haak

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  haak    (hulp, bestand)
• IPA: /haːk/

Woordafbreking

• haak

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘gebogen voorwerp om iets vast te houden, op te hangen e.d.’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	haak	haken
verkleinwoord	haakje	haakjes

Zelfstandig naamwoord

de haak m

1. (techniek) een soort gebogen nagel [3], waaraan men, als deze in de muur bevestigd is, voorwerpen kan ophangen

   • De jas hangt aan de haak. 

2. winkelhaak (3 mogelijkheden !)
3. (biologie) haakvormig gebogen plantendeel
4. elk van de tekens, rond of met hoeken, om woorden of getallen af te zonderen dus ( ) [ ]
5. (visserij) gebogen stuk metaal met scherpe punt waarmee men vissen kan vangen

   ▸ Helaas ben ik nooit een erg geduldige man geweest, dus ging ik al na een kwartier op een andere plek zitten om daar mijn geluk te beproeven. Toen ik ook daar geen succes had, zocht ik weer een andere plek op maar de vissen bleven vrolijk om mijn haak heen zwemmen.

   ▸ Gedesillusioneerd rolde ik mijn vislijn weer op en borg het haakje weer veilig weg.

Uitdrukkingen en gezegden

• De fiets aan de haak hangen

Stoppen met fietsen, de fiets aan de wilgen hangen (verwijst naar de wielersport)

• Ergens zijn haak inslaan

Zich ongevraagd in iets mengen (een gesprek tussen anderen e.d.)

[2] "winkelhaak"

• Niet in de haak zijn

Niet goed zitten, niet kloppen, fout/verkeerd zijn

• Dat zaakje is niet in de haak, er zit een luchtje aan. 

• Het is niet in de haak wat er nu gebeurt. 

[5] "gebogen stuk metaal met scherpe punt waarmee men vissen kan vangen"

• Aan de haak slaan

Iemand te pakken krijgen, met name in de zin dat het je lukt om een liefdesrelatie met iemand te krijgen na (langdurig) proberen (letterlijk: iemand die aan het hengelen is en dan een vis aan de haak heeft.)

• Hij heeft een rijke vrouw aan de haak geslagen. 

Hyponiemen

   

S-haak Winkelhaak aalhaak affuithaak ankerhaak balkhaak bankhaak bijbelhaak blokhaak bootshaak borghaak brandhaak burghaak champagnehaak deeghaak enterhaak fithaak gevelhaak gordelhaak grashaak grijphaak handdoekhaak handhaak heugelhaak kantelhaak kanthaak kantshaak kapstokhaak karabijnhaak kathaak ketelhaak kettinghaak kleerhaak klemhaak klerenhaak klimhaak kneedhaak knoophaak koterhaak kwebhaak ladderhaak leghaak lepelhaak letterhaak mesthaak musketonhaak muurhaak nestelhaak paniekhaak pierhaak pikhaak plaathaak plakhaak plukhaak punthaak puthaak reddingshaak roerhaak schilderijhaak schrijfhaak simplexhaak slachthaak sleephaak sloothaak speerhaak spekhaak sperhaak stoofhaak stoothaak stormhaak tekenhaak teksthaak trekhaak vanghaak verstekhaak veterhaak vishaak vleeshaak vuurhaak weeghaak weerhaak windhaak winkelhaak wondhaak wormhaak zethaak zilverhaak zwaaihaak zweihaak

Afgeleide begrippen

   

Haaksbergen Haakswold bleek haakpalpje brede haakspiegelmot gerekte haakspiegelmot gestreepte haaklibel groene haaklibel haakaas haakachtig haakanker haakband haakbeentje haakbek haakbladroller haakblok haakbocht haakbout haakbus haakfout haakgaren haakhang haakhangmatspin haakkruis haakladder haaklas haaklat haaklelie haaklibelle haaklibellen haaknaald haaknagel haakneus haakoog haakpalpje haakpalpmot haakpatroon haakpen haakploeg haaks haakschoot haakschrap haakschreef haakschutter haaksgewijs haaksluiting haaksnavel haakspiegelmot haakspijker haaksteek haaksteker haakstelling haakstopper haaktalie haaktand haaktouw haakvormig haakwerk haakworm haken hakenkruis slanke haakspiegelmot

Vertalingen

    1.   

Duits: Haken (de) m Engels: hook (en) Frans: crochet (fr) m

Roemeens: cârlig (ro) o Spaans: percha (es) v, alcayata (es) v, escarpia (es) v, gancho (es) m

Werkwoord

vervoeging van
haken

haak

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van haken
   

   • Ik haak. 

2. gebiedende wijs van haken
   

   • Haak! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van haken
   

   • Haak je? 

Gangbaarheid

• Het woord haak staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "haak" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.