Ewa Kopacz

polska lekarka i działaczka polityczna, eurodeputowana, premier w latach 2014–2015, wcześniej marszałek Sejmu i minister zdrowia w rządzie Donalda Tuska

Ewa Bożena Kopacz z domu Lis (ur. 3 grudnia 1956 w Skaryszewie[1]) – polska polityczka, pediatra i działaczka samorządowa. W latach 2011–2014 marszałek Sejmu VII kadencji, w latach 2014–2015 prezes Rady Ministrów.

Ewa Kopacz
Ilustracja
Ewa Kopacz (2024)
Pełne imię i nazwisko

Ewa Bożena Kopacz

Imię i nazwisko po urodzeniu

Ewa Lis

Data i miejsce urodzenia

3 grudnia 1956
Skaryszew

Wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego IX i X kadencji
Okres

od 3 lipca 2019

Przynależność polityczna

Europejska Partia Ludowa

Przewodniczący Platformy Obywatelskiej (p.o.)
Okres

od 8 listopada 2014
do 26 stycznia 2016

Poprzednik

Donald Tusk

Następca

Grzegorz Schetyna

Prezes Rady Ministrów
Okres

od 22 września 2014
do 16 listopada 2015

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Donald Tusk

Następca

Beata Szydło

Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres

od 8 listopada 2011
do 22 września 2014

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Grzegorz Schetyna

Następca

Radosław Sikorski

Minister zdrowia
Okres

od 16 listopada 2007
do 7 listopada 2011

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Zbigniew Religa

Następca

Bartosz Arłukowicz

Odznaczenia
Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi Komandor Orderu Świętego Karola (Monako) Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia)
Z Tomaszem Siemoniakiem, Grzegorzem Schetyną i Bartoszem Arłukowiczem w Sejmie (2016)
Ewa Kopacz podczas Rady Krajowej Platformy Obywatelskiej (2015)
Wizyta prezydenta Francji w Polsce (2012). Od lewej: marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, prezydent Francji François Hollande, marszałek Sejmu Ewa Kopacz i prezydent RP Bronisław Komorowski

Posłanka na Sejm IV, V, VI, VII i VIII kadencji (2001–2019), deputowana do Parlamentu Europejskiego IX i X kadencji (od 2019), w latach 2007–2011 minister zdrowia, w latach 2010–2014, 2016–2021 i od 2021 wiceprzewodnicząca Platformy Obywatelskiej (w latach 2013–2014 i 2016–2017 I wiceprzewodnicząca), w latach 2014–2016 pełniąca obowiązki przewodniczącego PO, od 2019 wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego IX i X kadencji.

Życiorys

edytuj

Wykształcenie i praca zawodowa

edytuj

Jest córką Mieczysława i Krystyny[2]. Ojciec był zatrudniony jako mechanik, matka pracowała jako krawcowa. Wychowywała się w Radomiu, gdzie ukończyła II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej[3]. W 1981 ukończyła studia lekarskie na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Lublinie. Uzyskała specjalizację pierwszego stopnia w zakresie pediatrii i drugiego stopnia w zakresie medycyny rodzinnej. Pracowała w pogotowiu i przychodniach w Orońsku i Chlewiskach, a następnie w Szydłowcu[3], gdzie do 2001 kierowała miejscowym zakładem opieki zdrowotnej[4].

Działalność polityczna do 2014

edytuj

W latach 80. należała do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, była prezesem koła ZSL działającego przy ośrodku zdrowia w Orońsku[5][6]. W latach 90. dołączyła do Unii Wolności[3], przewodniczyła strukturom tej partii w województwie radomskim[7]. W wyborach samorządowych w 1998 uzyskała mandat radnej sejmiku mazowieckiego I kadencji[8].

W 2001 odeszła z UW do nowo powstałej Platformy Obywatelskiej, w wyborach w tym samym roku z ramienia tego ugrupowania uzyskała mandat posłanki IV kadencji, reprezentując radomski okręg wyborczy[9]. Po raz drugi została wybrana do Sejmu w 2005 na okres V kadencji, w której objęła stanowisko przewodniczącej Komisji Zdrowia[10]. W tzw. gabinecie cieni PO (utworzonym 13 stycznia 2006) powołano ją na stanowisko rzeczniczki ds. zdrowia[11]. Pełniła obowiązki przewodniczącej mazowieckich struktur PO[12].

W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 po raz trzeci została posłanką, otrzymując 39 155 głosów[13]. 16 listopada 2007 została powołana na stanowisko minister zdrowia w rządzie Donalda Tuska[7]. W 2009 sprzeciwiła się zakupowi przez polski rząd niesprawdzonych[14] i kosztownych szczepionek przeciwko tzw. świńskiej grypie w okresie pandemii, którą ogłosiła Światowa Organizacja Zdrowia (co do której pojawiły się podejrzenia, że może być na nią wywierany wpływ ze strony koncernów farmaceutycznych[15][16][17]). Decyzja ta była również krytykowana, m.in. przez byłego ministra Marka Balickiego, który stwierdził, że postawa rządu wzmocniła tzw. ruch antyszczepionkowy[18].

10 października 2010 wybrana na wiceprzewodniczącą PO[4]. W wyborach w 2011 uzyskała mandat posłanki VII kadencji – otrzymała wówczas 41 554 głosy[19]. 7 listopada 2011 została odwołana ze składu Rady Ministrów[20]. Następnego dnia została wybrana na marszałka Sejmu[21]. W głosowaniu wzięło udział 453 posłów, z czego 300 poparło ją, a 150 głosowało za kontrkandydaturą Marka Kuchcińskiego z Prawa i Sprawiedliwości. E. Kopacz stała się pierwszą kobietą w historii polskiego Sejmu na tym stanowisku[22]. 14 grudnia 2013 została wybrana na pierwszą wiceprzewodniczącą PO[7], zastępując na tej funkcji Grzegorza Schetynę.

Prezes Rady Ministrów

edytuj

3 września 2014 zarząd krajowy PO rekomendował jej kandydaturę na urząd Prezesa Rady Ministrów w związku z zapowiedzianą rezygnacją Donalda Tuska, który został wybrany na nowego przewodniczącego Rady Europejskiej[23]. 15 września została przez prezydenta Bronisława Komorowskiego desygnowana na to stanowisko[24].

19 września 2014 ogłosiła kandydatów na ministrów swojego gabinetu[25]. 22 września 2014 zrezygnowała ze stanowiska marszałka Sejmu. Tego samego dnia prezydent powołał ją na urząd Prezesa Rady Ministrów, a także powołał członków nowej Rady Ministrów[26].

1 października 2014 Ewa Kopacz wygłosiła exposé. Tego samego dnia Sejm większością 259 głosów za przy 183 głosach przeciw i 7 wstrzymujących udzielił jej rządowi wotum zaufania. Poza posłami PO i Polskiego Stronnictwa Ludowego gabinet poparł opozycyjny klub Twojego Ruchu oraz grupa posłów niezrzeszonych[27].

8 listopada 2014 po rezygnacji złożonej przez Donalda Tuska została z mocy partyjnego statutu przewodniczącą Platformy Obywatelskiej[28]. W 2015 była jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich[29]. W 2015 uplasowała się na 40. miejscu rankingu, 100 najbardziej wpływowych kobiet świata, opublikowanym przez magazyn „Forbes[30].

W tym samym roku wystartowała w wyborach parlamentarnych jako lider listy wyborczej PO w okręgu warszawskim. Otrzymała 230 894 głosy, co było najwyższym indywidualnym wynikiem w kraju, i uzyskała mandat posłanki na Sejm VIII kadencji[31].

12 listopada 2015, na pierwszym posiedzeniu Sejmu VIII kadencji, Ewa Kopacz złożyła dymisję Rady Ministrów, która tego samego dnia została przyjęta przez prezydenta Andrzeja Dudę[32]. Tego samego dnia bezskutecznie kandydowała na stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej (przegrywając ze Sławomirem Neumannem), dzień później zadeklarowała rezygnację z ubiegania się o stanowisko przewodniczącego PO[33]. Ewa Kopacz zakończyła urzędowanie na stanowisku premiera 16 listopada 2015, gdy powołany został rząd Beaty Szydło.

Działalność od 2015

edytuj

W Sejmie VIII kadencji została członkinią Komisji Zdrowia oraz Komisji do Spraw Unii Europejskiej[34]. Nie ubiegała się o przywództwo w partii, które przejął Grzegorz Schetyna; powróciła na funkcję wiceprzewodniczącej ugrupowania, którą zajmowała do lipca 2021[35] (do 2017 była pierwszą wiceprzewodniczącą). Powróciła na to stanowisko w grudniu 2021[36]. 17 listopada 2016 została wiceszefową utworzonego przez Platformę Obywatelską gabinetu cieni[37].

W wyborach w 2019 uzyskała mandat posła do Parlamentu Europejskiego z 1. miejsca na liście komitetu Koalicja Europejska jako reprezentantka PO w okręgu obejmującym województwo wielkopolskie[38]. W czerwcu 2019 została wybrana na wiceprzewodniczącą frakcji chadeckiej w Europarlamencie[39][40][41] (objęła tę funkcję formalnie na początku lipca i pełniła ją do września[42]). W lipcu tego samego roku została wiceprzewodniczącą PE IX kadencji[43]. Objęła także stanowisko koordynatora Parlamentu Europejskiego ds. praw dziecka[44].

Była inicjatorką powołania w 2022 Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej „Tak dla In Vitro”, postulującego wprowadzenie ustawy przewidującej m.in. refundację in vitro przez państwo[45][46]. W wyborach europejskich w 2024 z powodzeniem ubiegała się o reelekcję z ramienia Koalicji Obywatelskiej (z wynikiem 187 866 głosów)[47]. 16 lipca tego samego roku ponownie wybrana na wiceprzewodniczącą PE[48].

Życie prywatne

edytuj

Jej mężem był prokurator Marek Kopacz (1956–2013)[49], z którym rozwiodła się w 2008[50]. Ewa Kopacz ma córkę – Katarzynę, również lekarkę[51].

Wyniki wyborcze

edytuj
Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
1998 Unia Wolności Sejmik Województwa Mazowieckiego I kadencji nr 5 8011 (4,49%) 
2001 Platforma Obywatelska Sejm IV kadencji nr 17 7378 (3,11%) [52]
2005 Sejm V kadencji 14 982 (6,66%) [53]
2007 Sejm VI kadencji 39 155 (13,74%) [54]
2011 Sejm VII kadencji 41 554 (16,07%) [19]
2015 Sejm VIII kadencji nr 19 230 894 (21,08%) [31]
2019 Koalicja Europejska Parlament Europejski IX kadencji nr 7 252 032 (21,01%) [38]
2024 Koalicja Obywatelska Parlament Europejski X kadencji 187 866 (18,28%) [47]

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Strona sejmowa posła VII kadencji. [dostęp 2014-09-16].
  2. Dane osoby z wykazu osób publicznych. ipn.gov.pl. [dostęp 2014-09-16].
  3. a b c Anna Dąbrowska: Czego nie wiecie o Ewie Kopacz. polityka.pl, 15 września 2014. [dostęp 2014-09-16].
  4. a b Biografia: Ewa Kopacz. sejm.gov.pl. [dostęp 2014-09-16].
  5. Ewa Kopacz i Donald Tusk. newsweek.pl, 6 października 2014. [dostęp 2014-11-05].
  6. Kopacz zapomniała, że była w ZSL!. fakt.pl, 4 kwietnia 2016. [dostęp 2019-10-26].
  7. a b c Ewa Kopacz. platforma.org. [dostęp 2014-09-16].
  8. Kadencja I. mazovia.pl. [dostęp 2014-09-16].
  9. Strona sejmowa posła IV kadencji. [dostęp 2014-09-16].
  10. Strona sejmowa posła V kadencji. [dostęp 2014-09-16].
  11. „Gabinet cieni” PO ruszy w Polskę. pb.pl, 1 sierpnia 2006. [dostęp 2014-09-16].
  12. Ewa Kopacz. premier.gov.pl. [dostęp 2014-09-16].
  13. Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2014-09-16].
  14. M.in. Wolfgang Wodarg, niemiecki lekarz i przewodniczący komisji zdrowia w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, wskazywał, że szczepionka przeciw świńskiej grypie mogła także powodować wzrost zachorowań na raka (zob. Does virus vaccine increase the risk of cancer?. bild.de, 21 sierpnia 2009. [dostęp 2015-06-27]. (ang.).).
  15. EU to probe pharma over „false pandemic”. pharmatimes.com, 4 stycznia 2010. [dostęp 2015-06-27]. (ang.).
  16. Świńska grypa, zmowa i spiski. wyborcza.pl, 8 stycznia 2010. [dostęp 2014-09-16].
  17. Marcin Bojanowski: Gigantyczny rachunek za świńską grypę. wyborcza.pl, 26 marca 2010. [dostęp 2014-09-16].
  18. Balicki: Kopacz nie zrobi rewolucji, Arłukowicz powinien odejść. krytykapolityczna.pl, 19 września 2014. [dostęp 2015-06-21].
  19. a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2022-04-14].
  20. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 listopada 2011 r. nr 1131-15-2011 o zmianie w składzie Rady Ministrów (M.P. z 2011 r. nr 101, poz. 1021).
  21. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wyboru Marszałka Sejmu (M.P. z 2011 r. nr 100, poz. 1008).
  22. 300 głosów za Kopacz! Pierwsza kobieta marszałkiem Sejmu. gazeta.pl, 8 listopada 2011. [dostęp 2014-09-16].
  23. Ewa Kopacz rekomendowana przez zarząd PO na stanowisko premiera. wp.pl, 3 września 2014. [dostęp 2014-09-16].
  24. Prezydent desygnował Ewę Kopacz na premiera. prezydent.pl, 15 września 2014. [dostęp 2014-09-16].
  25. Oto rząd Ewy Kopacz. Pięcioro nowych ministrów. Schetyna szefem MSZ, Piotrowska szefem MSW. wyborcza.pl, 19 września 2014. [dostęp 2014-09-19].
  26. Prezydent powołał rząd Ewy Kopacz. prezydent.pl, 22 września 2014. [dostęp 2014-09-22].
  27. Głosowanie nr 1 na 76. posiedzeniu Sejmu. Pkt 1. porz. dzien. Przedstawienie przez Prezesa Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. sejm.gov.pl, 1 października 2014. [dostęp 2014-10-01].
  28. „Nowa epoka” w Platformie. Ewa Kopacz przejmuje władzę w PO. polskieradio.pl, 8 listopada 2014. [dostęp 2014-11-08].
  29. Bronisław Komorowski pierwszym zarejestrowanym kandydatem. popieramkomorowskiego.pl, 18 marca 2015. [dostęp 2015-04-23].
  30. Najbardziej wpływowe kobiety świata 2015. forbes.pl, 27 maja 2015. [dostęp 2016-05-08].
  31. a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2017-04-20].
  32. Prezydent przyjął dymisję Kopacz i jej ministrów.. tvn24.pl, 12 listopada 2015. [dostęp 2015-11-12].
  33. Ewa Kopacz składa broń. Nie będzie ubiegać się o szefostwo w Platformie. dziennik.pl, 13 listopada 2015. [dostęp 2015-07-13].
  34. Strona sejmowa posła VIII kadencji. [dostęp 2018-07-29].
  35. Borys Budka ustąpił z funkcji szefa PO, a Ewa Kopacz i Bartosz Arłukowicz – z funkcji wiceszefów. forsal.pl, 3 lipca 2021. [dostęp 2021-07-03].
  36. Rada Krajowa PO wybrała wiceszefów partii. gazetaprawna.pl, 11 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-11].
  37. Poznaj skład Gabinetu Cieni. gabinetcieni.org. [dostęp 2016-11-18].
  38. a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27].
  39. Ewa Kopacz wiceprzewodnicząca grupy chadeków. rp.pl, 5 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-08].
  40. Ewa Kopacz wybrana wiceprzewodniczącą chadeków w Parlamencie Europejskim. „Dziękuję za zaufanie”. gazeta.pl, 5 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-08].
  41. Ewa Kopacz już rozgościła się w Brukseli. Ma nawet nowe stanowisko – to duża niespodzianka!. niezalezna.pl, 5 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-08].
  42. Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2020-03-23].
  43. Ewa Kopacz została wybrana na stanowisko wiceszefa Parlamentu Europejskiego. onet.pl, 3 lipca 2019. [dostęp 2019-07-03].
  44. Koordynator Parlamentu Europejskiego ds. praw dziecka. europarl.europa.eu. [dostęp 2020-01-27].
  45. TAK dla In vitro! In vitro to Ludzie!. takdlainvitro.pl. [dostęp 2023-03-07].
  46. Piotr Piesik: „TAK dla in vitro”. Powstał Komitet Inicjatywy Ustawodawczej. zawszepomorze.pl, 26 września 2022. [dostęp 2023-03-07].
  47. a b Serwis PKW – Wybory 2024. [dostęp 2024-06-10].
  48. Parliament elects its new Vice-Presidents. europarl.europa.eu, 16 lipca 2024. [dostęp 2024-07-16]. (ang.).
  49. Pogrzeb Marka Kopacza, byłego męża marszałek Sejmu (zdjęcia). echodnia.eu, 26 września 2013. [dostęp 2014-09-16].
  50. Mariusz Gierszewski: Największy dramat Ewy Kopacz: zamach bombowy na jej męża. „Następnego dnia bałam się włożyć kluczyki do stacyjki”. natemat.pl, 22 września 2014. [dostęp 2015-06-20].
  51. Sebastian Sulowski, Katarzyna Karpa: Jak się rozwiodła Ewa Kopacz. dziennik.pl, 9 lipca 2008. [dostęp 2014-09-16].
  52. Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2017-04-20].
  53. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2017-04-20].
  54. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2017-04-20].
  55. Årsberetning 2012. Det kongelige hoff. kongehuset.no, marzec 2013. s. 44–45. [dostęp 2014-09-16]. (norw.).
  56. Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles. legimonaco.mc, 23 listopada 2012. [dostęp 2014-09-16]. (fr.).
  57. Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-12-15]. (est.).
  58. Pro Masovia – 2007 r.. mazovia.pl. [dostęp 2017-08-17].
  59. Marek Sokołowski: Czwarty Zasłużony dla Miasta i Gminy Szydłowiec. „Dom na Skale”, 27 maja 2011. [dostęp 2023-04-18].

Linki zewnętrzne

edytuj