Wilczomlecz obrotny

Wilczomlecz obrotny, ostromlecz obrotny[3] (Euphorbia helioscopia L.) – gatunek rośliny należący do rodziny wilczomleczowatych. Występuje w stanie dzikim w Afryce Północnej, Azji i Europie[4]. W Polsce pospolity chwast. Archeofit[5]. Znany też jako wilczomlecz piłkowany[6].

Wilczomlecz obrotny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wilczomleczowate

Rodzaj

wilczomlecz

Gatunek

wilczomlecz obrotny

Nazwa systematyczna
Euphorbia helioscopia L.
Sp. pl. 1:459. 1753
Pokrój

Morfologia

edytuj
Łodyga
Wzniesiona, o wysokości 15–40 cm, rzadko odstająco owłosiona, rozgałęziająca się.
Liście
Liście łodygowe skrętoległe, zwiększające się ku górze, odwrotnie jajowate lub klinowate, krótkoogonkowe, długie do 4 cm, w górnej połowie drobno piłkowane, całe nagie.
Kwiaty
Pięcioramienne wierzchotki z czarkowatymi podsadkami. W dolnej części ramiona wierzchotki są trójdzielne, w górnej dwudzielne. Cztery do pięciu odwrotnie jajowatych miodników. Kwiaty i cały kwiatostan mają żółtozielony kolor.
Owoc
Gładka torebka (co najwyżej pokryta delikatnymi punktami).
Korzeń
Cienki, nie tworzący pędów przybyszowych.

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina jednoroczna. Kwitnie od kwietnia do września, jest owadopylna (zapylana przez muchówki)[7]. Nasiona posiadające elajosom roznoszone są przez mrówki (myrmekochoria). Siedlisko: pola, ogrody, nieużytki. Preferuje gleby zasadowe. Zachwaszcza przeważnie zboża i warzywa[8]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Polygono-Chenopodion[9]. Roślina trująca, zawiera trujący sok mleczny, groźny zwłaszcza dla zwierząt. Zawiera flawonoidy, kauczuk, saponiny, kwas elagowy i kawowy. Liczba chromosomów 2n = 42[5].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  5. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  6. Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 304. ISBN 83-01-00129-1.
  7. Józef Rostafiński, Olga Seidl: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  8. Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 112.
  9. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

edytuj
  • Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
  • Katalog chwastów. [dostęp 2008-02-12].