim'', od największego leżącego nad nim miasta – [[Konstancja (Niemcy)|Konstancji]] (fr. {{K|fr|Lac de Constance}}, {{ang.|Lake Constance}}, wł. {{K|it|Lago di Costanza}}).
+== Status międzynarodowy ==
+Jest przedmiotem umów międzynarodowych, podpisanych m.in. między [[Badenia|Badenią]] i [[Szwajcaria|Szwajcarią]] (z 20/31 października 1854 r.) oraz między [[Rzesza|Rzeszą Niemiecką]] i Szwajcarią (z 28 kwietnia 1878 r. i z 24 czerwca 1879 r.). Umowy te zostały uznane przez powstałą w 1949 r. [[Republika Federalna Niemiec (1949–1990)|Niemiecką Republiką Federalną]] za nadal obowiązujące. W czasie obu wojen światowych Rzesza wyznaczyła linię w poprzek jeziora, strzeżoną przez siły zbrojne<ref>Edmund Osmańczyk: ''Encyklopedia Spraw Międzynarodowych i ONZ'', Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 411</ref>.
 == Liczby i fakty ==
@@ Linia 42: / Linia 48: @@
 * '''Wysokość''': 395,23 m [[n.p.m.]]
 * '''Zasoby wodne''': 48 km³
-* '''Części jeziora''': ''Obersee'', ''Überlinger See'', ''Zeller See'' i ''Untersee''.
+* '''Części jeziora''': {{K|de|Obersee}}, {{K|de|Überlinger See}}, {{K|de|Zeller See}} i {{K|de|Untersee}}.
-* '''Wyspy''': ''[[Mainau]]'', ''[[Reichenau (wyspa)|Reichenau]]'' i ''[[Lindau (Bodensee)|Lindau]]''.
+* '''Wyspy''': [[Mainau|{{K|de|Mainau}}]], [[Reichenau (wyspa)|{{K|de|Reichenau}}]] i [[Lindau (Bodensee)|{{K|de|Lindau}}]].
 * '''Przez Jezioro Bodeńskie przepływa rzeka [[Ren]]'''.
 == Większe miasta nad Jeziorem Bodeńskim ==
 * '''niemieckie''':
-** [[Konstancja (Niemcy)|Konstancja]] (''Konstanz'')
+** [[Konstancja (Niemcy)|Konstancja]] ({{K|de|Konstanz}})
 ** [[Friedrichshafen]]
 ** [[Lindau (Bodensee)]]
@@ Linia 58: / Linia 64: @@
 ** [[Romanshorn]]
 * '''austriackie''':
-** [[Bregencja]] (''Bregenz'')
+** [[Bregencja]] ({{K|de|Bregenz}})
+== Przypisy ==
-== Nazwa ==
-Nazwa jeziora pochodzi od jednej z najstarszych miejscowości nad nim położonych – wsi ''Bodman'' na zachodnim końcu odnogi ''Überlinger See''. Starożytni [[Starożytny Rzym|Rzymianie]] nazywali to jezioro po [[Łacina|łac.]] ''Lacus Brigantinus'', od miasta [[Bregencja]] (łac. ''Brigantium''). W niektórych językach europejskich nazywa się je ''Jeziorem Konstanckim'', od największego leżącego nad nim miasta – [[Konstancja (Niemcy)|Konstancji]] ([[język francuski|fr.]] ''Lac de Constance'', [[język angielski|ang.]] ''Lake Constance'', [[język włoski|wł.]] ''Lago di Costanza'').
+{{Przypisy}}
 == Zobacz też ==
 {{wikisłownik|Jezioro Bodeńskie}}
@@ Linia 71: / Linia 76: @@
 == Linki zewnętrzne ==
 * [http://www.bodenseecam.com/ Webcams] z widokami miast leżących nad Jeziorem Bodeńskim
-* [http://www.genesis-fp7.eu/index.php/water-quality-bodensee Jakość wód Jeziora Bodeńskiego]
+* {{Cytuj stronę | url = http://www.genesis-fp7.eu/index.php/water-quality-bodensee | tytuł = Jakość wód Jeziora Bodeńskiego | opublikowany = genesis-fp7.eu | archiwum = https://web.archive.org/web/20110228111224/http://www.genesis-fp7.eu/index.php/water-quality-bodensee | zarchiwizowano = 2011-02-28}}
-* [http://www.zwiedzajswiat.pl/panstwa/niemcy/jezioro-bodenskie.html Opis jeziora i okolic]
+* {{Cytuj stronę | url = http://www.zwiedzajswiat.pl/panstwa/niemcy/jezioro-bodenskie.html | tytuł = Opis jeziora i okolic | opublikowany = zwiedzajswiat.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20100927024516/http://www.zwiedzajswiat.pl/panstwa/niemcy/jezioro-bodenskie.html | zarchiwizowano = 2010-09-27}}
-* [http://przewodnik.onet.pl/europa/niemcy/atrakcje/jezioro-bodenskie,1,3286572,artykul.html Jezioro Bodeńskie dla turystów]
+* [https://archive.is/20100817145601/http://przewodnik.onet.pl/europa/niemcy/atrakcje/jezioro-bodenskie,1,3286572,artykul.html Jezioro Bodeńskie dla turystów]
 {{Kontrola autorytatywna}}