Vescomtat d'Albi

Lo vescomtat d'Albi èra una jurisdiccion feudala d'Occitània a l'entorn de la vila d'Albi. Albigés aparteniá als comtes de Tolosa e èra inclusit dins lo vescomtat de Roergue fins a 872. Lo vescomte Aton de Roèrgue moriguèt en 875 e daissèt quatre filhs: Bigon e Aton que venguèt vescomtes de Tolosa; Sicard que venguèt vescomte de Lautrèc; e Bernat I que recebèt lo vescomtat d'Albi o Albigés. Bernat aguèt dos filhs: Frotarin que venguèt evesque, e Aton qu'exerciguèt la carge de vescomte d'Albi. Se maridèt amb Diafromissa e aguèron dos filhs, un autra Frotarin, tanben evesque, e Bernat II Aton, vescomte d'Albigés. Se maridèt amb Gauciana, vescomtessa de Nimes, e s'uniguèron los dos vescomtats. Bernat II Aton aguèt tres filhs: un tresen Frotarin tanben evesque, Ermengarda (maridada amb Bernat I senhor d'Andusa) e Aton II, vescomte d'Albi e Nimes, maridat amb Gerberga. Moriguèt en 1032 e daissèt tres filhs: Frotarin (lo quatren evesque d'aquel nom dins la familha), Sigarin, e Bernat Aton III, vescomte d'Albi e Nimes, maridat amb Ramgarda de Rasés, amb quin aguèt Ramon Bernat I Trencavel, que en 1060 rebrèt Nimes e Albi e per maridatge amb Ermengarda tanben venguèt vescomte de Besièrs e Agde e comte de Carcassona e Rasés. Los drechs d'Ermengarda sus Carcassona e Rasés venguèron al comte de Barcelona qu'exerciguèt la sobeiranetat feudala sus Besièrs e Agde, e que tornèron en feu a Ramon Bernat I Trencavel. En 1074 Ramon Bernat I moriguèt, e li succediguèt a Nimes e Albi son filh Bernat Aton IV (I de Carcassona), que en 1082 reclamèt la plena sobeiranetat sus Carcassona, Rasés, Besièrs e Agde pels drech de sa maire. En 1129, a la mòrt de Bernat Aton I, Nimes e Agde passèron a son filh Bernat Aton II (maridat amb Guilhelma de Montpelhièr), e Albi, Besièrs, Carcassona e Rasés als fihs Rogièr e Ramon Trencavel I. Aquel darrièr mòrt en 1167 passèt a sos filhs Rogièr II e Ramon Trencavel II, demoran sonque lo primièr que moriguèt en 1194 e li succediguèt son filh Ramon Rogièr I que prenguèt sos estats en 1209 davant Simon IV de Montfòrt, demorant incorporats en França el 1218. Lo filh de Ramon Roger I, Ramon Trencavel III recuperèt los estats en 1224, mas los tornèt pèrdre en 1227. Pel tractat de París se reconeguèt la sobeiranetat de la corona sus la mitat del vescomtat (la riba esquèrra de Tarn amb la vila d'Albi) alara que lo rèsta demorèt a Tolosa e dividida en sèt bailatges; las fortalesas cataras de La Vaur, Galhac, Rabastens, Montaigu e Puègcèlsi foguèron desmanteladas e aquelas de Còrdas e Pena demorèron al rei pendent dos ans. Castras foguèt donada a Felip, nebot de Simon de Montfòrt. Ramon III Trencavel III temptèt de recuperar sos domenis en 1240 amb ajuda de Enric III d'Anglatèrra, e faguèt lo sètge de Carcassona, mas fin finala en 1247 renoncièt en favor del rei de França en cambi d'una pension de 600 liuras. Los senhors de vila d'Albi venguèron los evesques en 1268.