Gradowo (gmina)

dawna gmina wiejska

Gradowo (do 1870 Wymysłowo; od 1874 Piotrków) – dawna gmina wiejska istniejąca przejściowo w XIX wieku w guberni warszawskiej. Siedzibą władz gminy było Gradowo.

Gradowo
gmina wiejska
1870-1874
Państwo

 Królestwo Polskie

Gubernia

gubernia warszawska

Powiat

1870-71: radiejewski
1871-74: nieszawski

Data powstania

28 sierpnia 1870

Data likwidacji

1874

Siedziba

Gradowo

brak współrzędnych

Gmina Gradowo powstała 28 sierpnia 1870[1] w powiecie radiejewskim (przemianowanym w 1871 na powiat nieszawski) w guberni warszawskiej, w związku z przemianowaniem gminy Wymysłowo na Gradowo, po przyłączeniu do niej pozbawionego praw miejskich Piotrkowa[2].

W 1874 roku gminę Gradowo (z Piotrkowem) przemianowano na gminą Piotrków, a istniejącą dotychczas gminę Piotrków (z Radziejowem) na gminę Radziejów[3][4].

Poniższa tabela przedstawia tę złożoność, między innymi zmianę znaczenia odpowiednika gminy Piotrków:

Rok Gmina północna Gmina południowa
1867 gmina Piotrków[5] gmina Wymysłowo
1870 gmina Piotrków + zniesiono miasto Radziejów gmina Gradowo + zniesiono miasto Piotrków
1874 gmina Radziejów z osadą Radziejów gmina Piotrków z osadą Piotrków

Przypisy

edytuj
  1. 16 sierpnia 1870 wg kalendarza juliańskiego
  2. Postanowienie z 28 sierpnia (9 września) 1870, ogłoszone 1 (13) października 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 243, str. 369)
  3. Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
  4. Powiat nieszawski (1867-71 radziejowski), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 126.
  5. miasto Piotrków stanowiło oddzielną jednostkę administracyjną, położoną między gminami Piotrków (na północy) a Wymysłowo (na południu), natomiast miasto Radziejów stanowiło enklawę (również oddzielną jednostkę administracyjną) na obszarze gminy Piotrków