Wiktor Poliszczuk: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Bot poprawia nazwę sekcji; zmiany kosmetyczne |
→top: infobox |
||
(Nie pokazano 43 wersji utworzonych przez 14 użytkowników) | |||
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko = Wiktor Poliszczuk
|imię i nazwisko org = {{k|uk|Віктор Поліщук}}
|grafika =
|opis grafiki =
|
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia = [[Dubno (miasto)|Dubno]], [[II Rzeczpospolita|Polska]]
|data śmierci =
|miejsce śmierci = [[Toronto]], [[Kanada]]
|zawód = prawnik, politolog
|narodowość = [[Ukraińcy|
|tytuł naukowy = [[Doktor (stopień naukowy)|doktor]] [[Habilitacja|habilitowany]]
|odznaczenia = {{order|KMR}}
|commons =
}}
== Życiorys ==
Pochodził z mieszanej rodziny polsko-ukraińskiej, sam określał się jako "prawosławny Ukrainiec"<ref>
Po ukończeniu w 1950 r. Liceum Pedagogicznego w [[Legnica|Legnicy]] pracował jako nauczyciel języka rosyjskiego w Gimnazjum Kamieniarskim w [[Jawor (miasto)|Jaworze]]. Po ukończeniu studiów na [[Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego|Wydziale Prawa]] [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]] i uzyskaniu tytułu magistra otrzymał [[nakaz pracy]] w prokuraturze powiatowej w Jaworze, gdzie doszedł do rangi [[Prokurator|podprokuratora]]<ref>
Na emigracji rozpoczął pracę jako [[Korekta tekstu|korektor]] techniczny w wydawanym w [[Toronto]] [[tygodnik]]u [[diaspora (naród)|diaspory ukraińskiej]] ''{{
{{Cytat
}}
W latach 90. XX wieku rozpoczął własnym nakładem publikacje w tym zakresie. Autor ponad dwustu opracowań, książek naukowych i publicystycznych, artykułów naukowych, polemik, recenzji, publikacji prasowych w języku angielskim, ukraińskim i polskim opublikowanych w periodykach w Kanadzie i USA, w tym 5 obszernych tomów wyboru dokumentów pod wspólnym tytułem ''Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu''.
Pracę doktorską (''Ideologia nacjonalizmu ukraińskiego według Dmytra Doncowa'') obronił w 1994 na [[Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego|Wydziale Nauk Społecznych]] [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]], promotorem był prof. [[Bernard Janusz Albin]]<ref
W 1998 odznaczony przez [[Kongres Polonii Kanadyjskiej]] Złotą Odznaką Zasługi za działalność na rzecz Polonii. Odznaczony również [[Komandoria Missio Reconciliationis|Missio Reconciliationis]] i Krzyżem "Za zasługi dla ZKRPiBWP"<ref>
Zmarł 17 listopada 2008 w Toronto. Msza pogrzebowa odbyła się w rzymskokatolickim polskim kościele św. Antoniego (St. Anthony's Polish Catholic Church) w [[Oakville (Ontario)|Oakville (prowincja Ontario)]]<ref name="ND"/>.
16 kwietnia 2009 [[Kresowy Ruch Patriotyczny]] przyznał mu pośmiertnie laur „[[Polonia Mater Nostra Est]]”, który odebrała żona<ref>
W 2012 r. na Ukrainie ponowiono w nakładzie 10 tys. egzemplarzy wydanie jego książki ''Gorzka prawda. Zbrodniczość OUN - UPA''. W prezentacji książki w [[Symferopol]]u, którą prowadził deputowany [[Wadym Kołesniczenko]], wzięli udział członkowie Prezydium [[Rada Najwyższa Republiki Autonomicznej Krymu|Rady Najwyższej Republiki Autonomicznej Krymu]] z wiceprzewodniczącym Rady Grigorijem Joffe<ref>[http://www.kianews.com.ua/node/41183 В Крыму презентовали исследование «Горькая правда. Преступность ОУН-УПА» (ФОТО)]</ref>.
5 lipca 2013 r. 148 deputowanych [[Rada Najwyższa Ukrainy|Rady Najwyższej Ukrainy]] z [[Partia Regionów|Partii Regionów]] ([[Wadym Kołesniczenko]] i in.) i [[Komunistyczna Partia Ukrainy|Komunistycznej Partii Ukrainy]] ([[Petro Symonenko]] i in.)
<ref>[
{{Cytat
}}
=== Poglądy ===
Jedną z głównych tez Poliszczuka było uznanie ideologii [[
▲Jedną z głównych tez Poliszczuka było uznanie ideologii [[Nacjonalizm integralny|integralnego nacjonalizmu]] OUN za podstawową przyczynę zbrodni popełnionych na Polakach przez ukraińskich nacjonalistów. Równocześnie Poliszczuk interpretował politykę polską wobec mniejszości ukraińskiej w okresie międzywojennym, jak również późniejsza politykę narodowościową III Rzeszy na ziemiach okupowanych jedynie jako czynniki sprzyjające podburzaniu Ukraińców do działań antypolskich, co mieli czynić nacjonaliści<ref>[[Ihor Iljuszyn]], ''UPA i AK. Konflikt w Zachodniej Ukrainie'', Tyrsa, Warszawa 2009, ss.29-30</ref>.
Poliszczuk bronił decyzji władz komunistycznych o przeprowadzeniu [[Akcja „Wisła”|Akcji „Wisła”]], tłumacząc ją "stanem wyższej konieczności"<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.kki.pl/piojar/polemiki/rubiez/osad/listy.html |tytuł=List Wiktora Poliszczuka do prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z 22.04.1997 |data dostępu=2014-02-21 |archiwum=https://web.archive.org/web/20140221022518/http://www.kki.pl/piojar/polemiki/rubiez/osad/listy.html |zarchiwizowano=2014-02-21 }}</ref>. Jedyny wyjątek robił dla deportacji [[Łemkowie|Łemków]], wśród których nacjonalizm ukraiński pojawił się dopiero po 1947 r.<ref>"Czy w takich warunkach można dziwić się, że Łemkowie zaczęli czuć się obywatelami drugiej albo nawet trzeciej kategorii? Deportowani często w sposób brutalny, otrzymywali najczęściej zdewastowane gospodarstwa poniemieckie, musieli żyć wśród obcego otoczenia, zostali pozbawieni opieki duchowej ze strony cerkwi. (...) Była to jednakże zbrodnia polskiego rządu komunistycznego, którego naród polski nie wybierał w drodze wolnych wyborów, był to bowiem rząd narzucony Polsce przez Moskwę. Za tę zbrodnię nie ponosi odpowiedzialności naród polski, tak samo jak naród ukraiński nie ponosi odpowiedzialności za działalność OUN-UPA". W. Poliszczuk, ''Gorzka prawda. Zbrodniczość OUN-UPA'', s. 338-339.</ref> Krytycznie wypowiadał się o ''[[pomarańczowa rewolucja|pomarańczowej rewolucji]]'' na [[Ukraina|Ukrainie]] w grudniu 2004 r.<ref>{{Cytuj stronę | url = http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk.htm | tytuł = W. Poliszczuk, ''Pomarańczowa rewolucja'', 5.01.2005 | opublikowany = ekotrendy.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20150409205516/http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk.htm | zarchiwizowano = 2015-04-09}}, dostęp: 4 kwietnia 2015.</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk2.htm | tytuł = W. Poliszczuk, ''Kryzys na Ukrainie grudzień 2004-styczeń 2005'', 26.12.2004 | opublikowany = ekotrendy.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20150409213545/http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk2.htm | zarchiwizowano = 2015-04-09}}, dostęp: 4 kwietnia 2015.</ref> Określił ją jako ''walkę USA o oderwanie Ukrainy od Rosji'', przeprowadzoną według scenariusza opracowanego na zlecenie rządu [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]<ref>"Była to walka Stanów Zjednoczonych o oderwanie Ukrainy od Rosji, co w sposób chyba niezamierzony całkiem jasno potwierdził prez. A. Kwaśniewski, ale czego nie chce przyjąć do wiadomości chociażby tenże Lech Wałęsa. ''Pomarańczowa rewolucja'' na Ukrainie została przeprowadzona zgodnie z opracowanym na zlecenie rządu Stanów Zjednoczonych przez jego pracowników scenariuszem, rok temu praktycznie sprawdzonym w Gruzji". [https://web.archive.org/web/20150409205516/http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk.htm W. Poliszczuk, ''Pomarańczowa rewolucja'', 5.01.2005], dostęp: 4 kwietnia 2015.</ref>, a poparcie polskich elit politycznych dla pomarańczowej rewolucji uważał za ''polityczną ślepotę''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk2.htm | tytuł = W. Poliszczuk, ''Kryzys na Ukrainie grudzień 2004-styczeń 2005'', 26.12.2004 | opublikowany = ekotrendy.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20150409213545/http://ekotrendy.com/nowaonline/38Poliszczuk2.htm | zarchiwizowano = 2015-04-09}}</ref>.
▲To stanowisko Poliszczuka stało się obiektem krytyki [[Ihor Iljuszyn|Ihora Iljuszyna]], który stwierdził, iż prace Poliszczuka stawiały sobie za cel ''udowodnienie za wszelką cenę zbrodniczego charakteru ideologii i praktyki OUN-UPA, a nie obiektywną analizę motywów działania uczestników konfliktu ukraińsko-polskiego i warunków, w jakich przyszło im działać''<ref>I. Iljuszyn, ''UPA i AK'', s.31</ref>. Za niewiarygodne teksty Poliszczuka uważają także [[Michał Klimecki]], [[Hurij Buchało]]<ref>''Polska-Ukraina. Trudne pytania'', t.10, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Warszawa 2002, ISBN 83-915111-5-4, s. 333-334</ref> i [[Rafał Wnuk (historyk)|Rafał Wnuk]]<ref>''W. Poliszczuk zajmuje szczególne miejsce wśród nie-naukowców. Jako ukraiński politolog, który zajmuje się, można określić, „naukowo” problemem nacjonalizmu ukraińskiego jest czasem odbierany jako osoba wiarygodna. Dla czytelnika polskiego próbuje grać rolę „dobrego Ukraińca”, dobrego, bo potępia nacjonalizm ukraiński'', "W.Poliszczuk holds a special place among the non-scientists. As a Ukrainian politologist who deals, so to speak, "scientifically" with the problem of Ukrainian nationalism, he is sometimes seen as a credible person. To the Polish reader, he tries to play the role of the "good Ukrainian"; good, because he condemns Ukrainian nationalism. W.Poliszczuk claims that the OUN-UPA was scarcely supported by Ukrainian civilians, and that its dense web was built only because of the terror they used against the Ukrainians. He persistently disregards strongly emphasized elements of independence fights in the program of Ukrainian nationalists. In his opinion, the source of all evil in Polish-Ukrainian relations is "Ukrainian nationalism, which should not be confused with the Ukrainian independence movement... For tactical reasons Ukrainian nationalism has identified its ideology with Ukrainian patriotism from the very beginning of its existence, thus misleading not only ordinary Ukrainians, but also scientists, politicians, and many Polish and western historians. Frankly speaking, Ukrainian nationalism, being a developed and intensified form of fascism-Nazism, was antagonistic to Ukrainian patriotism." W.Poliszczuk creates the following interdependence: integral Ukrainian nationalism is Nazism, and the Greek-Catholic Church helped it spread around. Greek-Catholics were thus nationalists and not patriots. The real, genuine Ukrainian patriotism can be found only in eastern Ukraine, not in Galicia or Volynia. Writing about the Greek-Catholic Church he says, "This Church became a national Church, Ukrainian-Halic to be precise, so it left the road of the Catholic Church, which has lost the international character of the Roman Church." He considers right-wing organizations in western Ukraine and Ukrainian emigration circles to be of Banderian character. From his proofs he draws far-reaching conclusions of a purely political character, such as: "These days, Polish-Ukrainian talks could only be held between the states, since Ukrainian nationalism has not yet gained power. It is a mistake to hope for a positive result from any Polish-Ukrainian talks held while strong Ukrainian nationalism is present in Poland in the form of the Ukrainian Association in Poland, or while, in the west, the whole structure is under a strong influence of Ukrainian nationalism. W. Poliszczuk, like representatives of the non-scientific group of Polish nationality, gives full support to Vistula action. He also deliberately overlooks attempts to reach agreements and also presents exaggerated numbers of UPA casualties among Poles (125,000) and Ukrainians (40,000)." Por. [[Rafał Wnuk (historyk)|Rafał Wnuk]] [http://ece.columbia.edu/files/ece/images/wnuk-1.pdf Recent Polish Historiography on Polish-Ukrainian Relations during World War II and its Aftermath], strona [[Columbia University]], dostępne 5 grudnia 2012.</ref>.
== Wybrane prace ==
Linia 57 ⟶ 58:
** ''Prawa narodów w teorii i praktyce ZSRR''
** ''Zarys anatomii bolszewizmu''
* ''Gorzka prawda - zbrodniczość OUN-UPA''- rozprawa doktorska, Toronto, 1994, Wydawnictwo: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, {{ISBN
* ''Ideologia nacjonalizmu ukraińskiego według Dmytra Doncowa'', Wydawnictwo: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wołyń, Warszawa 1995
* ''Apokalipsa według Wiktora Ukraińca'', Toronto, 1996
* ''Fałszowanie historii najnowszej Ukrainy'', Toronto, 1996,
* ''Ocena polityczna i prawna OUN i UPA'', (także w wersji angielskiej: ''Legal and political assessment of the OUN and UPA''), Toronto, 1997, {{ISBN
* ''Akcja Wisła - próba oceny'', Toronto, 1997,
* ''Zginęli z rąk ukraińskich'', Toronto, 1998,
* ''Pojęcie integralnego nacjonalizmu ukraińskiego'', Toronto, 1997,
* ''Posłanie do braci Polaków. Prawosławnego Ukraińca w 55-tą rocznicę mordów wołyńskich.'', Toronto - Warszawa 1998, {{ISBN
* ''Manowce polskich historyków'', Toronto, 1998,
* ''Ukraińskie ofiary OUN-UPA'', Toronto, 1998,
* ''Rok 1943: OUN Bandery na Wołyniu'', Warszawa 2002
* ''Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu'' t. I, Wyd. Wiktora Poliszczuka, Toronto, 2003,
* ''Dowody zbrodni OUN i UPA - Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu'', t. II, Toronto, 2000 - rozprawa habilitacyjna. Wydanie polskie - [[Nortom|Wydawnictwo NORTOM]], {{ISBN
* ''Nacjonalizm ukraiński w dokumentach - integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu'' cz.1, t. III, Toronto 2002,
* ''Nacjonalizm ukraiński w dokumentach - integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu'' cz.2, t. IV, Toronto 2002,
Linia 78 ⟶ 79:
* ''Gorzka prawda: cień Bandery nad zbrodnią ludobójstwa'', Toronto, Warszawa (wydawnictwo Antyk), 2005,
* ''Doktryna D.Doncowa - tekst i analiza'', Toronto, 2006
*
* Ponadto ponad 250 artykułów, recenzji i innych publikacji.
{{Przypisy}}
== Linki zewnętrzne ==
* {{
* {{cytuj stronę|url=http://ien.pl/index.php/archives/1217|tytuł=Wiktor Poliszczuk - historyk przemilczanych zbrodni|data dostępu=2008-12-16|archiwum=https://web.archive.org/web/20160305052004/http://ien.pl/index.php/archives/1217|zarchiwizowano=2016-03-05}}
{{Kontrola autorytatywna}}
{{SORTUJ:Poliszczuk, Wiktor}}
[[Kategoria:Polscy zesłańcy w ZSRR 1940–1941]]
[[Kategoria:Polscy politolodzy]]
[[Kategoria:Ukraińscy politolodzy]]
Linia 100 ⟶ 101:
[[Kategoria:Kanadyjczycy pochodzenia ukraińskiego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Missio Reconciliationis]]
[[Kategoria:Ludzie
[[Kategoria:Urodzeni w 1925]]
[[Kategoria:Zmarli w 2008]]
|