Stanisław Tymiński

przedsiębiorca polonijny, polski polityk

Stanisław Tymiński, Stan Tyminski (ur. 27 stycznia 1948 w Pruszkowie) – polski biznesmen prowadzący interesy w USA, Kanadzie i Ameryce Południowej, zajmujący się branżą elektroniczną, komputerową i telewizyjną, kandydat w polskich wyborach prezydenckich w 1990 i 2005, założyciel Partii X.

Stanisław Tymiński
Ilustracja
Stanisław Tymiński (1990)
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1948
Pruszków

Przywódca Partii X
Okres

od maja 1991
do 1995

Przynależność polityczna

Partia X

Następca

Józef Kossecki

Życiorys

edytuj

Rodzina

edytuj

Jego ojciec Jan Tymiński[1], pochodzący ze wsi Tymianki-Pachoły położonej w obecnym województwie mazowieckim, był radiomechanikiem, a w czasie okupacji spędził prawie cztery lata w niemieckich obozach koncentracyjnych w Auschwitz-Birkenau i Groß-Rosen. Matka była gospodynią wiejską. Para pobrała się w 1948 we Wrocławiu, po czym zamieszkała w Komorowie pod Warszawą, a w 1954 się rozwiodła[2].

Wczesne lata

edytuj

Wychował się w Komorowie. Z wykształcenia jest technikiem elektronikiem. Ukończył Technikum Elektroniczno-Mechaniczne im. Marcina Kasprzaka w Warszawie przy dawnych Zakładach Radiowych im. M. Kasprzaka. Później rozpoczął pracę w Zakładach Wytwórczych Elektronowych Przyrządów Pomiarowych „ELPO” w Warszawie. W 1968 został przyjęty na studia wieczorowe na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Elektronicznym.

W 1969 wyemigrował do Szwecji, w której przez krótki czas pracował w szklarni, gdzie poznał swoją przyszłą pierwszą żonę, Pulmu. W tym samym roku po tym, jak stracił pracę, ze Szwecji wyemigrował do Kanady, gdzie w 1975 założył firmę komputerową Transduction, którą posiada do tej pory (2020[3]). W 1981, kierowany chęcią zgłębienia świata duchowego Indian, dotarł do odległych zakątków Amazonii, w Iquitos w Peru stworzył małe finansowe imperium, lokalną telewizję kablową, restauracje i poślubił Peruwiankę Myrnę Gracielę Pérez Velasco. W czerwcu 1994 założył pierwszy komercyjny BBS Maloka, w którym oprócz wielu innych usług, po raz pierwszy udostępniono każdemu mieszkańcowi Polski dostęp do światowej sieci Internet.

Działalność polityczna

edytuj

W 1988 wstąpił do Libertariańskiej Partii Kanady (Libertarian Party of Canada), opowiadającej się za zdecydowanym obniżeniem podatków. W latach 1990–1991 był liderem tej partii.

Zgłosił swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w Polsce w 1990. Mimo spodziewanej porażki, po intensywnej kampanii, podczas której przedstawiał się jako jedyny „człowiek spoza układu” i alternatywa dla pozostałych, a także zdecydowanie kontestował dokonywane reformy gospodarcze, uzyskał w pierwszej turze 3 797 605 głosów (23,1%), wyprzedzając m.in. Tadeusza Mazowieckiego i Włodzimierza Cimoszewicza i wchodząc do drugiej tury przeciwko Lechowi Wałęsie.

W trakcie kampanii wyborczej UOP i Krzysztof Kozłowski (ówczesny minister spraw wewnętrznych w rządzie Mazowieckiego) oskarżyli go o to, że ma związek z Libią (krajem wiązanym wówczas z terroryzmem) oraz z Kolumbią (gdzie silne były wpływy handlarzy narkotyków) – oskarżenia okazały się fałszywe[4][5]. Tuż przed końcem kampanii wyborczej Telewizja Polska podała, że stosuje on przemoc wobec żony – po wyborach telewizja przegrała prawomocnie proces o pomówienie. „Gazeta Wyborcza” opublikowała opinię psychologa Andrzeja Samsona, że Stanisław Tymiński jest chory psychicznie[6].

Stanisław Tymiński posługiwał się „czarną teczką”, w której ponoć miał, według swoich oświadczeń, kompromitujące Lecha Wałęsę dokumenty, które jednak nie zostały ujawnione. Uważa się, że za jego sprawą pojawiło się w polityce polskiej określenie „teczka” jako zbiór domniemanych kompromitujących materiałów.

W drugiej turze, kiedy poparło go 3 683 098 głosujących (25,75%), przegrał z Lechem Wałęsą. Po porażce w wyborach założył Partię X, która nie odegrała znaczącej roli w polskim życiu publicznym. Bezskutecznie usiłował zarejestrować swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w 1995. Nie udało mu się zebrać 100 tys. podpisów poparcia.

3 czerwca 2005 przyleciał do Polski i zapowiedział swój start w wyborach prezydenckich jako kandydat Ogólnopolskiej Koalicji Obywatelskiej. Jego komitet wyborczy został zarejestrowany 23 czerwca 2005. W wyborach uzyskał 23 545 głosów, tj. 0,16% i uplasował się na dziewiątym miejscu spośród dwunastu kandydatów[7].

1 września 2010 oświadczył, że wycofuje się z działalności politycznej[8]. W wyborach prezydenckich w 2015 poparł Mariana Kowalskiego z Ruchu Narodowego[9].

Przystąpił do partii Związek Słowiański i w wyborach parlamentarnych w 2023 został jej kandydatem do Senatu w okręgu bytomsko-zabrzańskim[10]. Zajął ostatnie, 3. miejsce, uzyskując 18 052 głosy (12,71%)[11].

Życie prywatne

edytuj

Był trzykrotnie żonaty, jego pierwszą żoną była Finka Pulmu, drugą Peruwianka Myrna Graciela, trzecią Chinka Mulan. Ma czworo własnych dzieci: Henryka (z pierwszego małżeństwa), Alicję, Jerzego, Isis (z drugiego małżeństwa), wychowuje adoptowaną córkę Cindy, której matką jest jego trzecia żona[12].

Publikacje

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Włodzimierz Kuliński, Stanisław Tymiński: Pamięć o Polakach z Auschwitz-Birkenau [online], wirtualnapolonia.com, 27 stycznia 2015 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].
  2. Stan Tymiński – kandydat na prezydenta? [online], aferyprawa.eu [dostęp 2020-06-22].
  3. Andrzej Kumor: 45 lat Transduction – firmy Stanisława Tymińskiego. Goniec, 2020-06-06. [dostęp 2024-04-21].
  4. Marry Battiata, Polish Government Links Tyminski to Libya, Secret Police [online], „The Washington Post”, 1 grudnia 1990 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-12] (ang.).
  5. Piotr Pacewicz, Piąta władza [online], gazeta.pl, 13 października 2006 [dostęp 2020-06-22].
  6. Stan ciężki urojony [online], polityka.pl, 13 lipca 2006 [dostęp 2020-06-22].
  7. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2020-06-22].
  8. Felieton Stanisława Tymińskiego opublikowany na jego stronie internetowej – Święte Psy [online], 1 września 2010 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  9. Daniel Koral, Stan Tymiński udzielił poparcia Marianowi Kowalskiemu w wyborach prezydenckich [online], onet.pl, 21 kwietnia 2015 [dostęp 2020-06-22].
  10. Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-09-24].
  11. Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-21].
  12. Stanisław Tymiński o sobie [online], tyminski.glt.pl [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-05].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj