Stanisław Gebethner

polski prawnik

Stanisław Tytus Gebethner (ur. 4 stycznia 1935 w Warszawie[1][2], zm. 26 listopada 2021[3]) – polski prawnik, politolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Były kierownik Katedry Prawa Administracyjnego w Europejskiej Wyższej Szkole Prawa i Administracji. W chwili śmierci kierownik Katedry Prawa Publicznego na Uczelni Techniczno-Handlowej im. Heleny Chodkowskiej (przed 21 lutego 2014 Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej).

Stanisław Gebethner
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1935
Warszawa

Data i miejsce śmierci

26 listopada 2021
Warszawa

profesor nauk prawnych
Specjalność: prawo konstytucyjne, socjologia polityki, systemy wyborcze i partyjne
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1963

Habilitacja

1991

Profesura

20 sierpnia 2002

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski
Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie
Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

W 1956 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1963 uzyskał stopień doktora nauk prawnych (promotorem jego rozprawy doktorskiej był prof. Stefan Rozmaryn), zaś w 1991 doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. 20 sierpnia 2002 uzyskał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych.

Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej[4]. Pełnił funkcję przewodniczącego zarządu uczelnianego Związku Młodzieży Socjalistycznej na Uniwersytecie Warszawskim[5]. W latach 1956–2006 był nauczycielem akademickim tej uczelni. Od 1972 do 2006 pracował w Instytucie Nauk Politycznych UW. Kierował Zakładem Systemów Politycznych. W latach 1975–1978 oraz 1984–1987 był prodziekanem Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Promotor rozpraw doktorskich m.in. Konstantego Wojtaszczyka, Grzegorza Rydlewskiego, Wawrzyńca Konarskiego i Ryszarda Chruściaka. Od 2005 na stanowisku profesora w Instytucie Nauk Politycznych Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Prowadził też wykłady z prawa administracyjnego w Europejskiej Wyższej Szkole Prawa i Administracji. Od 2011 kierownik Katedry Prawa Publicznego UTH (wcześniej WSZiP), gdzie prowadził wykłady z prawa ustrojowego oraz seminaria z prawa administracyjnego.

Wchodził w skład rady krajowej PRON[6]. Jako reprezentant strony rządowo-koalicyjnej był uczestnikiem obrad Okrągłego Stołu w zespole ds reform politycznych. W latach 1993–1997 członek Trybunału Stanu. W latach 1994–1998 członek Rady Legislacyjnej, a w latach 2002–2006 jej wiceprzewodniczący. Został członkiem Doradczego Komitetu Prawnego przy Ministrze Spraw Zagranicznych. Był zarejestrowany jako kontakt operacyjny SB o pseudonimie „GS”[7].

Zajmował się zagadnieniami prawa konstytucyjnego, systemów politycznych i systemów wyborczych, m.in. systemem politycznym Wielkiej Brytanii oraz wyborami parlamentarnymi w Polsce.

Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z dnia 3 maja 1997, w uznaniu wybitnych osiągnięć w kształtowaniu prawnych podstaw demokratycznego i praworządnego państwa, ze szczególnym uwzględnieniem zasług w tworzeniu nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[8].

Życie prywatne

edytuj

Był prawnukiem Gustawa Adolfa Gebethnera. Jego bratem był Zygmunt Gebethner[9]. Pogrzeb odbył się 7 grudnia 2021 na Cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie[10].

Publikacje

edytuj
  • System organów państwowych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (razem z: Z. Jaroszem i W. Popkowskim), Warszawa 1966.
  • Rząd i opozycja Jej Królewskiej Mości w systemie politycznym Wielkiej Brytanii, Warszawa 1967.
  • Prawoznawstwo, Warszawa, wiele wydań.
  • Ustrój polityczny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 1976.
  • Problemy polityczne współczesnego świata (razem z Z. Chrupkiem), Warszawa 1979.
  • Modele rządów prezydenckich, Warszawa 1982.
  • W poszukiwaniu kompromisu konstytucyjnego: dylematy i kontrowersje w procesie stanowienia nowej Konstytucji RP, Warszawa 1998.
  • Wybory na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: komentarz do Ustawy o wyborze Prezydenta RP, Warszawa 2000.
  • Wybory do Sejmu i do Senatu: komentarz do Ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.

Przypisy

edytuj
  1. Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD).
  2. Biogram na stronie TK [online], trybunal.gov.pl [dostęp 2013-02-22].
  3. Zmarł Prof. Stanisław Gebethner. [online], wnpism.uw.edu.pl.
  4. Tadeusz Rutkowski, Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, red. Piotr M. Majewski, Warszawa 2016, s. 438.
  5. Tadeusz Rutkowski, Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, red. Piotr M. Majewski, Warszawa 2016, s. 441.
  6. Stanisław Perzkowski, Tajne dokumenty Biura Politycznego i Sekretariatu KC: ostatni rok władzy 1988-1989, Warszawa 1994, s. 166
  7. Informacje Stanisław Tytus Gebethner archiwum [online], osobovo.pl [dostęp 2021-11-26] (pol.).
  8. M.P. z 1997 r. nr 42, poz. 425.
  9. ''Gebethner'' [online], polacyzwyboru.pl [dostęp 2016-10-23] (pol.).
  10. Prof. Stanislaw Gebethner [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2021-12-03] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj