Angelina Jolie
Angelina Jolie Voight (ur. 4 czerwca 1975 w Los Angeles) – amerykańska aktorka, reżyserka, producentka filmowa, modelka i działaczka społeczna, ambasadorka dobrej woli UNHCR oraz członkini Rady Stosunków Międzynarodowych, zdobywczyni jednego Oscara, trzech Złotych Globów i Nagrody Gildii Aktorów Filmowych.
Angelina Jolie (2024) | |
Imię i nazwisko |
Angelina Jolie Voight |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
4 czerwca 1975 |
Zawód |
aktorka, reżyserka, producentka filmowa, modelka, działaczka społeczna |
Współmałżonek |
Jonny Lee Miller |
Lata aktywności |
od 1982 |
Odznaczenia | |
Na wielkim ekranie debiutowała w 1982, grając u boku swego ojca Jona Voighta w filmie Szukając wyjścia. Dekadę później wystąpiła w głównej roli niskobudżetowej produkcji Cyborg 2: Szklany cień (1993). Jej pierwszą znaczącą rolą była postać Kate Libby w Hakerach (1995). Następnie wystąpiła w docenionym przez krytyków filmie biograficznym George Wallace (1997) oraz w obrazie Gia (1999). Za rolę w dramacie Przerwana lekcja muzyki (1999) otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Międzynarodową sławę zyskała dzięki roli Lary Croft w filmach Lara Croft: Tomb Raider (2001) i Lara Croft Tomb Raider: Kolebka życia (2003). Od tamtej pory stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych i najlepiej opłacanych aktorek Hollywood[1]. Sukcesem komercyjnym okazała się też komedia sensacyjna Pan i pani Smith (2005), w której zagrała z Bradem Pittem[2].
Była trzykrotnie zamężna, z Jonnym Lee Millerem, Billym Bobem Thorntonem i Bradem Pittem, z którym ma troje biologicznych dzieci (Shiloh, Knoxa i Vivienne) oraz troje adoptowanych (Maddoxa, Pax i Zaharę).
Angażuje się w działalność humanitarną, szczególnie w pomoc uchodźcom w ramach ONZ.
Życiorys
edytujDzieciństwo
edytujUrodziła się w Los Angeles[3], jest córką aktorów Marcheline Bertrand i Jona Voighta[4]. Ze strony ojca ma pochodzenie słowackie i niemieckie[5][6], jej matka natomiast była Frankokanadyjką, rzekomo z domieszką krwi Irokezów[7][8], choć sam Voight temu zaprzeczał[9]. Jolie ma starszego o dwa lata brata, Jamesa Havena[4]. Ich rodzice rozstali się w 1976, kiedy Jolie miała niespełna rok[4]. Jej rodzicami chrzestnymi zostali Jacqueline Bisset i Maximilian Schell. Po separacji rodziców wraz z bratem zamieszkała z matką i przez pierwsze pięć lat dorastała w Los Angeles, po czym wyprowadziła się do Sneden’s Landing[4][10]. W dzieciństwie często oglądała filmy z udziałem swojej matki, co zainspirowało ją do rozpoczęcia kariery aktorskiej[11].
W wieku 10 lat wraz z rodziną ponownie zamieszkała w Los Angeles[12], gdzie przez kolejne dwa lata uczyła się w Lee Strasberg Theatre and Film Institute i wystąpiła w kilku przedstawieniach[13]. Uczęszczała także do Beverly Hills High School[13]. W okresie szkolnym często była szykanowana przez innych uczniów za anorektyczną sylwetkę oraz noszenie aparatu ortodontycznego i skromnych ubrań[12]. W tym czasie miała także myśli samobójcze, a po pierwszych nieudanych próbach podjęcia kariery modelki jej wysoka dotąd samoocena drastycznie zmalała, wskutek czego zaczęła się okaleczać[12]. W dorosłym życiu przyznała: „Z jakiegoś powodu rytuał nacinania się i uczucie bólu było dla mnie w jakiś sposób lecznicze, może dawało mi poczucie, że żyję, uczucie pewnego rodzaju wolności”[14]. W wieku 14 lat zrezygnowała z lekcji gry aktorskiej i postanowiła zostać przedsiębiorcą pogrzebowym[15][16]. Była także zafascynowana subkulturą gotycką i punkową – ubierała się na czarno, eksperymentowała z piercingiem i przefarbowała włosy na kolor fioletowy[17], a także wychodziła ze swoim ówczesnym chłopakiem na zabawy, na których tańczyła mosh[11]. Dwa lata później, gdy ich związek się rozpadł, przeprowadziła się w pobliże domu swojej matki[10], wróciła na studia aktorskie i ukończyła szkołę średnią. Odnosząc się do tamtego okresu, w jednym z wywiadów powiedziała, że „w głębi serca nadal jest i zawsze będzie po prostu punkowym dzieciakiem z tatuażami”[18].
Mimo że głównie wychowywała ją matka, Jolie utrzymała także regularny kontakt z ojcem[4]. W dorosłym życiu przez długi czas była do niego zrażona, choć wielokrotnie próbowali się pogodzić, a także wystąpili wspólnie w filmie Lara Croft: Tomb Raider (2001)[19]. W sierpniu 2002 w programie Access Hollywood Voight stwierdził, że jego córka ma „poważne problemy emocjonalne”, co Jolie skwitowała stwierdzeniem, iż jego słowa są „niewybaczalne”[20]. Jednocześnie uznała, że nie ma zamiaru utrzymywać kontaktów z ojcem[21]. Powiedziała: Nie rozmawiam z ojcem. Nie czuję do niego nienawiści. Nie wierzę jednak, że ktoś należy do rodziny tylko ze względu na krew. Mój syn został adoptowany, a mimo to jest członkiem mojej rodziny. Nie chciała jednak upublicznić powodów, dla których nie utrzymuje relacji z ojcem, ograniczając się do stwierdzenia, że „gdy adoptowała syna, nie wydaje jej się, aby kontakt z jej ojcem był dobrym pomysłem”[22]. We wrześniu zatwierdzono złożony przez nią wniosek o prawną zmianę nazwiska na Jolie[23][24].
Początki kariery (1982–1997)
edytujW 1982 zadebiutowała na wielkim ekranie rolą Tosh w filmie Szukając wyjścia, do którego scenariusz współtworzył jej ojciec[25]. Mając 14 lat, zaczęła pracować jako modelka dla agencji Finesse Model Management, dzięki czemu pojawiła się na wybiegach w Los Angeles, Nowym Jorku i Londynie[26]. Wkrótce potem wystąpiła w kilku teledyskach m.in. Meat Loafa („Rock and Roll Dreams Come Through”), Antonella Venditti („Alta Marea”), Lenny’ego Kravitza („Stand by My Woman”), Korn („Did My Time”) i The Lemonheads („It’s About Time”)[26]. Gdy skończyła 16 lat, wróciła do szkoły aktorskiej Lee Strasberga i zagrała swoją pierwszą rolę teatralną – Frau Wagnera, 45-letniego Niemca w sztuce Room Service[26]. Z czasem zaczęła uczyć się gry od ojca[13], przyswajać jego metody obserwacji ludzi i naśladowania ich zachowań, a wzajemne relacje między nimi nie były już tak napięte[11]. Zagrała w pięciu studenckich filmach swojego brata, który studiował na Wydziale Filmowym Uniwersytetu Południowej Kalifornii[26]. Niedługo później całkowicie się usamodzielniła, zamieszkała w Nowym Jorku i podjęła naukę wieczorową na kierunku filmowym na Uniwersytecie Nowojorskim[26].
Przed ukończeniem 18. roku życia zakończyła karierę w modelingu, by w pełni skupić się na działalności aktorskiej[26]. Profesjonalną karierę filmową rozpoczęła w 1993 zagraniem głównej roli Caselli „Cash” Reese, androida stworzonego w celu zniszczenia głównej siedziby pewnego przedsiębiorstwa, w niskobudżetowej produkcji Cyborg 2: Szklany cień[26]. W tym okresie, rozczarowana swoją grą, a także zasmucona samotnością i brakiem przyjaciół w Nowym Jorku, zmagała się z depresją i znów nachodziły ją myśli samobójcze[27]. Następnie pojawiła się w kilku niewyróżniających się filmach. W 1995 zagrała rolę nastoletniej Kate Libby w swej pierwszej hollywoodzkiej produkcji, Hakerach Iaina Softleya[28]. Na planie filmu poznała swojego przyszłego męża, Jonny’ego Lee Millera[28]. Choć sam film nie odniósł sukcesu kasowego, otworzył Jolie drogę do wielkiej kariery aktorskiej[29]. W 1996 wystąpiła w roli autostopowiczki Eleanor Rigby w filmie drogi Mojave Moon[30]. W tym samym roku pojawiła się także w kilku innych produkcjach: w komedii Love Is All There Is, uwspółcześnionej adaptacji dramatu Romeo i Julia (jako Gina Malacici, córka jednego z dwóch włoskich restauratorów, rywalizujących o dominację rynkową na nowojorskim Bronksie), thrillerze Bez dowodów (zagrała uzależnioną od narkotyków Jodie Swaringen) oraz filmie Wtajemniczenie (w roli nastoletniej Margaret Sadovsky, która wymierza sprawiedliwość nauczycielowi molestującemu uczennice)[30]. Żaden z filmów nie osiągnął sukcesu komercyjnego, co sprawiło, że Jolie rozważała porzucenie aktorstwa[31] W 1997 pojawiła się u boku Davida Duchovnego w thrillerze Udając Boga, przedstawiającym historię chirurga, który po utracie licencji wpada w związki ze światem przestępczym, gdzie poznaje graną przez Jolie postać Claire[32]. Film został źle przyjęty przez krytyków[33]. Następnie wystąpiła w produkcji telewizyjnej Prawdziwe kobiety, opartej na powieści Janice Woods Windle, dramacie historycznym osadzonym w realiach Dzikiego Zachodu. Również w 1997 pojawiła się w teledysku do piosenki zespołu The Rolling Stones „Anybody Seen My Baby?”[26], która stała się światowym hitem.
Lata 1997–2000
edytujJej kariera aktorska nabrała tempa po występie w filmie biograficznym Johna Frankenheimera George Wallace (1997), w którym zagrała rolę Cornelii Wallace, żony tytułowego bohatera, gubernatora stanu Alabama i zwolennika segregacji rasowej, który został postrzelony i sparaliżowany podczas kampanii prezydenckiej do Białego Domu[31]. Za rolę w tym filmie otrzymała Złoty Glob dla najlepszej aktorki drugoplanowej w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym[31] oraz nominację do nagrody Emmy. W 1998 zagrała tytułową rolę supermodelki Gii Carangi w produkcji telewizji HBO Gia[31]. Wcześniej czterokrotnie odrzucała rolę w tym filmie, który opisywał świat seksu, narkotyków i osobistych dramatów modelki, stając się kroniką jej życia, jej uzależnienia od heroiny, powolnego upadku i śmierci na AIDS[34]. Rola mocno wyczerpała ją psychicznie[35]. Po zakończeniu zdjęć na krótki czas przestała występować w filmach i przeniosła się do Nowego Jorku, gdzie zapisała się do na Uniwersytet Nowojorski, na którym uczyła się w klasie o profilu pisarskim. Jak później wspomniała w programie Za drzwiami Actors Studio, zajęcia „pomogły jej się pozbierać”[36]. Za rolę w Gii odebrała Złoty Glob i Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych dla najlepszej aktorki w filmie telewizyjnym[37].
Kilka miesięcy później powróciła na ekrany rolą Glorii McNeary w filmie gangsterskim Hell’s Kitchen[32]. Za wykreowanie postaci Joan w komedii obyczajowej Gra w serca zebrała dobre recenzje od krytyków[38] i otrzymała nagrodę National Board of Review za najlepszą rolę żeńską[39]. W 1999 zagrała w komediodramacie Mike’a Newella Zmęczenie materiału, na którego planie poznała swojego drugiego męża, Billy’ego Boba Thorntona[40]. Film został przyjęty dość chłodno, a Jolie za rolę Mary, uwodzicielskiej żony Russella Bella (granego przez Thorntona), została szczególnie mocno skrytykowana – The Washington Post napisał, że odgrywana przez nią postać „jest wręcz śmieszną kreacją kobiety, która wypłakuje się w kwiaty ketmii, ponieważ umiera, nosi ogromne ilości turkusowych bransoletek i staje się prawdziwie samotna, podczas gdy jej mąż Russel spędza noce poza domem”[41]. Następnie zagrała z Denzelem Washingtonem w opartym na motywach powieści Jefferiego Deavera thrillerze kryminalnym Kolekcjoner kości, w którym wcieliła się w postać Amelii Donaghy, policjantki dręczonej wyrzutami sumienia po samobójczej śmierci ojca, która pomaga waszyngtońskiej policji schwytać seryjnego mordercę[42]. Produkcja zarobiła na świecie ponad 151 mln dol.[2], choć zdobyła słabe oceny krytyków – Detroit Free Press stwierdził, że „Jolie, która zawsze wypada świetnie, została po prostu źle obsadzona”[43].
Kolejną rolą aktorki była postać psychopatycznej Lisy Rowe w Przerwanej lekcji muzyki (1999), filmie opowiadającym historię chorej umysłowo Susanny Kaysen, opartym na jej wspomnieniach zawartych w powieści o tym samym tytule[44]. Choć główna rola przypadła Winonie Ryder, dla której rola ta miała być powrotem na wielką scenę, gwiazdą filmu okazała się Jolie[45][46]. Magazyn Variety opisał rolę Jolie jako „wspaniałą”[47], Roger Ebert napisał o jej grze: Jolie okazuje się być jednym z największych odkryć współczesnych filmów, działem, które strzela wyjątkowo celnie[48], a środowisko filmowe uznało ją za jedną z najbardziej utalentowanych aktorek jej pokolenia[49]. Za występ w filmie zdobyła trzeci Złoty Glob, drugą Nagrodę Stowarzyszenia Aktorów Filmowych i Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej[50].
W 2000 wystąpiła w superprodukcji 60 sekund, w której zagrała Sarah „Sway” Wayland, byłą dziewczynę złodzieja samochodów (w tej roli Nicolas Cage)[51]. Jej rola była skromna, co The Washington Post ujął słowami: Wszystko, co zrobiła w tym filmie, to chodzenie dookoła (…) i prowokujące oblizywanie językiem ust oraz zębów. Jolie wyjaśniła później, że potrzebowała takiej roli po trudnym występie w Przerwanej lekcji muzyki oraz że była to wtedy jej najbardziej kasowa produkcja (film zarobił 237 mln dol.)[2].
Lata 2001–2006
edytujChociaż jej zdolności aktorskie były oceniane bardzo wysoko, produkcje, w których występowała, nie docierały do szerokiej publiczności. W tym okresie odrzuciła propozycję zagrania w filmowej wersji Aniołków Charliego (2000)[52]. Dopiero rola w filmie Lara Croft: Tomb Raider (2001) uczyniła z niej gwiazdę światowego formatu. Początkowo odrzuciła rolę w filmie[53], ostatecznie jednak zgodziła się zagrać Larę Croft, archeolożkę i miłośniczkę przygód z adaptacji popularnej gry komputerowej Tomb Raider. Przed rozpoczęciem zdjęć do filmu musiała opanować brytyjski akcent, poza tym przeszła intensywny kurs sztuk walki, uczyła się władać bronią palną, porzuciła palenie papierosów i przeszła na rygorystyczną dietę wysokobiałkową[54][55]. Za rolę miała otrzymać gażę w wysokości 7 mln dol. Choć była chwalona za fizyczne przygotowanie do roli, sam film został oceniony bardzo negatywnie; magazyn internetowy Slant Magazine napisał, że „Jolie urodziła się do roli Lary Croft, ale [reżyser] Simon West uczynił z jej przygód grę we Froggera”[56]. Mimo to film okazał się sukcesem kasowym i komercyjnym, zarabiając na całym świecie 275 mln dol.[2] i zapewniając aktorce międzynarodowy rozgłos oraz miano „najseksowniejszej aktorki na świecie”[57]. W tym samym roku wystąpiła z Antonio Banderasem w opartym na motywach powieści Cornella Woolricha obrazie Grzeszna miłość, w którym wcieliła się w postać femme fatale Julii Russell[58]. Film okazał się porażką i finansową, i artystyczną[59]. Za rolę w tym filmie oraz Tomb Raiderze była nominowana do Złotej Maliny. W 2002 zagrała w dramacie Co za życie, w którym wcieliła się w postać Lanie Kerrigan, ambitnej reporterki telewizyjnej, która dowiaduje się, że pozostał jej tylko tydzień życia[60]. Film został chłodno przyjęty przez krytyków, choć Jolie chwalono za warsztat aktorski[61]. Prezenter CNN Paul Clinton napisał: Jolie jest doskonała w swojej roli. (…) jest nadzwyczaj wiarygodna w swej próbie samopoznania i życia pełną piersią[62]. Mimo pochlebnych recenzji za tę rolę była ponownie nominowana do Złotej Maliny dla najgorszej aktorki.
W 2003 ponownie wcieliła się w rolę Lary Croft w filmie Lara Croft Tomb Raider: Kolebka życia[60]. Choć sequel nie okazał się tak wielkim sukcesem, jak część pierwsza[57], przyniósł twórcom prawie 156 mln dol. zysku[2]. W tym samym roku Jolie pojawiła się jako Sara w obrazie Bez granic, opowiadającym o pracy członków organizacji humanitarnych w Afryce[63]. Chociaż odzwierciedlał działania Jolie w prawdziwym życiu, okazał się niewypałem finansowym i artystycznym[63], aktorka za rolę w nim – oraz w drugiej części Tomb Raidera – była po raz trzeci z rzędu nominowana do Złotej Maliny). Los Angeles Times napisał: Jolie, jak pokazała w oscarowej »Przerwanej lekcji muzyki«, potrafi wypełnić energią i uwiarygodnić rolę, której nie rozumie w realnym życiu. Potrafi także, co udowodniła filmami o Larze Croft, stworzyć bajkową postać. Ale hybryda charakterów, źle napisana rola człowieka, który wierzy, że naprawi świat, kompletnie ją pokonała[64]. Rok później pojawiła się u boku Ethana Hawke’a w thrillerze Złodziej życia, w którym zagrała Illeanie Scott, funkcjonariuszkę FBI przysłaną do pomocy policji w Montrealu w schwytaniu seryjnego mordercy[65]. Obraz otrzymał mieszane oceny, a The Hollywood Reporter stwierdził, że „Jolie zagrała swą rolę tak, jakby już to kiedyś robiła, a przy okazji dodaje jej trochę podekscytowania i czaru”[66]. W tym czasie zagrała postać Frankie w wyreżyserowanym przez Kerry’ego Conrana przygodowym filmie science-fiction Sky Kapitan i świat jutra, stworzonym całkowicie za pomocą technologii blue box[65], a także użyczyła głosu Loli, jednej z bohaterek wyprodukowanego przez DreamWorks animowanego filmu Rybki z ferajny[67]. Później wcieliła się w postać Olimpias, matki Aleksandra Wielkiego, w superprodukcji Olivera Stone’a Aleksander (2004)[68]. Film nie zdobył popularności w Stanach Zjednoczonych[69], ale okazał się sporym sukcesem poza granicami tego kraju, przynosząc dochód w wysokości 139 mln dol.[2]. Mimo tego Jolie została czwarty raz z rzędu nominowana do Złotej Maliny, tym razem w dwóch kategoriach – Najgorsza aktorka (Złodziej życia i Aleksander) oraz Najgorszy malinowy przegrany z siedmioma nominacjami na koncie (każdą nominowaną do nagrody rolę policzono za jedną nominację).
Jedynym filmem z udziałem Jolie w 2005 była komedia sensacyjna Douga Limana Pan i pani Smith, w którym zagrała płatną zabójczynię, Jane Smith, a jej męża – Brad Pitt. Para na planie filmowym nawiązała romans, który był szeroko komentowany w prasie[70]. Sam film osiągnął sukces komercyjny, zarobiwszy na świecie 478 mln dol.[2], oraz artystyczny, zdobywszy przychylne oceny od krytyków, którzy w szczególności chwalili współpracę pary aktorów na planie. Star Tribune zauważył, że „podczas gdy fabuła wydaje się być chaotyczna, film urzeka galopującą energią, współpracą i termonuklearną chemią między obiema gwiazdami”[71]. Jeszcze przed premierą filmu Jolie wspólnie z Pittem wzięła udział w sesji zdjęciowej pt. „Szczęście rodzinne” (ang. Domestic Bliss) opublikowanej do 60-stronnicowego eseju zdjęciowego opublikowanego na łamach lipcowego wydania magazynu „W”[72]. Następnie pojawiła się w filmie Roberta De Niro Dobry agent (2006), traktującym o wczesnej historii CIA widzianej oczyma jednego z jej pracowników, Edwarda Wilsona, granego przez Matta Damona[73]. Jolie wcieliła się w postać Margaret Russell, zaniedbanej żony Wilsona. Według Chicago Tribune „Jolie od początku do końca starzeje się przekonująco, a jej słaby charakter wzbudza sympatię publiczności”[74].
Lata 2007–2019
edytujW 2007 zadebiutowała w roli reżysera filmem dokumentalnym A Place in Time, przedstawiającym wydarzenia z 27 różnych miejsc na świecie w ciągu tych samych, przypadkowo wybranych trzech minut[75]. Dystrybucją filmu zajęło się National Education Association, które rozprowadza go m.in. w amerykańskich szkołach średnich[76]. W tym samym roku Jolie zagrała rolę Mariane Pearl w stylizowanym na dokument filmie Michaela Winterbottoma Cena odwagi (2007), opowiadającym historię porwania i zamordowania w Pakistanie reportera The Wall Street Journal, Daniela Pearla[77]. Scenariusz oparty został na wspomnieniach Mariane Pearl zawartych w jej powieści pod tym samym tytułem, a premiera filmu miała miejsce na Festiwalu Filmowym w Cannes. The Hollywood Reporter opisał rolę Jolie w tym obrazie jako „dobrze przemyślaną i poruszającą”[78]. Film przyniósł jej czwartą nominację do Złotego Globu i trzecią nominację do Nagrody Stowarzyszenia Aktorów Filmowych. Zagrała także matkę Grendela w animowanej epopei Roberta Zemeckisa Beowulf, zrealizowanej za pomocą techniki przechwytywania ruchu. Rok 2008 przyniósł trzy pozytywnie odebrane przez krytyków kreacje aktorki. Pierwsza z nich – rola zabójczyni imieniem Fox w filmie Wanted – Ścigani, inspirowanym serią minikomiksów pt. Wanted[79] – przyniosła jej piątą lokatę na corocznej liście najlepszych ról kobiecych stworzoną przez Richarda Corlisse’a dla magazynu „Time”. Sprawdziła się także w dubbingu, użyczając głosu postaci Tygrysicy w szeroko komentowanym filmie animowanym Kung Fu Panda[80]. Największym osiągnięciem Jolie okazała się jednak rola Christiny Collins w dramacie Oszukana[79], która przypadła do gustu zarówno widzom, jak i krytykom. Nagrodzono ją Satelitą dla najlepszej aktorki w filmie dramatycznym, a także nominacjami do nagród BAFTA, Złotego Globu i Oscara.
Po niemal dwuletniej przerwie Jolie wystąpiła w dreszczowcu Phillipa Noyce’a Salt, w którym wcieliła się w postać agentki CIA Evelyn Salt, oskarżonej o bycie uśpionym szpiegiem KGB. Choć postać Salt miała być pierwotnie mężczyzną, twórcy filmu, pod wpływem sugestii studia Columbia Pictures, aby w głównej roli obsadzić Jolie, zdecydowali się zmienić jej płeć. Produkcja okazała się przebojem kasowym[2] i zebrała przeważnie pozytywne recenzje krytyków filmowych[81]. Również w 2010 pojawiła się u boku Johnny Deppa w filmie Turysta, który spotkał się z kiepskim przyjęciem ze strony krytyków filmowych[82]. Rok później po raz kolejny podłożyła głos Tygrysicy w drugiej części filmu Kung Fu Panda.
W 2014, po ponownej dwuletniej przerwie, zagrała w filmie Czarownica główną rolę Diaboliny, czarnego charakteru z filmu animowanego Walta Disneya Śpiąca królewna. W 2019 premierę miała kontynuacja filmu, w którym główną rolę ponownie zagrała Jolie.
Działalność humanitarna
edytujW działalność humanitarną zaangażowała się po pobycie w Kambodży w 2001, gdzie kręciła zdjęcia do filmu Lara Croft: Tomb Raider[83]. Ogrom biedy, jaki zobaczyła, skłonił ją do zwrócenia się do wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców z gotowością pomocy potrzebującym[83]. W ciągu następnych miesięcy odwiedziła szereg obozów uchodźców na całym świecie, aby poznać sytuację i warunki, jakie w nich panują; w lipcu 2001 wyruszyła na swoją pierwszą, 18-dniową misję humanitarną do Sierra Leone i Tanzanii[83][84], niedługo potem wróciła na dwa tygodnie do Kambodży, a także spotkała się w Pakistanie z uchodźcami z Afganistanu, na rzecz których przekazała 1 mln dol.[85]. Nalegała, aby sama mogła pokryć koszty wyprawy oraz by pozwolono jej dzielić trudne warunki pracy i życia razem z innymi członkami misji[84]. Od 2001 rokrocznie przekazuje część swoich zarobków na cele dobroczynne[75].
Będąc pod wrażeniem zaangażowania aktorki w działalność humanitarną, 27 sierpnia 2001 wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców mianował Jolie w siedzibie biura w Genewie ambasadorem dobrej woli tejże instytucji[86][87]. Na konferencji prasowej Jolie wyjaśniła powody decyzji o dołączeniu do organizacji ds. uchodźców:
Nie możemy się zamknąć na informacje i ignorować faktu, że miliony ludzi cierpią. Po prostu chcę pomóc. Nie wierzę, że tylko ja tak czuję. Wydaje mi się, że wszyscy chcemy sprawiedliwości i równości, szansy na to, by życie nabrało sensu. Wszyscy chcielibyśmy wierzyć, że gdy my będziemy w złej sytuacji, ktoś nam pomoże[84].
Przez trzy pierwsze lata pracy jako ambasador dobrej woli koncentrowała się na pomocy uchodźcom i ludziom przesiedlonym wewnętrznie na obszarze całego świata. Zapytana o to, co chce osiągnąć, odpowiedziała: Jestem świadoma okropieństw, jakie przeżyli ci ludzie. Uważam, że powinni być podziwiani za to, że je przetrwali, nie tracąc przy tym nadziei[88]. W 2002 odwiedziła obóz dla uchodźców Tham Hin w Tajlandii oraz kolumbijskich uchodźców w Ekwadorze[89]. Następnie udała się do różnych ośrodków UNHCR w Kosowie oraz opłaciła koszt pomocy dla obozu Kakuma w Kenii, gdzie mieszkają uciekinierzy z Sudanu. W czasie kręcenia zdjęć do filmu Bez granic spotkała się z angolskimi uchodźcami w Namibii.
W 2003 wzięła udział w sześciodniowej misji w Tanzanii[90], podczas której odwiedziła obozy przy zachodniej granicy kraju, w których schronienie znaleźli emigranci z Demokratycznej Republiki Konga oraz udała się w krótką wizytę do Sri Lanki. Następnie pojechała na cztery dni do Rosji i na Kaukaz Północny. Wkrótce potem opublikowała zbiór relacji z podróży po świecie pt. Notes from My Travels[91], a w grudniu 2003 w czasie prywatnego pobytu w Jordanii poprosiła o spotkanie z irackimi uchodźcami oraz udała się do Egiptu, gdzie odwiedziła wypędzonych mieszkańców sudańskiej prowincji Darfur[92].
W pierwszą podróż po Stanach Zjednoczonych wyruszyła w 2004, kiedy udała się do trzech ośrodków dla osób oczekujących na azyl w Arizonie oraz do centrum Southwest Key Program w Phoenix, gdzie przebywają porzucone dzieci. W związku z pogarszającą się sytuacją humanitarną w Sudanie w czerwcu poleciała do Czadu, składając wizytę w przygranicznych obozach dla osób, które uciekły przed walkami mającymi miejsce w Darfurze, a cztery miesiące później udała się do samego Darfuru. W tym samym roku spotkała się z afgańskimi uchodźcami w Tajlandii, a w okresie świąt Bożego Narodzenia podczas prywatnej wizyty w Libanie odwiedziła biuro UNHCR w Bejrucie, jak również osoby chore na raka z pobliskiego szpitala. W 2005 odwiedziła pakistańskie obozy, w których przebywają uchodźcy z Afganistanu, a także spotkała się z ówczesnym prezydentem kraju, Pervezem Musharrafem, oraz premierem Shaukatem Azizem. Do Pakistanu wróciła wraz z Bradem Pittem w Święto Dziękczynienia, by zobaczyć skutki trzęsienia ziemi w Kaszmirze. W 2006 udała się na Haiti, gdzie odwiedziła szkołę wspieraną finansowo przez fundację charytatywną Yéle Haïti[73]. Święta bożonarodzeniowe w 2006 spędziła w towarzystwie kolumbijskich uchodźców w Kostaryce. W 2007 ponownie przyleciała do Czadu i przeznaczyła 1 mln dol. na organizacje pomagające ofiarom konfliktu w Darfurze.
Wraz z rosnącym doświadczeniem coraz bardziej angażowała się w propagowanie problemów humanitarnych na płaszczyźnie politycznej. Regularnie bierze udział w obchodach Światowego Dnia Uchodźcy w Waszyngtonie oraz w Światowym Forum Ekonomicznym w Davos. Aktywnie lobbuje wśród polityków amerykańskich, często spotykając się z członkami Kongresu Stanów Zjednoczonych[87]. Cel działań wyjaśniła magazynowi „Forbes”:
Choć wiele bym dała, aby móc nie przyjeżdżać do Waszyngtonu, to jest to miejsce, w którym można zdziałać najwięcej[87].
W 2005 wzięła udział w zorganizowanym przez National Press Club obiedzie, podczas którego ogłosiła projekt założenia National Center for Refugee and Immigrant Children, organizacji, której zadaniem byłoby udzielanie pomocy prawnej osobom szukającym azylu[87][93]. Współprzewodniczy akcji Education Partnership for Children of Conflic, zapoczątkowanej w 2006 przez William J. Clinton Foundation, której zadaniem jest wspomaganie programów edukacji dzieci dotkniętych przez konflikty[94].
Oprócz zaangażowania w działalność humanitarną na poziomie politycznym, zaczęła także wykorzystywać w tym celu popularność w mediach. Nakręciła film dokumentalny dla telewizji MTV The Diary of Angelina Jolie & Dr. Jeffrey Sachs in Africa (2005), w którym ukazała swoją podróż wraz z ekonomistą dr Jeffreyem Sachsem do osamotnionych wiosek w zachodniej Kenii[75]. W 2006 ogłosiła powstanie fundacji Jolie-Pitt, której pierwszym zadaniem stało się wsparcie finansowe udzielone organizacjom Global Action for Children oraz Lekarze bez Granic[95]. W tym samym roku premierę miał jej kolejny film dokumentalny zrealizowany dla MTV – Inhuman Traffic, w którym opowiedziała o handlu kobietami w Europie[75].
Za zasługi na płaszczyźnie działalności humanitarnej w 2003 otrzymała od Stowarzyszenia Korespondentów ONZ (UNCA) nagrodę Sergio Vieira de Mello Citizen of the World[86], a w 2005 została laureatką Global Humanitarian Award ufundowanej przez United Nations Association of the United States of America[96]. Ponadto za pomoc w ochronie rezerwatu dzikich zwierząt w prowincji Battambang została uhonorowana obywatelstwem Kambodży przez króla Norodoma Sihamoniego[97]. W 2007 została członkiem Rady Stosunków Międzynarodowych[98] oraz otrzymała nagrodę Freedom Award od Międzynarodowego Komitetu Ratunkowego[99].
Odbiór
edytujPojawiała się w mediach od najmłodszych lat, co wynikało z faktu, że jest córką znanego hollywoodzkiego aktora Jona Voighta. W latach 1986 i 1988 brała z nim udział w ceremoniach rozdania Oscarów. Gdy rozpoczynała karierę aktorską, zdecydowała się nie używać nazwiska „Voight”, nie chcąc być posądzaną o to, że role w filmach zawdzięcza jedynie sławnemu ojcu[26][100].
W początkowym okresie kariery tworzyła wokół siebie wizerunek nastoletniej skandalistki, m.in. podczas uroczystości wręczenia Oscarów w 2000 pocałowała swojego brata w usta, a podczas przemowy na scenie wyznała: „Jestem zakochana w swoim bracie”, co wywołał spekulacje wśród tabloidów na temat ich rzekomego kazirodczego związku[101]. Oboje jednoznacznie zaprzeczyli tym plotkom, wyjaśniając później w licznych wywiadach, że po rozwodzie rodziców jako rodzeństwo byli zdani tylko na siebie, co wzmocniło ich wspólne więzi emocjonalne[101][100].
Najbardziej wyróżniająca cecha fizyczna aktorki, ponętne usta, stały się tematem wielu komentarzy prasy oraz „standardem piękna na Zachodzie” wśród kobiet poddających się operacjom plastycznym[102]. Po występie w filmie Lara Croft: Tomb Raider wiele młodych dziewcząt stylizowało się na postać graną przez Jolie[103], ona sama dzięki roli Lary Croft stała się symbolem seksu, a prasa zaczęła określać ją mianem „najseksowniejszej aktorki na świecie[57].
Uważana jest za „jedną z największych gwiazd, która nie zatrudnia specjalistów od marketingu”[104], a jednocześnie zyskała zainteresowanie prasy brukowej, będąc bardzo wylewną w wywiadach, m.in. opisując swe życie intymne i fascynację BDSM[8] oraz twierdząc, że chciałaby się przespać z jedną ze swych fanek[105]. Pojawiała się na nagłówkach wielu gazet również z powodu szeroko komentowanego związku z Billym Bobem Thorntonem[106], a także przemiany w aktywistkę na rzecz działalności humanitarnej. Gdy została ambasadorem dobrej woli UNHCR, zaczęła wykorzystywać status gwiazdy w lobbowaniu w sprawach ważnych dla świata.
Mający początek w 2005 związek aktorki z Bradem Pittem stał się jednym z najczęściej opisywanych tematów w światowej prasie plotkarskiej[107][108]. Po tym, jak na początku 2006 Jolie potwierdziła, że jest w ciąży, parę otoczył niespotykany dotąd na tę skalę szum medialny, który „osiągnął stopień szaleństwa”, jak to opisał Reuters w notatce „The Brangelina fever”[107]. Chcąc uniknąć zainteresowania mediów, para postanowiła urodzić Shiloh („najbardziej oczekiwane dziecko po Jezusie”, jak opisały je media[109]) w Namibii[110]. W 2008 druga ciąża aktorki „nakręciła” kolejny szał medialny – przez dwa tygodnie, które aktorka spędziła w szpitalu w Nicei, reporterzy i fotografowie koczowali przed budynkiem, aby ogłosić światu narodziny syna i córki[111]. W 2006 badania marketingowe firmy ACNielsen, przeprowadzone w 42 państwach, wykazały, że Jolie i Pitt są w opinii przedsiębiorstw z całego świata najbardziej pożądanymi promotorami ich marek i produktów.
Jest jedną z najlepiej rozpoznawalnych na świecie gwiazd Hollywood. Według badań Q score po otrzymaniu Oscara w 2000 Jolie rozpoznawało ok. 31% Amerykanów, w 2006 natomiast było to już 81% respondentów[87]. Jolie w latach 2006 i 2008 znalazła się na liście „100 najbardziej wpływowych ludzi świata” według magazynu „Time”[112][113]. W 2006 została wybrana najpiękniejszą kobietą świata w rankingu magazynu People[114] oraz wygrała głosowanie wśród widzów brytyjskiej stacji Channel 4 na symbol seksu wszech czasów w 2007[115]. W latach 2006–2008 zajmowała czołowe miejsca w sporządzanej corocznie liście najbardziej wpływowych gwiazd mediów Celebrity 100 według czasopisma Forbes[116][117][118]. Jolie została również wpisana do mającej ukazać się w 2009 księgi rekordów Guinnessa jako najbardziej wpływowa aktorka[119].
Tatuaże
edytujTatuaże na ciele Jolie są przedmiotem częstych komentarzy i dociekań ze strony mediów. Sama aktorka stwierdziła, że nie przeszkadzają jej one w pracy, a przy obecnym poziomie techniki filmowej mogą zostać łatwo zamaskowane[120]. W wielu produkcjach, w których występowała Jolie, jej tatuaże ukrywano za pomocą makijażu[121].
Posiada 13 tatuaży, w tym: cytat z Tennessee Williamsa („Modlitwa za dzikich w sercu, trzymanych w klatce”) na lewym przedramieniu (podobny tatuaż nosiła również jej matka), arabski zwrot „لعزيمة” (siła woli) na prawym przedramieniu[39], łacińskie przysłowie „Quod me nutrit me destruit” (To, co mnie żywi, zabija mnie) poniżej pępka[122] oraz zapisaną w starożytnym języku Khmerów modlitwę za swego syna Maddoxa na lewym barku[123][39]. Po wewnętrznej stronie lewego nadgarstka ma tatuaż z literą „H”, nawiązującą do jej byłego partnera, Timothy’ego Huttona, a jednocześnie do brata, Jamesa Havena[32]. Ma także wytatuowany krzyż w dolnej części brzucha, tygrysa i smoka na plecach, dwa czarne tribale i okno u dołu pleców oraz sentencję „Know your rights” (Znaj swoje prawa) u nasady tylnej części szyi[39]. Na cześć drugiego męża wytatuowała sobie napis „Billy Bob” na lewym ramieniu oraz tekst pisany tajnym pismem na prawym ramieniu[124]; po rozstaniu usunęła laserowo tatuaże, a na jego miejsce umieściła współrzędne geograficzne miejsc, w których urodziły się jej dzieci[125]. Dla ówczesnego partnera wytatuowała sobie także jego imiona w pachwinie[124].
Życie prywatne
edytujW wielu wywiadach podkreślała, że jest biseksualna[105][126]. W 2007 i 2008 znalazła się wśród setki najseksowniejszych kobiet świata opublikowanej w lesbijskim portalu internetowym „AfterEllen”[127][128].
Media wielokrotnie spekulowały, że Jolie wyznaje buddyzm, ale aktorka przyznała, że uczy jedynie buddyzmu swego syna Maddoxa, ponieważ jest to część jego kultury. Jolie nie określiła jednoznacznie, czy wierzy w Boga. Zapytana w 2000, czy istnieje Bóg, powiedziała: „Wydaje mi się, że istnieje dla ludzi, którzy w Niego wierzą. Ja natomiast Go nie potrzebuję”[129].
14 maja 2013 w artykule opublikowanym na łamach „The New York Times” poinformowała, że przeszła zabieg podwójnej prewencyjnej mastektomii (z jednoczesną operacją odtwórczą) z powodu obecności mutacji genu BRCA1 predysponującego w znacznym stopniu do zachorowania na raka piersi lub jajników[130]. Do podjęcia tej decyzji skłoniła aktorkę śmierć matki po wieloletniej walce z nowotworem[131].
Związki
edytuj28 marca 1996 poślubiła aktora Jonny’ego Lee Millera, którego poznała rok wcześniej na planie filmu Hakerzy (1995)[28]. Podczas ceremonii ślubnej była ubrana w czarne, skórzane spodnie i białą koszulkę, na której własną krwią wypisała imię pana młodego[100][132]. Na planie filmu Wtajemniczenie (1996) poznała aktorkę Jenny Shimizu, z którą utrzymywała kontakty seksualne[133]. W 1997 Jolie i Miller przeszli w stan separacji, a 3 lutego 1999 wzięli rozwód. Choć ich małżeństwo rozpadło się, pozostali ze sobą w dobrych stosunkach[134], co Jolie skomentowała słowami: „Wszystko sprowadza się do wyczucia czasu. Myślę, że [Miller] jest najlepszym mężem, jakiego dziewczyna może sobie wymarzyć. Zawsze będę go kochała, ale [wtedy] byliśmy po prostu za młodzi[135]”. Pod koniec lat 90. przez ponad rok była związana ze starszym od niej o 15 lat aktorem Timothym Huttonem[32].
5 maja 2000 poślubiła starszego od niej o 20 lat aktora i piosenkarza Billy’ego Boba Thorntona[136], którego poznała podczas kręcenia zdjęć do filmu Zmęczenie materiału (1999)[40]. Uroczystość odbyła się w Little Church of West Wedding Chappel w Las Vegas i kosztowała nowożeńców 189 dol.[137]. Jolie tuż przed ślubem doznała ataku rozpaczy i załamania nerwowego, przez co trafiła do Centrum Medycznego UCLA[40]. W wyniku częstych deklaracji namiętnej miłości i publicznego jej okazywania m.in. poprzez noszenie na szyi flakoników z krwią partnera, związek aktorów stał się jednym z ulubionych tematów prasy brukowej[100][106]. Thornton napisał dla Jolie dwie piosenki: „Your Blue Shadow” i „Angelina”[137]. 27 maja 2003 rozwiedli się. Aktorka, zapytana o nagły rozpad małżeństwa, odpowiedziała: „Mnie również to zaskoczyło, ponieważ w ciągu jednej nocy całkowicie się zmieniliśmy. Jednego dnia się kochaliśmy, a następnego już nic nas nie łączyło. Wiem, że to straszne, ale… wydaje mi się, że to się może zdarzyć, gdy jesteś zaangażowany, choć jeszcze do końca nie znasz samego siebie[138]”. W innym wywiadzie ujawniła, że czynnikiem decydującym o ich rozstaniu był brak zainteresowania Thorntona adoptowanym przez nich synem, Maddoxem, oraz częsta nieobecność męża w domu[139].
Na początku 2005 stała się bohaterką szeroko opisywanego na łamach hollywoodzkiej prasy skandalu – zasugerowano jej romans z Bradem Pittem, którego poznała na planie filmu Pan i pani Smith (2005), co miało być główną przyczyną rozwodu aktora z Jennifer Aniston[65]. Jolie wielokrotnie zaprzeczała plotkom[140], a w jednym z wywiadów wyjaśniła: „Ponieważ mój własny ojciec zdradzał matkę, bycie w intymnych stosunkach z żonatym mężczyzną uważam za niewybaczalne. Gdybym coś takiego zrobiła, nie mogłabym rano spojrzeć w lustro. To nie w porządku rozbijać małżeństwo”[105][141]. Choć oboje unikali publicznego wypowiadania się na temat natury ich wzajemnych relacji[142], media spekulowały na ten temat przez cały rok 2005. Przez cały okres lata Jolie i Pitt byli widziani razem ze wzrastającą częstotliwością, a większość brukowców ogłosiła ich parą, nadając im miano „Brangelina”[143]. 11 stycznia 2006 na łamach magazynu People Jolie potwierdziła, że jest w ciąży, a ojcem jest Pitt; redakcja w zamian za zgodę na publikację zdjęć ciężarnej aktorki przekazała 500 tys. dol. na rzecz fundacji Yéle Haiti[73]. W kwietniu 2012 ogłoszono zaręczyny pary, a 23 sierpnia 2014 narzeczeni wzięli ślub. 19 września 2016 do sądu w Los Angeles wpłynął pozew rozwodowy złożony przez Jolie, która powołała się na „niemożliwe do pogodzenia różnice”. Domagała się też wyłącznego prawa do opieki nad szóstką ich dzieci, z możliwością sądownie ustalonych spotkań z Pittem. Para rozwiodła się 12 kwietnia 2019[144].
Dzieci
edytuj10 marca 2002 adoptowała siedmiomiesięcznego Ratha Vibola[23] (ur. 5 sierpnia 2001 w Kambodży), oddanego przez matkę do sierocińca w Battambang. Aktorka zdecydowała się złożyć wniosek o adopcję chłopca po tym, jak dwukrotnie odwiedziła ten kraj podczas zdjęć do filmu Tomb Raider i jako przedstawicielka UNHCR w 2001[90]. Syn otrzymał imiona Maddox Chivan. Po rozwodzie z Billym Bobem Thorntonem otrzymała wyłączne prawo do opieki nad Maddoxem[145]. Syn Jolie stał się popularny wśród prasy brukowej[146].
6 lipca 2005 otrzymała prawa do wychowywania sześciomiesięcznej dziewczynki z Etiopii, Zahary Marley Yemsrach (ur. 8 stycznia 2005)[147], która w sierocińcu w Addis Abebie otrzymała nowe imię – Tena Adam[148]. Wkrótce po przybyciu do Stanów Zjednoczonych dziewczynka została hospitalizowana z powodu odwodnienia i niedożywienia oraz zakażenia salmonellą[148]. Podczas podpisywania przez Jolie dokumentów adopcyjnych Zahary obecny był Brad Pitt[148]. Aktorka wyznała później, że decyzję o tym para podjęła wspólnie[149]. 19 stycznia 2006 sąd w Kalifornii zaakceptował wniosek Pitta o prawną adopcję dwójki dzieci Angeliny oraz formalną zmianę ich nazwiska na „Jolie-Pitt”[150]. W 2007 media doniosły, że biologiczna matka Zahary, Mentewabe Dawit, nadal żyje i żąda oddania jej córki, choć sama później zaprzeczyła pogłoskom, mówiąc, że – jej zdaniem – Zahara miała „ogromne szczęście”, trafiając pod opiekę Jolie[147].
Swoje pierwsze biologiczne dziecko, Shiloh Nouvel Jolie-Pitt[151], urodziła za pomocą cesarskiego cięcia 27 maja 2006 w leżącym na zachodzie Namibii mieście Swakopmund[110]. Pitt potwierdził wkrótce przypuszczenia prasy, że ich nowo narodzone dziecko będzie posiadało namibijski paszport[152]. Jolie zdecydowała się sprzedać prawa do pierwszych zdjęć dziecka agencji Getty Images, a nie pozwolić, by zrobili je paparazzi. Ponadto magazyn People zapłacił 4,1 mln dol. za prawa do publikacji na obszarze Ameryki Północnej, podczas gdy brytyjski magazyn Hello! – 3,5 mln dol. za prawa do publikacji na całym świecie, a pieniądze zarobione w ten sposób Jolie i Pitt przekazali na cele charytatywne[153]. Niedługo później Muzeum Figur Woskowych Madame Tussaud odsłoniło postać dwumiesięcznego niemowlęcia, która stała się pierwszym niemowlęciem posiadającym własną woskową kopię w tym muzeum[154].
15 marca 2007 adoptowała trzyletniego chłopca z Wietnamu o imieniu Pax Thien[155] (ur. 29 listopada 2003), porzuconego po porodzie w lokalnym szpitalu, gdzie nazwano go Phạm Quang Sáng[79][156]. Aktorka zabrała go z sierocińca Tam Binh w mieście Ho Chi Minh[157]. Ujawniła, że imię Pax zasugerowała jej przed śmiercią jej matka[158].
Przez następne miesiące prasa brukowa spekulowała, że aktorka jest w podwójnej ciąży, co sama Jolie potwierdziła na Festiwalu Filmowym w Cannes w 2008. 12 lipca w szpitalu Lenval w Nicei z pomocą cesarskiego cięcia urodziła chłopca Knoxa Leona i dziewczynkę Vivienne Marcheline[159]. Prawa do pierwszych zdjęć Knoxa i Vivienne kupiły wspólnie magazyny People i Hello! za sumę 14 mln dol., co uczyniło je najdroższymi fotografiami dzieci gwiazd w historii[160]. Pieniądze zasiliły konto Fundacji Jolie-Pitt[161].
Majątek
edytujPo adopcji pierwszego dziecka w 2001 wybudowała dom w Samolt, okręgu w północnej Kambodży, by jej adoptowany syn Maddox miał możliwość wizyt w kraju swojego pochodzenia[162]. Podczas prac nad filmem Lara Croft Tomb Raider: Kolebka życia (2003) kupiła, wartą 2,1 mln funtów, posiadłość usytuowaną niedaleko wsi Fulmer w Buckinghamshire[163].
W 2004 zaczęła pobierać lekcje pilotażu, ostatecznie zdała egzamin na licencję pilota i kupiła prywatny samolot Cirrus SR22[164].
Filmografia
edytujNagrody i nominacje
edytujGłówne nagrody i nominacje do filmów
edytujNagroda | Rok | Nominowana praca | Kategoria | Wynik |
---|---|---|---|---|
Nagroda Akademii Filmowej | 1999 | Przerwana lekcja muzyki | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Wygrana |
2008 | Oszukana | Najlepsza aktorka pierwszoplanowa | Nominacja | |
BAFTA | 2008 | Oszukana | Najlepsza aktorka pierwszoplanowa | Nominacja |
2018 | Najpierw zabili mojego ojca | Najlepszy film nieanglojęzyczny | Nominacja | |
Nagroda Emmy | 1997 | George Wallace | Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym | Nominacja |
1998 | Gia | Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym | Nominacja | |
Złoty Glob | 1997 | George Wallace | Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym | Wygrana |
1998 | Gia | Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym | Wygrana | |
1999 | Przerwana lekcja muzyki | Najlepsza aktorka drugoplanowa | Wygrana | |
2007 | Cena odwagi | Najlepsza aktorka w dramacie | Nominacja | |
2008 | Oszukana | Najlepsza aktorka w dramacie | Nominacja | |
2010 | Turysta | Najlepsza aktorka w komedii lub musicalu | Nominacja | |
2011 | Kraina miodu i krwi | Najlepszy film zagraniczny | Nominacja | |
2018 | Najpierw zabili mojego ojca | Najlepszy film zagraniczny | Nominacja | |
Nagroda Gildii Aktorów Filmowych | 1998 | Gia | Najlepsza aktorka w filmie telewizyjnym lub miniserialu | Wygrana |
1999 | Przerwana lekcja muzyki | Najlepsza aktorka w roli drugoplanowej | Wygrana | |
2007 | Cena odwagi | Najlepsza aktorka w roli głównej | Nominacja | |
2008 | Oszukana | Najlepsza aktorka w roli głównej | Nominacja |
Przypisy
edytuj- ↑ Reuters, Witherspoon is Hollywood’s highest-paid actress [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-15] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Box Office Mojo , Angelina Jolie Movie Box Office Results [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 7.
- ↑ a b c d e Mercer 2013 ↓, s. 8–9
- ↑ Interview'', Will the real Jon Voight please stand up? [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Joseph Kamp. „The New York Times”, 20 czerwca 1944.
- ↑ The Independent , The glamour of Swindon: Billie Piper, Melinda [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-11] (ang.).
- ↑ a b Kevin Sessums , Allure'', Wild at heart [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-05-03] (ang.).
- ↑ Telegraph'', Angie overdoes the bad girl act [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ a b Voque'', Angelina Jolie: Body Beautifu [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-09] (ang.).
- ↑ a b c Tiscali.co.uk, Angelina Jolie Biography [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-30] (ang.).
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 14–15
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 24–25
- ↑ CNN.com, Paula Zahn Now [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Chris Heath , Rolling Stone'' , Blood, Sugar, Sex, Magic [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Sarah Larter, Mike Flynn: Lara Croft: Tomb Raider – The Official Film Companion. Londyn: Carlton Books Limited, 2001, s. 31. ISBN 83-237-9954-7.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 18, 20.
- ↑ Ginger Strejcek , Season Magazine'' , Attracting the Eyes of the World [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 106.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 158–159.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 167.
- ↑ Gary Susman , Null and Voight [online], 13 czerwca 2009 [dostęp 2009-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-05] (ang.).
- ↑ a b Josh Grossberg , E! Online , Angelina Jolie’s Name Interrupted [online] [dostęp 2008-11-05] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 161.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 10.
- ↑ a b c d e f g h i Mercer 2013 ↓, s. 26–27
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 28.
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 30
- ↑ Andrew Brandt , PC World'' , How Hollywood portrays hackers [online] [dostęp 2008-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 33
- ↑ a b c d Mercer 2013 ↓, s. 44–45
- ↑ a b c d Mercer 2013 ↓, s. 52–53
- ↑ Roger Ebert , Chicago Sun-Times'' , Reviews: Playing God [online] [dostęp 2008-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 46.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 50.
- ↑ Bravo, Inside the Actors Studio, Episode 169 [online] [dostęp 2008-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-29] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 49.
- ↑ Peter Stack , San Francisco Chronicle'' , ‘Heart’ Barely Misses a Beat [online] [dostęp 2008-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ a b c d Mercer 2013 ↓, s. 54–55
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 73
- ↑ Desson Howe , Washington Post'' , 'Pushing Tin' [online] [dostęp 2008-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 56.
- ↑ Terry Lawson , Detroit Free Press'' , The Bone Collector (1999) [online] [dostęp 2008-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 58.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 60.
- ↑ m, IMDb Movie of the Day [online] [dostęp 2008-11-13] (ang.).
- ↑ Emanuel Levy , Variety'', Variety.com – Reviews – Girl, Interrupted [online] [dostęp 2008-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-29] (ang.).
- ↑ Roger Ebert , Chicago Sun-Times'' , Reviews: Girl, Interrupted [online] [dostęp 2008-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-29] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 95.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 65.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 96.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 98–99.
- ↑ Sarah Larter, Mike Flynn: Lara Croft: Tomb Raider – The Official Film Companion. Londyn: Carlton Books Limited, 2001, s. 42. ISBN 83-237-9954-7.
- ↑ Sarah Larter , Mike Flynn , Lara Croft: Tomb Raider – The Official Film Companion, Londyn: Carlton Books Limited, 2001, s. 39, ISBN 83-237-9954-7 .
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 100–101.
- ↑ Ed Gonzalez , Slant Magazine'' , Film Review – Lara Croft: Tomb Raider [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 175
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 70.
- ↑ Elvis Mitchell , Original Sin – Review, „The New York Times” [dostęp 2008-11-18] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 163–164
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 164–165.
- ↑ Paul Clinton , CNN.com, Jolie shines in up-and-down 'Life' [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 136–137
- ↑ Kenneth Turan , Los Angeles Times'' , „Beyond Borders” turns out to be an unreal film about a too-real situation [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-02] (ang.).
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 176–177
- ↑ Kirk Honeycutt , The Hollywood Reporter'' , Taking Lives [online] [dostęp 2008-11-18] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 178.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 180.
- ↑ The Guardian'' , Stone blames 'moral fundamentalism’ for US box office flop [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-14] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 194–195
- ↑ Colin Covert , Minneapolis Star Tribune'' , Mr. & Mrs. Smith [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 201.
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 210–211
- ↑ Michael Phillips , Chicago Tribune'' , Movie review: 'The Good Shepherd’ [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ a b c d Mercer 2013 ↓, s. 122–123
- ↑ Eitb24.com, Angelina Jolie screens her film at the Tribeca Film Festival [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 227.
- ↑ Ray Bennett , The Hollywood Reporter'' , Review: 'A Mighty Heart' [online] [dostęp 2008-11-18] (ang.).
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 228–229
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 232.
- ↑ Empire's Salt Movie Review [online], empireonline.com, 6 września 2014 [dostęp 2019-12-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-09-06] .
- ↑ Łukasz Muszyński , Miłość i śmierć w Wenecji [online], Filmweb, 13 stycznia 2011 [dostęp 2014-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-26] (pol.).
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 110–111
- ↑ a b c UNHCR.org, Angelina Jolie named UNHCR Goodwill Ambassador for refugees [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-15] (ang.).
- ↑ UNHCR.org, Angelina Jolie responds to UNHCR emergency appeal [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 120–121
- ↑ a b c d e Matthew Swibel , Forbes'', Bad Girl Interrupted [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-15] (ang.).
- ↑ UNHCR.org, Interview with Angelina Jolie [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25] (ang.).
- ↑ UNHCR.org, Goodwill Ambassador Angelina Jolie ends Ecuador mission [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-30] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 116–117
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 114.
- ↑ Reuters AlertNet , Jolie-Pitt Foundation donates US$1 million to groups working in Darfur [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-30] (ang.).
- ↑ UNHCR.org, Angelina Jolie launches centre for unaccompanied children [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Education Partnership for Children of Conflict , About the Founders [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2008-11-23] (ang.).
- ↑ Mary Green , People'', Brad & Angelina Start Charitable Group [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ BBC News , Jolie honoured for refugee role [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ BBC News , Jolie given Cambodian citizenship [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Mary Green , People'', Angelina Jolie Joins Council on Foreign Relations [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ UNHCR.org, High Commissioner and Angelina Jolie to receive IRC Freedom Award [online] [dostęp 2008-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ a b c d IMDb.com, News for Angelina Jolie [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-15] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 66–67
- ↑ AAP, The Sydney Morning Herald'' , Everyone wants to look like Jolie [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 168.
- ↑ Brooks Barnes , The New York Times'' , Angelina Jolie’s Carefully Orchestrated Image [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ a b c Julian & Megna Michelle Kesner , New York Daily News'' , Angelina, saint vs. sinner [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2006-02-07] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 84–85, 89
- ↑ a b Reuters, The Brangelina fever [online] [dostęp 2008-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-15] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 196–199.
- ↑ Terry Leonard , Associated Press , Namibia Shielding Pitt and Jolie [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 216-217
- ↑ Ben Gruber , Reuters'', Jolie twins doctor admits to pre-birth pressure [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Malloch Brown , Time'', The Time 100 [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2006-05-02] (ang.).
- ↑ George Clooney , Time'', The Time 100 [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ People'', 2006's Most Beautiful Star: Angelina Jolie [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-07] (ang.).
- ↑ BBC News , Jolie named 'sexiest person ever' [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25] (ang.).
- ↑ Forbes'', The Celebrity 100 [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-29] (ang.).
- ↑ Forbes'', The Celebrity 100 [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Forbes'', The Celebrity 100 [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Jeremy Lovell , Reuters, Brangelina tops Hollywood power league-Guinness [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-11] (ang.).
- ↑ Bruce Kirkland , Jam! Showbiz , The new Angelina Jolie [online] [dostęp 2008-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-26] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 108.
- ↑ Karen Thomas , USA Today'' , Angelina Jolie, tattoo diarist [online] [dostęp 2008-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-26] (ang.).
- ↑ BBC News , Jolie adds Thai tattoo [online] [dostęp 2008-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-26] (ang.).
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 91
- ↑ The Sydney Morning Herald'' , Angelina shows off her new geo-tattoos [online] [dostęp 2008-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Tis the Season to Be Jolie. „Girlfriends Magazine”, grudzień 1997.
- ↑ ''Najseksowniejsze kobiety świata według lesbijek. Trzeba pochwalić panie za to, że mają znakomity gust'', serwis relaz.pl, 2007-06-13 [online] [dostęp 2009-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-19] ., dostęp 2009-08-26.
- ↑ ''The 2007 AfterEllen.com Hot 100'', serwis AfterEllen.com, 2007-06-06 [online] [dostęp 2009-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-22] ., dostęp 2009-08-26.
- ↑ Stephen Thompson , The A.V. Club'' , Is there a God? [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Angelina Jolie , My Medical Choice [online], nytimes.com, 14 maja 2013 [dostęp 2013-05-14] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 240–241.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 36.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 34–35.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 42.
- ↑ JonnyLeeMiller.co.uk, Angelina Jolie interviews featuring Jonny Lee Miller [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-24] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 76
- ↑ a b Mercer 2013 ↓, s. 82–83
- ↑ Jonathan Van Meter , Voque'', Learning To Fly [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-21] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 128.
- ↑ Mark Harris , The New York Times'' , The Mommy Track [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-30] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 198.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 204—205.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 206.
- ↑ Gary Trock , Liz Walters , Angelina Jolie & Brad Pitt Are Officially Single! [online] [dostęp 2019-04-17] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 134.
- ↑ Life Style Extra , Maddox cutest kid [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-19] (ang.).
- ↑ a b Mike Pflanz , Telegraph'', Angelina Jolie’s adopted baby 'result of rape [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-10] (ang.).
- ↑ a b c Mercer 2013 ↓, s. 208
- ↑ CNN.com, Anderson Cooper 360 – Angelina Jolie: Her Mission and Motherhood [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Associated Press , Judge says Jolie’s children can take Pitt’s name [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Angela Andaloro , Angelina Jolie And Brad Pitt Have Fully Embraced John Jolie-Pitt’s Identity From The Beginning [online], LittleThings.com, 14 sierpnia 2020 [dostęp 2020-09-24] (ang.).
- ↑ Frauke Roschlau , Deutsche Presse-Agentur , Little Shiloh will be Namibian: Angelina and Brad [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 221.
- ↑ USA Today'' , NYC Wax Museum Shows Off Jolie-Pitt Baby [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-26] (ang.).
- ↑ Ken Lee , People'', Angelina Jolie’s Son Legally Named Pax Thien Jolie-Pitt [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-26] (ang.).
- ↑ National Nine News , Jolie sorry to throw media spotlight on adopted boy [dostęp 2008-12-22] (ang.).
- ↑ BBC News , Angelina Jolie adopts Vietnam boy [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Pete Norman , People'', Angelina Jolie: Brad and I May Want Up to 14 Kids [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ MSNBC.com, It’s a boy and a girl for Jolie and Pitt [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ The Times'' , Jolie’s twins to set new record [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2009-07-22] (ang.).
- ↑ Erin Carlson , Associated Press , Person close to deal: Jolie-Pitt pix for $14 mil [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 142–143.
- ↑ Mercer 2013 ↓, s. 171.
- ↑ Pete Norman , People'', Angelina Jolie Taking a Year Off Wor [online] [dostęp 2008-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013. ISBN 978-83-7778-331-3.
Linki zewnętrzne
edytuj- Angelina Jolie w bazie IMDb (ang.)
- Angelina Jolie w bazie Filmweb
- Angelina Jolie w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000121420870
- ORCID: 0009-0002-3821-9625
- VIAF: 85380888
- LCCN: no98116294
- GND: 123089190
- NDL: 00964128
- LIBRIS: jgvz4tj20hcn1w2
- BnF: 140369577
- SUDOC: 08412153X
- SBN: UBOV552368
- NLA: 42203393
- NKC: xx0012549
- BNE: XX1266170
- NTA: 217671284
- BIBSYS: 1012786
- CiNii: DA14737962
- Open Library: OL1398308A
- PLWABN: 9810618988805606
- NUKAT: n2008148725
- J9U: 987007457636105171
- PTBNP: 1357987
- CANTIC: a10919934
- LNB: 000227694
- CONOR: 8605539
- BNC: 000890398
- ΕΒΕ: 279964
- KRNLK: KAC201429901
- LIH: LNB:BHOg;=BW