Mikołaj Rudnicki (ur. 6 grudnia 1881 w Sokołowie Podlaskim, zm. 28 czerwca 1978 w Puszczykowie) – polski językoznawca.

Mikołaj Rudnicki
Data i miejsce urodzenia

6 grudnia 1881
Sokołów Podlaski

Data i miejsce śmierci

28 czerwca 1978
Puszczykowo

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo
Profesura

1919

Polska Akademia Umiejętności
Status

członek rzeczywisty

Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy

Życiorys

edytuj

Syn Zofii z Bałkowców i Szymona Rudnickiego, uczestnika powstania z 1863. Brat księdza Jana Rudnickiego zaangażowanego w działalność patriotyczną i kulturalną na terenie diecezji podlaskiej oraz Michała Rudnickiego działacza Polskiej Organizacji Wojskowej. Stryj muzykologa prof. Hanny Rudnickiej-Kruszewskiej. Studia odbył w Krakowie, od 1911 docent językoznawstwa indoeuropejskiego. Był członkiem Ligi Narodowej[1]. Od 1919 profesor Uniwersytetu Poznańskiego. W latach (1948–1950) pełnił funkcję dziekana wydziału. Od 1945 członek PAU. Założyciel i redaktor w latach (1921–1948) czasopisma „Slavia Occidentalis”, dyrektor Instytutu Zachodniosłowiańskiego. Od 1945 członek Komisji Ustalania Nazw Miejscowości na terenach Ziem Odzyskanych, za działalność w której został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1962)[2]. Przewodniczący wojewódzkiego oddziału Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (od 12 października 1945)[3].

Profesor zwyczajny doktor habilitowany, współzałożyciel Uniwersytetu Poznańskiego, doctor honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członek korespondent PAN, uczeń profesora Jana Szaroty. Specjalista w zakresie językoznawstwa indoeuropejskiego i filologii słowiańskiej.

Został pochowany na Cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu[4].

Prace naukowe

edytuj

Ogłosił wiele prac z tych specjalizacji z zagadnień psychofonetycznych:

  • Studia psychofonetyczne,
  • Przyczynki do gramatyki i słownika narzecza słowińskiego (1913),
  • Wykształcenie językowe w życiu i w szkole (1920),
  • Z dziejów polskiej myśli językowej i wychowania (1921),
  • Prawo identyfikacji wyobrażeń niedostatecznie różnych (1927),
  • Językoznawstwo polskie w dobie Oświecenia (1956),
  • Prasłowiańszczyzna,
  • Lechia Polska (1959-1961).

Ogłosił też wiele prac literackich i dramatów pod pseudonimami: M.S. Rozwar i E. Meser.

Upamiętnienie

edytuj

19 lutego 1987 odsłonięto w gmachu Collegium Novum w Poznaniu tablicę pamiątkową ku czci profesora[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 582.
  2. Wysokie odznaczenia państwowe. „Dziennik Bałtycki”. Nr 279, s. 12, 23 listopada 1962. 
  3. Tadeusz Świtała, Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 309, ISBN 83-210-0607-8, OCLC 830203088.
  4. Mikołaj Rudnicki – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-04]
  5. Wydarzenia w Poznaniu w 1987 roku. Część pierwsza, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/1988, s.185, ISSN 0137-3552

Bibliografia

edytuj
  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962-1969)