wees

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  wees    (hulp, bestand)
• IPA: /ʋes/

Woordafbreking

• wees

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘kind zonder ouders’ voor het eerst aangetroffen in 901
• <Middelnederlands wese <Oudnederlands: weiso <Germaans: *waisan: <Proto-Indo-Europees *ṷoidh-son

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	wees	wezen
verkleinwoord	weesje	weesjes

Zelfstandig naamwoord

de wees v / m

1. (minderjarige) persoon wiens vader en/of moeder is gestorven

Hyponiemen

• aidswees, eurowees, halfwees, oorlogswees

Afgeleide begrippen

   

verwezen weesblad weesboom weesembryo weesfiets weesgeneesmiddel weeshuis weesjongen weeskamer weeskind weeskip weesmedicijn weesmeester weesmeisje weesmoeder weespijp weesvader weeswarmte weesweg weesziekte weeszondag wezenpensioen wezenrente wezenwet wezenzondag

Vertalingen

    1.   

Engels: orphan (en) Frans: orphelin (fr) Italiaans: orfano (it) m Japans: Kanji: 孤児 (ja) Hiragana: こじ (ja) Romaji: koji (ja)

Papiaments: huerfano / wérfano Pools: sierota (pl) v Russisch: сирота (ru) g Spaans: huérfano (es) m

Werkwoord

vervoeging van
zijn

wees

1. gebiedende wijs van zijn

   • Wees lief voor elkaar! 

Afgeleide begrippen

• weesgegroet
• Weesgegroet

Werkwoord

vervoeging van
wijzen

wees

1. enkelvoud verleden tijd van wijzen
   

   • Ik wees. 
     
   • Jij wees. 
     
   • Hij, zij, het wees. 

   ▸ ‘Van Gooooo,’ klonk een tijdje later het trage zuidelijke Tennessee accent van Pogue, ‘Is er daar water?’ Ik knikte en wees naar beneden in de richting van de groene plas.

Bijvoeglijk naamwoord

wees

1. partitief van de stellende trap van wee

   • Dat is iets wees... 

Gangbaarheid

• Het woord wees staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "wees" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

stamtijd
infinitief	voltooid deelwoord
wees	gewees
	volledig

Werkwoord

wees

1. zijn, wezen