Klacz

Klacz – samica ssaków nieparzystokopytnych, w szczególności dorosła samica konia powyżej trzeciego roku życia (potocznie: kobyła).

Klacz ze źrebięciem

Układ płciowy klaczy

Schemat pionowy układu płciowego klaczy

Schemat poziomy układu płciowego klaczy

Obszar odbytowo-sromowy klaczy

Cykl płciowy

Okres rujowy u klaczy, zwany grzaniem się, jest sezonowo-wielorujowy. Trwa 5–6 dni, po czym następuje 15 dni przerwy (razem 21 dni cyklu). Owulacja zachodzi w ciągu ostatnich 24–48 godzin rui. Cykl rui może być zróżnicowany, w zależności od wielu czynników: długości dnia, żywienia, czynników atmosferycznych i środowiskowych. Późną jesienią i zimą klacze w ogóle nie miewają rui lub mają ją rzadko, przebiegającą bez objawów. Klacz w rui wykazuje przychylne nastawienie do ogiera podczas próbnikowania; gdy ruja nie występuje, klacz gwałtownie broni się przed jego zalotami. Lekarz weterynarii może pomóc stwierdzić ruję i wskazać, kiedy nastąpi owulacja.

Ciąża

Zazwyczaj czas trwania ciąży u klaczy gorącokrwistych waha się od 328 do 345 dni. Natomiast u klaczy zimnokrwistych wynosi od 332 do 345 dni. Zazwyczaj klacz rodzi jedno źrebię. Krycie (Sztuczne unasienianie) powinno być zaplanowane tak, by źrebię urodziło się wiosną. Klacz w ciąży może być bardzo nerwowa i nieufna.

Ciąża bliźniacza

Zdarzają się ciąże bliźniacze, które stanowią ok. 1–2% ciąż. Najczęściej kończą się one poronieniem między 5 a 9 miesiącem ciąży. Około 70% płodów rodzi się martwych, rzadko udaje się odchować jedno źrebię. Lekarz weterynarii może pomóc w zapobieganiu ciąży bliźniaczej poprzez ustalenie ilości i rozmiaru pęcherzyków jajnikowych i wyznaczeniu odpowiedniego terminu krycia.

Karmienie

Podczas pierwszych 6 z ok. 11 miesięcy ciąży, klacz powinna być karmiona bez zmian. Bardzo ważne jest natomiast, by zapewnić jej większą dawkę pożywienia podczas 3 ostatnich miesięcy ciąży i uzupełniać paszę składnikami odżywczymi i mikroelementami.

Użytkowanie

Podczas ciąży przez około 6 pierwszych miesięcy klacz powinna być użytkowana do lekkiej pracy, by utrzymać jej formę i zapobiec nadwadze, co sprawiałoby kłopoty przy wyźrebieniu. W ciągu ostatnich 3 miesięcy klacz powinna przebywać na pastwisku.

• 
  Klacz oddająca mocz
• 
  Próbnikowanie klaczy
• 
  Krycie klaczy
• 
  Sztuczne unasienianie klaczy
• 
  Klacz w ciąży (źrebna)
• 
  Poród u klaczy
• 
  Klacz karmiąca
• 
  Gruczoł mlekowy klaczy

Zobacz też

• Klaczka