Pontet
Lo pontet qu'ei ua pèça deus intruments de musica cordofòns, pegada o pausada sus la taula d'armonias e sus laquau e son tienudas las còrdas. Lo pontet que marca lo cap de la còrda vibranta de l' instrument e que transmet la vibracion de la còrda a la caisha de resonància.
Pontet deus instruments de còrdas hregadas
[modificar | Modificar lo còdi]
Lo pontet d'un instrument de còrdas hregadas qu'ei pausat sus la taula d'armonia a maugrat que la pression de las còrdas, un còp tienudas, non deishin pas cap posibilitat de 'u mudar. Lo son emplaçament qu'ei marcat peus horats de la taula d'armonia (qui, en lo lor bèth miei, qu'ostendan ua petitat marca entà, justament, saber on hicar lo pontet). Aqueth pontet que deu estar adobat per un laütièr per cada instrument entà, d'ua part, que los sons pès be siin plan pausats sus la vòuta de l'instrument (qui la soa forma b'ei cada còp unica), e, tanben, entà que la soa hautor e lo son som be ajan la forma miélher per tornar lo jòc lo mei aisit qui 's pòsca peu musician. Lo laütièr qu'ensaja tanben de l'aleugir au maximum entà que la vibracion be sia transmesa lo mei directament possible a la taula d 'armonia.
Au long de l'istòria de instrument de còrdas hregadas, los pontets qu'na evoluit e cambiat. Uei lo dia que sons semblables suus intruments modèrnes d'un medish tipe dat. Totun, l'adobament d'un instrument barròc que domanda un tribalh mei especific entà apropià' s de çò qu' èran los pontets barròcs : mei pesucs, mens vòutats - facilitant atau los acòrds - e de formas diferentas.
Lo pontet deu vriulon que supòrta pressions de las granas, e mei que mei devath la còrda de mi (la mei aguda e donc la mei tienuda). Per aquesta rason un trocet de pergam qu'i ei sovent hornit entà qui la còrda non s'en.honsi pas dehens la husta.
Que cau soslinhar que, peu violoncèl, lo musician que pòt causir duas menas de pontets : lo pontet francés o lo pontet bèlga. Los dus que son diferents per 'mor de la longor de la los camas.
Que cau mentàver la particularitat deus pontets de la viòla d'amor e deu hardingfele qui son traucats per las còrdas simpaticas d'aqueths instruments.
Pontet deus instruments de còrdas puntejadas
[modificar | Modificar lo còdi]
Sus la gitarras modèrnas, los pontets que son pegats ; que son traucats per e que gahan las còrdas. Sus las mandolinas classicas, a contra, que son simplament pausats e las còrdan que s' arrapan a gahets fixats au cap de l' instrument, suu costats.
Pontet deus clavièrs e arpas
[modificar | Modificar lo còdi]
Suu piano, las arpas, lo clavecin e los autes instruments tanhents, lo pontet qu' ostenda ua punta per cada còrda entà marcar la soa posicion.
- Intruments ancians : cistre • mandòra
- Familha de l'arpa : arpa classica • arpa celta
- Familha de la mandolina : mandolina • mandòla • mandoloncèl • mandobaisha • mandolina bluegrass • banjolina
- Familha de la guitarra : guitarra barròca • vihuela • guitarra • guitarra baisha •
- Familha deu laüt : laüt • archilaüt • teorba
- Familha deu clavecin : espineta • clavecin
- Monde arabomusulman : ud
- Caracteristicas generaus : arquet, pontet, barra d'armonia, amna, colofònia
- Ajòus : Rebec • Lira da braccio • viela
- Familha deu vriulon : vriulon • vriulon piccolo • vriulon alto • vriulon tenor • violoncèl • violoncèl piccolo
•Vriulon barròc •Pochette •Vriulon de Stroh •Norvègia : Hardingfele •Vriulon de Stroh
- Viola pomposa
- Arpeggione
- Familha de la viòla de gamba
- Contrabassa • octobassa
- Bariton
- Trompeta marina
- Sonsaina
