Józef Kwasiborski ps. Niemira[1], Rafał, Podmiejski (ur. 12 października?/24 października 1898 w Mińsku, zm. 17 października 1980 w Pruszkowie) – polski dziennikarz i działacz chrześcijańsko-demokratyczny, samorządowiec II RP, poseł do Krajowej Rady Narodowej (1945–1946), członek redakcji „Tygodnika Warszawskiego”.

Józef Kwasiborski
Data i miejsce urodzenia

24 października 1898
Mińsk

Data i miejsce śmierci

17 października 1980
Pruszków

poseł do Krajowej Rady Narodowej (1945–1946)
Przynależność polityczna

Stronnictwo Pracy

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (od 1908)

Życiorys

edytuj
 
Grób Józefa Kwasiborskiego na cmentarzu parafialnym w Pruszkowie

Urodził się na obecnej Białorusi, jednak w wieku 4 lat zamieszkał w Pruszkowie, gdzie ojciec uzyskał zatrudnienie w lokalnych warsztatach kolejowych. W 1918 uzyskał maturę w Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. Podczas I wojny światowej działał w POW. W 1918 wstąpił na Wydział Lekarski UW, którego nie ukończył ze względu na zaciągnięcie się do wojska podczas wojny polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu działań wojennych poświęcił się dziennikarstwu: wydawał m.in. „Głos Pruszkowa”, „Echo Pruszkowa” i po raz kolejny „Głos Pruszkowa” (1928, 1934–1939). W 1921 przez krótki okres pracował w sanatorium dla psychicznie chorych na Wrzesinie. W tym samym roku został wybrany radnym miejskim, mandat uzyskiwał w kolejnych wyborach do 1938. W 1923 wstąpił do Polskiego Stronnictwa Chrześcijańskiej-Demokracji. W latach 1926–1930 pełnił obowiązki wiceburmistrza Pruszkowa. Był również przewodniczącym sejmiku powiatowego. Stał na czele Społecznego Komitetu Przeciwalkoholowego. Miasto zasłynęło wówczas z wprowadzenia prohibicji na wzór amerykański. W 1929 z jego inicjatywy powołano w Pruszkowie Szkołę Dokształcania Zawodowego[2].

Od 1937 zasiadał w Radzie Naczelnej Stronnictwa Pracy. W czasie okupacji niemieckiej był delegatem rządu na województwo warszawskie (1940–1942) oraz przedstawicielem SP w PKP i KRP (1941–1943). W 1944 został członkiem Rady Jedności Narodowej, był jej przewodniczącym (1945). W tym samym roku zasiadł w ławach Krajowej Rady Narodowej z nominacji SP, z której odwołano go we wrześniu 1946 wraz z Karolem Popielem i Antonim Antczakiem. Od 1945 do 1946 pełnił obowiązki wiceprezesa Zarządu Głównego SP. Zasiadał w redakcji „Tygodnika Warszawskiego”[3].

W sierpniu 1947 aresztowany i sądzony w sfingowanym procesie członków „Unii”, skazany na dożywocie, wyrok odbywał m.in. we Wronkach i Rawiczu. Na wolność wyszedł w 1956. Zmarł w Szpitalu Kolejowym w Pruszkowie, gdzie pracowała jego córka Krystyna. Został pochowany na lokalnym cmentarzu.

Od 1938 żonaty z Weroniką Kwasiborską, prawnikiem i adwokatem, wychowywali razem trójkę dzieci[4].

Odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Orderem Pro Ecclesia et Pontifice.

Przypisy

edytuj
  1. Panieńskie nazwisko matki.
  2. (red. Anna Żarnowska), Dzieje Pruszkowa, Pruszkowskie Towarzystwo Kulturalno-Naukowe, Mazowiecki Ośrodek Badań Naukowych, Wydawnictwo "Książka i Wiedza", Warszawa 1983, s. 132
  3. Warszawa: Niebawem nowy tygodnik katolicki, info.wiara.pl z 30 sierpnia 2007
  4. Veronica Afewu, Adw. Weronika Ksawera Kwasiborska (1907–2003), "Palestra", nr 9-10, 2004 [dostęp: 23 maja 2011]

Bibliografia

edytuj
  • Józef Kwasiborski, w: Henryk Krzyczkowski, Dziewięciu z Pruszkowa, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie, Pruszków 2008, s. 176–196.
  • (red. odp. Jan Guranowski), Sojusznicy Gestapo. Proces Kwasiborskiego i innych, Warszawa 1951 [materiały ze sfingowanego procesu]
  • "Życie Warszawy", nr 247 z 21 października 1980, s. 10 (nekrolog)
  • (red. Romuald Turkowski), Opozycja parlamentarna w Krajowej Radzie Narodowej i Sejmie Ustawodawczym 1945-1947, Warszawa 1997
  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 109–111. ISBN 83-211-0758-3.