Nowe Skalmierzyce (stacja kolejowa)
Nowe Skalmierzyce – stacja kolejowa pasażerska i towarowa w Nowych Skalmierzycach, położona we wschodniej części miasta. Gmach dworca został wpisany do rejestru zabytków w 2017 roku pod nazwą: budynek dworca celnego w zespole stacji granicznej Skalmierzyce[1].
 nr rej. 1017/Wlkp/A z 4 stycznia 2017
| |
 Widok z południowego zachodu. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja |
ul. Kolejowa |
| Zarządca |
Samorząd Gminy Nowe Skalmierzyce (dworzec) |
| Data otwarcia |
1906 |
| Poprzednie nazwy |
Neu Skalmierschütz (Kaiserlicher Übergangsbahnhof Neu Skalmierschütz) |
| Rodzaj | |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
3 |
| Liczba krawędzi peronowych |
3 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Nowych Skalmierzyc  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Nowe Skalmierzyce  | |
 51°42′28″N 17°59′54″E/51,707778 17,998333
| |
Ruch pasażerski
edytuj| Rok | Wymiana pasażerska na dobę |
|---|---|
| 2017[2] | 20-49 |
| 2022[3] | 20-49 |
Historia stacji
edytujPierwszy dworzec z 1896
edytuj31 stycznia 1896 roku po otrzymaniu koncesji Towarzystwa Budowy Dróg Żelaznych otwarto linię kolejową do Ostrowa Wielkopolskiego przez Śliwniki, Ociąż i Czekanów[4] – budynek starego dworca usytuowany w centrum miasta na Placu Wolności pełni obecnie funkcje mieszkalne.
Drugi dworzec z lat 1905–1906
edytuj.jpg)
Po wybudowaniu transgranicznego odcinka linii kolejowej z Nowych Skalmierzyc (ówczesny zabór pruski) przez Szczypiorno do Kalisza (ówczesne Cesarstwo Rosyjskie) w dniu 28 października 1906 roku zainicjowano połączenie z systemem Kolei Warszawsko-Kaliskiej[4]. W latach 1905–1906 wzniesiono okazały neogotycki gmach dworca według projektu architekta Bluncka[5]. Po jednej stronie dworca podjeżdzały pociągi z Prus o rozstawie szyn 143,5 cm, po drugiej z Rosji o szerszej rozstawie szyn 152,4 cm[5]. W 1913 roku doszło tu do spotkania cesarza Wilhelma II i cara Mikołaja II[4].
Od 1906 roku przez stację kursowały pociągi relacji: Warszawa Kaliska ↔ Wrocław Główny i Warszawa Kaliska ↔ Poznań Główny. Po 1919 roku stacja straciła rolę granicznej; w 1922 roku po wybudowaniu linii przez Kutno, wycofano połączenia kolejowe z Warszawy do Poznania.
Od lat 90. XX wieku
edytujW latach 90. XX wieku liczba kursujących pociągów ze stacji stopniowo malała a dworzec zaczął niszczeć w dużej mierze stojąc opustoszały. W 2001 roku zlikwidowano na stacji posterunek dyżurnego ruchu peronowego oraz zamknięto kasy biletowe[6].
Modernizacja
edytuj29 grudnia 2015 roku drogą darowizny od Polskich Kolei Państwowych dworzec przejęły władze Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce, które planują jego gruntowną rewitalizację wraz z adaptacją pomieszczeń dworca dla organizacji pozarządowych, ośrodka kultury, sali widowiskowo-kinowej oraz USC przy jednoczesnym zachowaniu dotychczasowej funkcji budynku jako dworca kolejowego[7]. W 2016 roku rozpoczęto proces modernizacji dworca w tym m.in. naprawę dachu o powierzchni ok. 1800 m²[8].
W latach 2017–2018 na stacji zatrzymywały się pociągi InterCity na trasie Węgliniec ↔ Legnica ↔ Wrocław Główny ↔ Warszawa Wschodnia ↔ Białystok.
W 2020 roku podczas remontu poczekalni, znaleziono zamurowaną w ścianie butelkę z listem z 15 marca 1941 roku. Autorami listu byli dwaj murarze z Kalisza (Jan Karalewski i Władysław Sobański), naoczni świadkowie przymusowych wywózek ludności w czasie okupacji hitlerowskiej[9][10].
Połączenia
edytujNa stacji kolejowej w Nowych Skalmierzycach zatrzymują się pociągi Kolei Wielkopolskich, Polregio zapewniające docelowy dojazd do trzech aglomeracji, tj.: Łodzi (119 km), Poznania (126/132 km) i Warszawy (268 km) oraz najbliższych miast Kalisza (7 km) i Ostrowa Wielkopolskiego (17 km).
Kierunki podróży (22. 11. 2022)[11]:
Galeria
edytuj
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Zestawienia zabytków nieruchomych [online], www.nid.pl [dostęp 2021-02-04].
- ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ a b c A. Liebert: Dworzec w Nowych Skalmierzycach. noweskalmierzyce.pl. [dostęp 2015-01-31]. (pol.).
- ↑ a b Dworzec jak katedra. O dworcu w Nowych Skalmierzycach [online], Kultura u Podstaw, 18 lutego 2019 [dostęp 2021-02-04].
- ↑ Jerzy Wojtczak, Gazeta Skalmierzycka nr 3 (88), marzec 2001.
- ↑ Dworzec w Nowych Skalmierzycach przejęty Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce [online], web.archive.org, 2018 [dostęp 2021-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-01].
- ↑ Prace na dworcu Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce [online], web.archive.org, 1 lipca 2016 [dostęp 2021-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-01].
- ↑ Polsat News, W ścianie dworca znaleziono list sprzed 80 lat. Kto jest jego autorem? – Polsat News [online], polsatnews.pl [dostęp 2020-08-02] (pol.).
- ↑ List w butelce z ‘41 roku zamurowany w ścianie na dworcu kolejowym. Niezwykłe odkrycie w Nowych Skalmierzycach [online], www.rmf24.pl [dostęp 2020-08-02] (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka połączeń kolejowych [online], rozklad-pkp.pl [dostęp 2022-11-22].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nowe Skalmierzyce w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Nowe Skalmierzyce w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – atlaskolejowy.net
| Nowe Skalmierzyce | ||
| Linia 14 Łódź Kaliska – Tuplice (118,643 km) | ||
  odległość: 3,000 km
|
|
odległość: 5,142 km
|
