Latający Potwór Spaghetti
Latający Potwór Spaghetti (ang. Flying Spaghetti Monster, w skrócie FSM) – bóstwo, którego istnienie postulują wyznawcy pastafarianizmu, zaliczanego przez religioznawców do tzw. joke religions i traktowanego przez nich jako parodię religijną[1]. Kościół Latającego Potwora Spaghetti (ang. Church of the Flying Spaghetti Monster) oficjalnie twierdzi, że pastafarianizm parodią religii nie jest[2].
Historia
Pastafarianizm narodził się w czerwcu 2005, kiedy fizyk Bobby Henderson, wysłał otwarty list do Board of Education (Rady Edukacji) w stanie Kansas w odpowiedzi na debatę, czy należy dać teorii inteligentnego projektu równouprawnienie względem teorii ewolucji i równy czas w nauczaniu na lekcjach biologii. Na swojej stronie venganza.org, której nazwa pochodzi od hiszpańskiego słowa „zemsta”, formalnie zażądał równego czasu na nauczanie o Latającym Potworze Spaghetti jako stwórcy Wszechświata – takiego samego, jak dla pozostałych wersji teorii inteligentnego projektu oraz ewolucji. Ostrzegł, że jeśli jego żądanie nie zostanie spełnione, będzie zmuszony postąpić zgodnie z prawnymi procedurami. Zwróciło to uwagę debatujących na problem, że jeśli nauczanie jakiejkolwiek religii ma stać się obowiązkowe w szkołach, to wybór jednej z nich może wywołać sprzeciw wszystkich pozostałych.
Strona venganza.org zyskała większe zainteresowanie, gdy portal Boing Boing wspomniał o niej w czerwcu 2005 roku. Portal ogłosił, że zapłaci 250.000 dolarów każdemu, kto udowodni, że Jezus nie był synem Latającego Potwora Spaghetti. Ruch na stronie wzrósł także w sierpniu 2005, gdy informacje o FSM zaczęły pojawiać się na blogach internetowych. Deklarowanie wiary w Latającego Potwora Spaghetti zyskało popularność zwłaszcza wśród ateistów i agnostyków[potrzebny przypis].
Ponieważ pastafarianizm uznaje piratów za osoby święte, prorok Bobby planuje budowę statku pirackiego za fundusze uzyskane ze sprzedaży swej książki traktującej o Latającym Potworze Spaghetti oraz zagadnieniach związanych z religią.
Pastafarianizm a prawo
Pastafarianizm jest niekiedy wykorzystywany do obnażania absurdów prawnych oraz przywilejów osób wierzących.
Przypadek Nika Alma
W 2011 roku głośny był przypadek pastafarianina z Wiednia, Nika Alma, który uznał za niesprawiedliwy przepis austriackiego prawa zakazujący pozowania do oficjalnych fotografii w nakryciu głowy. Przepis ów wyłączał przypadki, w których nakrycie głowy jest związane z wyznawaną religią. Niko Alm, wyrabiając nowe prawo jazdy, dołączył do urzędowego wniosku własne fotografie, do których pozował z durszlakiem na głowie. Austriak tłumaczył, że służące do odcedzania makaronu naczynie jest religijnym nakryciem głowy pastafarian. Urzędnicy odrzucili wniosek, jednak po trwającym trzy lata procesie sąd przyznał Almowi rację. Od tamtej pory pastafarianin legitymuje się prawem jazdy, na którym widnieje jego fotografia z durszlakiem na głowie[3].
Próba rejestracji związku wyznaniowego w Polsce
W lipcu 2012 roku, polscy pastafarianie spełnili wszystkie formalne wymogi i rozpoczęli procedurę rejestracji swojego kościoła w oficjalnym spisie kościołów i innych związków wyznaniowych[4], składając w tym celu wniosek w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji, które rozpatrując sprawę, powołało biegłych religioznawców[5].
W sporządzonej przez prof. dra hab. Kazimierza Banka oraz dra Piotra Czarneckiego z Instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego ekspertyzie biegli zastrzegli, że nie można dać jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: czy ruch można zaliczyć do systemu wierzeń jakim jest religia, ze względu na to że w religioznawstwie istnieje wiele jej definicji[6][7].
W opinii religioznawców, Kościół Latającego Potwora Spaghetti może być uznany za wspólnotę religijną w zakresie indywidualnym i prywatnym, natomiast nie może zostać uznany za wspólnotę religijną w zakresie urzędowym[7]. Ekspertyza nie jest wiążąca dla Ministerstwa[6].
W marcu 2013 Minister Administracji i Cyfryzacji, Michał Boni, odmówił wpisu do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych Kościoła Latającego Potwora Spaghetti. W uzasadnieniu decyzji minister stwierdził, że Kościół Latającego Potwora Spaghetti nie został stworzony w celu wyznawania i szerzenia wiary religijnej i tym samym nie spełnia wymogów ustawy.[8][1].
Wierzenia
.svg)
Wiele spośród zaproponowanych przez Hendersona dogmatów wybranych zostało specjalnie po to, by sparodiować[potrzebny przypis] argumenty zwykle używane przez propagatorów teorii inteligentnego projektu lub religie monoteistyczne. Religia FSM głosi że:
- Niewidzialny i niewykrywalny Latający Potwór Spaghetti stworzył świat, zaczynając od góry, drzew i karła. Wszystkie dowody na rzecz ewolucji zostały specjalnie podłożone przez niego.
- Potwór stworzył świat pod wpływem alkoholu.
- Ludzie wyewoluowali z piratów. Ludzie dzielą około 95% DNA z małpami, ale ponad 99,9% DNA z piratami[9].
- Globalne ocieplenie, huragany, trzęsienia ziemi i inne katastrofy naturalne są bezpośrednią konsekwencją spadku liczby piratów, począwszy od początków XIX wieku. Można to zobaczyć na wykresie obrazującym odwrotnie proporcjonalną korelację między liczbą piratów a temperaturą[10].
- Potwór kontynuuje kierowanie sprawami ludzkimi poprzez swą makaronową mackę.
- Latający Potwór Spaghetti ma wiele zalet, których nie mają inne religie – takich jak wulkan piwny i striptiz w niebie czy święto religijne w każdy piątek.
- Modlitwę kończy się słowem ramen.
FSM często jest łączona z teorią inteligentnego spadania, z Latającym Potworem Spaghetti jako bytem sprawczym. Nazwa "pastafarianizm" pochodzi od połączenia słów rastafarianizm i pasta (z wł. makaron).
Ewangelia Latającego Potwora Spaghetti
Chociaż FSM nie ustanowił żadnych przykazań, za których łamanie groziłaby kara, to dał osiem wskazówek, dotyczących rzeczy, których jego wyznawcy robić nie powinni[11].
"Luźny Kanon"
We wrześniu 2005 roku, zanim Henderson otrzymał grant na napisanie "Ewangelii Latającego Potwora Spaghetti", pastafarianin znany pod pseudonimem Solipsy rozpoczął zbieranie tekstów od innych współwyznawców, co miało zaowocować stworzeniem tzw. "Luźnego Kanonu" (ang. Loose Canon), świętej księgi FSM.[12] Księga została skompletowana w 2010 roku i dostępna jest do pobrania w internecie[13].
- ↑ a b Decyzja Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji ws. wpisu do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych Kościoła Latającego Potwora Spaghetti. [dostęp 2013-03-16]. (pol.).
- ↑ About The Church of the Flying Spaghetti Monster. venganza.org. (ang.).
- ↑ Polscy pastafarianie rejestrują kościół. Biegli z ministerstwa ocenią, czy można wierzyć w makaron. ZeŚwiata.pl. [dostęp 2012-12-14]. (pol.).
- ↑ Ku Chwale Jego Makaronowatości!. Oficjalna strona polskiego Kościoła Latającego Potwora Spaghetti. [dostęp 2012-09-05]. (pol.).
- ↑ Polscy pastafarianie rejestrują kościół. Biegli z ministerstwa ocenią, czy można wierzyć w makaron. ZeŚwiata.pl. [dostęp 2012-12-14]. (pol.).
- ↑ a b Czy można wierzyć w makaron? Jest opinia ekspertów. ZeŚwiata.pl. [dostęp 2013-01-19]. (pol.).
- ↑ a b prof. dr hab. Kazimierz Banek, dr Piotr Czarnecki Ekspertyza Instytutu Religioznawstwa Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego ws. możliwości uznania Kościoła Latającego Potwora Spaghetti za wspólnotę religijną. ZeŚwiata.pl. [dostęp 2013-01-19]. (pol.).
- ↑ Ministerstwo odrzuciło wniosek o rejestrację Kościoła Latającego Potwora Spaghetti. ZeŚwiata.pl. [dostęp 2013-03-16]. (pol.).
- ↑ Frequently Asked Questions. Church of the Flying Spaghetti Monster. [dostęp 2010-01-22]. (ang.).
- ↑ Global Average Temperature vs. Number of Pirates. Church of the Flying Spaghetti Monster. [dostęp 2010-01-22]. (ang.).
- ↑ Osiem "Naprawdę wolałbym, żebyś nie". Oficjalna strona polskiego Kościoła Latającego Potwora Spaghetti. [dostęp 2010-01-22]. (pol.).
- ↑ Wielkie oświadczenie. 2005. [dostęp 2010-4-25].
- ↑ Oficjalna strona Luźnego Kanonu. 2010. [dostęp 2010-6-14].
