Przejdź do zawartości

1860: Różnice pomiędzy wersjami

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→Urodzili się: drobne redakcyjne
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 10 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{dopracować|źródła=2021-05}}
{{Nagłówek hasła roku}}
{{Nagłówek hasła roku}}


== Wydarzenia w Polsce ==
== Wydarzenia w Polsce ==
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
* [[1 stycznia]] – w [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Polskim]] wyszedł pierwszy polski [[znaczek pocztowy]].
* [[1 stycznia]]:
** w [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]] wprowadzono do obiegu pierwszy polski [[znaczek pocztowy]].
** wydano rozkaz likwidacji pruskiej [[Twierdza Srebrnogórska|Twierdzy Srebnogórskiej]] koło [[Srebrna Góra (województwo dolnośląskie)|Srebrnej Góry]] na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]].
* [[11 czerwca]] – pogrzeb generałowej [[Katarzyna Antonina Sowińska|Katarzyny Sowińskiej]], polskiej działaczki charytatywnej, wdowy po generale [[Józef Sowiński|Józefie Sowińskim]] stał się okazją do wielkiej manifestacji patriotycznej z udziałem kilkunastu tysięcy warszawian; była to pierwsza od 30 lat publiczna demonstracja patriotyczna i zarazem pierwsza z serii manifestacji poprzedzających [[powstanie styczniowe]]. Atmosferę podgrzewały wieści o zwycięstwach [[Napoleon III Bonaparte|Napoleona III]] we [[Włochy|Włoszech]].
* [[11 czerwca]] – pogrzeb generałowej [[Katarzyna Antonina Sowińska|Katarzyny Sowińskiej]], polskiej działaczki charytatywnej, wdowy po generale [[Józef Sowiński|Józefie Sowińskim]] stał się okazją do wielkiej manifestacji patriotycznej z udziałem kilkunastu tysięcy warszawian; była to pierwsza od 30 lat publiczna demonstracja patriotyczna i zarazem pierwsza z serii manifestacji poprzedzających [[powstanie styczniowe]]. Atmosferę podgrzewały wieści o zwycięstwach [[Napoleon III Bonaparte|Napoleona III]] we [[Włochy|Włoszech]].
* [[4 września]] – do [[Wilno|Wilna]] wjechał [[Vilnius (stacja kolejowa)|pierwszy pociąg]].
* [[4 września]] – do [[Wilno|Wilna]] wjechał [[Vilnius (stacja kolejowa)|pierwszy pociąg]].
* [[29 listopada]] – w 30 rocznicę [[Powstanie listopadowe|Powstania Listopadowego]] w dawnym kościele [[Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie|o.o. karmelitów na Lesznie]] w Warszawie wykonano po raz pierwszy pieśń ''„[[Boże, coś Polskę]]”'' w wersji poprawionej przez [[Antoni Gorecki|Antoniego Goreckiego]].
* [[29 listopada]] – w 30. rocznicę [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w dawnym kościele [[Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie|o.o. karmelitów na Lesznie]] w Warszawie wykonano po raz pierwszy pieśń ''[[Boże, coś Polskę]]'' w wersji poprawionej przez [[Antoni Gorecki|Antoniego Goreckiego]].
* [[13 grudnia]] – w Warszawie powstało [[Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych]], organizacja skupiająca artystów i miłośników sztuki działająca na terenie zaboru rosyjskiego.
* [[13 grudnia]] – w Warszawie powstało [[Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych]], organizacja skupiająca artystów i miłośników sztuki działająca na terenie zaboru rosyjskiego.


* Rozporządzenie [[Franciszek Józef I|cesarskie]] zniosło rząd w [[Kraków|Krakowie]]. Cały obszar [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]] podporządkowano bezpośrednio Namiestnictwu we [[Lwów|Lwowie]], a niektóre urzędy tam przeniesiono.
* Rozporządzenie [[Franciszek Józef I|cesarskie]] zniosło rząd w [[Kraków|Krakowie]]. Cały obszar [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]] podporządkowano bezpośrednio Namiestnictwu we [[Lwów|Lwowie]], a niektóre urzędy tam przeniesiono.
* Zbudowano drogę bitą [[Gdańsk]] - [[Lębork]].
* Zbudowano drogę bitą [[Gdańsk]] – [[Lębork]].


== Wydarzenia na świecie ==
== Wydarzenia na świecie ==
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
* [[1 stycznia]] – [[Paryż]] został podzielony został na 20 dzielnic.
* [[2 stycznia]] – na posiedzeniu [[Francuska Akademia Nauk|Francuskiej Akademii Nauk]] [[Urbain Le Verrier]] ogłosił odkrycie planety [[Wulkan (planeta)|Wulkan]].
* [[2 stycznia]] – na posiedzeniu [[Francuska Akademia Nauk|Francuskiej Akademii Nauk]] [[Urbain Le Verrier]] ogłosił odkrycie planety [[Wulkan (planeta)|Wulkan]].
* [[10 stycznia]] – katastrofa budowlana w fabryce „The Pemberton Mill” w [[Lawrence (Massachusetts)|Lawrence]] ([[Massachusetts]]), śmierć poniosło 145 robotników, 166 odniosło obrażenia.
* [[10 stycznia]] – katastrofa budowlana w fabryce „The Pemberton Mill” w [[Lawrence (Massachusetts)|Lawrence]] ([[Massachusetts]]), śmierć poniosło 145 robotników, 166 odniosło obrażenia.
* [[19 lutego]] – brytyjski transatlantyk ''SS Hungarian'' rozbił się na kanadyjskiej [[Sable Island|wyspie Sable]]; zginęło wszystkich 205 osób na pokładzie.
* [[19 lutego]] – brytyjski transatlantyk SS „Hungarian” rozbił się na kanadyjskiej [[Sable Island|wyspie Sable]]; zginęło wszystkich 205 osób na pokładzie.
* [[26 lutego]] – w [[Kalifornia|Kalifornii]] biali osadnicy dokonali [[Masakra Wiyotów (1860)|masakry]] 80-250 [[Indianie|Indian]] plemienia [[Wiyot]]ów.
* [[26 lutego]] – w [[Kalifornia|Kalifornii]] biali osadnicy dokonali [[Masakra Wiyotów (1860)|masakry]] 80-250 [[Indianie|Indian]] plemienia [[Wiyot]]ów.
* [[5 marca]] – [[Modena]], [[Parma]], [[Romania]] i [[Toskania]] przyłączyły się w drodze referendum do [[Królestwo Sardynii|Królestwa Sardynii]].
* [[5 marca]] – [[Modena]], [[Parma]], [[Romania]] i [[Toskania]] przyłączyły się w drodze referendum do [[Królestwo Sardynii|Królestwa Sardynii]].
Linia 44: Linia 48:
** przyjęto [[Flaga Ekwadoru|flagę Ekwadoru]].
** przyjęto [[Flaga Ekwadoru|flagę Ekwadoru]].
** [[Victor de Tornaco]] został premierem [[Luksemburg]]a.
** [[Victor de Tornaco]] został premierem [[Luksemburg]]a.
* [[16 października]] – Amerykanin [[Tyler Henry]] opatentował [[Karabin Henry|karabin powtarzalny Henry]].
* [[18 października]] – [[II wojna opiumowa]]: brytyjscy żołnierze podpalili kompleks pałacowo-parkowy [[Yuanmingyuan]] w zdobytym [[Pekin]]ie.
* [[18 października]] – [[II wojna opiumowa]]: brytyjscy żołnierze podpalili kompleks pałacowo-parkowy [[Yuanmingyuan]] w zdobytym [[Pekin]]ie.
* [[20 października]] – [[Władcy Austrii|cesarz]] [[Franciszek Józef I]] wydał ''[[Dyplom październikowy]]'' reformujący ustrój [[Cesarstwo Austrii|Cesarstwa Austriackiego]].
* [[20 października]] – [[Władcy Austrii|cesarz]] [[Franciszek Józef I]] wydał ''[[Dyplom październikowy]]'' reformujący ustrój [[Cesarstwo Austrii|Cesarstwa Austriackiego]].
* [[26 października]] – włoska wojna wyzwoleńcza: w [[Teano]] koło [[Neapol]]u doszło do spotkania pomiędzy [[Giuseppe Garibaldi]] a królem Piemontu i Sardynii [[Wiktor Emanuel II|Wiktorem Emanuelem II]], którego Garibaldi nazwał „królem ItaliI” i przekazał mu [[Królestwo Obojga Sycylii]].
* [[26 października]] – włoska wojna wyzwoleńcza: w [[Teano]] koło [[Neapol]]u doszło do spotkania pomiędzy [[Giuseppe Garibaldi]] a królem Piemontu i Sardynii [[Wiktor Emanuel II|Wiktorem Emanuelem II]], którego Garibaldi nazwał „królem ItaliI” i przekazał mu [[Królestwo Obojga Sycylii]].
* [[6 listopada]] – [[Abraham Lincoln]] został [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydentem USA]].
* [[6 listopada]] – [[Abraham Lincoln]] został [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydentem USA]].
* [[17 listopada]] – ogłoszono deklarację niepodległości [[Królestwo Araukanii i Patagonii|Królestwa Araukanii i Patagonii]], którego królem został obwołany przez zgromadzenie wodzów Indian [[Mapuche]] francuski prawnik i awanturnik [[Orelie-Antoine de Tounens]].
* [[20 grudnia]] – [[Stany Zjednoczone]]: [[Karolina Południowa]] jako pierwszy ze stanów [[ameryka]]ńskiego Południa dokonała [[secesja (politologia)|secesji]]. Za jej przykładem poszły kolejne, co doprowadziło do wybuchu [[wojna secesyjna|wojny domowej]], zwanej również ''secesyjną''.
* [[20 grudnia]] – [[Stany Zjednoczone]]: [[Karolina Południowa]] jako pierwszy ze stanów [[ameryka]]ńskiego Południa dokonała [[secesja (politologia)|secesji]]. Za jej przykładem poszły kolejne, co doprowadziło do wybuchu [[wojna secesyjna|wojny domowej]], zwanej również ''secesyjną''.
* [[29 grudnia]] – wodowanie pierwszego brytyjskiego pancernika ''[[HMS Warrior (1861)|HMS Warrior]]''.
* [[29 grudnia]] – wodowanie pierwszego brytyjskiego pancernika [[HMS Warrior (1861)|HMS „Warrior”]].


* Nastąpiło [[Zjednoczenie Włoch]].
* Nastąpiło [[Zjednoczenie Włoch]].
Linia 57: Linia 63:


== Urodzili się ==
== Urodzili się ==
* [[15 stycznia]]
** [[Henryk Konic]], polski prawnik, adwokat, wykładowca akademicki, publicysta, polityk (zm. [[1934]])
** [[Ignacy Steinhaus]], polski prawnik, polityk, poseł na [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejm Ustawodawczy]] pochodzenia żydowskiego (zm. [[1928]])
* [[29 stycznia]] – [[Anton Czechow]], rosyjski dramatopisarz i prozaik (zm. [[1904]])
* [[29 stycznia]] – [[Anton Czechow]], rosyjski dramatopisarz i prozaik (zm. [[1904]])
* [[8 lutego]] – [[Wojciech Trąmpczyński]], polski polityk, [[prawnik]], działacz [[Narodowa Demokracja|Narodowej Demokracji]], [[Marszałkowie Sejmu Rzeczypospolitej|marszałek Sejmu]] i [[Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|Senatu]] (zm. [[1953]])
* [[8 lutego]] – [[Wojciech Trąmpczyński]], polski polityk, [[prawnik]], działacz [[Narodowa Demokracja|Narodowej Demokracji]], [[Marszałkowie Sejmu Rzeczypospolitej|marszałek Sejmu]] i [[Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|Senatu]] (zm. [[1953]])
* [[14 lutego]]
⚫
* [[14 lutego]] – [[Alfonsa Clerici]], włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. [[1930]])
** [[Helena Cichowicz]], polska działaczka społeczno-kulturalna (zm. [[1929]])
⚫
** [[Alfonsa Clerici]], włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. [[1930]])
* [[12 marca]] - [[William Cabell Bruce]], amerykański polityk, senator ze stanu [[Maryland]] (zm. [[1946]])
* [[12 marca]] - [[William Cabell Bruce]], amerykański polityk, senator ze stanu [[Maryland]] (zm. [[1946]])
* [[13 marca]] – [[Hugo Wolf]], austriacki kompozytor (zm. [[1903]])
* [[13 marca]] – [[Hugo Wolf]], austriacki kompozytor (zm. [[1903]])
Linia 73: Linia 84:
** [[Vito Volterra]], włoski matematyk i fizyk (zm. [[1940]])
** [[Vito Volterra]], włoski matematyk i fizyk (zm. [[1940]])
* [[29 maja]] – [[Isaac Albéniz]], hiszpański kompozytor (zm. [[1909]])
* [[29 maja]] – [[Isaac Albéniz]], hiszpański kompozytor (zm. [[1909]])
* [[8 czerwca]] - [[Alicia Boole Stott]], brytyjska matematyk (zm. [[1940]])
* [[17 czerwca]] - [[William Henry Perkin Jr.]], brytyjski chemik (zm. [[1929]])
* [[23 czerwca]] – [[Maksymilian Malinowski]], polski działacz [[Ruch ludowy|ruchu ludowego]], propagator spółdzielczości, poseł i senator (zm. [[1948]])
* [[24 czerwca]] – [[Jan Stanisławski (malarz)|Jan Stanisławski]], polski malarz, przedstawiciel [[Modernizm (sztuka)|modernizmu]] (zm. [[1907]])
* [[24 czerwca]] – [[Jan Stanisławski (malarz)|Jan Stanisławski]], polski malarz, przedstawiciel [[Modernizm (sztuka)|modernizmu]] (zm. [[1907]])
* [[30 czerwca]] – [[Gyula Andrássy młodszy]], węgierski szlachcic, austriacki hrabia, polityk (zm. [[1929]])
* [[30 czerwca]] – [[Gyula Andrássy młodszy]], węgierski szlachcic, austriacki hrabia, polityk (zm. [[1929]])
Linia 78: Linia 92:
* [[24 lipca]] – [[Alfons Mucha]], czeski malarz, grafik (zm. [[1939]])
* [[24 lipca]] – [[Alfons Mucha]], czeski malarz, grafik (zm. [[1939]])
* [[2 sierpnia]] – [[Ludwik Chałubiński]], taternik, inżynier-chemik, syn [[Tytus Chałubiński|Tytusa]] (zm. [[1933]])
* [[2 sierpnia]] – [[Ludwik Chałubiński]], taternik, inżynier-chemik, syn [[Tytus Chałubiński|Tytusa]] (zm. [[1933]])
* [[12 sierpnia]]:
** [[Bolesław Bejnar]], polski generał brygady (zm. [[1928]])
** [[Klara Hitler]], Austriaczka, matka [[Adolf Hitler|Adolfa]] (zm. [[1907]])
* [[14 sierpnia]] – [[María Caridad Brader]], szwajcarska zakonnica, założycielka Franciszkanek Sióstr Maryi Niepokalanej, błogosławiona katolicka (zm. [[1943]])
* [[14 sierpnia]] – [[María Caridad Brader]], szwajcarska zakonnica, założycielka Franciszkanek Sióstr Maryi Niepokalanej, błogosławiona katolicka (zm. [[1943]])
* [[22 sierpnia]] – [[Paul Nipkow]], twórca wynalazku nazywanego [[Tarcza Nipkowa|tarczą Nipkowa]], który umożliwił powstanie współczesnej [[Telewizja|telewizji]] (zm. [[1940]])
* [[22 sierpnia]] – [[Paul Nipkow]], twórca wynalazku nazywanego [[Tarcza Nipkowa|tarczą Nipkowa]], który umożliwił powstanie współczesnej [[Telewizja|telewizji]] (zm. [[1940]])
⚫
* [[23 sierpnia]] - [[Antoni Jastrzębski]], polski generał brygady (zm. [[1924]])
* [[5 września]] – [[Karol Stefan Habsburg]], arcyksiążę austriacki z żywieckiej linii [[Dom Habsbursko-Lotaryński|Habsburgów]] (zm. [[1933]])
* [[5 września]] – [[Karol Stefan Habsburg]], arcyksiążę austriacki z żywieckiej linii [[Dom Habsbursko-Lotaryński|Habsburgów]] (zm. [[1933]])
* [[6 września]] – [[Jane Addams]], amerykańska socjolog, feministka (zm. [[1935]])
* [[6 września]] – [[Jane Addams]], amerykańska socjolog, feministka (zm. [[1935]])
* [[7 września]] – [[Grandma Moses]], amerykańska malarka (zm. [[1961]])
* [[7 września]] – [[Grandma Moses]], amerykańska malarka (zm. [[1961]])
* [[13 września]] – [[John Pershing]], amerykański wojskowy (zm. [[1948]])
* [[13 września]] – [[John Pershing]], amerykański wojskowy (zm. [[1948]])
Linia 89: Linia 107:


== Zmarli ==
== Zmarli ==
{{Osobny artykuł|Zmarli w roku 1860}}
* [[5 stycznia]] – [[Jan Nepomucen Neumann]], biskup Filadelfii, święty katolicki (ur. [[1811]])
⚫
* [[12 stycznia]] – [[Jan Zygmunt Skrzynecki]], polski generał (ur. [[1787]])
* [[26 stycznia]] – [[Wilhelmine Schröder-Devrient]], niemiecka śpiewaczka operowa, sopran (ur. [[1804]])
* [[27 stycznia]] – [[János Bolyai]], matematyk węgierski (ur. [[1802]])
* [[30 stycznia]] – [[Tomasz Khuông]], wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. [[1779]] lub [[1789]])
* [[7 lutego]] – [[Karol Sienkiewicz]], polski poeta i historyk, współtwórca [[Biblioteka Polska w Paryżu|Biblioteki Polskiej w Paryżu]], autor polskich słów ''[[Warszawianka 1831 roku|Warszawianki]]'' (ur. [[1793]])
* [[29 lutego]] – [[George Bridgetower]], brytyjski wirtuoz skrzypiec i kompozytor (ur. [[1778]])
* [[2 kwietnia]] – [[Elżbieta Vendramini]], założycielka tercjarek franciszkanek elżbietanek, błogosławiona katolicka (ur. [[1790]])
* [[12 maja]] – [[Charles Barry]], angielski architekt, przedstawiciel [[Eklektyzm (architektura)|eklektyzmu]] (ur. [[1795]])
* [[23 czerwca]] – [[Józef Cafasso]], włoski duchowny katolicki, święty (ur. [[1811]])
* [[10 lipca]] – [[Męczennicy z Damaszku]]:
** [[Mikołaj Maria Alberga y Torres]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1830]])
** [[Jan Jakub Fernandez]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1808]])
** [[Engelbert Kolland]], austriacki franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1827]])
** [[Askaniusz Nicanore]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1814]])
** [[Franciszek Pinazo]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1812]])
** [[Emanuel Ruiz]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1804]])
** [[Piotr Soler]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1827]])
** [[Karmel Volta]], hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. [[1803]])
* [[31 lipca]] – [[Justyn de Jacobis]], włoski lazarysta, misjonarz, biskup, święty katolicki (ur. [[1800]])
* [[21 września]] – [[Arthur Schopenhauer]], niemiecki filozof (ur. [[1788]])
* [[26 września]] – [[Miłosz I Obrenowić|Miłosz Obrenowić]], [[władcy Serbii i Jugosławii|książę Serbii]] (ur. [[1780]])
* [[25 października]] – [[Józef Lê Đăng Thị]], wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. [[1825]])
* [[29 października]] – [[Kajetan Kosma Damian Errico]], włoski duchowny katolicki, założyciel Zgromadzenia Misjonarzy Najświętszych Serc Jezusa i Maryi, święty (ur. [[1791]])
* [[3 listopada]] – [[Piotr Néron]], francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. [[1818]])
* [[3 grudnia]] – [[Jan Nepomucen de Tschiderer]], biskup Trydentu, błogosławiony katolicki (ur. [[1777]])
* [[6 grudnia]] – [[Marianne Jung]], austriacka aktorka i tancerka, muza [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethego]] (ur. [[1784]])
* [[21 grudnia]] – [[Piotr Friedhofen]], niemiecki zakonnik, założyciel Zgromadzenia Braci Miłosierdzia Maryi Wspomożycielki, błogosławiony katolicki (ur. [[1819]])


== Święta ruchome ==
== Święta ruchome ==

Aktualna wersja na dzień 10:06, 21 gru 2023

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Rok 1860 / MDCCCLX

stulecia: XVIII wiek ~ XIX wiek ~ XX wiek
dziesięciolecia: 1830–1839 • 1840–1849 • 1850–1859 • 1860–1869 • 1870–1879 • 1880–1889 • 1890–1899
lata: 1850 « 1855 « 1856 « 1857 « 1858 « 1859 « 1860 » 1861 » 1862 » 1863 » 1864 » 1865 » 1870

Wydarzenia w Polsce

[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia na świecie

[edytuj | edytuj kod]

Urodzili się

[edytuj | edytuj kod]

Zmarli

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Zmarli w roku 1860.

Święta ruchome

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=1860&oldid=72284595”