Dyskusja:Monogamia
Historia
edytuj"Tylko 15% mężczyzn w kulturach pierwotnych posiada więcej niż jedną żonę..." ---> jest to sprzeczne z informacjami zawartymi na tej stronie: Małżeństwo. Tam źródła podają, że raczej 75% praktykuje poligamię. [robertsurma]
=> Niesłuszny zarzut. Nie widzę żadnego źródła na stronie Małżeństwo, które by coś takiego podawało. Tu mówimy o społeczeństwach zbieracko-łowieckich a nie o wszystkich kulturach na świecie czy o kulturach plemiennych - to w sumie kolosalne różnice. Sympatycznyfacet (dyskusja) 00:22, 30 maj 2011 (CEST)
podziel sekcję - biologia
edytujUważam że kontekst zoologiczny powinien być omówiony w oddzielnym artykule bo:
- temat jest dość rozległy (znaczy oba) - ma potencjał
- tematy wymagają innych kategorii
- monogamia (biologia) ma sporo linkujących
Zapraszam do dyskusji. Marek M (dyskusja) 00:07, 30 maj 2011 (CEST)
- @Marek M Zrobiłam porządek w sekcji "Monogamia w badaniach biologii ewolucyjnej" (oczekują na zatwierdzenie):
- 1) Pierwsze zdanie skonstruowane zostało tak, jakby biologia była niemalże nurtem filozoficznym. Poprawiłam na bardziej neutralny język.
- 2) Biologia ewolucyjna jest dziedziną, która zajmuje się wieloma zagadnieniami, a nie tylko monogamią, przeformułowałam zdanie. Wyjaśniłam też jakimi aspektami badań nad monogamią zamuje się każda z wymienionych dziedzin.
- 3) Rozszerzyłam znacząco informację o monogamii społecznej u ptaków (w jednym akapicie padło stwierdzenie, że monogamia jest rzadka i jednocześnie że występuje u 90% ptaków)
- 4) Wykasowałam akapit o wielkości jąder i systemach reprodukcyjnych u ptaków, żeby nie wprowadzać czytelników w błąd, ponieważ nie jest to związek przyczynowo-skutkowy, a korelacja. Dlatego też dalszy akapit o poligamicznej naturze człowieka ze względu na wielkość jąder jest trochę na wyrost - wykasowałam i zastąpiłam tekstem alternatywnym. Obecnie istnieją mocniejsze dowody naukowe na poligamię u ludzi :-)
- 5) Dodałam przypisy oraz podlinkowałam hasło "promiskuityzm"
- 6) Biologią człowieka zajmują się antropolodzy, a nie zoolodzy - wykasowałam
- 7) Sformułowania w stylu "coś w rodzaju" nie powinny pojawiać się w tekście encyklopedycznym, wykasowałam
- 8) Wykasowałam również zdanie "Tylko monogamia zapewnia należyte warunki rozwoju osobowości ludzkiej oraz właściwe warunki wychowania dzieci." z kolejnej sekcji, ponieważ jest ono nacechowane światopoglądowo, przejawia oznaki europocentryzmu i wyklucza część badań z dziedziny antropologii kulturowej. Ogólnie mam wrażenie, że cały tekst tego artykułu napisany jest dość stronniczo, ale nie znam się na pozostałych aspektach, więc oferuję swoją pomoc jedynie przy redagowaniu rozdziału dotyczącego biologii.
- 10) Dodałam inne zdjęcie i wykasowałam dwa wcześniej użyte, żeby nie powielać zawartości hasła "Monogamia (biologia)".
- 11) Tekst można przenieść na stronę "Monogamia (biologia)" (które planuję rozbudować w niedalekiej przyszłości), jednak jest w nim sporo odniesień do zachowań ludzi, więc moim zdaniem pasuje też do tego hasła.
- (@Aruminska) Aruminska (dyskusja) 12:36, 19 cze 2023 (CEST)
Monogamia
edytujWitam. Nie przepadam za dyskusjami. Mój argument jest taki, że taką formę mają artykuły na pokrewne tematy zob. Kazirodztwo, Poligamia, Poligynandria. Tak też to wygląda na stronach Monogamia ale w innych językach. Innymi słowy zagadnienia biologiczne i kulturowe są ujęte w jeden artykuł (w istocie są dwie strony tego samego medalu). Sympatycznyfacet (dyskusja) 00:11, 30 maj 2011 (CEST)
Uzasadninie przeredagowania
edytujOdniesiona do świata zwierząt, oznacza związek między jedną samicą i jednym samcem - w świecie zwierząt trudno mówić o "związkach" sa na to zoologiczne terminy.
Tradycyjnie sporządzona ketuba - żydowski kontrakt ślubny. W starożytnym Izraelu często nowożeńcy dodawali do niego klauzulę, że ich małżeństwo będzie monogamiczne[2]. Biblioteka Rzadkich Ksiąg i Rękopisów, Yale University.
=> obrazek i podpis. Usuwam bo nie jest on w żaden sposób reprezentatywny dla tematu "monogamia", Zresztą wcześniej przenioslem go już na strony Małżeństwo w Judaizmie, gdzie jak najbardziej pasuje. Narod żydowski nie jest na pewno "wybrany", nie jest też reprezentatywny - u żydów monogmia była tylko opcją. Lepiej by tu było dać coś starogreckiego bo choć starodawni grecy też konsekwentni nie byli to niewąpliwie najdalej poszli z uznaniu monogamii za najwyższą formę małżeńską. Takiej gloryfikacji monogamii nie ma nawet w chrześcijaństwie (stary testament, mormoni itp). Po za tym pisanie, że "często nowożeńcy dodawali do niego klauzulę, że ich małżeństwo będzie monogamiczne" to fantastyczna interpretacja gdyż w tamtych czasach małżenstwa w większości były aranżowane przez rodziny, młodzi czesto nie mieli wiele do powiedzenia a jeśli już to na pewno nie kobieta. Jeśli taka klauzala się pojawiala to ciekawe ale była ona zapewne skutkiem działania szerzych sił społecznych, czego tu nie wyjaśniono.
dając świadectwo pragnienia przeżywania wierności małżeńskiej. NB. => typowa tworczość własna w postaci interpretacji na swoją modłę. Watpliwe by izrealici setki lat temu w ogóle słyszeli o pragnieniu przeżywania wierności małżeńskiej - ten termin występuje jedynie we współczesnej nauce spolecznej Kościoła jako swego rodzaju ideał, do którego nakazuje się dążyć.
Tradycyjnie przyjmowane są dwa znaczenia monogamii: jedna odnosi się do małżeństwa ludzkiego, gdzie klasyczną definicją człowieka, zwłaszcza w filozofii nurtu arystotelizmu oraz tomizmu, jest określenie zwierzę rozumne /(łac.) animal rationale/ czyli osoba. W drugim znaczeniu monogamia odnoszona jest do związków między zwierzętami. Monogamię ludzką można rozumieć w dwóch aspektach: jako zasadę zawierania małżeństwa raz w ciągu całego życia, termin przeciwny, to digamia, jako małżeństwo tylko z jedną osobą na raz, termin przeciwny, to bigamia lub poligamia Monogamią, w rozumieniu ludzkiego małżeństwa zajmują się nauki humanistyczne, które przyjmują jako zasadę to, że podstawowe zdolności i właściwości kojarzone z osobą ludzką zdecydowanie wyróżniają człowieka spośród reszty świata zwierzęcego.
=> to nie jest uniwersalne ujęcie monogamii ale ujęcie z puntu widzenia antropologii filozoficznej i to tylko w kontekście wybranych nurtów filozofii (zresztą już dziś archaicznych, wybranych w sposób bardzo manipulatorski i takich, ktore popularne są na gruncie teologii w środowiskach katolickich. Dlatego tekst ten można zachować ale tylko po przeniesieniu do osobnej sekcji i po to by go uzupelnić tak by nie był jednostronny. Pisanie o związkach między zwierzętami jest śmieszne (chyba, że robi to Jane Goodal). Biolodzy używają pojęcia monogamii ale wiedzą, że to tylko takie same słowo na oznaczenie czegoś innego bo choć ptaszki w jednym gnieździe siedzą to żadnych małżeństw nie zawierają!!!
Monogamię ludzką przeanalizował w swej książce Miłość i odpowiedzialność Karol Wojtyła, napisanej w latach 50., gdy był wykładowcą etyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Autor ten postulował, że monogamia, jako instytucjonalny związek dwóch osób kochających się wzajemnie, jest wcieleniem etycznej normy personalistycznej. Norma ta wymaga traktowanie osoby kochanej w sposób odpowiedni do jej ludzkiej natury. Tylko małżeństwo monogamiczne może zapewnić odpowiedni kontekst dla jej wypełnienia - tzn. umożliwić prawdziwie ludzką miłość miedzy osobami.
=>Z punktu widzenia historii (także historii ideii) co sądził Karol Wojtyla jest równie ciekawe jak to co sądził Józef Stalin. Obaj wywarli równie poważny wpływ na dzieje ludzkości. Z punktu widzenia i ujęcia naukowego, który wypadało by na wikipedii choć trochę zachować, jeśli podane tu teksty nie mają być śmieciami, to takie wywody nie mają żadnego znaczenia. Tekst więc można zachować ale tylko w odrębnej sekcji Społeczna nauka kościoła katolickiego.
Aspektami prawnymi ludzkiego małżeństwa monogamicznego zajmują się nauki prawne. Są także aspekty filozoficzne, będące polem badań np. dla antropologii filozoficznej i filozofii religii, jak również religioznawcze i teologiczne.
=>A co nie jest tematem rozważań dla tych dziedzin? Tylko po co takie banaly tu wciskać, W zasadzie do wywalenia bo nie na temat.
Drugie znaczenie monogamii, odnoszące się do zwierząt nie-rozumnych, jest polem badań dla zoologii[3] i pokrewnych jej dyscyplin.
=> mimo, że rozumny ponoć chyba jestem to doprawdy nie wiem co to są "zwierząta nie-rozumne" - rozumiem, że taka filozofia ale to trzeba napisać jaka i w odrębnej sekcji ująć jako pewien kuriozalny punkt widzenia.
Istnieje współcześnie nurt uczonych skupionych wokół badań z zakresu biologii ewolucyjnej. Uczeni ci przyjmują, że istota ludzka jest wyłącznie rezultatem procesów ewolucyjnych materii i podchodzą do monogamii ludzkiej jako do zasadniczo nieróżniącej się od jakiejkolwiek innej zwierzęcej monogamii, np. innych ssaków naczelnych, czy ptaków[6]
=>Każdy czlowiek o zdrowych zmysłach zdaje sobie sprawę, że oddycha je i rozmnaża się z punktu widzenia biologii w ten sam sposob jak inne żywe istoty. Każdy a więc nie tylko jakaś wąska sekta "biologów ewolucyjnych".
Kolejna bzdura: Niekorzystne skutki monogamii Według autorów L. Jabłońskiego i D. Ostasza monogamia jest formą małżeństwa pod wieloma względami nie odpowiadającą dobru społeczeństwa. Podają oni następujące niekorzystne skutki monogamii: Trudność z zawarciem małżeństwa w sytuacji nierównowagi płci. Mimo względnej równowagi płci w społeczeństwach często występuje labilność (chwiejność) liczebnej równowagi płci. Jeśli w jakimś społeczeństwie, i w jakimś określonym okresie jego istnienia, dochodzi do dysproporcji w liczbie płci – a nie jest to zjawisko rzadkie – to dopuszczenie różnych form małżeńskich umożliwia (lub daje szanse) wszystkim członkom społeczeństwa na znalezienie partnera małżeńskiego. Taka sytuacja występuje obecnie w Chinach, gdzie w wyniku polityki jednego dziecka, urodziło się więcej chłopców niż dziewczynek. Rozwiązaniem w tej sytuacji byłaby poliandria. Nie ma takiej możliwości w przypadku przyjęcia monogamii jako jedynej formy małżeńskiej – jej wyłączność uniemożliwia płci, która akurat znalazła się w liczebnej przewadze, zawieranie małżeństw w inny sposób, niż poprzez przejmowanie czyjegoś męża lub żony (następuje wówczas wzmocnienie konkurowania o partnera). Brak elastyczności wobec liczebnej labilności płci. W praktyce współwystępowanie w wielu kulturach poszczególnych form małżeńskich wynika zapewne po części z względnej liczebnej labilności płci. Tam gdzie preferowana jest poliginia uzupełnia się ją monogamią i rzadziej poliandrią. W społeczeństwach łowców-zbieraczy i rolników obok monogamii pojawiają się też inne formy małżeńskie. Zablokowanie dogodności i korzyści, jakie niosą niemonogamiczne formy . Monogamia jako najprostszy związek dwóch osób zdaje się rodzić najmniej problemów, nie bierze się jednak przy tym pod uwagę, że obecność w związku większej ilości osób choć może prowadzić do liczniejszych trudności często przynosi też więcej dogodności i korzyści. Większa podatność na sytuację osamotnienia współmałżonka. Monogamia zdaje się wnosić stabilność, rozwiązywać na zawsze problem doboru właściwego partnera. Zaleta ta jednak szybko przestaje nią być w przypadku ustania związku - odejścia lub śmierci jedynego małżonka (małżonki). Mniejsza tolerancja na wady współmałżonka. Monogamia łączy się z silną presją na poszukiwanie optymalnego kandydata (lub odpowiednio) kandydatki do małżeństwa. W niemonogamicznych formach nacisk ten jest dużo słabszy – różni współ-mężowie i różne współ-żony uzupełniają się pod względem posiadanych cech. Jeśli ma się jednego partnera, to nacisk na to, by był on posiadaczem jak największej ilości pożądanych cech jest większy niż wówczas gdy ma się kilku partnerów. W efekcie takich nacisków pojawia się szereg negatywnych emocji, gdyż w praktyce nie sposób znaleźć kogoś kto będzie jako partner trwale odpowiadał na wszystkie wymagania. Ograniczenie seksualne i reprodukcyjne. Monogamia, dla obu partnerów, jest pewnym kompromisem. Z uwagi na wyrzeczenie się kontaktów z innymi kobietami lub odpowiednio mężczyznami, stanowi ograniczenie zarówno jeśli chodzi o korzyści reprodukcyjne jak i zaspokojenie potrzeb erotycznych. Zapewne z tych względów wiele kultur praktykujących monogamię wypracowało szereg obyczajów łagodzących ostrość monogamii dając tym samym małżonkom związków monogamicznych możliwość do kontaktów pozamałżeńskich na przykład poprzez: wymianę żon, gościnność seksualną, konkubinat, prostytucję, orgie, snochactwo (zob. też oficjalni kochankowie). Przykładowo eskimoski zwyczaj sypiania żony z obcym mężczyzną-gościem tłumaczy się, między innymi, dbaniem o zróżnicowanie genetyczne potomstwa (do kumulowania się negatywnych efektów rozmnażania wsobnego może dochodzić, mimo przestrzegania reguł egzogamii, jeśli społeczność jest względnie mała i silnie izolowana lub żyje na terenach o niewielkiej gęstości zaludnienia). W powyższym kontekście wyróżnia się więc monogamię wyłączną gdy niedopuszczalne są jakiekolwiek kontakty seksualne małżonków poza związkiem i monogamię luźną – która warunkowo dopuszcza takie kontakty, jednak pod zasadniczym warunkiem, że nierozwiązywalne są już istniejące więzi małżeńskie. Większe niż w przypadku związków multilateralnych prawdopodobieństwo rozwodu Istnienie poliginii zwiększa rywalizację o kobiety. Z drugiej jednak strony wyłączność monogamii nasila zjawisko odrywania żon i mężów od ich aktualnych partnerów małżeńskich (innymi słowy monogamia podwyższa odsetek rozbitych małżeństw i współczynnik rozwodów). Ściślej rzecz ujmując każde jedno nowe małżeństwo osób do tej pory pozostających w małżeństwach monogamicznych prowadzi do dwóch rozwodów. W przypadku współwystępowania poliginii i poliandrii, a zwłaszcza małżeństw multilateralnych rywalizacja o kobiety równoważona jest rywalizacją o mężczyzn co stwarza warunki, przynajmniej po części, do liczebniejszego powiększania małżeństw a tym samym zmniejsza odsetek rozbitych małżeństw[22].
=> Typowa tworczość własna - błędnie podane imiona autorów jak i błędna interpretacja myśli autorów. Jak widać wikipedysta nic nie czyta poza biblią i swoimi fantastycznymi wywodami. W szczególności autorzy tej książki NIE są NA PEWNO przeciwnikami monogamii!!. Wszystkie wtrety na przedzie punktów to fantstyczne interpretacje i tworczość własna. Inna sprawa, że jest przypis a wiedza podawana przez tych autorów jest ogolnie przyjęta na polu antropologii kulturowej więc wymienianie ich na przedzie jest śmieszne bo to nie są wąskie poglądy tylko tych autorów. To samo dotyczy uwypuklenia autorstwa Wrighta poniżej bo on nie jest autorem tego pomyslu a tylko dziennikarzem, ktory usystematyzował nieco wiedzę powszechną na ten temat.
Usuwam obrazek:
=> Brak źrodła że jest to małżeństwo a w dodatku monogamiczne (jest to po prostu para starszych ludzi).
Usuwam poniższy fragment gdyż NIE dotyczy on monogamii tylko niewierności:
Rzymianie mieli bardzo swobodne zapatrywania na temat wierności, traktowali popęd seksualny jako coś naturalnego, co nie powinno być niepotrzebnie ograniczane. Pogląd ten dotyczył zarówno mężczyzn jak i kobiet. Mimo że podejście Rzymian do sfery seksualnej było naturalne to w okresie republiki obyczajowość Rzymian była dość surowa. Wobec cudzołożnych żon stosowano surowe represje. W okresie panowania Juliusza Cezara, który w obliczu upadku instytucji rodzinnej oraz zmniejszania się populacji arystokracji i obywateli rzymskich w stosunku do ludności napływowej, ustanowił drakońskie prawa, noszące nazwę Lex Julia de maritandis ordinibus (Prawo Juliusza o stanie małżeńskim) oraz Lex Julia de adulteriis et de pudicitia (Prawo Juliusza o cudzołóstwie i wstydliwości) z lat 18-17 r. przed. Chr. Skazywały one np. osoby, które popełniły zdradę małżeńską na zesłanie na dwie osobne wyspy na Morzu Śródziemnym, a także dawały ojcu niewiernej żony prawo do zabicia cudzołożnej córki i jej kochanka - jeśli dokonali zdrady małżeńskie w domu rodzinnym. Ustawy te zostały złagodzone w 9 r. po Chr. przez Lex Papia Poppaea[1]
- ↑ Zob. hasło Lex w: Dictionnaire des Antiquités grecques et romaines, oprac. Daremberg i Saglio (1877)
Sympatycznyfacet (dyskusja) 22:10, 4 paź 2011 (CEST)
- Powiem krótko zachowujesz się jakbyś był właścicielem tego hasła, a do tego nie przestrzegasz zasad Wiki--Quodvultdeus (dyskusja) 07:49, 5 paź 2011 (CEST)
Przeredagowania 2 (uzasadnienie)
edytujWedług badań populacyjnych przeprowadzonych przez Wydział Spraw Ekonomicznych i Socjalnych ONZ, monogamia społeczna jest podstawowym ogólnoświatowym wzorcem związków między mężczyzną i kobietą, tworzącym podstawę dla życia rodzinnego i wychowywania dzieci.
=>to nie są badania antropologii kulturowej tylko dane zgromadzone przez oficjalne istytucje w danych krajach, w wielu przypadkach nie ujmują rzeczywistych praktyk małżeńskich (chociażby dlatego, że są one nielegalne - jak np. poliandria w wielu regionach) co więcej podane tu dane w ogóle nie dotyczą zróżnicownia form małzenskich tylko procenta osób, które w związki małżenskie weszły (i to w ujęciu oficjalnych danych z urzędów stanu cywilnego). Nic to nie ma wspólnego z monogamią!!!! Wywalam bo nie na temat, Ale link zachowam bo ciekawy, podłączam na wikipedii na stronie małżenstwo.
monogamia społeczna jest podstawowym ogólnoświatowym wzorcem związków między mężczyzną i kobietą, tworzącym podstawę dla życia rodzinnego i wychowywania dzieci
=> w tym dokumencie nic takiego nie ma to jest interpretacja suchych danych czyli typowa twórczość wlasna a na dodatek podłe KŁAMSTWO bo wprowadza w błąd czytelnik, że w poważnym dokumencie prestiżowej instytucji międzynarodowej ktoś coś takiego podał
Plik:Old marriage at Plac Kaszubski.jpg|right|thumb|250px|Pomnik starszego małżeństwa na pl. Kaszubskim w Gdyni. Małżeństwo|Małżeństwo monogamiczne jest podstawowym światowym wzorcem życia rodzinnego.
=> wywalam bo pomnik ten w żaden sposób nie gloryfikuje monogamii i nie w takim celu powstał. Jest to typowy pomnik bohatera patriotycznego i jeśli już to powstal tu dla upamietnienia korzeni lokalnej spoleczności gdynskiej (a na pewno nie dla gloryfikacji wzoru monogamii!!!!): W 2006 roku na Placu Kaszubskim odsłonięto rzeźbę o kształcie ławeczki. Siedzą na niej dwie osoby, które rozmawiają i patrzą w kierunku kamienicy w północnej pierzei Placu, gdzie kiedyś mieszkał Jakub Scheibe. Para ta przedstawia właśnie Jabuka i jego żonę Elżbietę. Mieszkali oni w Gdyni w latach dwudziestych i byli kochającym się małżeństwem Kaszubów. Każdego dnia Elżbieta wypatrywała z okien swojego domu powracającego męża, który pracował jako rybak. Jakub był przykładem lokalnego patrioty - człowieka, który mimo wyjazdu do Ameryki, postanowił powrócić do Gdyni. patrz http://krodo.pl/atrakcja/szczegoly/2263/Plac_Kaszubski_W_Gdyni
często nowożeńcy dodawali do niego klauzulę, że ich małżeństwo będzie monogamiczne
=> fałszywa interpretacja o charakterze twrczości wlasnej, niezgodna ze stanem wiedzy historycznej (pisalem już dlaczego) dlatego przeredagowuję. PROSZĘ TEŻ O PODANIE KONKRETNEGO CYTATU ZE ŹRODLA.
Według klasycznej arystotelesowskiej definicji, którą przejął i rozpowszechnił tomizm, człowiek to zwierzę rozumne /(łac.) animal rationale/ czyli osoba. Oznacza to, że natura człowieka jest dwoistą jednością - posiada on niematerialną, zupełnie różną od zwierzęcej, duszę rozumną ożywiającą ciało i wyrażającą się poprzez nie. W długiej europejskiej tradycji intelektualnej człowiek był i jest powszechnie uznany za istotę jednocześnie będącą częścią świata zwierzęcego, a jednocześnie go przekraczającą, transcendującą - właśnie poprzez swoją rozumność. Ch. Taylor zebrał istotne elementy rozumności człowieka, stanowiące o jego bycie osobowym i wyróżniające go w świcie zwierząt:
Gdzie jest czymś więcej niż po prostu synonimem «istoty ludzkiej», «osoba» obecna jest przede wszystkim w kwestiach dotyczących moralności i prawa. Osoba jest to byt o pewnym moralnym statusie oraz będący podmiotem praw. U podłoża statusu moralnego muszą się znajdować, jako warunek konieczny, określone zdolności. Osoba jest istotą, która ma poczucie siebie, ma pojęcie o przyszłości i przeszłości, może posiadać wartości, dokonywać wyborów; krótko mówiąc, może podejmować plany na swoje życie. Osoba musi być co najmniej taką istotą, która jest zasadniczo do wszystkiego tego zdolna, jakkolwiek by te zdolności były uszkodzone w praktyce[1][2].
Ze względu na to, że człowiek jest osobą, do monogamii ludzkiej, według Karola Wojtyła, stosuje się postulat normy personalistycznej. Zagadnienie to przeanalizował w swym studium etycznym Miłość i odpowiedzialność, napisanym w latach 50., gdy był wykładowcą etyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Wykazał, że norma personalistyczna wymaga traktowania osoby kochanej w sposób odpowiedni do jej ludzkiej natury. Tylko małżeństwo monogamiczne może zapewnić odpowiedni kontekst dla jej wypełnienia - tzn. umożliwić prawdziwie ludzką miłość miedzy osobami[3].
=> to jest artykuł na temat monogamii a nie na temat pojęcia osoby, ktore stosowane jest w teologii i ewntualnie niekiedy w antropologii filozoficznej (przenoszę na stronę wikipedii: Osoba) i do sekcji chrzescijanstwo niżej SUGERUJE OPRACOWANIE OSOBNEJ SEKCJI MONOGAMIA W ANTROPOLOGII FILOZOFICZNEJ I TEOLOGII ale na razie nie ma tresci by w to cokoliwiek włożyć
Monogamią, w rozumieniu ludzkiego małżeństwa zajmują się nauki humanistyczne, które przyjmują jako zasadę to, że podstawowe zdolności i właściwości kojarzone z osobą ludzką zdecydowanie wyróżniają człowieka spośród reszty świata zwierzęcego.
=> to samo co powyżej
Są także aspekty filozoficzne, będące polem badań np. dla antropologii filozoficznej, kulturowej, społecznej oraz filozofii religii, jak również aspekty religioznawcze i teologiczne.
=> antropologia kulturowa nie zajmuję się filozofią bo jest nauką zorientowaną empirycznie; antropologia kulturoa = antropologia spoleczna więc po co to rozdzielać?
uznając, że jako efekt rozwoju świata materialnego, jego natura jest czysto materialna, identyczna do zwierzęcej, jedynie osiągnęła wyższy stopień uorganizowana. W konsekwencji
=> to jest interpretacja (tworczość wlasna) nie sądze by biolodzy się nad taką filozofią rozwodzili dlatego usuwam
Aspektami prawnymi ludzkiego małżeństwa monogamicznego zajmują się również nauki prawne.
=> Niby prawda ale nauki prawne zajmują się małżeństwem jako takim a nie samą istotą monogamii dlatego wywalam bo nie na temat
drugie do zachowań zwierząt żyjących w parach
=> biolodzy monogamię odnoszą do osobników a nie zwierząt istnieje wiele form życia organicznego gdzie też mowi się o monogamii jako strategii reprodukcji czy rozrodu i nie dotyczy ona zwierząt
Według autorów L. Jabłońskiego i D. Ostasza monogamia jest formą małżeństwa pod wieloma względami nie odpowiadającą dobru społeczeństwa. Podają oni następujące niekorzystne skutki monogamii
=> Doprawdy kolego czy ty w ogole czytasz co sie do ciebie pisze? Pytanie tez po co wchodzisz na pole badawcze o ktorym nie masz pojęcia? Czy muszę to 100 razy powtarzać? Nadal imiona autorów są przekręcone. Po za tym jak już pisałem autorzy w swojej pracy nie przeciwstawiają się na pewno monogamii - to tylko twoja interpretacja wynikająca z niewiedzy
W pracy o ktorej tu mowa poprostu wykazano, że w swietle antropologii kulturowej istotna jest różnorodność ( i często ich współistnienie) wszelkich form małżenskich. Tak więc monogamia nie jest ani zła ani dobra. Jest potrzebna jako forma małżenska tak samo jak inne formy małżeńskie. W tym kontekście beton mentalny osób, ktore idealizują monogamię jest na prawdę poważnym problemem. Rzetelność naukowa każe więc przedstawić też trudniejsze strony monogamii stąd też te wskazania, ktore nie są tyle poglądami autorow co powszechnie przyjętymi ustaleniami na polu badań antropologii kulturowej.
Odniesiona do świata zwierząt, oznacza życie w parach lub relację tylko z jedną samicą/samcem.
=> to być może prawda ale w biologii nie ograniczamy się tylko do zwierząt dlatego usuwam i zmieniam na bardziej uniwersalną informację
W kulturze muzułmańskiej, która wbrew opiniom jest w większości monogamiczna
=> kultura muzulmanska nie jest monogamiczna bo akceptuje powszechnie poligamię, fakt, że większości muzulmanow nie stać na więcej żon niż jedną muzułmanie zdziwili by się jednak gdyby ktoś powiedział, ze ich kultura wbrew opiniom jest w większości monogamiczna
Usuwam przeredagowania odnosnie tresci podanych przez Wrighta gdyz przeredagowania te zaczynają wypaczać jego oryginalne teksty
- ↑ 1 - The Concept of a Person. W: Ch. Taylor: Philosophical Papers. Cambridge: Cambridge University Press, 1985, s. 97.
- ↑ Por. Personalizm K. Wojtyły - pojęcie «osoby» jako synonimu człowieka jest jedną z jego głównych tez, Wojtyła K.: Osoba i czyn. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne, 1985, s. 367. ISBN 83-00-00899-3..
- ↑ Por. rozdz. K. Wojtyła: Monogamia a nierozerwalność.
Dziękuję za poświęcenie ale proszę o większą uwagę wobec źródeł
edytujWidzę, że dajesz całego siebie, godne podziwu poświęcenie. W swojej gorliwości zapędziłeś się za daleko, np. Twoja opinia: Po za tym pisanie, że "często nowożeńcy dodawali do niego klauzulę, że ich małżeństwo będzie monogamiczne" to fantastyczna interpretacja gdyż w tamtych czasach małżeństwa w większości były aranżowane przez rodziny jest owocem Twojej imaginacji, bo akurat to stwierdzenie prawie dosłownie przepisałem z encyklopedii Judaica, co za raz przywrócę do hasła, łącznie z paroma innymi rzeczami które wyrzuciłeś. Cieszę się, że usunąłeś Wrighta, bo jego twórczość jest pewną prowokacją, którą wziąłeś na poważne. Mam nadzieję że razem dojdziemy do prawdy.
Cytat z Wojtyły jest na temat monogamii, tak też jest zatytułowany rozdział jego pracy. Nawet jeśli nie rozumiesz osobowego wymiaru monogamii, Wikipedia jest neutralna i z zasady jest miejscem do przedstawiania wszystkich punktów widzenia. --Quodvultdeus (dyskusja) 10:23, 6 paź 2011 (CEST)
Jakie znaczenie ma to zdanie:Z 849 małżeństw przebadanych przez antropologa Peter’a Murdock’a tylko w 137 (16%) występował nakaz monogamii. Jakie to były małżeństwa a czemu nie 850 małżeństwa? Czemu w tych m. występował nakaz monogamii? Chodzi oczywiście o 849 kultur, i tak wcześniej poprawiłem. Niestety wróciła poprzednia wersja, więc jeszcze raz poprawiam. Proszę o większą uwagę wobec tekstu, szkoda naszego czasu.--Quodvultdeus (dyskusja) 11:37, 6 paź 2011 (CEST)
Uzasadnienie przeredagowania 3
edytujZe względu na to, że człowiek jest osobą, pojęcie monogamii jako małżeństwa jednego mężczyzny z jedną kobietą, zawiera w sobie rzeczywistość relacji inter-personalnych. W relacjach tych, według Karola Wojtyły, znajduje zastosowanie etyczny postulat normy personalistycznej. Monogamia, jako jedyna, zapewnia odpowiedni kontekst dla wypełnienia tej normy. Stwarza bowiem instytucjonalne ramy dla prawdziwie ludzkiej - tzn. obejmującej nie tylko wymiar seksualny, ale i emocjonalny i duchowy - miłości między osobami, która dzięki temu dokonuje się w sposób odpowiadający do ich godności ludzkiej[1][2][3].
Według klasycznej arystotelesowskiej definicji, którą przejął i rozpowszechnił tomizm, człowiek to zwierzę rozumne /(łac.) animal rationale/ czyli osoba. Oznacza to, że natura człowieka jest dwoistą jednością - posiada on niematerialną, zupełnie różną od zwierzęcej, duszę rozumną ożywiającą ciało i wyrażającą się poprzez nie. W długiej europejskiej tradycji intelektualnej człowiek był i jest powszechnie uznany za istotę jednocześnie będącą częścią świata zwierzęcego, a jednocześnie go przekraczającą, transcendującą - właśnie poprzez swoją rozumność[4].
=> Powyższy fragment nie stanowi uniwersalnego i neutralnego filozoficznego ujęcia zagadnienia monogamiii u ludzi ( A SZKODA BO BY SIĘ TAKI PRZYDAŁ)
Wysoki poziom nasycenia ideologią jest tu aż nadto widoczny. Tekst ten reprezentuje spojrzenie przyjete wśrod
niektorych teologów chrześijanstwa i dlatego może być umieszczony tylko w sekcji chrzescijanstwo jako
przedstawienie stanowiska tej religii Z tego powodu przenoszę niżej
...wzorzec rodzin chrześcijańskich. Chrześcijaństwo w ciągu 2 tys. lat swego istnienia było i jest najbardziej znanym światowym promotorem monogamicznego modelu małżeństwa.
=>Kolejne kłamstwo bo stwierdzenie to być może jest prawdziwe ale tylko w obrębie kultury zachodniej, obecnie euroamerykanskiej, w wielu miejscach na świecie monogamia rozprzesztrzenia się z różnych powodów zupełnie bez promocji chrześcijanstwa (choćby dlatego, że mało kogo stać na kolejne małżonki i istnieje ogólny trend demokratyzowania się) Przykladowo w olbrzymich ludnościowo Chinach monogamię narzucili nie chrzescijanie tylko komuniści. Po za tym niektore odłamy chrzescijanskie odcinają się od nakazu monogamii a i w tym środowisku do dziś nie ma jednoznacznej zgodności wśród teologów. W szczególnosci ilustracja ta nie jest reprezentatywna dla monogamii swiatowej a tylko dla obszaru na ktorym religia chrześcijanska dominuje dlatego przesuwam do sekcji poniżej.
=>Powyżej już ustalone zostało, że ilustracja ta nie ma nic wspólnego z monogamią, i nie JEST W ŻADEN SPOSÓB ILUSTRACJĄ REPREZENTATYWNĄ DLA MONOGAMII WArto by tu zawrzeć jakąś ilustację monogamii w postaci na przyklad pradziwego pomnika wystawionego dla niej samej gloryfikującego ją (być może coś można by znaleźć w zabytkach starogreckich) TA ILUSTRACJA SIĘ JEDNAK NIe NADAJE => rownie dobrze można przedstawić SŁONIA KOPULUJĄCEGO Z MRÓWKĄ I PODPISAĆ: TYPOWA KOCHAJĄCA SIĘ PARA MONOGAMICZNA => JAk cię kolego interesują takie ujęcia proponuje przeniesienie na nonsenopedię ( http://nonsensopedia.wikia.com/wiki/Nonsensopedia ) tam będziesz mogł pisać dużo i bez sensu i nikt cię nie będzie weryfikował ani się czepiał ale na wikipedii PISAĆ BEZ SENSU I KLAMAĆ NIE WYPADA
Dopracować|sekcja|Treść przypomina bardziej twórczość własną. Należałoby te ogólne stwierdzenia opatrzeć źródłami: autorzy, publikacje, opis badań, z których wyciągnięto poniższe wnioski etc.
=> Usuwam i do prawdy nie wiem ile się można czepiać do informacji o charakterze empirycznym, zaczerpniętej z wyraźnie wskazanego źródła, znanej publikacji naukowej, recenzowanej. Informacje tu podane są w pełni weryfikowalne. Choć antropolodzy kulturowi nie są monolitem to nikt o zdrowych zmysłach nie neguje ustaleń empirycznych.
Monogamia jest najszerzej rozpowszechnioną formą małżeńską na świecie. Wśród zwierząt oznacza życie w parach lub relację tylko z jedną samicą (samcem) w celach reprodukcyjnych
=> Chwilowo zostawiam ale trzeba to zweryfikować. Nie jestem biologiem więc nie wiem tego dokładnie ale prawdopodobnie monogamia w biologii nie dotyczy tylko zwierząt lecz wszelkich form żywych, ktore taką strategię reprodukcji przyjęły
- ↑ Por. rozdz. K. Wojtyła: Monogamia a nierozerwalność. studium etycznego Miłość i Odpowiedzialność.
- ↑ 1 - The Concept of a Person. W: Ch. Taylor: Philosophical Papers. Cambridge: Cambridge University Press, 1985, s. 97.
- ↑ Por. Personalizm K. Wojtyły - pojęcie «osoby» jako synonimu człowieka jest jedną z jego głównych tez, Wojtyła K.: Osoba i czyn. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne, 1985, s. 367. ISBN 83-00-00899-3. Cytat: Gdzie jest czymś więcej niż po prostu synonimem «istoty ludzkiej», «osoba» obecna jest przede wszystkim w kwestiach dotyczących moralności i prawa. Osoba jest to byt o pewnym moralnym statusie oraz będący podmiotem praw. U podłoża statusu moralnego muszą się znajdować, jako warunek konieczny, określone zdolności. Osoba jest istotą, która ma poczucie siebie, ma pojęcie o przyszłości i przeszłości, może posiadać wartości, dokonywać wyborów; krótko mówiąc, może podejmować plany na swoje życie. Osoba musi być co najmniej taką istotą, która jest zasadniczo do wszystkiego tego zdolna, jakkolwiek by te zdolności były uszkodzone w praktyce..
- ↑ A Companion to Summa: {{{tytuł}}}. Londyn: Christian Calssics Westminster and Sheed & Ward, 1985, s. 406-407. ISBN 0-7220-2525-4.
- ↑ Plac Kaszubski w Gdyni. [dostęp 2011-10-06].
Sympatycznyfacet (dyskusja) 01:40, 7 paź 2011 (CEST)
- ad. "monogamia w biologii nie dotyczy tylko zwierząt" jako zainteresowany biologią nie wyobrażam sobie jak można by mówić o monogamii poza zwierzętami. Marek Mazurkiewicz (dyskusja) 19:04, 8 paź 2011 (CEST)
=> Nie wiem, bo nie jestem biologiem, musiałbym sprawdzić ale wyobrażam sobie to tak, że o monogamii mozna mowić wszędzie tam, gdzie mamy w biologii do czynienia z płcią a pojęcie płci przecież nie dotyczy w biologii jedynie zwierząt. Może jakiś biolog jeszcze się wypowie w tej sprawie. Sympatycznyfacet (dyskusja) 00:37, 25 paź 2011 (CEST)
Chaos kolegi SympFac
edytujKolega Sympatycznyfacet po raz drugi przywrócił do artykułu monogamia błedną informację: w przypisie cytowanym przez niego stoi: "Tylko w 16% z 853 zbadanych kultur obowiązuje monogamiczny nakaz" - natomiast w tekście artykułu napisał: "Z 849 małżeństw przebadanych przez antropologa Peter’a Murdock’a tylko w 137 (16%) występował nakaz monogamii".
Jego inne przywrócenia mają podobny charakter: np. warto zauważyć, że chrześcijaństwo nie jest kulturą lecz religią, argumenty za monogamią, nawet jeśli są wysuwane przez chrześcijan, ale są natury np. etycznej, filozoficznej należy dać do sekcji argumenty etc. Edycje kol. SympFaceta są chaotyczne. Prosiłbym o więcej troski o rzetelność przytaczanych informacji. Przydałaby się też ukazanie monogamii z wielu stron np. pozytywnej. Te niestety kolega SF systematycznie usuwa--Quodvultdeus (dyskusja) 22:18, 19 paź 2011 (CEST)
=> Nie ja jestem autorem tego wtrętu i sugeruje kontakt z autorem tego fragmentu tekstu. Dokładna liczba była by zasadna i elegancka, trzeba ją porawić ale Murdock robił szereg badań w odstępie lat i tu były różne dane tyle, że za każdym razem uścslane ale podobne. Szymborski nie podał, które to były konkretnie badania Murdocka ale to co pisze jest zgodne ze stanem wiedzy (jeśli chodzi o stosunki procentowe).
Przydałaby się też ukazanie monogamii z wielu stron np. pozytywnej. => ciekawe, ze to ja (a nie kolega Quodvultdeus) wprowadziłem sekcję argumenty za monogamią. Jestem jak najbardziej za by przedstawić więcej ciekawych argumentów i pozytywnych stron monogamii. W końcu było by to jako tako pokrzepiające dla rzesz monogamistów (pod warunkiem rzecz jasna, że to są rzeczowe, naukowe, bezstronne i wnikliwe argumenty a nie bajki ideologów, które pryskają niczym bańka mydlana w zderzeniu z rzeczywistością). Tym niemniej trudno faktycznie wiele takowych w literaturze znaleźć (po za tymi, ktore już tu są a jest ich i tak przeciez sporo).
Sympatycznyfacet (dyskusja) 23:57, 24 paź 2011 (CEST)
- Kryterium osądu co do wartości naukowej danego materiału używane w Wikipedii to nie subiektywna ocena tego czy innego edytującego, lecz to, czy informacja jest zaczerpnięta z uznanej literatury naukowej, czy nie. W przypadku argumentu z książki K. Wojtyły, który regularnie usuwałeś, możemy mówić właśnie o takiej źródłowej literaturze. Natomiast argumenty przeciw, które przedstawiłeś, to literatura piękna lub poezja, którą trzeba by przenieść do innego portalu, np. literackiego - nie nadaje się do encyklopedii: pryskają niczym bańka mydlana w zderzeniu z rzeczywistością - piękna metafora, ale co ona ma wspólnego z wiedzą naukową? Proszę ew. o jakieś argumenty racjonalne i zgodne z zasadami Wiki za wykluczeniem tego argumentu--Quodvultdeus (dyskusja) 13:50, 28 paź 2011 (CEST)
Obejrzałem historię edycji i przychylam się do opinii Quodvultdeusa. Uważam przy tym, że usuwanie edycji ujmujących monogamię w perspektywie chrześcijańskiej znacznie zubaża artykuł i przeczy idei wolnej encyklopedii. Wiadomo bowiem, że w ujęciu chrześcijańskim problem ten nabiera szczególnego znaczenia i blasku. Gooołąb (dyskusja) 10:39, 1 lis 2011 (CET)
Uzasadnienie korekt
edytujfilozofia wojtyły => przeniesione do sekcji chrzescijanstwo, dotyczy ujęcia dokonanego przez osobę w oczywisty sposób związanego z daną religią nie ma więc charakteru uniwersalnego - nie nadaje się na tekst w nagłówku artykulu
Według klasycznej arystotelesowskiej definicji, którą przejął i rozpowszechnił Tomizm, człowiek to zwierzę rozumne /(łac.) animal rationale/ czyli osoba. Oznacza to, że natura człowieka jest dwoistą jednością - posiada on niematerialną, zupełnie różną od zwierzęcej, duszę rozumną ożywiającą ciało i wyrażającą się poprzez nie. W długiej europejskiej tradycji intelektualnej człowiek był i jest powszechnie uznany za istotę jednocześnie będącą częścią świata zwierzęcego, a jednocześnie go przekraczającą, transcendującą - właśnie poprzez swoją rozumność[1].
=> Tekst jak najbardziej reprezentatywny dla wybranego nurtu antropologii filozoficznej ale w tym tekście nie ma ani słowa o monogamii więc powinien być wyrzucony calkowicie ale przenosze go na dól do sekcji chrześcijaństwo gdyż jest to też wykładnia obecna w nauce kościoła
Argument normy personalistycznej Karola Wojtyły => przeniesione do sekcji chrzescijanstwo, dotyczy ujęcia dokonanego przez osobę w oczywisty sposób związanego z daną religią nie ma więc charakteru uniwersalnego - nie nadaje się na tekst w nagłówku artykulu
=>usuwam nagłowek monogamia w religiach bo rozróżnienie to jest zbyteczne religia nie jest rzecz jasna kulturą w ścislym tego słowa znaczeniu bo kultura jest pojęciem szerszym ale religia wywiera bardzo duży wpływ na kulturę (przynajmniej tu i ówdzie) dlatego nie ma sensu tego rozróżniać
=>usuwam zdjęcie z cmentarza bo bardziej pasuje do artykulu o tytule Pogrzeb niż monogamia
PS Po raz kolejny już proszę kolegę Quodvultdeus'a o poniechanie wprowadzania do tekstu treści o charakterze religijno-ideologicznym. Jeśli nadal się będą powtarzać zwrócę się do społeczności Wikipedii o wymierzenie (osobie, ktora regularnie łamie zasady neutralności tekstów Wikipedii odpowiedniej) kary na tyle dotkliwej by zechciał on powrocić do kooperacji ze społecznością wikipedii w celu tworzenia tekstów neutralnych lub ograniczenia się do przedstawiania poglądów swoich czy jednego odłamu w osobych przeznaczonych do tego sekcjach. A przede wszystkim wzywam kolegę Quodvultdeus'a by odstapił od przedstawiania publicznie w sposób podstępny kłamstw w celu wprowadzenia inych osób w błąd (takie rzeczy zdaje się reguluje też w Polsce kodeks karny). PRO PUBLICO BONO!!!
Jeśli kolega Quodvultdeus bardzo chce przedstawić spojrzenie swojego odłamu religijnego (zakladam, że nie tylko swoje bo było by to niezgodne z wikietykietą) to może to zrobić na osobnych stronach tak jak to jest robione na anglojęzycznych stronach wikipedii: np. w kontekście małżenstwa: http://en.wikipedia.org/wiki/Christian_views_of_marriage albo http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhist_view_of_marriage
Proszę też o rozdzielanie (nie mieszanie) dyskursów odpowiednich dyscyplin badawczych i nie mieszania np. antropologii kulturowej z filozoficzną, teologią albo socjobiologią czy historią społeczną. Niektóre z tych dyskursów są na tyle odległe, że nie można tego ująć w jeden tekst bez stworzenia jednej wielkiej CHAŁY. Czytelnik Wikipedii powinien móc zapoznać się ze spojrzeniem z każdego punktu widzenia, z punktu widzenia każdej z dyscyplin i samemu sobie ocenić, które według niego spojrzenie najlepiej przedstawia stan rzeczy, ktore jest mu najbardziej bliskie itp. To jest właśnie ZASADA NEUTRALNOŚCI, ktorej wikipedysta Quodvultdeus w żaden sposób nie może się sam nauczyć więc trzeba będzie być może poprosić społeczność Wikipedii by go tego nauczyła (też i dla jego własnego dobra). PRO PUBLICO BONO!!!
- ↑ Farell W.: The Human Animal (STh q.141-145). W: A Companion to Summa. Londyn: Christian C alssics Westminster and Sheed & Ward, 1985, s. 406-407. ISBN 0-7220-2525-4.
Sympatycznyfacet (dyskusja) 23:47, 24 paź 2011 (CEST)
- Dziękuję SF za bardzo sympatyczne, choć nie bardzo neutralne podejście. Według Ciebie, jeśli matematyk jest chrześcijaninem, jego matematyczne odkrycia powinny być umieszczone w sekcji chrześcijaństwo. Ale to przypomina bardziej getto, niż miejsce gdzie przedstawia się poglądy z każdego punktu widzenia. W swoich redakcjach niestety usunąłeś źródłowe dane np. na temat Grecji i Rzymu, a wstawiłeś jakieś ideologiczne ogólniki bez żadnego źródła.--Quodvultdeus (dyskusja) 10:09, 25 paź 2011 (CEST)
- I po raz trzeci przywróciłeś błędną informację: "Z 849 małżeństw przebadanych przez antropologa Peter’a Murdock’a tylko w 137 (16%) występował nakaz monogamii" - przypis mówi: "Tylko w 16% z 853 zbadanych kultur obowiązuje monogamiczny nakaz".--Quodvultdeus (dyskusja) 10:16, 25 paź 2011 (CEST)
Hasło zabezpieczone
edytujW związku z przedłużającym się sporem o kształt tego hasła zabezpieczyłam je na okres 1 miesiąca, przyjmując za punkt wyjścia wersję sprzed wprowadzonych przez Quodvultdeusa poprawek. Wierzę, że ten czas wystarczy, byście akapit po akapicie przedyskutowali wasze propozycje co do kształtu hasła i doszli do porozumienia. Pozdrawiam wszystkich dyskutantów. Loraine (dyskusja) 17:37, 25 paź 2011 (CEST)
Drobne, choć nie nieistotne poprawki 1. akapitu (definicyjnego)
edytujPoprawki nieznacznie zmieniają brzmienie akapitu, ale go doprecyzowują i usuwają z niego elementy ocenne.
Np. dodano, że m. jest najczęstsza obecnie, bo w dziejach różnie z tym bywało... Zamieniłem "związki" na "z. małżeńskie", bo z. mogą być różne, a "formy małżeńskie" na "f. małżeństwa", bo formą małżeńską może być też np. kupno żony. Poprawiłem oczywisty błąd "monografii" na "monogamii".
Usunięto część zdania, że m. jest dla ludzi zachowaniem charakterystycznym, bo to opinia, a Wiki ma być (podobno) obiektywna i bezstronna, chyba, że ktoś dopisze, czyja to opinia, i to raczej nie w opisie definicyjnym, podstawowym, lecz w dalszym tekście. Podobnie: "wiele związków" przy monogamii seryjnej zastąpiono: "inne związki", bo przecież nie ma wymogu co do liczebności takich związków. "Pojęcie" m. w odniesieniu do zoologii zastąpiono "terminem", bo jako żywo w zoologii jest to zgoła inne pojęcie, pomimo tego samego terminu. Przy opiece nad potomstwem dodano "niekiedy", bo w istocie opieka ze strony samców (nawet monogamicznych) nad potomstwem jest u zwierząt zupełną rzadkością.
A poza tym - gratuluję autorom tej wersji akapitu, którą miałem przyjemność poprawiać, ponieważ w porównaniu z poprzednimi jej wersjami jest bardzo dobra, wymagała małej tylko korekty, podczas gdy poprzednie wersje były na poziomie zupełnie nieakceptowalnym. Pozdrawiam :)
--jerry34 15:44, 3 gru 2011 (CET)
Monogamia małżeństw homoseksualnych
edytuj"W drugim ze znaczeń używa się go także w odniesieniu do małżeństw i związków jednopłciowych" - nie wykluczam, że małżeństwa homoseksualne są także określane jako monogamia, jednak podane źródło nie pozwalają zweryfikować takich informacji. Proszę autora o podanie właściwych źródeł lub usunięcie nieweryfikowalnych informacji. Zwracam też uwagę na zestawienie związków homoseksualnych ze znaczeniem biologicznym monogamii. Nadmiar emocji przy edytowaniu jest niewskazany. Żongler ognia (dyskusja) 09:13, 4 mar 2012 (CET)
- Również chcę zwrócić uwagę na brak źródeł rozważających relację monogamia – małżeństwo jednopłciowe. Fakt, że w niektórych państwach zalegalizowano małżeństwo jednopłciowe jest istotny np. w art. małżeństwo, ale, wmo, nie tutaj. Zasada NOR mówi, m.in.: trzymajmy się źródeł, nie wprowadzajmy własnych wersji definicji haseł. --Rewa (dyskusja) 21:41, 18 lip 2012 (CEST)
Modyfikacja definicji
edytujProponuję rozważyć następujące brzmienie definicji:
Monogamia – w odniesieniu do ludzi oznacza trwałą relację dwóch osób:
- w znaczeniu społecznym (najczęściej małżeństwo)
- w znaczeniu biologicznym (związek seksualny).
W pierwszym z tych znaczeń monogamia oznacza zazwyczaj małżeństwo jednego mężczyzny i jednej kobiety, stanowiąc zarazem najbardziej rozpowszechnioną formę małżeństwa na świecie.
W drugim znaczeniu monogamia może przyjmować formę:
- monogamii konsekwentnej, gdy związek dwóch osób jest trwały w perspektywie czasu życia
- monogamii seryjnej, gdy związek dwóch osób ma charakter zmienny w czasie.
Pojęcia monogamii używa się także w zoologii, gdzie oznacza życie w parach lub relację tylko z jedną samicą (samcem) w celach reprodukcyjnych i niekiedy opieki nad potomstwem.
--Rewa (dyskusja) 22:37, 18 lip 2012 (CEST)
Razi w tej formule antropocentryzm. Znaczenie biologiczne obejmuje zwierzęta, w tym człowieka. Nie jest prawdą, że znaczenie biologiczne dotyczy tylko kopulacji (seksu). Zostało to napisane w artykule Monogamia (biologia). Faworyzowania definicji z nauk społecznych nie widać w definicjach pwn [1] [2]. Człowiek w nauce jest zwierzęciem. Pierwsza pozycja w przypisach jest do weryfikacji. Dla niektórych współżycie to kopulacja jednak znaczenie tego słowa jest szersze [3]. Za słownikiem PWN powinno być:
- znaczenie pierwsze: małżeństwo jednego mężczyzny z jedną kobietą (i wikipedyści wcale nie muszą dociekać czy to oznacza zachowania seksualne, tylko badania z literatury)
- znaczenie drugie: współżycie jednego samca i jednej samicy
takie znaczenia wcale nie są rozłączne jak sugeruje się to w obecnym zapisie. Żongler ognia (dyskusja) 08:10, 30 sie 2012 (CEST)
Monogamia była i jest najbardziej rozpowszechnioną formą małżeństwa?
edytujNiestety to nieprawda bo najbardziej rozpowszechnioną formą małżeństwa była i nadal jest poligamia. Co zreszto wskazano poniżej: Z 853 kultur przebadanych przez antropologa Peter’a Murdock’a tylko w 137 (16%) występował nakaz monogamii. Jedyne co jest prawdą to to, że w wybranych, szeroko rozpowszechnionych kulturach monogamia jest powszechnie praktykowana choć bardziej jako normatywny model niż rzeczywista forma relacji społecznych.
- "najbardziej rozpowszechnioną" w sensie liczby ludzi, a nie liczby kultur. Tutaj chyba się zgadza. Pundit | mówże 16:51, 7 lis 2012 (CET)
Edycja kolegi Zmalinowski1968
edytujKolega Zmalinowski1968 usunął sekcje poświęcone dyskusji na temat monogamii, argumentując, że "Wikipedia nie jest miejscem na dyskusję o "argumentach za lub przeciw" danemu hasłu". Oczywiście, że nie jest, ale zaszło chyba nieporozumienie. Sekcje nie były "miejscem na dyskusję", ale relacjonowały dyskusję toczącą się poza Wikipedią, właśnie "w ramach dysput teologicznych, filozoficznych, etycznych i innych". Można mieć oczywiście uwagi co do obiektywności relacji czy co do nadmiernej rozbudowy sekcji o stanowisku personalistycznym, ale to co innego. Argument użyty przez kolegę jest raczej chybiony. Proszę o odpowiedź, bo mam zamiar anulować edycję. Pozdrawiam. Belfer00 (dyskusja) 21:28, 22 lip 2018 (CEST)