Juscelino Kubitschek

Juscelino Kubitschek de Oliveira
Data i miejsce urodzenia	12 września 1902 ; Diamantina
Data i miejsce śmierci	22 sierpnia 1976 ; Resende
	21. prezydent Brazylii
Okres	od 31 stycznia 1956; do 31 stycznia 1961
Przynależność polityczna	Partia Socjaldemokratyczna
Poprzednik	Nereu Ramos
Następca	Jânio Quadros
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Juscelino Kubitschek de Oliveira (JK, ur. 12 września 1902 w Diamantinie, zm. 22 sierpnia 1976 w Resende)^[1] – brazylijski polityk, prezydent kraju (wówczas Republiki Zjednoczonych Stanów Brazylii) w latach 1956-1961.

Życiorys

Jego ojciec, João César de Oliveira, zmarł, gdy przyszły prezydent miał ledwie dwa lata. Jego matka zaś, nauczycielka, Júlia Kubitschek, była pochodzenia czeskiego. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, iż Juscelino był znany przez całe swoje życie bardziej pod nazwiskiem matki, niż ojca.

Kubitschek, który studiował medycynę, stosunkowo szybko zainteresował się i zaczął działać w polityce. W wieku 32 lat (czyli w 1934) został wybrany na członka lokalnego parlamentu rodzinnego stanu Minas Gerais. Jednakże w niedługi czas potem został zmuszony do powrotu do praktyki lekarskiej, ponieważ zaliczano go do przeciwników rządzącego ówcześnie dyktatora Getúlio Vargasa.

Mimo to w 1940 został mianowany burmistrzem Belo Horizonte. W 1945 ponownie został stanowym parlamentarzystą, zaś w 1950 objął funkcję gubernatora swojego rodzinnego stanu. Pięć lat później kandydował zaś na stanowisko prezydenta jako socjaldemokrata i wygrał. Jego hasło wyborcze brzmiało: „Pięćdziesiąt lat postępu w pięć”.

Jego rządy rzeczywiście zaznaczyły się znacznym rozwojem kraju, co wszelako nacechowane było silnie nacjonalizmem i populizmem. Za jego rządów założono miasto Brasília, która od 1960 jest stolicą Brazylii. Zbudowano ją wedle założeń modernistycznych na podstawie projektu Lucio Costy i Oscara Niemeyera Soaresa.

Jednakże, wedle krytyków prezydenta, cena rozwoju była zbyt wielka – ukuli nawet hasło: „Pięćdziesiąt lat inflacji w pięć”.

W 1961 Kubitschek odszedł ze stanowiska prezydenta, zastąpiony przez Jânio Quadrosa. Po przejęciu władzy przez wojskową juntę w 1964 został na dziesięć lat pozbawiony praw publicznych. Wybrał więc emigrację do USA i krajów Europy. Powrócił jednak w 1967, ale w 1976 zginął w wypadku samochodowym. 350 tysięcy ludzi uczestniczyło w jego pogrzebie w założonej przez niego stolicy. Obecnie spoczywa w nowym mauzoleum, otwartym w 1981.

Niejasności wokół śmierci Kubitschka spowodowały w maju 2013 roku wszczęcie śledztwa przez Komisję Prawdy, powołaną dwa lata wcześniej przez prezydent Dilmę Rousseff celem wyjaśnienia zbrodni dawnej junty. W grudniu 2013 roku komisja orzekła, że śmierć Kubitschka w wypadku została upozorowana, większość dokumentacji powstałej w prowadzonym wówczas śledztwie została spreparowana pod założoną tezę, a świadkowie zostali przekupieni lub zastraszeni^[2].

Trzecie największe lotnisko w Brazylii, międzynarodowy port lotniczy Brasília nosi jego imię (port. Aeroporto Internacional de Brasília – Presidente Juscelino Kubitschek).

Jego córka, Márcia Kubitschek (1942-2000) pełniła w latach 1991-1994 funkcję wicegubernatora Dystryktu Stołecznego.

Odznaczenia

Brazylijskie

Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi (1956) – ex officio
Krzyż Wielki Orderu Zasługi Marynarskiej (1956) – ex officio
Krzyż Wielki Orderu Zasługi Wojskowej (1956) – ex officio
Krzyż Wielki Orderu Zasługi Lotniczej (1956) – ex officio

Zagraniczne

Krzyż Wielki Orderu Imperium (1956, Wielka Brytania)
Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (1958, Hiszpania)^[3]
Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Boyacá (1959, Kolumbia)^[4]
Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (1960, Meksyk)^[5]
Krzyż Wielki Orderu Vasco Núñeza de Balboa (1963, Panama)
Łańcuch Orderu Manuela Amadora Guerrero (Panama)
Łańcuch Orderu Narodowego Zasługi (1957, Paragwaj)
Krzyż Wielki z Brylantami Orderu Słońca (1957, Peru)^[6]
Łańcuch Orderu Oswobodziciela (1957, Wenezuela)^[6]
Order Domowy Nassauski Lwa Złotego (1956, Luksemburg)^[7]
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN (1955, Niemcy)^[8]
Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN (1956, Niemcy)
Łańcuch Orderu Zasługi (1956, Włochy)^[9]
Krzyż Wielki Orderu Zasługi (1953, Włochy)^[10]
Krzyż Wielki Wstęgi Trzech Orderów (1957, Portugalia)^[11]:
Krzyż Wielki Orderu Wieży i Miecza (1956, Portugalia)^[11]
Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (1960, Portugalia)^[11]
Order Tomáša Garrigue Masaryka I klasy – pośmiertnie (1996, Czechy)^[12]

Przypisy

↑ Biografia do presidente Juscelino Kubitschek [online], Universia Brasil, 17 lutego 2006 [dostęp 2012-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-06] (port.).
↑ MaciejM. Stasiński MaciejM., Mord na prezydencie Brazylii wyświetlony po latach [online], Wyborcza.pl, 25 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28] .
↑ Caballeros de la Orden de Isabel la Católica (II)
↑ Memoria de relaciones exteriores. Bogota: Colombia. Ministerio de Relaciones Exteriores, 1959, s. 56.
↑ Presencia internacional de Adolfo López Mateos. T. I. Meksyk: 1963, s. 110.
↑ ^a ^b Memórias do Brasil – 1957. Discursos de Juscelino Kubitschek. Brasília: Biblioteca do Senado, 2020, s. 58, 64, 143. ISBN 9786556760087.
↑ Jean Schoos: Die Orden und Ehrenzeichen des Grossherzogtums Luxemburg. Luxemburg: Sankt-Paulus-Druckerei, 1990. s. 422 ISBN 2-87963-048-7
↑ Bulletin des Presse- und Informationsamtes der Bundesregierung. Bonn: 1956, s. 79
↑ Kubitschek de Oliveira S.E. Juscelino Decorato di Gran Cordone. www.quirinale.it
↑ Kubitschek de Oliveira Dott. Juscelino. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. www.quirinale.it
↑ ^a ^b ^c Estrangeiros com Ordens Portuguesas. www.ordens.presidencia.pt
↑ Řád T. G. Masaryka: Seznam vyznamenaných. www.hrad.cz

Bibliografia

R. Bourne, Political Leaders of Latin America, 1969
E. B. Burns, History of Brazil, Nowy Jork, 1980
Biografia do presidente Juscelino Kubitschek [online], Universia Brasil, 17 lutego 2006 [dostęp 2012-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-06] (port.).

Linki zewnętrzne

[1] Biografia do presidente Juscelino Kubitschek [online], Universia Brasil, 17 lutego 2006 [dostęp 2012-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-06] (port.).

[2] MaciejM. Stasiński MaciejM., Mord na prezydencie Brazylii wyświetlony po latach [online], Wyborcza.pl, 25 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28] .

[3] Caballeros de la Orden de Isabel la Católica (II)

[4] Memoria de relaciones exteriores. Bogota: Colombia. Ministerio de Relaciones Exteriores, 1959, s. 56.

[5] Presencia internacional de Adolfo López Mateos. T. I. Meksyk: 1963, s. 110.

[MdB-6] Memórias do Brasil – 1957. Discursos de Juscelino Kubitschek. Brasília: Biblioteca do Senado, 2020, s. 58, 64, 143. ISBN 9786556760087.

[7] Jean Schoos: Die Orden und Ehrenzeichen des Grossherzogtums Luxemburg. Luxemburg: Sankt-Paulus-Druckerei, 1990. s. 422 ISBN 2-87963-048-7

[8] Bulletin des Presse- und Informationsamtes der Bundesregierung. Bonn: 1956, s. 79

[9] Kubitschek de Oliveira S.E. Juscelino Decorato di Gran Cordone. www.quirinale.it

[10] Kubitschek de Oliveira Dott. Juscelino. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. www.quirinale.it

[port-11] Estrangeiros com Ordens Portuguesas. www.ordens.presidencia.pt

[12] Řád T. G. Masaryka: Seznam vyznamenaných. www.hrad.cz

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]