Powiat gostyński

Powiat gostyński
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
TERC	3004
Siedziba	Gostyń
Starosta	Robert Marcinkowski
Powierzchnia	810,34 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności	; 75 908
• gęstość	93,7 os./km²
Urbanizacja	42%
Tablice rejestracyjne	PGS
	Adres urzędu:ul. Wrocławska 256; 63-800 Gostyń
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	0
Liczba gmin miejsko-wiejskich	5
Liczba gmin wiejskich	2
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Powiat gostyński – powiat w Polsce (województwo wielkopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gostyń.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Borek Wielkopolski, Gostyń, Krobia, Pogorzela, Poniec
gminy wiejskie: Pępowo, Piaski
miasta: Borek Wielkopolski, Gostyń, Krobia, Pogorzela, Poniec

Powiatem partnerskiem jest Powiat Unterallgäu w Bawarii^[2].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] powiat zamieszkiwało 75 908 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 75 907 osób^[4].

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2009):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	76 052	100	38 537	50,67	37 515	49,33
Miasto	31 945	42,00	16 431	21,60	15 514	20,40
Wieś	44 107	58,00	22 106	29,07	22 001	28,93

Piramida wieku mieszkańców powiatu gostyńskiego w 2014 roku^[5].

Gospodarka

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie gostyńskim obejmowała ok. 1,6 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 4,8% do aktywnych zawodowo^[6].

Historia

Powiat gostyński został utworzony przez władze pruskie w 1887 (Kreis Gostyn). 3 stycznia 1919 władza w powiecie przeszła w ręce polskie. W okresie międzywojennym kilkakrotnie dokonywano korekt ówczesnych granic administracyjnych powiatu. Ostateczny kształt nadano granicom powiatu w roku 1934. W skład powiatu wchodziły wówczas gminy Gostyń, Poniec, Piaski, Krobia, Pępowo i Borek Wlkp. Jedynie Pogorzela nadal znajdowała się w granicach powiatu krotoszyńskiego. W roku 1975 w wyniku reformy administracyjnej powiat gostyński uległ likwidacji. Powrócił ponownie na mapę administracyjną Polski po kolejnej reformie 1 stycznia 1999 roku.

Folklor

Powiat obejmuje Biskupiznę.

Zabytki

Drewniany kościół w Domachowie, na terenie gminy Krobia

Bazylika oo. Filipinów na Świętej Górze (koło Gostynia)

Rynek w Krobi

Dwór szlachecki w Grabonogu z 1749 r.

Drewniany kościół w Domachowie, na terenie gminy Krobia
Klasztor oo. Filipinów na Świętej Górze (koło Gostynia)
Kościół pw. Św. Małgorzaty z XIII w. w Gostyniu
Dworek ziemski w Grabonogu – Muzeum im. Edmunda Bojanowskiego
Kościół pw. św. Idziego w Krobi z XII w.
Kościół pw. św. Mikołaja w Krobi z XIV w.
Kościół pw. św. Ducha w Krobi z XV w.
Zabytkowy Pałac w Podrzeczu

Parki podworskie

- Park w Kosowie o powierzchni 7,85 ha, krajobrazowy o charakterze dworskim założony w 1 połowie XIX wieku. Posiada on różnorodny, półtorawieczny drzewostan. W parku rosną okazałe egzemplarze o wymiarach pomnikowych lipy drobnolistnej i dębu szypułkowego o obwodach do 430 cm, dwa okazałe egzemplarze platanu klonolistnego o obwodach do 400 cm, klony do 340 cm oraz sosny czarne o obwodach do 290 cm, a także sosny wejmutki i żywotniki zachodnie oraz egzemplarz wiśni japońskiej. Ponadto znajdują się tam dwa egzemplarze katalpy zwyczajnej, dąb kolumnowy, daglezje. Na wprost głównej bramy parku jest aleja grabowa prowadząca do lasu i głębokiego na 30 m wąwozu.
- Park w Pępowie o powierzchni 20,00 ha o charakterze pałacowym założony w XVIII wieku w parku występują pochodzenia rodzimego: dęby, lipy, jesiony, klony, buki, graby, kasztanowce, świerki, modrzewie, jodły, oraz obce gatunki między innymi dąb burgundzki, choinka kanadyjska i miłorząb dwuklapowy.
- Park w Godurowie o powierzchni 4,66 ha o charakterze dworskim założony w XIX wieku, park o założeniu krajobrazowym, liczne dęby i lipy oraz wiele drzew uznanych za pomniki przyrody.
- Park w Goli o powierzchni 4,78 ha o charakterze pałacowym założony w XIX wieku w parku liczne potężne dęby. Rośnie w nim wiele gatunków i odmian drzew m.in. 31 drzew o wymiarach pomnikowych: dęby o obwodach do 610 cm, platan o obwodzie 650 cm, wierzba biała o obwodzie 490 cm, topola kanadyjska o obwodzie 510 cm, jesiony o obwodach 370 cm.
- Park w Dąbrówce o powierzchni 3,25 ha o charakterze dworskim założony na początku XIX wieku.
- Park w Siedmiorogowie o powierzchni 5,12 ha o charakterze dworskim założony w XIX wieku.
- Park w Zalesiu o powierzchni 5 ,92 ha o charakterze dworskim założony w XIX wieku.
- Park w Zimnowodzie o powierzchni 13,26 ha o charakterze pałacowym założony w pierwszej połowie XIX wieku. W parku występują dwa duże stawy, park podzielony jest na części o założeniu regularnym i krajobrazowym.
- Park w Podrzeczu o powierzchni 4,09 ha o charakterze pałacowym założony w 2 połowie XIX wieku, rośnie tu wiele drzew: topola o obwodzie 450 cm, jesiony o obwodach do 350 cm i wiele egzotycznych egzemplarzy – sosny czarne, sosny wejmutki.
- Park w Gogolewie o powierzchni 9,06 ha o charakterze pałacowym założony w XVIII wieku.
- Park w Pudliszkach o powierzchni 4,52 ha o charakterze pałacowym założony w XIX wieku. W parku występują dwa stawy.
- Park w Rogowie o powierzchni 3,90 ha o charakterze dworskim założony w XVIII wieku.
- Park w Skoraszewicach o powierzchni 5,53 ha o charakterze dworskim założony w XVIII wieku.
- Park w Szelejewie o powierzchni 4,04 ha o charakterze pałacowym założony w XVIII wieku.
- Park w Drzewcach o powierzchni 6.05 ha o charakterze dworskim założony w XIX wieku.
- Park w Łęce Wielkiej o powierzchni 6,50 ha o charakterze pałacowym założony w XIX wieku.
- Park w Rokosowie o powierzchni 9,97 ha o charakterze pałacowym założony w XVIII wieku. W parku liczne okazy drzew pomnikowych.
- Park w Krajewicach położony zachodniej części wioski. Znajduje się zaniedbany dziś park krajobrazowy o powierzchni ok. 7 ha, z bogatym stuletnim drzewostanem, a także drzewami pomnikowymi, m.in. lipą o obwodzie 420 cm i platanem o obwodzie 370 cm. Atrakcją parku jest miłorząb japoński.
- Park w Grabonogu o powierzchni 2,2 ha o charakterze krajobrazowym, założony został w 2 połowie XIX wieku. Przeważa drzewostan stuletni, w skład którego wchodzi kilka drzew starszych m.in. dąb, modrzew, buk, sosna, jesion oraz wiele innych cennych gatunków drzew i krzewów.
- Park w Gębicach o powierzchni 6,39 ha o charakterze krajobrazowym, założony w I poł. XIX w., w parku liczne stawy i aleje.

Obszary chronione i pomniki przyrody

Rezerwaty przyrody

Torfowisko źródliskowe w Gostyniu Starym – rezerwat florystyczny na terenie gminy Gostyń, na północ od wsi Stary Gostyń
Pępowo – rezerwat leśny na terenie gminy Pępowo, w pobiżu wsi Siedlec
Czerwona Róża – rezerwat leśny na terenie gminy Pępowo, w pobliżu wsi Siedlec
Bodzewko – rezerwat leśny na terenie gminy Piaski, w pobliżu wsi Bodzewko

Pomniki przyrody

Głazy narzutowe:
- Grupa 4 głazów narzutowych przy drodze Jeżewo-Jawory (gmina Borek Wlkp.) : pierwszy – obw.1530 cm, dł. 480 cm, szer. 400 cm, wys. 65 cm; drugi – obw. 1085 cm, dł. 410 cm, szer. 240 cm, wys. 85 cm; trzeci – obw. 975 cm, dł. 290 cm szer. 250 cm, wys.100 cm; czwarty – obw. 1210 cm, dł. 450 cm, szer. 335 cm, wys.150 cm.
- Głaz narzutowy na polu we wsi Czajkowo na terenie gminy Gostyń: obw. 915 cm, dł. 270 cm, szer. 250 cm, wys. 150 cm.
- Głaz narzutowy w leśnictwie Kuklinów: o dł.430 cm, szer.310 cm, wys.50 cm w leśnictwie Kuklinów.
- Głaz narzutowy "Wielki Kamień" w pobliżu drogi Tworzymirki – Miranowo: obw. 1700 cm, dł.700 cm, szer. 540 cm, wys. 175 cm.
- Głaz narzutowy, skała – granit w oddziale 22 Leśnictwa Stawiszyn na terenie gminy Borek Wlkp. : obw. 530 cm, dł.190 cm, szer.140 cm, wys.60 cm.
- Głaz narzutowy w Rębowie, skała – granit (w latach 70. zniszczony przez właściciela) : obw. 910 cm, dł. 290 cm, szer. 240 cm, wys.30 cm.
- Głaz narzutowy w oddziale 212c Leśnictwa Siedlec, na terenie gminy Piaski: obw. 1250 cm, wys. 80 cm.
- Głaz narzutowy w oddziale 18a Leśnictwa Wroniny, na terenie gminy Borek Wlkp. :

obw. 910 cm, wys.90 cm.

Drzewa pomnikowe
- Lipa drobnolistna w parku w Dusinie o obwodzie 250 cm i wysokości 16m.
- Lipa drobnolistna w Krobi o obwodzie 348 cm i wysokości 18 m.
- Lipa drobnolistna w parku w Godurowie o obwodzie 380 cm i wysokości 19 m.
- Jesion wyniosły o obwodzie 284 cm, i wysokości 30m przy rowie w pobliżu parku w Chwałkowie, na terenie gminy Krobia.
- Jesion wyniosły w parku w Skoraszewicach obwód 435 cm i wysokości 26 m.
- Dąb szypułkowy w parku w Rokosowie o obwodzie 580 cm i wysokości 24 m.
- Dąb szypułkowy w parku w Łęce Wielkiej o obwodzie 440 cm i wysokości 22 m.
- Dąb szypułkowy w parku w Godurowie o obwodzie 470 cm i wysokości 19 m.
- Platan klonolistny w parku w Łęce Wielkiej o obwodzie 375 cm i wysokości 16 m.
- Platan klonolistny w parku w Skoraszewicach o obwodzie 385 cm i wysokości 25 m.
- Platan klonolistny w parku w Skoraszewicach o obwodzie 300 cm i wysokości 27 m.
- Jarząb brekinia przy rezerwacie "Pępowo" o obwodzie 99 cm i wysokości 13 m w oddziale 226n Leśnictwa Siedlec, na terenie gminy Pępowo.
- Para dębów szypułkowych o obwodach 31 0cm i 480 cm, w oddziale 69b (Leśnictwo Gola, gmina Gostyń).
- Dwa dęby szypułkowe o obwodach 330 cm i 540 cm w oddziale 47d (Leśnictwo Gola, gmina Gostyń).
- Trzy dęby szypułkowe o obwodach 300 cm, 310 cm, 310 cm, wysokości 16-18m, w oddziale 46b (Leśnictwo Gola, gmina Gostyń).
- Dziesięć topoli czarnych o obwodach od 250 cm do 460 cm, wysokości 22 m, we wsi Łęka Wielka gmina Poniec.
- Dwa dęby szypułkowe o obwodach 360 cm i 310 cm, wysokości 18 m, we Chwałkowie nr 105, na terenie gminy Krobia.
- Dwa dęby szypułkowe o obwodach 290 cm i 360 cm, wysokość 20 m, w parku w Godurowie, na terenie gminy Piaski.
- Dwie brzozy brodawkowate o obwodach 175 cm i 160 cm, wysokości 16 m, w parku w Rokosowie, na terenie gminy Poniec.
- Trzy dęby szypułkowe o obwodach 460 cm, 400 cm, 380 cm, wysokości 22 m na terenie Zakładu Rolnego w Zaborni, na terenie gminy Piaski.
- Jarząb brekinia o obwodzie 204 cm, wysokości 18 m, w oddziale 247b (Leśnictwo Dobrapomoc, gmina Pępowo).
- Platan klonolistny o obwodzie 330 cm, wysokości 17 m, w parku w Rokosowie, na terenie gminy Poniec.
- Lipa drobnolistna o obwodzie 330 cm, wysokości 18 m, w parku w Rokosowie, na terenie gminy Poniec.
- Topola kanadyjska o obwodzie 530 cm, wysokości 26 m, w parku w Rokosowie, na terenie gminy Poniec.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 340 cm, wysokości 17 m, w parku w Godurowie, na terenie gminy Piaski.
- Dąb szypułkowy – "Dwa konary" – o obwodzie 317 cm, wysokości 20 m, w parku w Godurowie.
- Jesion wyniosły o obwodzie 290 cm, wysokości 25 m, w parku w Skoraszewicach, na terenie gminy Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 450 cm, wysokości 28 m, w parku w Skoraszewicach na terenie gminy Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 340 cm, wysokości30 m, w parku w Skoraszewicach na terenie gminy Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 308 cm, wysokości 30 m, w parku w Skoraszewicach na terenie gminy Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 330 cm, wysokości 22 m w Chwałkowie przy parku, na terenie gminy Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 400 cm, wysokości 25 m w Chwałkowie przy stawie, na terenie gminy Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 336 cm, wysokości 30 m w Chwałkowie przy stawie gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 369 cm, wysokości 30 m w Chwałkowie w parku gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 334 cm, wysokości 28 m w Chwałkowie przy stawie gmina Krobia.
- Topola biała o obwodzie 430 cm, wysokości 33 m, przy parku nad rowem w Chwałkowie gmina Krobia.
- Topola biała o obwodzie 394 cm, wysokości 31 m, przy łące w pobliżu parku w Chwałkowie gmina Krobia.
- Pięć dębów szypułkowych o obwodach 295 cm do 460 cm, wysokości 18 m, w oddziale 72a Leśnictwo Kosowo gmina Gostyń.
- Dwa dęby szypułkowe o obwodach 330 cm i 310 cm, wysokości 16 m w oddziale 70b Leśnictwo Kosowo gmina Gostyń.
- Trzy jarzęby brekinie o obwodach 170 cm, 200 cm, 150 cm, w oddziale 268, Leśnictwo Siedlec gmina Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 500 cm, wysokości 20 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 355 cm, wysokości 21 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 440 cm, wysokości 20 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 505 cm, wysokości 20 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 385 cm, wysokości 21 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 380 cm, wysokości 21 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 358 cm, wysokości 21 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 368 cm, wysokości 20 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 348 cm, wysokości 22 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 350 cm, wysokości 22 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Lipa drobnolistna o obwodzie 298 cm, wysokości 21 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Lipa drobnolistna o obwodzie 290 cm, wysokości 22 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Jesion wyniosły o obwodzie 240 cm, wysokości 20 m, w parku w Godurowie gmina Piaski.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 350 cm, wysokości 15 m, we wsi Czajkowo gmina Gostyń przy szosie.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 330 cm, wysokości 20 m, w Pożegowo gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 410 cm, wysokości 22 m, w Pożegowo gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 520 cm, wysokości 24 m, w Pożegowo gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 490 cm, wysokości 22 m, w Pożegowo gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 410 cm, wysokości 24 m, we wsi Jeżewo przy kościele gmina Borek Wlkp.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 410 cm, wysokości 18 m, w oddziale 47a /Lęśnictwo Gola/gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 350 cm, wysokości 16 m, w oddziale 47a /Lęśnictwo Gola/gmina Gostyń.
- Lipa drobnolistna o obwodzie 515 cm, wysokości 20 m, w Chwałkowie przy cmentarzu kościelnym gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 540 cm, wysokości 20 m, we wsi Karzec gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 330 cm, wysokości 18 m, we wsi Czajkowo gmina Gostyń.
- Platan klonolistny o obwodzie 590 cm, wysokości 25 m, w parku w Pudliszkach gmina Krobia.
- Platan klonolistny o obwodzie 550 cm, wysokości 25 m, w parku w Pudliszkach gmina Krobia.
- Wiąz szypułkowy o obwodzie 550 cm, wysokości 24 m, w parku w Pudliszkach gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 390 cm, wysokości 24 m, we parku w Rokosowie gmina Poniec.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 380 cm, wysokości 24 m, we parku w Dusinie gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 330 cm, wysokości 24 m, w oddziale 25d Leśnictwo Dobrapomoc gmina Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 330 cm, wysokości 21 m, w oddziale 279 Leśnictwo Miranowo gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 376 cm, wysokości 25 m, w oddziale 279h Leśnictwo Miranowo gmina Gostyń.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 430 cm, wysokości 22 m, w parku we wsi Łęka Wielka gmina Poniec.
- Jarząb brekinia o obwodzie 240 cm, wysokości 20 m, w oddziale 264 Leśnictwo Siedlec gmina Pępowo.
- Jesion wyniosły o obwodzie 340 cm, wysokości 16 m, w parku w Rokosowie gmina Poniec.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 410 cm, wysokości 20 m, w parku w Rokosowie gmina Poniec.
- Lipa drobnolistna o obwodzie 348 cm, wysokości 18 m, w Krobi przy parku miejskim gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 360 cm, wysokości 20 m, w parku w Skoraszewicach gmina Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 425 cm, wysokości 26 m, w parku w Skoraszewicach gmina Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 410 cm, wysokości 20 m, przy łące w Skoraszewicach gmina Pępowo.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 340 cm, wysokości 23 m w parku w Chwałkowie gmina Krobia.
- Dąb szypułkowy o obwodzie 420 cm, wysokości 26 m przy drodze do parku w Chwałkowie gmina Krobia.
- Jesion wyniosły o obwodzie 320 cm, wysokości 24 m w parku w Chwałkowie gmina Krobia.

Sąsiednie powiaty

Zobacz też

podział administracyjny województwa wielkopolskiego

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-06-11] .
↑ Wspólne Oświadczenie o przyjaznej współpracy pomiędzy powiatami. powiat.gostyn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-10-13)]. (kopia z Internet Archive)
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Powiat gostyński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-20] (pol.).

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-06-11] .

[2] Wspólne Oświadczenie o przyjaznej współpracy pomiędzy powiatami. powiat.gostyn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-10-13)]. (kopia z Internet Archive)

[3] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[4] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[populacja2016-5] Powiat gostyński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[6] GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-20] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]