Wikipedia

Strzybnica

dzielnica Tarnowskich Gór

Strzybnica (niem. Friedrichshütte) – część miasta[3] i dzielnica Tarnowskich Gór położona w północno-zachodniej części miasta. Dawniej osiedle, a także samodzielne miasto.

Strzybnica
Friedrichshütte
Dzielnica Tarnowskich Gór
Ilustracja
Budynek dawnego urzędu miejskiego w Strzybnicy
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

tarnogórski

Miasto

Tarnowskie Góry

Data założenia

1786

Prawa miejskie

1967–1975[1]

W granicach Tarnowskich Gór

od 27 maja 1975[1]

Zarządzający

Małgorzata Macioła

Powierzchnia

6,11 km²

Populacja (2022)
• liczba ludności


4 961[2]

• gęstość

811,9 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 32

Kod pocztowy

42-680 i 42-609

Tablice rejestracyjne

STA

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Strzybnica”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Strzybnica”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Strzybnica”
Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, po lewej znajduje się punkt z opisem „Strzybnica”
Ziemia50°28′41″N 18°48′04″E/50,478056 18,801111
Multimedia w Wikimedia Commons

Położenie

edytuj

Strzybnica leży w północno-zachodniej części miasta. Na północy graniczy z Pniowcem, na zachodzie z gminą Tworóg (sołectwa Hanusek i Boruszowice), na południowym zachodzie z Rybną, od południa z Sowicami i na niewielkim odcinku ze Śródmieściem-Centrum, natomiast na wschodzie z Lasowicami.

Historia

edytuj
 
Huta Fryderyk. Pocztówka z l. 1904-1906

Ciągły rozwój osadniczy Strzybnicy zapoczątkowano w 1786 roku. Wówczas rząd Królestwa Prus z inicjatywy hrabiego Friedricha Wilhelma von Redena wybudował hutę przeznaczoną do wytapiania rud srebra, ołowiu i cynku z kopalni „Fryderyk” w Bobrownikach. Kopalnia ta została uruchomiona w 1784 roku, była największą kopalnią rud na Górnym Śląsku aż do 21 kwietnia 1933 roku, kiedy została zamknięta.

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Strzybnica”[4].

W 1928 roku sołtysem był Jan Hakuba, odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi za „zasługi w przyłączeniu Górnego Śląska do Polski”[5].

W latach 1946–1954 siedziba gminy Strzybnica.

W latach 50. XX wieku na wschód od Zakładów Przetwórczych „Strzybnica” (późniejszy „Zamet”) założono Park Hutnika.

W 1954 Strzybnica wraz z Piaseczną utworzyły wspólną gromadę[6].

W latach 1967–1975 Strzybnica była samodzielnym miastem.

W Strzybnicy działa klub sportowy Strzybnica, Tęczowe Przedszkole nr 24, Szkoła Podstawowa nr 13, straż pożarna, tartak oraz rzymskokatolicka parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa i Matki Boskiej Fatimskiej. W latach 2009–2014 swoją siedzibę miało tutaj również Wydawnictwo św. Macieja Apostoła[7].

Transport

edytuj

Transport drogowy

edytuj
 
Ulica Zagórska, główna ulica dzielnicy

Główną ulicą przebiegającą przez Strzybnicę jest zbudowana w 1847 roku[8] droga łącząca Tarnowskie Góry z Opolem – obecnie ulica Zagórska. Stanowi ona część drogi krajowej nr 11 (drogi jednojezdniowej klasy GP na odcinku Tworóg – Bytom)[9].

Transport kolejowy

edytuj

Wzdłuż ulicy Zagórskiej biegnie linia kolejowa nr 144 łącząca stacje Tarnowskie Góry i Opole Główne. Na terenie dzielnicy zlokalizowana jest stacja Tarnowskie Góry Strzybnica, na której ruch pasażerski został zawieszony w grudniu 2011 roku wraz z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy likwidującego cztery pary pociągów relacji Tarnowskie Góry – Zawadzkie – Opole Główne. Powodem jest wycofanie się województwa śląskiego z organizacji przewozów na tej linii spowodowane niską frekwencją w pociągach[10].

Komunikacja miejska

edytuj
 
Przystanek Strzybnica Kościelna przy ul. Kościelnej

Publiczny transport zbiorowy na terenie dzielnicy obejmuje przewozy autobusowe, których organizatorem od 1 stycznia 2019 jest Zarząd Transportu Metropolitalnego[11].

Według stanu z grudnia 2022 przez Strzybnicę przejeżdżają i zatrzymują się autobusy kursujące na liniach[12]:

  • 78 (Tarnowskie Góry Dworzec – Miedary Posesja 17),
  • 129 (Tarnowskie Góry Dworzec – Krupski Młyn Słoneczna),
  • 142 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Kościelna),
  • 143 (Tarnowskie Góry Dworzec – Nowa Wieś Pętla),
  • 189 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Kościelna),
  • 670 (Tarnowskie Góry Dworzec – Pniowiec Pętla),
  • 671 (Tarnowskie Góry Dworzec – Pniowiec Pętla),
  • 736 (Pniowiec Pętla – Miedary Tarnogórska),
  • 780 (Stare Tarnowice GCR – Szarlej Kaufland).

Na terenie dzielnicy znajdują się przystanki: Strzybnica Park Hutnika, Strzybnica Zametowska, Strzybnica Grzybowa, Strzybnica Kościół, Strzybnica Kościelna, Strzybnica Szkoła oraz przystanki na żądanie: Strzybnica Ferma, Strzybnica Osiedle i Strzybnica Poczta[12].

Herb

edytuj

Według statutu dzielnicy Strzybnica do 2015 roku herbem dzielnicy był:

(...) złote kowadło, formą zbliżone do pieca hutniczego, umieszczone na niebieskim tle[13].

Ludzie związani ze Strzybnicą

edytuj

Sport

edytuj

W dzielnicy działa klub piłkarski UKS Unia Strzybnica z siedzibą przy ulicy Armii Krajowej 24[15]. Pierwszy zespół obecnie (sezon 2024/2025) gra w rozgrywkach III ligi śląskiej w grupie bytom-zabrze[16], natomiast Unia II Strzybnica rywalizuje w ramach śląskiej B-klasy w grupie Bytom II[17][18].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 88.
  2. ↑ BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2022 r.. 2023-01-11. [dostęp 2023-02-07]. (pol.).
  3. ↑ Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2019 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2019 r. poz. 2360).
  4. ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 25. ISBN 83-87424-77-3.
  5. ↑ Monitor Polski, t. 16, 20 stycznia 1928, s. 1.
  6. ↑ Arkadiusz Kuzio-Podrucki. Piaseczna. „Montes Tarnovicensis”, 2001-04-12. Oficyna Monos. ISSN 1640-0216. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.). 
  7. ↑ Wydawnictwo św.Macieja Apostoła Lubliniec – Opinie, Kontakt [online], wydawnictwomacieja.oferteo.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  8. ↑ Anna i Łukasz Piernikarczyk: Historia Strzybnicy i Srebrnej Góry. 2004-12-28. [dostęp 2016-04-23]. (pol.).
  9. ↑ GDDKiA: Zarządzenie nr 83 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 24/12 2009 r. zmieniające zarządzenie w sprawie klas istniejących dróg krajowych. gddkia.gov.pl, 2009-12-24. [dostęp 2018-07-17]. (pol.).
  10. ↑ Koniec pociągów z Tarnowskich Gór do Opola Dostęp 2012-03-15.
  11. ↑ Paweł Pawlik: Koniec KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry. Teraz to ZTM. onet.pl, 2019-01-02. [dostęp 2022-12-31]. (pol.).
  12. ↑ a b Lista przystanków: Tarnowskie Góry. [w:] Zarząd Transportu Metropolitalnego [on-line]. [dostęp 2019-02-06]. (pol.).
  13. ↑ Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego; tytuł: uchwała nr VII/77/2011 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 16 marca 2011 r. w sprawie Statutu Dzielnicy STRZYBNICA.
  14. ↑ Kamil Łysik, Tęsknił i chciał wrócić, w: Gość Gliwicki, 03.09.2015, https://kultura.wiara.pl/doc/2681446.Tesknil-i-chcial-wrocic.
  15. ↑ Skarb – Uczniowski Klub Sportowy Unia Strzybnica (Tarnowskie Góry) [online], 90minut.pl [dostęp 2018-08-08] (pol.).
  16. ↑ 90minut.pl: Klasa okręgowa 2019/2020, grupa: śląska I (Bytom-Zabrze). [dostęp 2019-09-14]. (pol.).
  17. ↑ Skarb – Unia II Strzybnica (Tarnowskie Góry) [online], 90minut.pl [dostęp 2018-08-08] (pol.).
  18. ↑ 90minut.pl: Klasa B 2019/2020, grupa: Bytom II. [dostęp 2019-09-14]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Strzybnica&oldid=74776543”