Vejatz lo contengut

Cairàs

Aqueste article es redigit en vivaroaupenc.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
La version imprimibla es pas mai presa en carga e pòt conténer d’errors de generacion. Volgatz metre a jorn vòstre marcapagina de navegador e utilizar la foncion d’impression per defaut del navegador a la plaça.

L'Eschalp[1] (comuna de Ristolàs)

Cairàs es un parçan d'Occitània[2] situat dins lo Daufinat (o tanben en Provença).

Sa vila principala es Agulha.

Geografia

Cassa Deserta[3]

Païsatges

Imatge tiraa dau libre d'Eusèbe Girault de Saint-Fargeau, Guide pittoresque du voyageur en France (...), 1838.

Toponimia

Lo nom de Cairàs ven d'una tribú gallesa locala, los Quariates. Las fòrmas ancianas de Cairàs son Civitas Quariatum, inscripcion sense data trobada a Susa, Quadratum, latinizacion dau sègle XII, Cadratium, latinizacion de 1265, Cadrassium, latinizacion de 1301, castellania seu districtus cadratii, en 1311, mandement de Cadras, en 1475, chastellenie de Queyras, en 1484 [7]. Los escribas interpretavan lo nom de Cairàs coma carrat.

Lo nom daus Quariates se pòt interpretar coma una varianta dau gallés *pario-, « pairòu » (lo mot ne ven), « chaudier » ambé conservacion locala de kw- (disparegut en gallés e remplaçat per p-) achabat per un sufixe -ati. Los Quariates serián « los dau pairòu » [8]. I a una autra possibilitat qu'a pas besonh d'un fach lingüistic excepcionau o arbitrari : *co-vario- + -ati, ambé -var-, idronime. Lo nom de la tribú s'escriuriá donca cuariates [9].

Istòria

De 1343 a 1789, lo Cairàs èra un daus Escartons dau Briançonés.

Cultura

Musèu Lo Som a Sant Veran[3], bastit de fusta.
Dintrada de la transumància de la Testa de Longet*[3], carta postala dau debut dau sègle XX.
Los ostals dau Cairàs dins lo vilatge aupenc reconstituït a Grenòble en 1925, a l'occasion de l'Exposicion internacionala de la olha blanca.
Mòstra de solelh anciana a Sant Veran.
La glèisa de Sant Veran.

Nòtas

  1. ↑ http://www.chambradoc.it/loDarrierJarrac/loDerrierJarrac.page
  2. ↑ Segon la classificacion de Frederic Zégierman.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 et 3,5 Enquèsta de Briantin Loís a un amic de Cairàs.
    BL: "Que son los noms occitans d'aquestes luòcs en Cairàs?
    Casse Déserte, lo "fort Queyras", Les Fonts de Cervières, lac du Grand Laus, col du Malrif, Le Grand Rochebrune & Le Petit Rochebrune, Tête-de-Longet, lo "Musée Le Soum" a Sant Veran."
    C: "cassa deserta, chastel Cairàs, lo vilatge de "Cervières" ei Cerveira (li fònts de Cerveira ?), lo grand Laus (un laus és un lac) e lo pas de Malriu o Malrio, lo grand Rochabruna e lo pichòt Rochabruna (e non Ròchabruna), (per lo Longet, non lo sap, és tròp luènh de ièu...) ... i a lo pas (o lo còl) e lo bric, la cima (o la testa), aprèp és lo Som (e San-Vran)"
  4. ↑ https://tdf.locongres.org/files/assets/common/page-substrates/page1358.jpg
  5. ↑ https://web.archive.org/web/20220219100446/https://locongres.org/oc/aplicacions/dicodoc-oc/dicodoc-recerca?option=com_dicodoc&view=search&Itemid=168&type=historic&dic%5B%5D=BASIC&dic%5B%5D=PALAY&dic%5B%5D=TDF&dic%5B%5D=LESPY&q=&q2=Malrif&submit=Cercar
  6. ↑ https://dicotopo.cths.fr/places/P39492338
  7. ↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 174
  8. ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 246, a pario-
  9. ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 130
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Cairàs&oldid=2423389 »