Wikipedia

Django (film 2012)

amerykański film (reż. Quentin Tarantino; 2012)
Ten artykuł dotyczy filmu z 2012 roku. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Django (ang. Django Unchained) – amerykański western filmowy z 2012 roku w reżyserii Quentina Tarantino. Tytuł filmu nawiązuje do dzieła Sergia Corbucciego z 1966 roku pod tym samym tytułem. Bohaterem Django jest tytułowy czarnoskóry niewolnik (Jamie Foxx), który po wyzwoleniu przez niemieckiego łowcę głów (Christoph Waltz) przemierza z nim południe Stanów Zjednoczonych w poszukiwaniu wyjętych spod prawa, a później – w celu odnalezienia żony Django. Trop wiedzie do właściciela plantacji niewolniczej (Leonardo DiCaprio).

Django
Django Unchained
Ilustracja
Logo filmu
Gatunek

western

Data premiery

11 grudnia 2012 (Nowy Jork)
USA: 25 grudnia 2012
Polska: 18 stycznia 2013

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

165 min

Reżyseria

Quentin Tarantino

Scenariusz

Quentin Tarantino

Główne role

Jamie Foxx,
Christoph Waltz,
Leonardo DiCaprio

Zdjęcia

Robert Richardson

Scenografia

Michael Riva

Kostiumy

Sharen Davis

Montaż

Fred Raskin

Produkcja

Stacey Sher,
Reginald Hudlin,
Pilar Savone

Wytwórnia

The Weinstein Company,
Columbia Pictures,
Double Feature Films

Dystrybucja

Columbia Pictures

Budżet

100 mln USD

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Django jest w dużej mierze inspirowany spaghetti westernami oraz nurtem „blaxploitation”. W filmie zaznaczone są charakterystyczne cechy dzieł reżysera: skłonność do przerysowanej przemocy oraz rozbudowane dialogi. Dzieło Tarantino uzyskało przychylne recenzje krytyków, zdobywając dwa Oscary oraz dwa Złote Globy, w obu przypadkach za scenariusz oraz rolę drugoplanową Waltza.

Fabuła

edytuj

Akcja filmu rozpoczyna się w 1858 roku w Stanach Zjednoczonych. Dwaj handlarze żywym towarem, bracia Ace i Dicky Speck, wloką ze sobą kilku czarnoskórych niewolników. W lesie drogę im zastępuje podający się za stomatologa łowca głów niemieckiego pochodzenia, doktor King Schultz. Wśród niewolników dostrzega on Django, byłego pracownika plantacji rozdzielonego ze swoją żoną Broomhildą. Usłyszawszy odmowną odpowiedź na propozycję wykupienia tego niewolnika, Schultz zabija Ace’a oraz rani Dicky’ego, siłą przeprowadzając transakcję i zabierając ze sobą Django. Schultz składa wyzwoleńcowi propozycję: zwróci mu wolność, jeśli ten rozpozna poszukiwanych listem gończym braci Brittle, u których pracował. Django zgadza się, po czym obaj odnajdują bandytów na plantacji i zabijają ich. Współpraca jednak się nie kończy, gdyż Schultz decyduje się pomóc wspólnikowi w poszukiwaniach jego żony, w zamian za pomoc w ujęciu kilku innych bandytów. W czasie poszukiwań niemiecki łowca głów uczy Django swojego fachu płatnego zabójcy, pozwala mu też na zatrzymanie pierwszego listu gończego.

Następnego roku Django i Schultz wyruszają na poszukiwanie Broomhildy. Obaj dowiadują się, że aktualnie pracuje ona u zamożnego plantatora Calvina Candiego, zamieszkującego w swojej plantacji Candyland. Schultz, wiedząc o zamiłowaniach Calvina do walk „mandingo” organizowanych wśród czarnoskórych niewolników, obmyśla podstęp. Wciela się w rolę handlarza niewolnikami pasjonującego się „mandingo”, natomiast Django decyduje się na odegranie roli wytrawnego łowcy talentów. Po zawarciu znajomości z Calvinem Schultz zmierza do tego, by za jednego z zapaśników zapłacić wyśrubowaną kwotę, a Broomhildę wykupić przy okazji. Jednak Django wzbudza podejrzenia lojalnego sługi plantatora, Stephena, który wykrywa podstęp i podczas rozmowy w cztery oczy przekazuje swoje wątpliwości plantatorowi. Rozwścieczony Calvin żąda od Schultza zapłaty wysokiej ceny za Broomhildę. Gdy transakcja zmierza ku końcowi, Candie nakłania niemieckiego zabójcę do podania dłoni w geście przyjaźni. Urażony w swojej dumie Schultz strzela jednak z przemyconego rewolweru w serce kontrahenta, zabijając go, po czym sam ginie od strzału jednego z ludzi Calvina. Django wykorzystuje okazję do rozpoczęcia rzezi białych siepaczy Calvina, jednak w obliczu wyczerpania amunicji zmuszony jest do kapitulacji.

Zrozpaczona siostra Calvina, Lara, każe wysłać Django do dożywotniej pracy w kopalni, a Broomhilda zostaje zamknięta w szopie. Podczas podróży z trzema handlarzami żywym towarem Django udaje się jednak ich przekonać, że jest płatnym zabójcą. Proponuje im współpracę, oferując im możliwość zdobycia pieniędzy z transakcji, które pozostały w Candylandzie. Otrzymując rewolwer od jednego z handlarzy, zabija ich wszystkich, po czym kradnie przemycony przez nich dynamit i rusza dokonać zemsty. Uwolniwszy Broomhildę, Django wraca do Candylandu, by zastrzelić wszystkich pozostałych właścicieli plantacji, którzy wrócili z pogrzebu Calvina. Ostatnią ofiarą jest Stephen, który zostaje postrzelony w kolano, a następnie ginie w wyniku eksplozji rezydencji. Po dokonaniu ostatecznej destrukcji Candylandu Django i Broomhilda odjeżdżają konno.

Obsada

edytuj
 
Jamie Foxx, Christoph Waltz, Kerry Washington i Samuel L. Jackson w Paryżu podczas francuskiej premiery filmu (styczeń 2013)

Lista opracowana w oparciu o pismo „The New York Times”[1].

Produkcja

edytuj
 
Reżyser podczas francuskiej premiery filmu (styczeń 2013)

W 2007 roku, po ukazaniu się w kinach swojego filmu Grindhouse: Death Proof, reżyser Quentin Tarantino przedstawił pismu „The Daily Telegraph” swoje plany stworzenia własnego westernu. Miał on przedstawiać problem niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych w konwencji spaghetti westernu[2]. Głównym materiałem stanowiącym inspirację dla Tarantino były filmy reżysera Sergia Corbucciego[3]. W maju 2011 roku Tarantino ukończył scenariusz swojego dzieła, przekazując go wytwórni The Weinstein Company[4].

Bezpośrednią inspiracją dla Django był film o tym samym tytule autorstwa Corbucciego z 1966 roku[4]. Główny aktor pierwowzoru, Franco Nero, otrzymał rolę gościnną w dziele Tarantino[5]. Inne dzieła Corbucciego, z których korzystał amerykański reżyser, to Navajo Joe i Człowiek zwany Ciszą[6]; inspirację dla Tarantino stanowił także szereg włoskich filmów marksistowskich oraz amerykańskich dzieł z nurtu „blaxploitation”, przede wszystkim Mandingo Richarda Fleischera z 1976 roku o rzekomych walkach czarnoskórych niewolników[7]. Wśród amerykańskich westernów, z których korzystał Tarantino, znajdują się Nevada Smith z 1966 roku oraz Kid Vengeance z 1977 roku[8].

Obsada

edytuj

Tarantino już w połowie 2011 roku przygotował wstępną obsadę ról. Specjalnie dla Christopha Waltza, austriackiego aktora występującego wcześniej w Bękartach wojny tego samego reżysera, została napisana rola doktora Schultza. Leonardo DiCaprio, który w wyniku zbiegu okoliczności nie wystąpił w wyżej wymienionym filmie, otrzymał rolę plantatora Calvina Candiego. Stephena miał zagrać Samuel L. Jackson, który wystąpił w innym filmie Tarantino Pulp Fiction. Początkowo rolę Django Tarantino zaoferował Willowi Smithowi[9], po namyśle jednak reżyser uznał, że bardziej pasuje ona do Jamiego Foxxa[10]. Ostatnią ważniejszą postać w filmie, Broomhildę, zagrała Kerry Washington[10]. Dołączyć do obsady miał również Sacha Baron Cohen[11], jednak ostatecznie zrezygnował na rzecz roli w filmie Les Misérables. Nędznicy[12]. Inni aktorzy, którzy zdecydowali się odrzucić propozycje ról, to Anthony LaPaglia, Joseph Gordon-Levitt, Kevin Costner i Kurt Russell[13]. Istniejącej obsadzie Tarantino pozostawiał wolną rękę co do sposobu odgrywania ról. Bardzo był zadowolony z pracy Foxxa, który wykazywał duże zaangażowanie przy odgrywaniu własnej roli[14].

Zdjęcia i premiera

edytuj

Zdjęcia do Django rozpoczęły się w listopadzie 2011 roku w Kalifornii[15]. Miejscami akcji filmu były też stany Wyoming i Luizjana[16]. Nadzór nad stroną techniczną filmu objął operator kamery Robert Richardson, kręcąc przy użyciu taśmy filmowej 35 mm[17]. Zakończenie zdjęć nastąpiło w lipcu 2012 roku[18], po 130 dniach kręcenia; jedna z producentek filmu, Stacey Sher, atmosferę występującą podczas produkcji oceniała jako przyjazną[19]. 29 listopada 2012 roku ukazał się finalny zwiastun filmu[20].

Premiera Django odbyła się 25 grudnia 2012 roku w Stanach Zjednoczonych[21]; towarzyszył jej incydent związany z reakcją reżysera Spike’a Lee, który oburzał się na nagminne używanie w filmie wyrażeń rasistowskich (Lee potępiał z tych samych powodów inny film Tarantino, Jackie Brown)[22]. 4 stycznia 2013 roku film miał uroczystą premierę europejską w Rzymie[23], natomiast 18 stycznia zadebiutował w polskich kinach[24]. Wydanie Django na płytach Blu-ray i DVD w Stanach Zjednoczonych nastąpiło 16 kwietnia 2013 roku[25][26], a w Polsce – 15 maja 2013 roku[27].

Ścieżka dźwiękowa

edytuj
Osobny artykuł: Django (ścieżka dźwiękowa).

Ścieżka dźwiękowa z filmu Django, tradycyjnie dla dzieł Tarantino, miesza ze sobą różne style i gatunki muzyczne. Oprócz tytułowego motywu z oryginalnego filmu Django, skomponowanego przez Luisa Bacalova, na ścieżce dźwiękowej znajdują się różne utwory muzyki popularnej z lat 60. i 70. XX wieku. Soundtrack Django zawiera muzykę pochodzącą z innych filmów, a także skomponowaną specjalnie na potrzeby tego dzieła. Wśród twórców muzyki znajdują się Bacalov, a także Ennio Morricone, Jerry Goldsmith, Rick Ross, John Legend i Anthony Hamilton[28]. Swój utwór przeznaczony do filmu napisał również Frank Ocean, ale nie pasował on zupełnie do akcji Django[29]. 1 stycznia 2013 roku Tarantino opublikował ścieżkę dźwiękową do filmu w sieci, załączając do niej własny komentarz[30].

Odbiór filmu

edytuj

Box office

edytuj

Django, którego budżet wynosił 100 milionów dolarów (według cen z 2012 roku)[31], odniósł sukces kasowy. W dniu otwarcia zarobił ponad 30 milionów dolarów[31]. Na początku lutego 2013 roku wpływy z sal kinowych w Stanach Zjednoczonych przewyższyły koszty produkcji, wynosząc 106,2 miliona dolarów[32]; Django stanowił wówczas jeden z najchętniej oglądanych filmów na świecie[33]. Według strony Box Office Mojo szacunkowy przychód z sal kinowych na całym świecie do 2 lipca 2013 roku wyniósł ponad 423 miliony dolarów, w tym prawie 163 milionów dolarów w Stanach Zjednoczonych[31].

Krytyka w mediach amerykańskich

edytuj

Film uzyskał przeważnie pozytywne recenzje krytyków w rodzimym kraju. W serwisie Rotten Tomatoes 86% z 277 recenzji jest pozytywne, a średnia ocen wyniosła 8,01/10[34]. Na portalu Metacritic średnia ocen z 42 recenzji wyniosła 81 punktów na 100[35].

Recenzenci podkreślali walory etyczne filmu, który pokazywał sytuację ludzi czarnych w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku. A.O. Scott z gazety „The New York Times” pisał, iż przy całym swym parodystycznym zacięciu i brutalności Django przełamuje tabu dotyczące niewolnictwa[36]. Scott chwalił też typową dla Tarantino dbałość o dialogi, a nawet o akcent poszczególnych postaci (w filmie grający epizodyczną rolę reżyser mówi językiem angielskim rodem z Australii)[37]. Również Ann Hornaday z „The Washington Post” wprawdzie twierdziła, że film zniekształca rzeczywistość amerykańskiego Południa, ale zarazem zaznaczała, iż robi on to nie w większym stopniu niż Narodziny narodu czy Przeminęło z wiatrem. Hornaday jednak uważała, że morze krwi występujące w filmie zalewa główne przesłanie wymierzone w niewolnictwo[38]. Podobne wątpliwości miał Owen Gleiberman z pisma „Entertainment Weekly”, pytając, czy film atakuje okrucieństwo, czy wręcz przeciwnie – gloryfikuje przemoc[39].

Pełen entuzjazmu dla filmu Roger Ebert z pisma „Chicago Sun-Times” w postaci Schultza dopatrzył się osoby rodem z baśniowej krainy, która potrafi dzięki swej inteligencji zmienić losy pojedynczych osób. Jego zdaniem niemiecki łowca głów jest przy całym swoim wyrachowaniu czuły na ludzką krzywdę. Postać Stephena z kolei to dostosowany do beznadziejnej rzeczywistości, służalczy „czarny rasista”. Występujący w utworze działacze Ku Klux Klanu zostali wręcz karykaturalnie przedstawieni[40].

Krytyka w mediach polskich

edytuj

Również w polskich mediach Django spotkał się z przychylnym odbiorem. Zdaniem Barbary Hollender z „Rzeczpospolitej” jest to „znakomity western o niewolnictwie”, podparty „bezbłędnie poprowadzoną akcją, fantastycznymi, pełnymi humoru i ciętego dowcipu dialogami”[41]. Z kolei Krzysztof Kwiatkowski z tygodnika „Wprost” nazwał nowy film Tarantino „czyśćcem popkultury”[42].

Jacek Szczerba z „Gazety Wyborczej” ocenił Django jako „western tandetny i wysublimowany zarazem”, a także jako najbardziej udany film reżysera od czasu pierwszego Kill Billa ze względu na ucieczkę Tarantino od najzwyklejszej zgrywy prezentowanej w Bękartach wojny[8]. Odmiennego zdania był Paweł Mossakowski z pisma „Co Jest Grane”, którego zdaniem Bękarty wojny były lepszym filmem Tarantino. Twierdził on, że Django doskonale bawi przez pierwszą godzinę, a później niepotrzebnie się przeciąga[43]. Recenzenci doceniali również zręcznie grającego swą rolę Christopha Waltza[8][41][43], a także zauważali parodystyczne podejście Tarantino do westernu. Szczerba wskazywał na przerysowaną przemoc: trafiony bronią palną pracownik plantacji zrasza swą krwią białą bawełnę na polu[8]. Z kolei Maciej Stasiowski z pisma „Film” zwracał uwagę na „wyrafinowaną stylizację” nawiązującą do spaghetti westernów, tradycyjną skłonność reżysera do przeciągania akcji oraz jej hiperbolizację; według niego „w strzelaninach krew tryska strumieniami, a kiedy ktoś spluwa, mamy wrażenie, że zaraz się odwodni”[44].

Bardziej sceptyczny wobec dzieła Tarantino był Tomasz Jopkiewicz z pisma „Kino”. Jego zdaniem interesujący motyw współpracy między Django a Schultzem w wyniku nagłego zwrotu akcji traci na znaczeniu. Według Jopkiewicza naiwny sposób rozstrzygania akcji przez bohaterów dowodzi raczej, iż „Tarantino przedkłada prowokujące widowisko nad psychologię”, a morał zawarty w utworze ginie wskutek parodii. Jopkiewicz dowodził także rażących błędów merytorycznych w Django: występujący w filmie Ku Klux Klan został założony siedem lat po akcji filmu, a walki mandingo były tylko legendą[7].

Nagrody

edytuj
Rok ceremonii Nagroda Kategoria Odbiorcy i nominowani Wynik
2013 Nagroda Akademii Filmowej (Oscar)[45] Najlepszy aktor drugoplanowy Christoph Waltz Wygrana
Najlepszy scenariusz oryginalny Quentin Tarantino Wygrana
Najlepszy film Pilar Savone, Reginald Hudlin, Stacey Sher Nominacja
Najlepsze zdjęcia Robert Richardson Nominacja
Najlepszy montaż dźwięku Wylie Stateman Nominacja
2013 Złoty Glob[45] Najlepszy aktor drugoplanowy Christoph Waltz Wygrana
Najlepszy scenariusz Quentin Tarantino Wygrana
Najlepszy dramat Nominacja
Najlepszy aktor drugoplanowy Leonardo DiCaprio Nominacja
Najlepszy reżyser Quentin Tarantino Nominacja
2013 Nagroda BAFTA[45] Najlepszy aktor drugoplanowy Christoph Waltz Wygrana
Najlepszy scenariusz oryginalny Quentin Tarantino Wygrana
Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepszą reżyserię Quentin Tarantino Nominacja
Najlepszy montaż Fred Raskin Nominacja
Najlepszy dźwięk Mark Ulano, Michael Minkler, Tony Lamberti, Wylie Stateman Nominacja
2013 National Board of Review[46] Najlepszy film Nominacja
Najlepszy aktor drugoplanowy Leonardo DiCaprio Wygrana
2012 Nagroda Amerykańskiego Instytutu Filmowego[47] Film roku Nominacja
2013 Międzynarodowa Nagroda AACTA[48] Najlepszy scenariusz zagraniczny Quentin Tarantino Wygrana
2013 Czarna Szpula[49][50] Najlepszy aktor drugoplanowy Samuel L. Jackson Wygrana
Najlepsza obsada Wygrana
Najlepszy utwór „Who Did That To You”, wyk. John Legend Wygrana
Najlepszy film Nominacja
Najlepszy aktor Jamie Foxx Nominacja
Najlepsza aktorka drugoplanowa Kerry Washington Nominacja
2013 Nagroda Amerykańskiej Gildii Producentów Filmowych[51] Nagroda im. Darryla F. Zanucka dla najlepszego producenta filmowego Pilar Savone, Reginald Hudlin, Stacey Sher Nominacja
2013 Nagroda Amerykańskiej Gildii Scenografów[52] Najlepsza scenografia w filmie kostiumowym J. Michael Riva Nominacja
2013 MTV Movie Awards[53][54] Najlepszy film Nominacja
Najlepszy aktor Jamie Foxx Nominacja
Najbardziej zaskakująca scena Jamie Foxx, Samuel L. Jackson (zniszczenie Candyland) Wygrana
Najlepsza scena walki Jamie Foxx (Django kontra ludzie z Candyland) Nominacja
Najlepszy czarny charakter Leonardo DiCaprio Nominacja
Najlepszy duet Leonardo DiCaprio, Samuel L. Jackson Nominacja
Najlepszy pocałunek Jamie Foxx, Kerry Washington Nominacja
2013 Saturn[55][56] Najlepszy film akcji / przygodowy Nominacja
Najlepszy aktor drugoplanowy Christoph Waltz Nominacja
Najlepszy scenariusz Quentin Tarantino Wygrana
Najlepsze kostiumy Sharen Davis Nominacja
2013 Złota Szpula[57] Najlepszy montaż dźwięku w filmie pełnometrażowym – efekty i imitacje dźwiękowe Nominacja
Najlepszy montaż muzyki w filmie pełnometrażowym Nominacja

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Django Unchained (2012) Acting Credits. The New York Times. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  2. ↑ John Hiscock: Quentin Tarantino: I’m proud of my flop. The Daily Telegraph, 2007-04-27. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  3. ↑ Darren Franich: 'Django Unchained’ Comic-Con panel: Tarantino talks links to other movies, Don Johnson talks Foghorn Leghorn. Entertainment Weekly, 2012-07-14. [dostęp 2013-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-08)]. (ang.).
  4. ↑ a b Ben Child: Tarantino’s Django Unchained script: The word is out. The Guardian, 2011-05-05. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  5. ↑ Ben Child: Django Unchained trailer: will Tarantino be a slave to the dialogue?. The Guardian, 2012-06-07. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  6. ↑ Quentin Tarantino: Quentin Tarantino Tackles Old Dixie by Way of the Old West (by Way of Italy). The New York Times, 2012-09-27. [dostęp 2013-02-28]. (ang.).
  7. ↑ a b Tomasz Jopkiewicz. Django. „Kino”. 02 (2013). Fundacja Kino. 
  8. ↑ a b c d Jacek Szczerba. Krew na białej bawełnie. „Gazeta Wyborcza”, s. 20, 2013-01-18. Agora SA. 
  9. ↑ Jeff Sneider: DiCaprio in talks for Tarantino’s 'Django'. Variety, 2011-06-07. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  10. ↑ a b Jeff Sneider: Tarantino unchains Django: It’s Foxx. Variety, 2011-06-22. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  11. ↑ Justin Kroll: Sacha Baron Cohen closes in on key ‘Django’ role. Variety, 2011-11-11. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  12. ↑ OSCARS Q&A: Sacha Baron Cohen. Deadline, 2012-11-27. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  13. ↑ Jakub Popielecki: Kolejny aktor ucieka od Tarantino. Filmweb, 2012-08-18. [dostęp 2013-03-01].
  14. ↑ Quentin Tarantino Q&A on “Django Unchained”. Inquirer Movies. [dostęp 2013-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-18)]. (ang.).
  15. ↑ Tim Sandle: Django Unchained: new Tarantino movie begins shooting. Digital Journal, 2012-01-27. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  16. ↑ Adam Chitwood: Production Wraps on Quentin Tarantino’s DJANGO UNCHAINED. Collider, 2012-07-25. [dostęp 2013-03-04]. (ang.).
  17. ↑ Karen Nicoletti: Oscar Chat: A Conversation With Best Cinematography Nominees Jeff Cronenweth and Robert Richardson. Movieline, 2012-02-24. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  18. ↑ Anne Thompson: Tarantino Officially Wraps 'Django Unchained,' Hits the Editing Room. IndieWire, 2012-07-25. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-28)]. (ang.).
  19. ↑ 'Django Unchained’ finally wraps production after ‘challenging’ 130-day shoot. Hitfix, 2012-07-26. [dostęp 2013-03-04]. (ang.).
  20. ↑ Marcin Pietrzyk: WIDEO: Finalny zwiastun „Django”. Filmweb, 2012-11-29. [dostęp 2013-03-03].
  21. ↑ Simon Reynolds: 'Django Unchained’ trailer premieres online. DigitalSpy, 2012-06-07. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  22. ↑ Marcin Pietrzyk: Spike Lee znów obraża się na Quentina Tarantino. Filmweb, 2012-12-24. [dostęp 2013-03-01].
  23. ↑ Łukasz Muszyński: FOTO: Gwiazdy na rzymskiej premierze „Django”. Filmweb, 2013-01-05. [dostęp 2013-03-03].
  24. ↑ Filmweb poleca „Django”. Filmweb, 2012-01-18. [dostęp 2013-03-03].
  25. ↑ Mike Sampson: ‘Django Unchained’ DVD release date announced. ScreenCrush, 2013-02-06. [dostęp 2013-03-07]. (ang.).
  26. ↑ Max Nicholson: Django Unchained Blu-ray Announced. IGN, 2013-02-27. [dostęp 2013-03-07]. (ang.).
  27. ↑ „Django” wraca do Chin. Pocięte mocniej!. Stopklatka, 2013-04-27. [dostęp 2013-07-02].
  28. ↑ Django Unchained – Original Motion Picture Soundtrack. Allmusic. [dostęp 2013-03-02]. (ang.).
  29. ↑ Angelika Kucińska. Soundtracki. „Film”, s. 86, luty 2013. Point Media Group. 
  30. ↑ Marcin Pietrzyk: AUDIO: Cały soundtrack „Django” z komentarzem Tarantino. Filmweb, 2013-01-01. [dostęp 2013-03-03].
  31. ↑ a b c Django Unchained. Box Office Mojo. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  32. ↑ Box Office Świat. „Film”, s. 56, luty 2013. Media Point Group. 
  33. ↑ Łukasz Muszyński: „Django” wciąż najchętniej oglądany na świecie. Filmweb, 2013-02-11. [dostęp 2013-03-03].
  34. ↑ Django Unchained 2012. Rotten Tomatoes. [dostęp 2019-03-09]. (ang.).
  35. ↑ Django Unchained 2012. Metacritic. [dostęp 2019-03-09]. (ang.).
  36. ↑ A.O. Scott: The Black, the White and the Angry. The New York Times, 2012-12-24. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  37. ↑ A.O. Scott: The Black, the White and the Angry. The New York Times, 2012-12-24. s. 2. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  38. ↑ Ann Hornaday: Django Unchained. The Washington Post, 2012-12-25. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-01)]. (ang.).
  39. ↑ Owen Gleiberman: Movie Review: Django Unchained. Entertainment Weekly, 2013-01-06. [dostęp 2013-03-04]. (ang.).
  40. ↑ Roger Ebert: Faster, Quentin! Thrill! Thrill!. Chicago Sun-Times, 2013-01-07. [dostęp 2013-03-01]. (ang.).
  41. ↑ a b Barbara Hollender: Tarantino na Dzikim Zachodzie. Rp.pl, 2013-01-17. [dostęp 2013-03-01].
  42. ↑ Hit Tarantino – „Django”, czyli czyściec popkultury. Wprost.pl, 2013-01-12. [dostęp 2013-03-01].
  43. ↑ a b Paweł Mossakowski. Django. „Co Jest Grane”, s. 4, 2013-01-18. Agora SA. 
  44. ↑ Maciej Stasiowski. Django. „Film”, s. 68, luty 2013. Media Point Press. 
  45. ↑ a b c Django Unchained (2012) Awards. The New York Times. [dostęp 2013-03-02]. (ang.).
  46. ↑ Christopher Rosen: National Board Of Review Winners: 'Zero Dark Thirty,' Bradley Cooper, Jessica Chastain. Huffington Post, 2012-12-05. [dostęp 2013-03-22]. (ang.).
  47. ↑ AFI AWARDS 2012. American Film Institute. [dostęp 2013-03-02]. (ang.).
  48. ↑ Gregg Kilday: Australian Academy’s International Award for Best Film Goes to 'Silver Linings Playbook'. Hollywood Reporter, 2013-01-26. [dostęp 2013-03-04]. (ang.).
  49. ↑ Black Reels Embraces Diverse Group of Films. Black Reel Awards, 2012-11-19. [dostęp 2013-03-04]. (ang.).
  50. ↑ Critics Wild About “Beasts!”. Black Reel Awards, 2013-02-08. [dostęp 2013-03-04]. (ang.).
  51. ↑ Bruna Nessif: Oscar Frontrunners Revealed? Producers Guild of America Release Nominations List. E! Entertainment Television, 2013-01-02. [dostęp 2013-03-22]. (ang.).
  52. ↑ Gregg Kilday: Art Directors Guild Nominations Announced. Hollywood Reporter, 2013-01-02. [dostęp 2013-03-22]. (ang.).
  53. ↑ Django Unchained and Ted top MTV award nominations. British Broadcasting Channel, 2012-03-06. [dostęp 2013-03-22]. (ang.).
  54. ↑ Kate Goodacre: MTV Movie Awards 2013 – The winners in full. Digital Spy, 2013-04-15. [dostęp 2013-07-02]. (ang.).
  55. ↑ Nominations for the 39th annual Saturn Awards. Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films. [dostęp 2013-03-22]. (ang.).
  56. ↑ Noelene Clark: Saturn Awards winners list: ‘Avengers,’ ‘Breaking Bad’ and more. Los Angeles Times, 2013-06-27. [dostęp 2013-07-02]. (ang.).
  57. ↑ Mike Scott: NOLA-shot 'Django,' 'Beasts,' 'Fire with Fire’ nominated for Golden Reel Awards. NOLA, 2013-01-18. [dostęp 2013-03-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Django_(film_2012)&oldid=74679219”