Przejdź do zawartości

Kozłkowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Loveless (dyskusja | edycje)
69 231 edycji
m robot dodaje: ja:オミナエシ科
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Takson infobox}}
 
(Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 22 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Roślina infobox
{{Takson infobox
| nazwa=
|nazwa = Kozłkowate
| obrazek=Valeriana officinalis1.jpg
|grafika = Valeriana officinalis1.jpg
|opis grafiki = [[Kozłek lekarski]]
| opis obrazka=Valeriana officinalis
|alt grafiki =
| podkrólestwo=[[Rośliny naczyniowe|naczyniowe]]
|systematyka ref = <ref name="ruggiero" /><ref name="apweb" />
| nadgromada=[[Rośliny nasienne|nasienne]]
|domena = [[eukarionty]]
| gromada=[[okrytonasienne]]
|królestwo = [[rośliny]]
| podgromada=
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
| klasa=[[Rosopsida]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
| podklasa=
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
| nadrząd=
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
| rząd=[[szczeciowce]]
|nadklasa = [[okrytonasienne]]
| podrząd=
|klasa = ''[[Magnoliopsida]]''
| rodzina=[[kozłkowate]]
|nadrząd = [[astropodobne]]
| podrodzina=
|rząd = [[szczeciowce]]
| plemię=
|rodzina = kozłkowate
| podplemię=
|nazwa łacińska = Valerianaceae
| rodzaj=
|autor = Batsch
| podrodzaj=
|cytat = Tab. Affin. Regni Veg.: 227. 2 Mai 1802, ''nom. cons.''
| gatunek=
|synonimy =
| podgatunek=
|wikispecies =
| odmiana=
|commons = category:Valerianaceae
| łacina=''Valeriacaceae'' Batsch
| cytat=
| synonim=
| uwagi=
|commons=category:Valerianaceae
}}
}}
'''Kozłkowate''' ('''Valerianaceae''' [[Lista skrótów nazwisk botaników|Batsch]], <small>Tab. Affin. Regni Veg. 227</small> 1802, ''nom. cons.'') [[rodzina (biologia)|rodzina]] roślin zielnych należąca do rzędu [[szczeciowce|szczeciowców]] (Dipsacales Dumort.).
'''Kozłkowate''' (''Valerianaceae'' Batsch) – [[rodzina (biologia)|rodzina]] roślin zielnych należąca do rzędu [[szczeciowce|szczeciowców]] (''Dipsacales'' Dumort.). Należy tu 15–17 rodzajów (w zależności od ujęcia systematycznego) skupiających 315 gatunków. Rośliny te występują głównie na półkuli północnej, ale także w Ameryce Południowej, w Afryce, w Azji południowo-wschodniej<ref name="apweb"/>.
===Systematyka===
Wg [[system Reveala|systemu Reveala]] rodzina kozłkowate należy do gromady [[okrytonasienne]], podgromady ''[[Magnoliophytina]]'', klasy ''[[Rosopsida]]'', podklasy ''Cornidae'', nadrzędu ''Dipsacanae'', rzędu [[astrowce]].<ref>[http://www.crescentbloom.com/Plants/Familia/V/Valerianaceae.htm Systematyka rodziny kozłkowate wg Reveala]</ref>
;Rodzaje należące do [[flora Polski|flory Polski]], lub uprawiane w Polsce:
*rodzaj: '''[[kozłek]]''', '''[[kozłek|waleriana]]''' ('''''[[Valeriana]]''''' L.)
*rodzaj: '''[[roszpunka]]''' ('''''[[Valerianella]]''''' Mill.)
;Inne rodzaje :
*rodzaj: '''[[spikanard]]''' ('''''[[Nardostachys]]''''' DC.)
*rodzaj: '''''[[Aligera]]''''' Suksd.
*rodzaj: '''''[[Aretiastrum]]''''' (DC.) Spach
*rodzaj: '''''[[Astrephia]]''''' Dufr.
*rodzaj: '''''[[Belonanthus]]''''' Graebn. -
*rodzaj: '''''[[Centranthus]]''''' Lam. & DC.
*rodzaj: '''''[[Fedia]]''''' Gaertn.
*rodzaj: '''''[[Patrinia]]''''' Juss.
*rodzaj: '''''[[Phuodendron]]''''' (Graebn.) Dalla Torre & Harms -
*rodzaj: '''''[[Phyllactis]]''''' Pers.
*rodzaj: '''''[[Plectritis]]''''' (Lindl.) DC. -
*rodzaj: '''''[[Pseudobetckea]]''''' (Hock) Lincz. -
*rodzaj: '''''[[Stangea]]''''' Graebn.
*rodzaj: '''''[[Triplostegia]]''''' Wall. ex DC.


== Systematyka ==
{{Przypisy}}
; Pozycja systematyczna według [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (aktualizowany [[system APG III]] z 2009)<ref name="apweb"/>
Rodzina stanowiąca jedną z linii rozwojowych w obrębie rzędu [[szczeciowce|szczeciowców]] ''Dipsacales'' w grupie ''euasterids II'' wchodzącej w skład kladu [[Astrowe|astrowych]] (''asterids'') należącego do [[dwuliścienne właściwe|dwuliściennych właściwych]] (''eudicots''). Rodzina [[Grupa siostrzana|siostrzana]] dla [[szczeciowate|szczeciowatych]] ''Dipsacaceae''.


{{Klad
{{Botanika stub}}
| style = font-size:100%;line-height:90%
| 1 = [[szczeciowce]]
| 1.1 = [[piżmaczkowate]] ''Adoxaceae''
| 1.2.1 = [[dierwillowate]] ''Diervillaceae''
| 1.2.2.1 = [[przewiertniowate]] ''Caprifoliaceae''
| 1.2.2.2.1 = [[zimoziołowate]] ''Linnaeaceae''
| 1.2.2.2.2.1 = [[raźniowate]] ''Morinaceae''
| 1.2.2.2.2.2.1 = [[szczeciowate]] ''Dipsacaceae''
| 1.2.2.2.2.2.2 = '''kozłkowate''' ''Valerianaceae''
}}

; Pozycja w [[system Reveala|systemie Reveala]] (1993–1999):
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[dereniowe]] (''Cornidae'' Frohne & U. Jensen ex Reveal), nadrząd ''Dipsacanae'' Takht., rząd [[szczeciowce]] (''Dipsacales'' Dumort.), rodzina kozłkowate (''Valerianaceae'' Batsch)<ref name=A>{{cytuj stronę |url=http://web.archive.org/web/20040529154040/http://www.crescentbloom.com/Plants/Familia/V/Valerianaceae.htm |rok= |tytuł=Valerianaceae | autor=Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2010-04-29 |język=en}}</ref>.

; Rodzaje należące do [[flora Polski|flory Polski]]:
* rodzaj: [[kozłek]] (''Valeriana'' L.)
* rodzaj: [[roszpunka]] (''Valerianella'' Mill.)

; Pozostałe rodzaje<ref>{{cytuj stronę |url=http://data.kew.org/cgi-bin/vpfg1992/genlist.pl?Valerianaceae |rok= |tytuł=Vascular Plant Families and Genera, List of genera in family Valerianaceae |opublikowany=Kwe Gardens | data dostępu=2010-04-29 |język=en}}</ref>:
* ''[[Aligera]]'' Suksd.
* ''[[Aretiastrum]]'' (DC.) Spach
* ''[[Astrephia]]'' Dufr.
* ''[[Belonanthus]]'' Graebn.
* ''[[Centranthus]]'' Lam. & DC. – [[ostrogowiec]]
* ''[[Fedia]]'' Gaertn.
* ''[[Nardostachys]]'' DC.
* ''[[Patrinia]]'' Juss.
* ''[[Phuodendron]]'' (Graebn.) Dalla Torre & Harms
* ''[[Phyllactis]]'' Pers.
* ''[[Plectritis]]'' (Lindl.) DC.
* ''[[Pseudobetckea]]'' (Hock) Lincz.
* ''[[Stangea]]'' Graebn.

== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2020-02-20}}</ref>
<ref name="apweb">{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-04-29}}</ref>
}}


{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Kozłkowate|*]]


[[Kategoria:Kozłkowate| ]]
[[bg:Дилянкови]]
[[da:Baldrian-familien]]
[[de:Baldriangewächse]]
[[en:Valerianaceae]]
[[es:Valerianaceae]]
[[fr:Valerianaceae]]
[[it:Valerianaceae]]
[[lv:Baldriānu dzimta]]
[[lt:Valerijoniniai]]
[[hu:Macskagyökérfélék]]
[[nl:Valeriaanfamilie]]
[[ja:オミナエシ科]]
[[no:Vendelrotfamilien]]
[[pt:Valerianaceae]]
[[fi:Virmajuurikasvit]]
[[sv:Vänderotsväxter]]
[[vi:Họ Nữ lang]]
[[zh:败酱科]]

Aktualna wersja na dzień 19:09, 27 mar 2021

Kozłkowate
Ilustracja
Kozłek lekarski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

szczeciowce

Rodzina

kozłkowate

Nazwa systematyczna
Valerianaceae Batsch
Tab. Affin. Regni Veg.: 227. 2 Mai 1802, nom. cons.
Multimedia w Wikimedia Commons

Kozłkowate (Valerianaceae Batsch) – rodzina roślin zielnych należąca do rzędu szczeciowców (Dipsacales Dumort.). Należy tu 15–17 rodzajów (w zależności od ujęcia systematycznego) skupiających 315 gatunków. Rośliny te występują głównie na półkuli północnej, ale także w Ameryce Południowej, w Afryce, w Azji południowo-wschodniej[2].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)[2]

Rodzina stanowiąca jedną z linii rozwojowych w obrębie rzędu szczeciowców Dipsacales w grupie euasterids II wchodzącej w skład kladu astrowych (asterids) należącego do dwuliściennych właściwych (eudicots). Rodzina siostrzana dla szczeciowatych Dipsacaceae.


szczeciowce

piżmaczkowate Adoxaceae




dierwillowate Diervillaceae




przewiertniowate Caprifoliaceae




zimoziołowate Linnaeaceae




raźniowate Morinaceae




szczeciowate Dipsacaceae



kozłkowate Valerianaceae








Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa dereniowe (Cornidae Frohne & U. Jensen ex Reveal), nadrząd Dipsacanae Takht., rząd szczeciowce (Dipsacales Dumort.), rodzina kozłkowate (Valerianaceae Batsch)[3].

Rodzaje należące do flory Polski
Pozostałe rodzaje[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. ↑ Crescent Bloom: Valerianaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
  4. ↑ Vascular Plant Families and Genera, List of genera in family Valerianaceae. Kwe Gardens. [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kozłkowate&oldid=62814800”