Stien Kaiser

Stien Kaiser
	Stien Kaiser (1968)
Persoonlijke informatie
Volledige naam	Christina Wilhelmina Kaiser
Geboortedatum	20 mei 1938
Geboorteplaats	Delft
Geboorteland	Nederland
Overlijdensdatum	23 juni 2022
Sportieve informatie
Specialisatie(s)	allround
Actieve jaren	1963-1972
Medailles
Olympische Winterspelen
Portaal	Schaatsen

Christina Wilhelmina (Stien) Kaiser (Delft, 20 mei 1938 – 23 juni 2022) was een Nederlands schaatskampioene. Tijdens het laatste deel van haar carrière reed zij als Stien Baas-Kaiser.

Bioscoopjournaal over de Nederlandse allround schaatskampioenschappen 1965, met de zege van Stien Kaiser aldaar.

Bioscoopjournaal uit 1971 over het wereldkampioenschap schaatsen voor dames in Helsinki. Vanaf 1:37: Op de tweede dag won Stien Kaiser de 3 kilometer van de 26-jarige Nina Statkevitsj (USSR). Kaiser werd tweede in het algemeen eindklassement.

Loopbaan

Stien Kaiser was een laatbloeier. Zij schaatste in het team van het Gewest Zuid-Holland van trainer Piet Zwanenburg. Toen deze voorstelde haar mee te nemen naar een trainingskamp in Noorwegen, werd dat door de KNSB afgewimpeld omdat ze "al vijfentwintig" was.

In de jaren zestig en zeventig behaalde zij desondanks een imposante reeks resultaten. Haar eerste podiumplaats, tevens de eerste Nederlandse bij het WK Allround, haalde zij in 1965, toen ze ondanks een knieblessure brons won op het WK Allround. Zij werd tweemaal wereldkampioene. Op het WK van 1967 won zij in Deventer drie afstanden en had ze een voorsprong van vier punten in het eindklassement. Dat jaar werd zij gekozen tot Sportvrouw van het jaar. Op het WK van 1968 in Helsinki prolongeerde zij haar titel; landgenotes Ans Schut en Carry Geijssen werden tweede en derde.

Op de Olympische Winterspelen van dat jaar won zij twee bronzen medailles. Op de Spelen van 1972 in Sapporo won zij de gouden medaille op de 3000 meter. Haar voorsprong op de nummer twee, Dianne Holum, van 6,53 seconden is nog altijd de grootste in de geschiedenis van het Olympische damesschaatsen. Ook won zij een zilveren medaille op de 1500 meter. Haar vier olympische medailles verkocht zij wegens geldnood.^[1]

Aan de Europese kampioenschappen nam zij drie keer deel. Op het EK van 1970 werd zij tweede, op het EK van 1971 zevende en bij haar laatste deelname op het EK van 1972 eindigde zij als elfde. Ook aan de WK Sprint nam ze drie keer deel, in 1970, '71 en '72.

Stien Kaiser werd zesmaal Nederlands kampioene allround; een record sinds 1971. Zij reed negen wereldrecords op de lange en middellange afstanden en de vierkamp. Aan haar acht deelnames aan het WK Allround hield ze 21 afstandsmedailles over (8-11-2). Alle acht keer veroverde ze op de 1500 en 3000 meter een medaille; op de 1000 meter behaalde ze er vijf en één veroverde ze op de 500 meter. Aan haar drie EK deelnames hield ze vier afstandsmedailles over (0-3-1). In 1970 zilver op de 1500 en 3000 meter, in 1971 zilver op de 1500 en brons op de 3000 meter. Op de WK Sprint won ze in 1971 de zilveren medaille op de 1e 1000 meter en in 1972 de bronzen medaille op de 2e 1000 meter.

Privéleven

Kaiser trouwde in 1971. Haar echtgenoot was onderwijzer. Ze kregen samen twee dochters. Later kwam het tot een echtscheiding. Ze was een nichtje van schaatser en schaatscoach Kees Broekman wiens oudere zus Hendrika Wilhelmina Broekman de moeder van Kaiser was.^[2]

Kaiser overleed in 2022 op 84-jarige leeftijd.^[3]^[4] Ze leed al langere tijd aan longfibrose.^[5]

Trivia

In 1963 was Stien Kaiser een van de deelneemsters aan de barre Twaalfde Elfstedentocht, in gezelschap van Minke van der Ploeg-Posthumus en Aukje Huijsman-Alkema. Ze haalde de finish niet en moest in Franeker van het ijs.^[6] In 1997 reed zij wel met succes de Vijftiende Elfstedentocht uit.^[7]
Deze schaatsster stond destijds bekend als de schaatsende politieagente, die tijdens het sporten gebruik maakte van een voor die tijd nog vrij nieuw fenomeen: contactlenzen.

Records

Persoonlijke records

Afstand	Tijd	Datum	Baan
500 meter	44,81	4 maart 1972	Heerenveen
1000 meter	1.29,0	16 januari 1971	Davos
1500 meter	2.15,8	15 januari 1971	Davos
3000 meter	4.46,5	16 januari 1971	Davos

Wereldrecords

Nr.	Afstand	Tijd	Datum	Baan
1	3000 meter	5.04,8	29 januari 1967	Davos
2	3000 meter	4.56,8	5 maart 1967	Inzell
3	minivierkamp	188,634	5 maart 1967	Inzell
4	3000 meter	4.54,6	3 februari 1968	Davos
5	1000 meter	1.31,0	3 maart 1968	Inzell
6	1500 meter	2.15,8	15 januari 1971	Davos
7	3000 meter	4.46,5	16 januari 1971	Davos
8	1000 meter	1.29,0	16 januari 1971	Davos
9	minivierkamp	182,817	16 januari 1971	Davos

^[8]

Nederlandse records

Nr.	Afstand	Tijd	Datum	Baan
1	3000 m	5.36,4	25 januari 1964	Amsterdam
2	minivierkamp	213.317	24/25 januari 1964	Amsterdam
3	500 m	48,8	7 maart 1964	Deventer
4	1000 m	1.37,3	8 maart 1964	Deventer
5	3000 m	5.29,9	8 maart 1964	Deventer
6	minivierkamp	205.366	7/8 maart 1964	Deventer
7	1500 m	2.30,8	2 januari 1965	Amsterdam
8	3000 m	5.23,1	3 januari 1965	Amsterdam
9	minivierkamp	203.267	2/3 januari 1965	Amsterdam
10	500 m	48,1	7 januari 1967	Amsterdam
11	1500 m	2.30,4	7 januari 1967	Amsterdam
12	1000 m	1.35,8	8 januari 1967	Amsterdam
13	3000 m	5.16,5	8 januari 1967	Amsterdam
14	minivierkamp	198.883	7/8 januari 1967	Amsterdam
15	500 m	46,5	18 februari 1967	Deventer
16	1500 m	2.23,0	18 februari 1967	Deventer
17	minivierkamp	195.384	18/19 februari 1967	Deventer
18	3000 m	5.14,6	17 december 1967	Heerenveen
19	3000 m	5.02,5	12 januari 1969	Heerenveen
20	minivierkamp	194.100	11/12 januari 1969	Heerenveen
21	1500 m	2.21,5	1 februari 1969	Grenoble
22	minivierkamp	190.483	1/2 februari 1969	Grenoble
23	1500 m	2.15,8	15 januari 1971	Davos
24	1000 m	1.29,0	16 januari 1971	Davos
25	3000 m	4.46,5	16 januari 1971	Davos
26	minivierkamp	182.817	15/16 januari 1971	Davos
27	sprintvierkamp	180.220	20/21 februari 1971	Inzell

^[9]

NB: Nederlandse records konden tot het seizoen 1969 alleen in Nederland worden gereden.^[10]

Adelskalender

Stien Kaiser heeft drie periodes aan de top van de Adelskalender gestaan: eerst van 5 maart 1967 tot 23 februari 1969 (721 dagen), een tweede keer van 16 januari 1971 tot 17 januari 1971 (1 dagen) en ten slotte van 21 februari 1971 tot 16 januari 1972 (329 dagen). In totaal heeft Stien Kaiser 1126 dagen aan de top van de Adelskalender gestaan.

Hieronder staan de persoonlijke records (PR's) waarmee Stien Kaiser aan de top van de Adelskalender kwam en de PR's die zij had staan toen hij van de eerste plek verdreven werd. Tevens zijn de gegevens weergegeven van de schaatssters die voor en na haar aan de top van de lijst stonden.

Datum	500 m	1000 m	1500 m	3.000 m	Punten	Voorganger / Opvolger
15-03-1964	44,9	1.32,8	2.19,0	5.05,5	188,549	Inga Artamonova
05-03-1967	45,8	1.32,0	2.22,1	4.55,7	188,449
22-02-1969	45,4	1.31,0	2.18,9	4.53,2	186,066
23-02-1969	45,5	1.30,9	2.18,5	4.50,3	185,499	Ans Schut
17-01-1970	43,32	1.29,4	2.17,8	5.03,2	184,846
18-01-1970	43,32	1.29,4	2.17,8	4.54,6	183,053	Nina Statkevitsj
16-01-1971	45,3	1.29,0	2.15,8	4.46,5	182,816
17-01-1971	43,32	1.29,4	2.17,8	4.53,0	182,786	Nina Statkevitsj
21-02-1971	45,22	1.29,0	2.15,8	4.46,5	182,737
16-01-1972	43,32	1.28,82	2.17,8	4.48,83	181,801	Nina Statkevitsj

Resultaten

Jaar	NK Allround	EK Allround	WK Allround	WK Sprint	Olympische Spelen
1964	1 (, , , )
1965	1 (, , , )		3 (, , 4e, )
1966	3 (, 8e, , )		3 (20e, , , )
1967	1 (, , , )		1 (4e, , , )
1968	1 (, , , )		1 (6e, , , )		14e 500m 10e 1000m 3 1500m 3 3000m
1969	1 (, , 4e, )		2 (18e, , 5e, )
1970	2 (4e, , , )	2 (9e, , 6e, )	2 (15e, , 8e, )	18e (21e, 12e, 19e, 14e)
1971	1 (, , , )	7e (10e, , 10e, )	2 (17e, , , )	4e (16e , 12e, 4e)
1972	2 (5e, , , )	11e (21e, 7e, 11e, 7e)	2 (8e, , , )	10e (14e, 6e, 13e, )	2 1500m 1 3000m

Medaillespiegel

Kampioenschap	1	2	3
NK Allround Klassement	6	2	1
NK Allround Afstanden	18	8	6
EK Allround Klassement	0	1	0
EK Allround Afstanden	0	1	3
WK Allround Klassement	2	4	2
WK Allround Afstanden	8	11	3
Olympische Spelen	1	1	2

Bronnen, noten en/of referenties

↑ "Olympische medaillewinnaars op papier" schaatsen.nl, 10 december 2013
↑ 'Sparen is onzin'. Kampioene ziet in trainen met heren veel voordelen, Het Parool, 9 januari 1965. (via Delpher)
↑ Stien Kaiser overleden, schaatspionier bij de vrouwen. Sportgeschiedenis (24 juni 2022).
↑ Foto's uit de carrière van overleden schaatsicoon Stien Kaiser. Nu.nl (24 juni 2022).
↑ Stien Kaiser 1938-2022. Schaatsen.nl. Geraadpleegd op 25 juni 2022.
↑ Facebookgroep 'De rijke historie van de Zaanstreek Ron Couwenhoven d.d. 1 maart 2024
↑ Toppers van Toen : Stien Kaiser, pionier en doorzetster pur sang
↑ Bijlsma c.s. 1997, pp. 429-440.
↑ Bijlsma c.s. 1997, pp. 459-464.
↑ Bijlsma c.s. 1997, p. 448.

Bal, Rien en Rob van Dijk. Schaatskampioenen: Alles over het Seizoen 68-69. Amsterdam: N.V. Het Parool, 1969.
Bergström, Piet. ABC voor de schaatssport. Laren(NH): Uitgeverij Luitingh, tweede, geheel herziene druk uit 1972, ISBN 90-245-0121-0.
Bijlsma, Hedman met Tom Dekkers; Arie van Erk; Gé du Maine; Hans Niezen; Nol Terwindt en Karel Verbeek. Schaatsseizoen '96-'97: 25e Jaargang 1996-1997, statistische terugblik. Assen: Stichting Schaatsseizoen, 1997.
Eyle, Wim van. Een Eeuw Nederlandse Schaatssport. Utrecht: Uitgeverij Het Spectrum, 1982. ISBN 90-274-9476-2.
Froger, Fred. Winnaars op de Schaats. Amsterdam: N.V. Het Parool, 1968.
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1964. Deventer, 1964
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1965. Deventer, 1965
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1966, alles over het hardrijden op de schaats. Amsterdam, Drukkerij Dico, 1966.
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1967/68, alles over het hardrijden op de lange baan. Amsterdam, Drukkerij Dico, 1967.
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1968/69, alles over het hardrijden op de lange baan. Amsterdam, Drukkerij Dico, 1968.
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1969-'70, alles over het hardrijden op de lange baan. Ede, 1969.
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1970-'71, alles over het hardrijden op de lange baan. Nijmegen, Schaatsjaarboek, 1970.
Kleine, Jan. Schaatsjaarboek 1971-'72, alles over het hardrijden op de lange baan. Nijmegen, Schaatsjaarboek, 1971.
Koomen, Theo. 10 Jaar Topschaatsen. Laren (NH): Uitgeverij Luitingh, 1971. ISBN 90-245-0114-8.
Koomen, Theo. Topschaatsen 1972. Laren (NH): Uitgeverij Luitingh, 1972. ISBN 90-245-0152-0.
Maaskant, Piet. Flitsende IJzers: De geschiedenis van de schaatssport. Zwolle: La Rivière & Voorhoeve, 1967.
Maaskant, Piet. Heya, Heya! Het nieuwe boek van de Schaatssport. Zwolle: La Rivière & Voorhoeve, 1970.
Peereboom, Klaas. Van Jaap Eden tot Ard Schenk. Baarn: De Boekerij, 1972. ISBN 90-225-0346-1.
Witkamp, Anton and Koning, Dolf (eds.). Schaatsgoud '72. Bussum: Teleboek NV, 1972. ISBN 90-6122-204-4.
Bart Jungmann, 'Stien Kaiser (1938-2022)', De Volkskrant, dinsdag 9 augustus 2022, p. 26

Externe links

[1] "Olympische medaillewinnaars op papier" schaatsen.nl, 10 december 2013

[2] 'Sparen is onzin'. Kampioene ziet in trainen met heren veel voordelen, Het Parool, 9 januari 1965. (via Delpher)

[3] Stien Kaiser overleden, schaatspionier bij de vrouwen. Sportgeschiedenis (24 juni 2022).

[4] Foto's uit de carrière van overleden schaatsicoon Stien Kaiser. Nu.nl (24 juni 2022).

[5] Stien Kaiser 1938-2022. Schaatsen.nl. Geraadpleegd op 25 juni 2022.

[6] Facebookgroep 'De rijke historie van de Zaanstreek Ron Couwenhoven d.d. 1 maart 2024

[7] Toppers van Toen : Stien Kaiser, pionier en doorzetster pur sang

[8] Bijlsma c.s. 1997, pp. 429-440.

[9] Bijlsma c.s. 1997, pp. 459-464.

[10] Bijlsma c.s. 1997, p. 448.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]