ademen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  ademen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈadəmə(n) / (3 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈa.də.mə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈa.də.mə(n)/

Woordafbreking

• ade·men

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van adem met het achtervoegsel -en

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
ademen	ademde	geademd
zwak -d	volledig

Werkwoord

ademen

1. inergatief (biologie) de voor het leven nodige lucht inzuigen en weer uitdrijven

   • Als je niet goed kunt ademen ben je benauwd. 
   • Je kunt via de neus of via de mond ademen. 

   ▸ Eenmaal in de gang, leunde ze tegen de muur en ademde zwaar.

2. overgankelijk inademen

   • Mensen met astma ademen meer lucht. 

3. inergatief, (textiel) genoeg verse lucht krijgen (m.n. van kledingstukken)

   • De stof van de kleding moet kunnen ademen. 

Synoniemen

• [1 ]ademhalen, asemen

Hyponiemen

   

aanademen beademen doorademen herademen inademen meeademen mondademen neusademen overademen toeademen uitademen verademen

Afgeleide begrippen

   

aamborstig ademanalyse ademautomaat adembenemend adembescherming adembuis ademcentrum ademexcursie ademfitness ademfrequentie ademhalen ademloos ademlucht ademnood adempauze ademproef ademruimte ademsteun ademstilstand ademstokkend ademstoot ademteken ademtest ademtester ademteug ademtocht ademtoestel ademweg ademwolk ademwortel geadem kortademig langademig

Vertalingen

    1. de voor het leven nodige lucht inzuigen en weer uitdrijven   

Afrikaans: asem (af), asemhaal (af) Angelsaksisch: ēþian (ang), orþian (ang) Catalaans: respirar (ca) Duits: atmen (de) Engels: breathe (en) Esperanto: spiri (eo) Fins: hengittää (fi) Frans: respirer (fr) Fries: sykhelje (fy) Hongaars: lélegzik (hu) Ido: respirar (io) Italiaans: respirare (it) Japans: 呼吸する (ja) Jiddisch: אָטעמען‎ (yi)

Limburgs: aome (li) Luxemburgs: ootmen (lb) Nedersaksisch: aten (nds) Nedersorbisch: dychaś (dsb) imperfectief Noord-Fries: öösme, locht haalen Noors: puste (no) Nynorsk: puste (nn) Oudnoords: blása Pools: oddychać (pl) Portugees: respirar (pt) Slowaaks: dýchať (sk) imperfectief Spaans: respirar (es) Tsjechisch: dýchat (cs) imperfectief Zeeuws: aeseme (zea)

Gangbaarheid

• Het woord ademen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ademen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelnederlands

Werkwoord

ademen

1. (medisch) ademen; de voor het leven nodige lucht inzuigen en weer uitdrijven

Verwante begrippen

• adem