Emil Młynarski

Emil Młynarski
	; Emil Młynarski, 1899 r.
Imię i nazwisko	Emil Szymon Młynarski
Data i miejsce urodzenia	18 lipca 1870 ; Kibarty
Data i miejsce śmierci	5 kwietnia 1935 ; Warszawa
Instrumenty	skrzypce
Zawód	dyrygent, skrzypek, kompozytor
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Emil Szymon Młynarski h. Belina (ur. 18 lipca 1870 w Kibartach, zm. 5 kwietnia 1935 w Warszawie) – polski dyrygent, skrzypek, kompozytor, współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej w latach 1901–1905.

Życiorys

W wieku 10 lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach u Leopolda Auera w Konserwatorium Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Petersburgu. Ponadto, uczył się kompozycji pod kierunkiem Anatolija Ladowa oraz instrumentacji u Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. W 1890 rozpoczął karierę solisty, występując m.in. w Petersburgu, Mińsku, Grodnie, Kownie, Wilnie, Kijowie, Odessie, Warszawie, a także w Berlinie, Lipsku, Magdeburgu, Hanowerze, Mannheimie, Augsburgu i Londynie.

W 1893 został pedagogiem w szkole Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Odessie (do jego uczniów należał Paweł Kochański), a w 1897 przeniósł się do Warszawy. W 1898 otrzymał nagrodę na Konkursie Kompozytorskim im. Ignacego Jana Paderewskiego w Lipsku za Koncert skrzypcowy d-moll op. 11.

W zastępstwie Cesare Trombiniego dyrygował spektakl „Carmen” w warszawskim Teatrze Wielkim. Od tego czasu związał się z warszawską sceną operową. W 1900 został powołany na stanowisko dyrektora Filharmonii Warszawskiej oraz jej pierwszego dyrygenta, a w latach 1904–1907 sprawował funkcję dyrektora Instytutu Muzycznego w Warszawie. Odbył wiele podróży koncertowych, szczególnie do Wielkiej Brytanii. W 1916 przeniósł się do Moskwy, gdzie prowadził orkiestrę Teatru Wielkiego, a w 1918 powrócił do Warszawy i wznowił współpracę z Filharmonią. W 1919 został mianowany dyrektorem Konserwatorium Warszawskiego, a w latach 1919–1929 był dyrektorem Opery Warszawskiej.

W 1929 zamieszkał w Filadelfii, gdzie objął stanowisko dziekana Wydziału Orkiestrowego i Operowego Curtis Institute of Music i dyrekcję Opery Filadelfijskiej, a w 1931 powrócił do Warszawy. Mimo pogarszającego się stanu zdrowia, w sezonie 1932/1933 był dyrektorem Opery Warszawskiej. W 1934 został wybrany prezesem Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich.

Jednym z jego uczniów był Faustyn Kulczycki.

Życie prywatne

Emil Młynarski był synem Kazimierza Młynarskiego i Fryderyki Birnbroth. W 1895 w Iłgowie poślubił Annę Talko-Hryncewicz, z którą miał pięcioro dzieci: Wandę, Bronisława^[1]^[2], Feliksa, Annę i Anielę. Aniela (1908–2001) poślubiła Mieczysława Münza, a po rozwodzie – Artura Rubinsteina. Wanda poślubiła pianistę i kompozytora Wiktora Łabuńskiego.

Stryjecznym wnukiem Emila Młynarskiego był Wojciech Młynarski.

Emil Młynarski spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (aleja zasłużonych-1-17)^[3]. Pomnik na jego grobie jest autorstwa Karola Tchorka^[4].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[5]
Złoty Krzyż Zasługi (12 lutego 1933)^[6]

Upamiętnienie

Od 1972 roku Emil Młynarski jest patronem jednego z placów w Warszawie^[7] i ulicy w Suwałkach.
Jest patronem Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I stopnia w ZPSM nr 1 na ul. Rakowieckiej w Warszawie oraz Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Augustowie.
Tablica pamiątkowa znajdująca się na bocznej ścianie gmachu Filharmonii Narodowej przy ul. Jasnej 5 (od strony placu jego imienia)^[8].

Kompozycje (wybór)

Kartka z albumu op. 1 na fortepian
Romans op. 3 na fortepian
Polonaise, Berceuse slave i Humoresque op. 4 na skrzypce i fortepian
Krakowiak, Nokturn i Moment fugitiv op. 5 na fortepian
Reverie, Musette i Souvenir op. 6 na skrzypce i fortepian (1893)
Mazur G-dur i Mazur A-dur op. 7 na skrzypce i fortepian
Schlaf ein na głos i fortepian
Ambrosische Nacht na głos i fortepian
Sonata na fortepian (przed 1895)
Koncert skrzypcowy d-moll op. 11 (ok. 1897)
Ligia, opera według Quo vadis Henryka Sienkiewicza [nieukończona] (ok. 1898)
In vino veritas, opera [nieukończona] (ok. 1900)
Symfonia F-dur „Polonia” op. 14 (1910)
Noc letnia, opera (1913)
Orły do lotu na głos i orkiestrę (ok. 1915)
Koncert skrzypcowy D-dur op. 16 (ok. 1916)
Ej chłopie polski, kantata-ballada (ok. 1916)
Melodie dawniejsze na orkiestrę
Piosenka o Komendancie na głos i fortepian
Pasterz do Zosi na głos i fortepian
Fanfary uroczyste na orkiestrę (1925)

Przypisy

↑ 37 centymetrów przestrzeni życiowej. rp.pl. [dostęp 2014-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-09)].
↑ Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 48. ISBN 83-85015-66-3.
↑ Cmentarz Stare Powązki: EMIL MŁYNARSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-20] .
↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 27.
↑ M.P. z 1933 r. nr 44, poz. 57 „za zasługi na polu szerzenia kultury muzycznej w kraju oraz propagandę zagranicą”.
↑ plac Emila Młynarskiego. [dostęp 2013-08-27].
↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w. Warszawa: Argraf, 2004, s. 105. ISBN 83-912463-4-5.

Bibliografia

Emil Młynarski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
Emil Młynarski. polmic.pl. [dostęp 2011-06-21]. (pol.).
Elżbieta Szczepańska-Lange, Emil Młynarski. Życie i działalność w Warszawie i w Wielkiej Brytanii do 1916 roku, Warszawa 2013. IMIT
Emil Młynarski. Życie i działalność w Warszawie i w Wielkiej Brytanii do 1916 roku

Linki zewnętrzne

Biogram Emila Młynarskiego na Portalu Muzyki Polskiej Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina
Emil Młynarski – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
Utwory Emila Młynarskiego w bibliotece Polona

[1] 37 centymetrów przestrzeni życiowej. rp.pl. [dostęp 2014-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-09)].

[2] Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 48. ISBN 83-85015-66-3.

[3] Cmentarz Stare Powązki: EMIL MŁYNARSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-20] .

[4] Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.

[5] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 27.

[6] M.P. z 1933 r. nr 44, poz. 57 „za zasługi na polu szerzenia kultury muzycznej w kraju oraz propagandę zagranicą”.

[7] Emila Młynarskiego. [dostęp 2013-08-27].

[8] Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w. Warszawa: Argraf, 2004, s. 105. ISBN 83-912463-4-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]