Jimmy Reiher Snuka
Jimmy Reiher Snuka (ur. 18 maja 1943 w Suvie jako James Wiley Smith, zm. 15 stycznia 2017 w Pompano Beach[1]) – fidżyjski wrestler. Bardziej znany z ringowego imienia jako Jimmy „Superfly” Snuka ze względu na to, że uznawany jest za twórcę stylu akrobatycznego w wrestlingu (high-flying style), który spopularyzował wykonując skoki typu splash na swoich przeciwnikach[2]. Pierwszy posiadacz tytułu ECW World Heavyweight Championship. W swej karierze wrestlera występował m.in. w National Wrestling Alliance (NWA), World Wrestling Federation (WWF) oraz Eastern Championship Wrestling (ECW). Był pierwszym przeciwnikiem The Undertakera na WrestleManii VII w 1991 roku, która rozpoczęła zwycięski streak The Undertakera przez kolejne edycje WrestleManii[3].
Jimmy Snuka w 2011 roku. | |
Imię i nazwisko |
James Wiley Smith |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
15 stycznia 2017 |
Przyczyna śmierci |
choroba neurologiczna |
Współmałżonek |
Sharon Snuka (1964-1999) |
Dzieci |
4 |
Kariera wrestlera | |
Pseudonimy ringowe |
Jimmy Snuka |
Wzrost |
178 cm |
Masa ciała |
107 kg |
Zapowiadany z |
Wyspy Fidżi |
Trenerzy |
Danny Hodge |
Debiut |
1970 |
Emerytura |
2015 |
Strona internetowa |
Kariera w wrestlingu
edytujW latach 60. zaczął trenować kulturystykę na Hawajach, gdzie zdobywał tytuły amatorskie takie jak Mr. Hawaii, Mr. Waikiki i Mr. North Shore[4]. W 1970 r. zadebiutował w wrestlingu pod pseudonimem Jimmy Kealoha a w 1973 roku zmienił swój pseudonim ringowy na Jimmy Snuka. Niedługo potem trafił do federacji NWA Pacific Northwest, gdzie sześciokrotnie sięgał po tytuł w wadze ciężkiej NWA Pacific Northwest Heavyweight Championship. Następnie przez kolejne lata zaliczał występy w innych regionach federacji National Wrestling Alliance (NWA) gdzie zdobywał tytuły krajowe (United States), tag teamowe (Tag Team) oraz w wadze ciężkiej (Heavyweight). W latach 80. okresowo występował również w All Japan Pro Wrestling (AJPW)[5].
W 1982 r. trafił do World Wrestling Federation (WWF) gdzie jego menedżerem był Captain Lou Albano. Zasłynął wtedy ze swojej akcji kończącej pod nazwą Superfly splash – wykonując splash na przeciwnikach z różnych podwyższeń – narożników ringu czy ze stalowej klatki. W federacji WWF prowadził feudy z takimi wrestlerami jak Don Muraco, Roddy Piper czy Bob Backlund. Podczas WrestleManii I pojawił się jako menedżer Hulka Hogana i Mr. T. W lipcu 1985 r. opuścił federację WWF.
Od drugiej połowy 1985 r. rozpoczął występy w japońskiej New Japan Pro-Wrestling (NJPW), jednak spędził w niej zaledwie rok[6]. Później w latach 1986-1989 występował w American Wrestling Association (AWA), gdzie zdobył tytuł rejonu środkowo-zachodniego w wadze ciężkiej (AWA Midwest Heavyweight Championship).
Do WWF powrócił w maju 1989 roku. Prowadził wtedy rywalizacje z takimi zawodnikami jak: The Honky Tonk Man, "Million Dollar Man" Ted DiBiase czy "Mr. Perfectem" Curtem Hennigiem. Swoją pierwszą walkę na gali WrestleMania odbył na szóstej edycji tego wydarzenia – zawalczył wtedy Rickiem Rude, jednak przegrał to stracie[7]. Później wziął udział w turnieju o zwakowane mistrzostwo WWF Intercontinental Championship, jednak przegrał swoje starcie już w I. rundzie z Mr. Perfectem.
Na WrestleManii VII został pierwszym przeciwnikiem The Undertakera w jego serii bez porażki (streak) podczas gal WrestleMania. Snuka przegrał to starcie, rozpoczynając tym samym zwycięski „streak” The Undertakera przez kolejne edycje tej gali[8]. W 1992 r. wziął udział w Royal Rumble matchu o zwakowane mistrzostwo WWF Championship na gali Royal Rumble, jednak został wyeliminowany przez The Undertakera. W lutym 1992 r. opuścił federację WWF. We wrześniu 1993 r. na krótko pojawił się w WWF, walcząc jednocześnie dla Eastern Championship Wrestling.
W marcu 1992 r. zadebiutował w Eastern Championship Wrestling. Niedługo potem został pierwszym posiadaczem mistrzostwa ECW Heavyweight Championship, pokonując w walce Salvatore Bellomo, jednakże już dzień później przegrał ten tytuł na rzecz Johnny’ego Hotbody’ego. W połowie lipca 1992 r. ponownie zdobył ten tytuł, utrzymując go do końca września. W 1993 r. wziął udział w 8-osobowym turnieju o mistrzostwo telewizyjne (ECW World Television Championship) federacji ECW. Wygrał ten turniej pokonując kolejno Larry’ego Wintersa, Tommy’ego Cairo i Glena Osbourne’a[9]. Tytuł telewizyjny stracił 1 października 1993 r. na gali NWA Bloodfest: Part 1 w steel cage matchu na rzecz Terry’ego Funka[10]. Po raz ostatni w ECW pojawił się w 1994 r. na gali Hardcore Heaven, gdzie walczył w tag teamie z The Tazzmaniakiem.
W styczniu 2000 r. pojawił w walce cameo na tygodniowej gali Nitro, federacji World Championship Wrestling, wygrywając z Jeffem Jarrettem[11].
Od drugiej połowy lat 90., przez lata 2000. występował w federacjach niezależnych m.in. International Wrestling Superstars (IWS) czy X Wrestling Federation (XWF). W 2008 r. wystąpił cameo w Royal Rumble matchu podczas gali Royal Rumble federacji WWE. Okresowo w federacjach niezależnych występował do połowy 2015 roku.
Osiągnięcia i tytuły
edytuj- All Japan Pro Wrestling
- World's Strongest Tag Determination League (1981) – z Bruiserem Brodym
- World's Strongest Tag Determination League Technique Award (1988) – z Tiger Mask II
- All-Star Wrestling Alliance / American States Wrestling Alliance
- ASWA Heavyweight Championship (1 raz)
- American Wrestling Association
- AWA Midwest Heavyweight Championship (1 raz)
- Catch Wrestling Association
- CWA British Commonwealth Championship (1 raz)
- Cauliflower Alley Club
- Honorowe członkostwo (1996)
- Continental Wrestling Association
- CWA International Tag Team Championship (1 raz) – z JT Southernem
- East Coast Pro Wrestling
- ECPW Heavyweight Championship (1 raz)
- Eastern Championship Wrestling (Extreme Championship Wrestling)
- NWA ECW Heavyweight Championship (2 razy, pierwszy mistrz)
- NWA ECW Television Championship (1 raz)
- ECW Television Championship Tournament (1993)
- Georgia Championship Wrestling
- NWA National Tag Team Championship (1 raz) – z Terrym Gordym
- International Wrestling Superstars
- IWS United States Championship (1 raz)
- Mid-Atlantic Championship Wrestling
- National Championship Wrestling
- NCW Tag Team Championship (1 raz) – z Johnnym Gunnem
- National Wrestling Federation
- NWF Heavyweight Championship (1 raz, ostatni mistrz)
- National Wrestling League
- NWL Heavyweight Championship (1 raz)
- Northeast Wrestling
- NEW Heavyweight Championship (1 raz)
- NWA All-Star Wrestling
- NWA Canadian Tag Team Championship (wersja Vancouver) (1 raz) – z Don Leo Jonathanem
- NWA Big Time Wrestling
- NWA Texas Heavyweight Championship (1 raz)
- NWA Texas Tag Team Championship (1 raz) – z Gino Hernandezem
- NWA Tri-State Wrestling
- NWA Tri-State Heavyweight Championship (1 raz)
- NWA West Virginia/Ohio
- NWA West Virginia/Ohio Heavyweight Championship (1 raz)
- New England Pro Wrestling Hall of Fame
- Wprowadzony w 2010 roku.
- Pacific Northwest Wrestling
- NWA Pacific Northwest Heavyweight Championship (6 razy)
- NWA Pacific Northwest Tag Team Championship (7 razy) – z Frankiem Laine’em (1 raz) i Dutchem Savage’em (6 razy)
- Pro Wrestling Illustrated
- Walka roku (Match of the Year) (1982) vs. Bob Backlund w cage matchu 28 czerwca 1982 roku.
- Najbardziej popularny wrestler roku (Most Popular Wrestler of the Year) (1983)
- Tag team roku (Tag Team of the Year) (1980) z Rayem Stevensem
- Sklasyfikowany na 29. miejscu z 500 wrestlerów w rankingu PWI Years w 2003 roku.
- Pro Wrestling This Week
- Wrestler tygodnia (Wrestler of the Week) (25–31 stycznia 1987)
- Professional Wrestling Hall of Fame
- Wprowadzony w 2012 roku.
- Ring Around The Northwest Newsletter
- Tag team roku (Tag Team of the Year) (1973–1974, 1976) z Dutchem Savage’em
- Wrestler roku (Wrestler of the Year) (1975)
- Universal Superstars of America
- USA Heavyweight Championship (2 razy)
- USA Pro Wrestling
- USA Pro New York Heavyweight Championship (1 raz)
- World Wide Wrestling Alliance
- WWWA Heavyweight Championship (1 raz)
- WWWA Intercontinental Championship (1 raz)
- World Wrestling Federation
- WWF Hall of Fame (Wprowadzony w 1996 roku)
- Wrestling Observer Newsletter
- Tag team roku (Tag Team of the Year) (1981) z Terrym Gordy
- Najlepszy wrestler-akrobata (Best Flying Wrestler) (1981)
- Najlepsza akcja w wrestlingu (Best Wrestling Maneuver) (1981, 1983) Superfly Splash
- Najbardziej niedoszlifowany wrestler (Most Unimproved) (1984)
- Najgorszy wrestler w wywiadach (Worst on Interviews) (1984)
Życie prywatne
edytujJako dziecko, oprócz Fidżi mieszkał też na Wyspach Marshalla. Jest współzałożycielem szkółek wrestlingu Body Slam University i Coastal Championship Wrestling na Florydzie. W 2012 r. napisał autobiograficzną książkę pt. „Superfly: The Jimmy Snuka Story”[12].
Był trzykrotnie żonaty. Z drugą żoną Sharon ma czworo dzieci: Saronę, Jamesa Jr., Lianę i Atę. James Jr. i Sarona występowali w federacji World Wrestling Entertainment jako zawodnicy. Sarona bardziej znana jest z występów jako Tamina Snuka, a James Jr. rozpoznawalny był jako Deuce[13].
W sierpniu 2015 r. jego trzecia żona – Carole podała do wiadomości, że u Snuki zdiagnozowano raka żołądka. Niedługo potem zawodnik przeszedł operację wycięcia węzłów chłonnych oraz tkanek rakowych[14].
We wrześniu 2015 r. Snuka został oskarżony i aresztowany za morderstwo trzeciego stopnia – postawiono mu zarzuty o nieumyślne spowodowanie śmierci swojej dziewczyny Nancy Argentino w maju 1983 roku[15]. Wrestler nie przyznał się do winy. W czerwcu 2016 r. uznano go za niezdolnego do złożenia wyjaśnień w przedmiotowej sprawie, ze względu na zdiagnozowanie u niego otępienia.
W lipcu 2016 r. reprezentowany przez swoją żonę Carole, przyłączył się do pozwu zbiorowego przeciwko federacji WWE, w którym stwierdzono, iż wrestlerzy ponieśli „długotrwałe obrażenia neurologiczne”, i że firma „rutynowo nie troszczyła się o nich” oraz „wprowadzała w błąd, ukrywając następstwa podanych obrażeń”[16]. W związku z pogorszeniem się jego stanu zdrowia, został zwolniony z aresztu na początku stycznia 2017 roku. Zmarł niespełna dwa tygodnie później w wieku 73 lat.
Przypisy
edytuj- ↑ Liam Stack: Jimmy Snuka, Ex-Pro Wrestler Known as Superfly, Dies at 73. nytimes.com, 2017-01-15. [dostęp 2017-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-16)]. (ang.).
- ↑ Jimmy Snuka Bio. wwe.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-17)]. (strona zarchiwizowana), wwe.com, [dostęp: 2019-09-27].
- ↑ Superfly Snuka recollects about Undertaker match, sportskeeda.com, [dostęp: 2019-09-28].
- ↑ Jimmy Snuka – Wrestling Museum. wrestlingmuseum.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-21)]., wrestlingmuseum.com, [dostęp: 2019-09-24].
- ↑ AJPW matches wrestled by Jimmy Snuka, profightdb.com, [dostęp: 2019-09-27].
- ↑ NJPW matches wrestled by Jimmy Snuka, profightdb.com, [dostęp: 2019-09-27].
- ↑ WrestleMania VI results. wwe.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-22)]. (strona zarchiwizowana), wwe.com, [dostęp: 2019-09-27].
- ↑ The Undertaker: A Look at His 23-2 WrestleMania Record, denofgeek.com, [dostęp: 2019-09-27].
- ↑ EASTERN CHAMPIONSHIP WRESTLING RESULTS, onlineworldofwrestling.com, [dostęp: 2019-09-28].
- ↑ NWA Bloodfest: Part 1, prowrestlinghistory.com, [dostęp: 2019-09-28].
- ↑ WCW 2000-01, thehistoryofwwe.com, [dostęp: 2019-09-28].
- ↑ Superfly: The Jimmy Snuka Story, books.google.pl, [dostęp: 2019-09-25].
- ↑ J. Grasso, Historical Dictionary of Wrestling, s. 273, books.google.pl, [dostęp: 2019-09-25].
- ↑ Jimmy Snuka Diagnosed with Stomach Cancer, Wife Carole Reveals | Bleacher Report | Latest News, Videos and Highlights [online], bleacherreport.com [dostęp 2019-09-29] (ang.).
- ↑ Wrestling legend Jimmy "Superfly" Snuka charged in girlfriend's 1983 death, cbsnews.com, [dostęp: 2019-09-24].
- ↑ Dozens of former wrestlers sue WWE over brain damage, thejournal.ie, [dostęp: 2019-09-28].
Linki zewnętrzne
edytuj- Profil na Online World Of Wrestling, onlineworldofwrestling.com, [dostęp: 2019-09-24].
- Profil na Wrestling Museum. wrestlingmuseum.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-21)]., wrestlingmuseum.com, [dostęp: 2019-09-24].
- Profil na Cage Match, cagematch.net, [dostęp: 2019-09-24].
- Profil na Wrestling Data, wrestlingdata.com, [dostęp: 2019-09-27].
- Profil WWE. wwe.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-17)]. (strona zarchiwizowana), wwe.com, [dostęp: 2019-09-24].