Produch interior brut : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut

En linha

Version actuala en data del 30 junh de 2024 a 09.42

Lo produch interior brut (var. produit interior brut; sigla: PIB) es la soma de totes los bens e servicis finals produsits en un espaci economic durant un periòde de temps determinat, normalament un an, en exclusent la consomacion intermediària utilizada dins la produccion. Fins als ans 1980 se preferissiá l'usatge del Produch Nacional Brut (PNB), un autre mesurament gaireben identic al PIB mas qu'incorpòra los bens e de servicis produsits per factors pròpris a l'exterior. La variacion d'aquela magnitud macroeconomica sòl s'utilizar per mesurar lo creissement economic.

Lo PIB per capita es lo PIB dividit per la populacion de l'espaci economic. S'utiliza sovent per comparar lo gra de desvolopament entre païses, e mai se, mai lèu, es una simpla comparason de la capacitat productiva per individú. Totun, coma mejana aritmetica, es pas un mesurament adaptat del benestar, de la distribucion de la riquesa, ni de l'accès aquela o dins lo capital.

Metòde de calcul segon la despensa

Per mesurar e comprene lo concèpte del PIB s'utiliza lo metòde de las despenuda:

PIB = C + I + (X - M)

PIB = consomacion + investiment + (exportacions − importacions)

La consomacion e l'investiment dins l'equacion son las despensas en bens e servicis finals. La diferéncia entre las exportacions e las importacions ajustan lo mesurament restant las despensas en produchs e servicis provesits per païses estrangièrs e en apondent la produccion nacionala, e mai siá consomada a l'estrangièr.

Los economistas (dempuèi Keynes) preferisson dividir la consomacion en doas parts: consomacion privada e las despensas publicas recebut que:

la consomacion privada es una preocupacion centrala de la economia del benestar. L'investiment privat e lo comèrci (en qualques modèls macroeconomics) se tradusisson en un aument en la consomacion privada a tèrme long;
la consomacion publica (del govèrn) pòt èsser estudiada coma variabla exogèna; se pòdon aital modelar divèrsas opcions de despensas governamentalas dins los modèls economics.

Doncas, lo PIB es tanben sovent exprimit exprimit atal:

PIB = C + D + I + X − M

PIB = consomacion privada + despensa publica + investiment + (exportacions − importacions)

Components del PIB

C es la consomacion privada (o las despensas del consumidor) en l'economia. Comprenon totas las despensas acumuladas dels larèrs.
E son los investiments empresarials dins capital; per exemple lo bastiment d'una mina o la crompa d'ordenadors e maquinària. L'investiment, pel PIB, fa referéncia especificament a la crompa de produchs pas financièrs. La crompa de produchs financièrs se considèran d'estalvis en la macroeconomia.
D es la soma de las despensas publicas en bens e servicis finales. Compren los salaris dels foncionaris publics, la crompa d'armament per l'armada e quina autra despensa que siá governamentala. Compren pas, mas, cap de transferéncia de pagaments (i.e. Seguretat sociala, supòrt als desocupats, èca.).
NX son las exportacions netas (X − M) de l'economia. Lo PIB mesura la produccion d'un país e doncas compren los bens e los servicis que consoman los estrangièrs e que son produsits nacionalament. Las importacions se lor cal restar recebudas que se comprenon coma despensas o investiments e pas coma produccion nacionala.

Tipe de presentacion

El valor total del PIB en moneda locala, pòt èsser presentat de la manièra seguenta:

PIB nominal fa referéncia a la valor totala dels sòus gastats en lo PIB a prèses corrents (la valor de venda dels bens e servicis)
PIB real fa un ajustament de la valor del PIB nominal per descomptar los efièches de l'inflacion, e aital estimar la quantitat reala de bens e servicis que lo conforman. Per'mor de far de comparasons temporalas, s'utiliza un an de referéncia o an de basa.

@@ Linha 1 : / Linha 1 : @@
+{{Infobox
-[[Fichièr:Gdp 2004 by PPP world.PNG|thumb|300px|Mapa del PIB PPP del 2004. La mapa superiora es basada en las estadisticas del [[Banc Mondial]], la mapa inferiora es basada en las estadisticas del [[FMI]].]]
+|tematica=
-Lo '''produch interior brut''' o '''produch intèrne brut''' ('''PIB''') es la soma de totes los bens e [[servici]]s finals produsits en un espaci economic durant un periòde de temps determinat, normalament un an, en exclusent la consomacion intermediària utilizat en la produccion. Fins als [[ans 1980]] se preferissiá l'usatge del [[Produch Nacional Brut]] (PNB), un autre mesurament gaireben identic al PIB mas qu'incorpòra los bens e de servicis produsits per factors pròpris a l'exterior. La variacion d'aquela magnitud [[macroeconomia|macroeconomica]] sòl s'utilizar per mesurar lo creissement economic.
+|carta=
+}}
+[[Fichièr:Gdp 2004 by PPP world.PNG|thumb|300px|Mapa del PIB PPP del 2004. La mapa superiora es basada en las estadisticas de la [[Banca Mondiala]], la mapa inferiora es basada en las estadisticas del [[FMI]].]]
+Lo '''produch interior brut''' (var. '''produit interior brut'''; sigla: '''PIB''') es la soma de totes los bens e [[servici]]s finals produsits en un espaci economic durant un periòde de temps determinat, normalament un an, en exclusent la consomacion intermediària utilizada dins la produccion. Fins als [[ans 1980]] se preferissiá l'usatge del [[Produch Nacional Brut]] (PNB), un autre mesurament gaireben identic al PIB mas qu'incorpòra los bens e de servicis produsits per factors pròpris a l'exterior. La variacion d'aquela magnitud [[macroeconomia|macroeconomica]] sòl s'utilizar per mesurar lo creissement economic.
-Lo [[Renda per capita|PIB per capita]] es lo PIB dividit per la populacion de l'espaci economic. S'utiliza sovent per comparar lo gra de desvolopament entre païses, e mai se, mai lèu, es una simpla comparason de la capacitat productiva per individu. Totun, coma mejana aritmetica, es pas un mesurament adaptat del benestar, de la distribucion de la riquesa, ni de l'accès aquela o dins lo capital.
+Lo [[Renda per capita|PIB per capita]] es lo PIB dividit per la populacion de l'espaci economic. S'utiliza sovent per comparar lo gra de desvolopament entre païses, e mai se, mai lèu, es una simpla comparason de la capacitat productiva per individú. Totun, coma mejana aritmetica, es pas un mesurament adaptat del benestar, de la distribucion de la riquesa, ni de l'accès aquela o dins lo capital.
 == Metòde de calcul segon la despensa ==
@@ Linha 8 : / Linha 12 : @@
 Per mesurar e comprene lo concèpte del PIB s'utiliza lo metòde de las [[despensa|despenuda]]:
 :'''''PIB = C + I + (X - M)'''''
-:'''''PIB = [[consomacion]] + [[Inversion (economia)|inversion]] + ([[exportacion|exportacions]] − [[importacion|importacions]])'''''
+:'''''PIB = [[consomacion]] + [[Investiment (economia)|investiment]] + ([[exportacion]]s − [[importacion]]s)'''''
-La consomacion e l'inversion en la equacion son las despensas en bens e servicis finales. La diferéncia entre las exportacions e las importacions ajustan lo mesurament restant las despensas en produchs e servicis provesits per païses estrangièrs e en apondent la produccion nacionala, e mai se siatz consomada a l'estrangièr.
+La consomacion e l'investiment dins l'equacion son las despensas en bens e servicis finals. La diferéncia entre las exportacions e las importacions ajustan lo mesurament restant las despensas en produchs e servicis provesits per païses estrangièrs e en apondent la produccion nacionala, e mai siá consomada a l'estrangièr.
 Los economistas (dempuèi [[John Maynard Keynes|Keynes]]) preferisson dividir la consomacion en doas parts: consomacion privada e las despensas publicas recebut que:
-* la consomacion privada es una preocupacion centrala de la [[economia del benestar]]. L'inversion privada e lo [[comèrci]] (en qualques modèls [[macroeconomia|macroeconomics]]) se tradusisson en un aument en la consomacion privada a long tèrme;
+* la consomacion privada es una preocupacion centrala de la [[economia del benestar]]. L'investiment privat e lo [[comèrci]] (en qualques modèls [[macroeconomia|macroeconomics]]) se tradusisson en un aument en la consomacion privada a tèrme long;
-* la consomacion publica (del govèrn) pòt èsser estudiat coma variable exogena; se pòdon aital modelar de divèrsas opcions de despensas governamentalas en los modèls economics.
+* la consomacion publica (del govèrn) pòt èsser estudiada coma variabla exogèna; se pòdon aital modelar divèrsas opcions de despensas governamentalas dins los modèls economics.
-Doncas, lo PIB es tanben sovent exprimit exprimit cossí:
+Doncas, lo PIB es tanben sovent exprimit exprimit atal:
 :'''''PIB = C + D + I + X − M'''''
-:'''''PIB = [[consomacion privada]] + [[despensa publica]] + [[Inversion (economia)|inversion]] + ([[exportacion|exportacions]] − [[importacion|importacions]])'''''
+:'''''PIB = [[consomacion privada]] + [[despensa publica]] + [[Investiment (economia)|investiment]] + ([[exportacion]]s − [[importacion]]s)'''''
 == Components del PIB ==
 * ''C'' es la consomacion privada (o las despensas del consumidor) en l'economia. Comprenon totas las despensas acumuladas dels larèrs.
-* ''E'' son las inversions empresarialas dins capital; per exemple lo bastiment d'una mina o la crompa d'ordenadors e maquinària. L'inversion, pel PIB, se fa referéncia especificament a la crompa de produchs pas financièrs. La crompa de produchs financièrs se considèran ''d'estalvis'' en la [[macroeconomia]].
+* ''E'' son los investiments empresarials dins capital; per exemple lo bastiment d'una mina o la crompa d'ordenadors e maquinària. L'investiment, pel PIB, fa referéncia especificament a la crompa de produchs pas financièrs. La crompa de produchs financièrs se considèran ''d'estalvis'' en la [[macroeconomia]].
 * ''D'' es la soma de las despensas publicas en bens e servicis finales. Compren los salaris dels foncionaris publics, la crompa d'armament per l'armada e quina autra despensa que siá governamentala. Compren pas, mas, cap de transferéncia de pagaments (i.e. Seguretat sociala, supòrt als desocupats, èca.).
-* ''NX'' son las exportacions netas (X − M) de l'economia. Lo PIB mesura la produccion d'un país e doncas compren los bens e los servicis que consoman los estrangièrs e que son produsits nacionalament. Las importacions se lor cal restar recebudas que se comprenon coma despensas o inversions e pas coma produccion nacionala.
+* ''NX'' son las exportacions netas (X − M) de l'economia. Lo PIB mesura la produccion d'un país e doncas compren los bens e los servicis que consoman los estrangièrs e que son produsits nacionalament. Las importacions se lor cal restar recebudas que se comprenon coma despensas o investiments e pas coma produccion nacionala.
 == Tipe de presentacion ==
-[[Fichièr:Gdp per capita ppp world map 2005.PNG|thumb|300px|PIB PPP per capita del 2005]]
+[[Fichièr:GDP_per_capita_PPP_2014-en.svg|thumb|300px|PIB PPP per capita del 2014]]
-El valor total del PIB en moneda locala, pòt èsser presentat de la seguenta manièra:
+El valor total del PIB en moneda locala, pòt èsser presentat de la manièra seguenta:
-* ''PIB nominal'' se fa referéncia a la valor totala dels sòus gastats en lo PIB a prèses corrents (la valor de venta dels bens e servicis)
+* ''PIB nominal'' fa referéncia a la valor totala dels sòus gastats en lo PIB a prèses corrents (la valor de venda dels bens e servicis)
-* ''PIB real'' fa un ajustament de la valor del PIB nominal per descomptar los efièches de l'[[inflacion]], e aital aimar la quantitat reala de bens e servicis que lo conforman. Per'mor de far de comparasons temporalas, s'utiliza un an de referéncia o an base.
+* ''PIB real'' fa un ajustament de la valor del PIB nominal per descomptar los efièches de l'[[inflacion]], e aital estimar la quantitat reala de bens e servicis que lo conforman. Per'mor de far de comparasons temporalas, s'utiliza un an de referéncia o an de basa.
 [[Categoria:Economia]]
-[[af:Bruto binnelandse produk]]
-[[an:Producto Interior Bruto]]
-[[ar:ناتج محلي إجمالي]]
-[[arz:ناتج محلى اجمالى]]
-[[az:Ümumi Daxili Məhsul]]
-[[bar:Bruttoinlandsprodukt]]
-[[be:Валавы ўнутраны прадукт]]
-[[be-x-old:Сукупны ўнутраны прадукт]]
-[[bg:Брутен вътрешен продукт]]
-[[bm:Bakrunba Sokɔnɔ Karajago]]
-[[bn:মোট অভ্যন্তরীণ উৎপাদন]]
-[[bs:Bruto domaći proizvod]]
-[[ca:Producte interior brut]]
-[[cdo:Guók-nô̤i sĕng-sāng cūng-dĭk]]
-[[cs:Hrubý domácí produkt]]
-[[cy:Cynnyrch mewnwladol crynswth]]
-[[da:BNI per indbygger]]
-[[de:Bruttoinlandsprodukt]]
-[[el:Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν]]
-[[en:Gross domestic product]]
-[[eo:Malneta enlanda produkto]]
-[[es:Producto interno bruto]]
-[[et:Sisemajanduse kogutoodang]]
-[[eu:Barne Produktu Gordin]]
-[[fa:تولید ناخالص داخلی]]
-[[fi:Bruttokansantuote]]
-[[fr:Produit intérieur brut]]
-[[ga:Olltáirgeacht Intíre]]
-[[gd:Làn-thoradh Dùthchail]]
-[[gl:Produto Interior Bruto]]
-[[gv:Lane troar sthie]]
-[[he:תוצר מקומי גולמי]]
-[[hi:सकल घरेलू उत्पाद]]
-[[hr:Bruto domaći proizvod]]
-[[hu:Bruttó hazai termék]]
-[[hy:Համախառն ներքին արդյունք]]
-[[id:Produk domestik bruto]]
-[[io:Kuntara landala produkto]]
-[[is:Landsframleiðsla]]
-[[it:Prodotto interno lordo]]
-[[ja:国内総生産]]
-[[jv:Prodhuk domèstik bruto]]
-[[ka:მთლიანი შიდა პროდუქტი]]
-[[kk:Жалпы ішкі өнім]]
-[[kn:ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ]]
-[[ko:국내 총생산]]
-[[krc:Бютеулюк ич продукт]]
-[[ky:ИДП]]
-[[la:Productus domesticus grossus]]
-[[lo:ລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ]]
-[[lt:Bendrasis vidaus produktas]]
-[[lv:Iekšzemes kopprodukts]]
-[[mk:Бруто домашен производ]]
-[[mn:Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн]]
-[[mr:वार्षिक सकल उत्पन्न]]
-[[ms:Keluaran dalam negara kasar]]
-[[my:စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု]]
-[[nds:Bruttobinnenlandprodukt]]
-[[nl:Bruto binnenlands product]]
-[[pl:Produkt krajowy brutto]]
-[[pt:Produto interno bruto]]
-[[ro:Produs intern brut]]
-[[ru:Валовой внутренний продукт]]
-[[sah:Брутто ис оҥоhук]]
-[[scn:Prudottu Nternu Lordu]]
-[[simple:Gross domestic product]]
-[[sk:Hrubý domáci produkt]]
-[[sl:Bruto domači proizvod]]
-[[sq:Bruto prodhimi vendor]]
-[[sr:Бруто домаћи производ]]
-[[ta:மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தி]]
-[[te:స్థూల దేశీయోత్పత్తి]]
-[[th:ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ]]
-[[tl:Pangkalahatang produktong domestiko]]
-[[tr:Gayrısafî yurtiçi hâsıla]]
-[[udm:ВВП]]
-[[ug:مىللى دارامەت]]
-[[uk:Валовий внутрішній продукт]]
-[[ur:خام ملکی پیداوار]]
-[[vec:PIL]]
-[[vi:Tổng sản phẩm nội địa]]
-[[yi:ברוטא אינלענדישער פראדוקט]]
-[[yo:Gbogbo Ìpawó Orílẹ̀-èdè]]
-[[zh:国内生产总值]]
-[[zh-min-nan:Kok-lāi chóng seng-sán]]