Gubernia kielecka (ros. Келецкая губерния) – jednostka administracyjna w Królestwie Polskim. Powstała w 1841 roku z przekształcenia guberni krakowskiej ze stolicą w Kielcach. Istniała w latach 1841–1844 i 1867–1917.

Gubernia kielecka
Келецкая губерния
gubernia
1841–1844 i 1867–1917
Ilustracja
Gmach Rządu Gubernialnego w Kielcach
Herb
Herb
Państwo

 Królestwo Polskie

Siedziba

Kielce

Powierzchnia

10092,6 km²

Populacja (1910)
• liczba ludności


1 005 500[1]

• gęstość

103 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Plan guberni kieleckiej
Liczba powiatów

7

Położenie na mapie Królestwa Polskiego
Położenie na mapie
Siedziba Rządu Gubernialnego (d. Pałac Biskupów Krakowskich)

W 1844 r. została zlikwidowana i włączona w skład guberni radomskiej. W 1867 r. utworzono ją ponownie na mocy ustawy z 19/31 grudnia 1866 r. o zarządzie gubernialnym i powiatowym w guberniach Królestwa Polskiego[2].

Gubernia kielecka w 1869 r. zajmowała obszar 170,4 mil² i była zamieszkiwana przez 469 619 osób. W jej skład wchodziło 7 powiatów (ujezdów):

Na skutek reformy administracyjnej wprowadzonej ukazem z 1 czerwca 1869 r. prawa miejskie utraciło 27 z 34 miast guberni. Poza Kielcami status miasta zachowały Chęciny, Miechów, Olkusz, Chmielnik, Pińczów i Działoszyce. W 1887 do powiatu kieleckiego włączono gminę Nowa Słupia, znajdującą się dotąd w powiecie opatowskim guberni radomskiej.

W latach 1906–1917 posłami do Dumy Państwowej z guberni kieleckiej byli[3]:

Gubernatorzy cywilnego rządu gubernialnego w Kielcach
Lp Imię i nazwisko Okres zajmowania urzędu
1 Antoni Walewski od 1841 do 31.12.1844
2 Konstanty Dymitriewicz Chlebnikow od 1.01.1867 do 18.03.1869
3 Anatolij Iwanowicz Nieratow od 18.03.1869 do 10.03.1871
4 Aleksander Nikitin Leszczow od 23.04.1871 do 5.07.1884
5 Nikołaj Fiedorowicz Iwanienko od 5.07.1884 do 2.05.1897
6 Jewginij Pawłowicz Szczirowskij od 2.05.1897 do 1.07.1899
7 Borys Aleksandrowicz Ozierow od 1.07.1899 do 1914
8 Walerian Ligin od 1915 do 26.01.1918

Przypisy

edytuj
  1. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN, 2005, s. 18. ISBN 83-87954-66-7.
  2. Dziennik Praw, T. 66, s. 291-293.
  3. Cz. Brzoza, K. Stepan, Posłowie polscy w parlamencie rosyjskim 1906–1917. Słownik biograficzny, Warszawa 2001, s. 250-251.

Bibliografia

edytuj
  • Guldon Ł., Urzędy administracji ogólnej w guberni kieleckiej w drugiej połowie XIX i początkach XX wieku. Dzieje ustrojowe, przepisy kancelaryjne, stan opracowania, wykorzystanie w badaniach regionalnych i naukowych, dostęp 14 lipca 2011 r.
  • Guldon Z., Massalski A., Historia Kielc do roku 1945, Kielce 2000.
  • Swajdo J., Między Wisłą a Pilicą. Dzieje podziałów administracyjnych w regionie kielecko-radomskim do 1975 roku, Kielce 2005.

Linki zewnętrzne

edytuj