Diecezja pińska
Diecezja pińska (biał. Пінская дыяцэзія; łac. Dioecesis Pinskensis Latinorum) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód brzeski i obwód homelski.
 Katedra w Pińsku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Pińsk |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Katedra | |
| Biskup diecezjalny | |
| Biskup pomocniczy | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2013) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych |
50 115 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
52 |
| Liczba osób zakonnych |
77 |
| Liczba dekanatów |
7 |
| Liczba parafii |
77 (2016) |
| Powierzchnia |
73 200 km² |
 Diecezja na mapie Białorusi | |
| 52°06′47,0″N 26°06′29,9″E/52,113056 26,108306 | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPo II i III rozbiorach Polski Katarzyna II powołała ukazem z 6 (19[1]) września 1795 roku[2] niekanoniczne biskupstwo pińskie, które istniało przez trzy lata. Nie otrzymało sankcji Stolicy Apostolskiej[3].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości papież Pius XI 28 października 1925 roku bullą Vixdum Poloniae unitas erygował diecezję pińską. Pierwszym ordynariuszem pińskim mianowany został Zygmunt Łoziński. Diecezja weszła w skład metropolii wileńskiej. W 1928 roku diecezja pińska pod względem administracyjnym była podzielona na 17 dekanatów i 172 parafie[4]. Dziesięć lat później obejmowała 17 dekanatów ze 137 parafiami i 63 kościołami filialnymi i zakonnymi oraz obrządku wschodniego (11 parafii)[5].
Po II wojnie światowej większość terytorium diecezji weszło w skład Białoruskiej SRR. Od 1950 roku terenem Diecezji pińskiej pozostającej w granicach PRL zarządzał administrator apostolski rezydujący w Drohiczynie na terenie Polski. Ze względu na trudną sytuację polityczną, administratorzy apostolscy unikali nazwy Diecezja pińska i zamiast tego używali określenia Diecezja w Drohiczynie n. Bugiem. Funkcje administratorów pełnili kolejno: ks. infułat dr Michał Krzywicki (1950-1967) i ks. biskup Władysław Jędruszuk (1967-1991), który następnie został pierwszym biskupem drohiczyńskim.
W 1991 pozostała przy Polsce część utworzyła diecezję drohiczyńską (obecnie powiększoną o cztery dekanaty z diecezji siedleckiej). Część diecezji, która znalazła się na terytorium Ukrainy, od 1996 roku należy do diecezji łuckiej. Części dawnych terenów diecezji znajdują się również w granicach archidiecezji mińsko-mohylewskiej i diecezji grodzieńskiej.
Biskupi
edytuj- Biskup diecezjalny: bp Antoni Dziemianko (od 2012)
- Biskup pomocniczy/Wikariusz generalny: bp Andrej Znoska (od 2024)
- Biskup senior: bp Kazimierz Wielikosielec OP biskup pomocniczy piński w latach 1999-2024 senior od 2024
Struktura i wierni
edytujTerytorium diecezji (73 200 km²) zamieszkuje około 3,03 miliona osób. W 2007 w diecezji zorganizowanych było 5 dekanatów, do których należało łącznie 60 parafii[6]. 8 września 2007 roku Kazimierz Świątek oznajmił o stworzeniu szóstego dekanatu – homelskiego[7].
Sanktuaria
edytujInstytucje
edytuj- Kuria diecezjalna
- Międzydiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Tomasza z Akwinu
- Caritas diecezjalne
- Wydawany jest magazyn „Dialog”
Od 1925 roku funkcję katedry diecezji pełni kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pińsku (wcześniej zakonu franciszkanów).
Święci i błogosławieni
edytujWśród świętych i błogosławionych związanych z diecezją pińską znajdują się:
- św. ks. Andrzej Bobola SJ
- bł. ks. Mieczysław Bohatkiewicz
- bł. ks. Antoni Beszta-Borowski
Siedziby dekanatów
edytuj |
 |
Miasta diecezji
edytuj
.jpg)
.jpg)
.jpg)
| herb | miasto | dekanat | obwód | rejon | ludność[8] | liczba parafii |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Homel | homelski | homelski | Homel | 535 229 | 1 |
|
Brześć | brzeski | brzeski | Brześć | 343 985 | 3 |
|
Baranowicze | baranowicki | brzeski | Baranowicze | 179 439 | 5 |
|
Pińsk | piński | brzeski | Pińsk | 138 202 | 3 |
|
Mozyrz | mozyrski | homelski | mozyrski | 111 801 | 1 |
|
Żłobin | homelski | homelski | żłobiński | 76 068 | 1 |
|
Swietłahorsk | homelski | homelski | swietłahorski | 68 550 | 1 |
|
Rzeczyca | homelski | homelski | rzeczycki | 66 009 | 1 |
|
Kobryń | brzeski | brzeski | kobryński | 52 964 | 1 |
|
Kalinkowicze | mozyrski | homelski | kalinkowicki | 40 315 | 1 |
|
Rohaczów | homelski | homelski | rohaczowski | 34 825 | 1 |
|
Bereza | prużański | brzeski | bereski | 29 451 | 1 |
|
Łuniniec | piński | brzeski | łuniniecki | 24 712 | 1 |
|
Iwacewicze | prużański | brzeski | iwacewicki | 23 440 | 1 |
|
Dobrusz | – | homelski | dobruski | 18 760 | 0 |
|
Prużana | prużański | brzeski | prużański | 18 515 | 1 |
|
Janów | piński | brzeski | janowski | 16 465 | 1 |
|
Żytkowicze | mozyrski | homelski | żytkowicki | 16 019 | 1 |
|
Drohiczyn | piński | brzeski | drohiczyński | 14 976 | 1 |
|
Hancewicze | lachowicki | brzeski | hancewicki | 13 925 | 1 |
|
Żabinka | brzeski | brzeski | żabinecki | 13 299 | 1 |
|
Stolin | piński | brzeski | stoliński | 13 269 | 1 |
|
Mikaszewicze | piński | brzeski | łuniniecki | 12 693 | 1 |
|
Chojniki | mozyrski | homelski | chojnicki | 12 500 | 1 |
|
Białooziersk | prużański | brzeski | bereski | 12 421 | 1 |
|
Małoryta | brzeski | brzeski | małorycki | 11 891 | 1 |
|
Lachowicze | lachowicki | brzeski | lachowicki | 10 919 | 1 |
|
Petryków | mozyrski | homelski | petrykowski | 10 076 | 1 |
|
Jelsk | – | homelski | jelski | 9 084 | 0 |
|
Buda Koszelewska | – | homelski | budzki | 8 460 | 0 |
|
Kamieniec | brzeski | brzeski | kamieniecki | 8 401 | 1 |
|
Wietka | – | homelski | wietkowski | 8 394 | 0 |
|
Czeczersk | – | homelski | czeczerski | 8 312 | 0 |
|
Narowla | mozyrski | homelski | narowelski | 7 910 | 1 |
|
Dawidgródek | – | brzeski | stoliński | 5 892 | 0 |
|
Wysokie | brzeski | brzeski | kamieniecki | 5 113 | 1 |
|
Wasilewicze | – | homelski | rzeczycki | 3 349 | 0 |
|
Turów | – | homelski | żytkowicki | 2 770 | 0 |
|
Kosów | prużański | brzeski | iwacewicki | 1 844 | 1 |
Przypisy
edytuj- ↑ Data według nowego stylu.
- ↑ 1795 g. Sentâbrâ 6. Imennyj, dannyj Senatu. Ob Učreždenii dla Rimskago ispovedaniâ v Guberniâh: Minskoj, Volynskoj, Podolskoj, Braslavskoj i Voznesenskoj dvuh Eparhij, pod naimenovaniem Pinskoj i Letičevkoj, w: Akty i dokumenty otnosâŝiesâ k ustrojstvu i upravleniû rimsko-katoličeskoj cerkvi v Rossii, T. 1, (1762-1825), Petrograd 1915, s. 83-84.
- ↑ L. Żytkowicz, Rządy Repnina na Litwie w latach 1794-1797, Wilno 1928, s. 256-259.
- ↑ D. Lewandowska, opracowanie pomocnicze Archiwum Głównego Akt Dawnych
- ↑ KWORUM – Polsko-Polonijna Gazeta Internetowa – www.kworum.com.pl [online], kworum.com.pl [dostęp 2016-03-03].
- ↑ Dane na stronie Catholic.by. Uwaga, na stronie prawdopodobnie nie zamieszczono pełnych, aktualnych danych. Może znajdować się tam błąd w liczbie parafii. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-05)].
- ↑ Informacja na stronie Catholic.by. [dostęp 2007-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ 2017
Linki zewnętrzne
edytuj- Diecezja pińska na stronie catholic.by (biał.)
- Diecezja pińska [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-08-21] (ang.).
- Diecezja pińska w bazie gcatholic.org [dostęp 15.08.2020] (ang.).