Tadeusz Koral
Tadeusz Koral ps. „Krzysztof” (ur. 8 lipca 1910 w Wilnie, zm. 2 października 2000 w Warszawie) – polski wojskowy w stopniu podpułkownika i działacz polityczny, wicewojewoda olsztyński[1] (1945–1948), poseł na Sejm Ustawodawczy (1947–1952).
| Data i miejsce urodzenia |
8 lipca 1910 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 października 2000 |
| Zawód, zajęcie |
podpułkownik WP, działacz polityczny |
| Narodowość |
polska |
| Stanowisko |
wicewojewoda olsztyński (1945–1948), poseł na Sejm Ustawodawczy (1947–1952) |
| Partia |
PPS, RPPS |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujStudiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim oraz ekonomię i zagadnienia narodowościowe w Instytucie Badań Spraw Narodowościowych. Podczas studiów pracował w związkach zawodowych, był również związany z OM TUR i Związkiem Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej[2]. Od 1926 członek PPS, za poglądy jednolitofrontowe aresztowany.
W 1939 dostał się do niewoli niemieckiej w Prusach Wschodnich, z którego zwolniono go po roku. W czasie okupacji przebywał w Warszawie. 19 maja 1942 jako szef Wydziału Sabotażu Polskich Socjalistów przeprowadził zamach na prowadzone przez Niemców, ale należące do Polaków kasyno gry przy alei Szucha w Warszawie[3]. Należał do RPPS oraz tworzonej przez nie „Barykady Wolności”. Kierował Wydziałem Sabotażu i Dywersji PPS. Pomagał Żydom znajdującym się w getcie warszawskim[4]. Dokonał zamachów na kasyno gry przy al. Szucha 29, dom Gestapo w Alejach Ujazdowskich oraz siedzibę gubernatora Fischera. Aresztowany przez Niemców spędził kilka miesięcy na Pawiaku, później wywieziono go do obozów koncentracyjnych w GG i głębi Niemiec (Majdanek (nr obozowy 9824.0)[5], Flossenbürg, Gross-Rosen, Dyhernfurth, Mauthausen, Austetten i Ebensee).
W 1945 wrócił do Polski, wchodząc w skład Rady Naczelnej PPS. W listopadzie 1945 uzyskał nominację na zastępcę pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski Jakuba Prawina. Kierował Wojewódzkim Komitetem PPS. W 1947 uzyskał mandat posła na Sejm Ustawodawczy w okręgu Olsztyn. Zasiadał w Komisji Wojskowej. W 1948 został wykluczony z szeregów PPS za opór wobec zjednoczenia z PPR.
Pochowany na cmentarzu Stare Powązki w Warszawie (kwatera 244-2-11)[6].
Odznaczenia
edytuj- Order Krzyża Grunwaldu III klasy,
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (30 lipca 1946)[7],
- Krzyż Walecznych.
Przypisy
edytuj- ↑ Do 1946 urząd ten nosił nazwę zastępcy pełnomocnika rządu RP na Okręg mazurski.
- ↑ Michał Syska, Antyfaszyści spod znaku trzech strzał, „Nigdy Więcej”, 11 listopada 2006.
- ↑ Tomasz Strzembosz, Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944, Warszawa 1983, s. 128.
- ↑ Stefan Korboński – z błędną informacją o rozstrzelaniu.
- ↑ Więźniowie – Państwowe Muzeum na Majdanku – strona 1357 [online], majdanek.eu [dostęp 2020-02-08].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: TEODORA OLSZEWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-08].
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 120 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji na terenie całego kraju”.
Bibliografia
edytuj- Nasi kandydaci Bloku Stronnictw Demokratycznych i Związków Zawodowych w wyborach do Sejmu Ustawodawczego, Wiadomości Mazurskie, nr 8 (319), 12 stycznia 1947, s. 4
- Robert Syrwid, Od partnerstwa do wymuszonej „jedności”: olsztyńska organizacja Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1945–1948, Łódź 2004
- Strona sejmowa posła na Sejm Ustawodawczy