Koń oldenburski
Koń oldenburski (oldenburg, oldenburger) – rasa konia gorącokrwistego wyhodowana w XVII w., głównie dzięki wysiłkom księcia Antona Günthera von Oldenburg[1][2].
 Klacz oldenburska | |
| Inne nazwy |
oldenburg, oldenburger |
|---|---|
| Typ | |
| Wymiary | |
| Wysokość w kłębie |
165 - 175 cm |
| Wzorce rasy | |
| Equus ferus caballus | |
Opis
edytujKoń oldenburski to najcięższa spośród niemieckich ras gorącokrwistych. Współcześnie jest to nowoczesny koń sportowy z cechami wskazującymi na uszlachetnianie rasami lżejszymi. Jest on szczególnie przydatny w skokach przez przeszkody, ujeżdżeniu i powożeniu[2].
Historia
edytujRasa powstała w XVII w. w regionie Oldenburg i Fryzji Wschodniej i opierała się na starych fryzyjskich koniach z regionu między Wezerą a granicą holenderską krytych ogierem półkrwi. Powstanie rasy przypisuje się księciu Antonowi Güntherowi von Oldenburgowi, który importował, uważane wówczas za najlepsze i najcenniejsze w Europie, konie hiszpańskie i neapolitańskie, posiadające krew konia berberyjskiego[1].
Była to rasa koni wozowych, oraz do wykorzystania w rolnictwie[1]. Przez stulecia hodowcy dostosowywali rasę do rynku, wybierając konie z najlepszymi cechami i prowadzili selektywną politykę hodowlaną, by zapewnić jednorodny typ[1]. W XVII w. Oldenburger miał typowy wysoki chód koni powozowych. Jego ramiona były wystarczająco strome, by leżało na nich chomąto[1]. W przeciągu kolejnych stu lat stał się eleganckim koniem do jazdy konnej i powożenia[1]. Początek rasie dał w 1572 ogier półkrwi "Kranich" pochodzący z najlepszej linii hiszpańskiej i klacze fryzyjskie. Wyglądem przypominał on konia rasy kladrubskiej[1]. Później sięgnięto po konie hiszpańskie, berberyjskie, neapolitańskie i półkrwi angielskiej. W XIX w. do krzyżowania zastosowano reproduktory pełnej krwi, hanowerskie, normandzkie i Cleveland Bay w wyniku czego uzyskano ciężkie konie kareciane (karosjery) z militarnym wykorzystaniem w artylerii konnej[2].
W 1923 założono Związek Hodowców Koni Oldenburskich. V., (niem. Verband der Züchter des Oldenburger Pferdes e. V.. Na początku i w połowie XX w. podjęto pierwsze działania mające na celu poprawę hodowli poprzez wykorzystanie ogierów Lupus xx (1935) i Condor (1950), oraz Adonis xx (1959) co w latach 60. XX w. zaowocowało wyhodowaniem nowoczesnego konia wierzchowego[3].
W 2001 niezależne stowarzyszenie hodowli koni skokowych oddzieliło się od Stowarzyszenia Oldenburg. Działa ona pod nazwą Springpferdezuchtverband Oldenburg-International e. V. i hoduje międzynarodową rasę koni skokowych Oldenburg z własną księgą stadną[4].
W celu rozróżnienia rasy, skrót OS jest używany do hodowli koni skokowych, a skrót OL jest używany do hodowli przez Stowarzyszenie Hodowców Koni Oldenburg[5].
Do najbardziej utytułowanych koni oldenburskich należą[3]:
- Bonfire – zdobywca czterech medali olimpijskich w tym złotego w indywidualny konkursie ujeżdżenia na letniej olimpiadzie w Sydney
- ogier Donnerhall - dwukrotny mistrz świata w ujeżdżeniu i ceniony ogier czołowy uhonorowany pomnikiem w Oldenburgu
- ogier Couleur Rubin - wielokrotny zdobywca prestiżowych nagród na sumę ponad 500 000 €[6]
Pokrój
edytujKonie tej rasy mają średniej wielkości głowę o profilu prostym lub lekko garbonosym z dobrze zaznaczonymi ganaszami, osadzoną na dobrze osadzonej i uformowanej szyi. Łopatki konia są długie i skośne. Kłąb jest mocny o średniej długości, czasami nieco miękki grzbiet. Zad u koni występuje lekko ścięty i dobrze umięśniony. kłoda – szeroka i głęboka[2].
Kończyny
edytujUmaszczenie
edytujUmaszczenie zwykle skarogniade, kare lub gniade, rzadziej kasztanowate[2].
Hodowle
edytujHodowlę ukierunkowano na nowoczesny typ konia sportowego w konkurencjach skoków, ujeżdżenia i powożenia[2][3][6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Edwards 2000 ↓, s. 306.
- ↑ a b c d e f Susan McBane: Pferde der Welt. Könemann, 1997, s. 128, język niemiecki, ISBN 3-89508-527-8
- ↑ a b c Oldenburger Pferdezucht: Mit Tradition in die Zukunft.. web.archive.org. [dostęp 2024-01-16]. (niem.).
- ↑ Springpferdezuchtverband Oldenburg-International e. V.. web.archive.org. [dostęp 2024-01-16]. (niem.).
- ↑ Verband der Züchter des Oldenburger Pferdes e. V.. web.archive.org. [dostęp 2024-01-16]. (niem.).
- ↑ a b Couleur Rubin OLD lebt nicht mehr.. www.st-georg.de. [dostęp 2024-01-16]. (niem.).
Bibliografia
edytuj- Elwyn Hartley Edwards: Enzyklopädie der Pferde. München: Dorling Kindersley, 2000. (niem.).
- Martin Haller: Rasy koni. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2001. ISBN 83-7073-121-X.