Naar inhoud springen

SOV-volgorde

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf SOV-woordvolgorde)

De SOV-volgorde (Subject-Object-Verb) is in de taaltypologie de in een aantal talen van de wereld – bijvoorbeeld het Latijn, Koerdisch, Hindi, Turks, Japans, Koreaans en de Kaukasische talen – meest gebruikelijke volgorde van de woorden en zinsdelen, waarbij het object achter het subject maar voor de persoonsvorm staat.

Als standaardnorm is deze volgorde de meest gebruikelijke, gevolgd door de SVO-volgorde. Samen zijn deze twee typen goed voor 75% van de talen. Talen met een standaard SOV-volgorde zijn vaak ook ergatief.

Nederlands, Duits, Romaanse talen

[bewerken | brontekst bewerken]

In het Duits en Nederlands wordt de SOV-volgorde standaard alleen gebruikt in bijzinnen, zoals : Ik zeg dat Karel (subject) een riem (object) gekocht heeft (persoonsvorm).

In Romaanse talen wordt de SOV-volgorde in hoofdzinnen als de standaardnorm gehanteerd wanneer het object een verwijzend voornaamwoord is, zoals in de Franse zin Je (Subject) les (Object) adore (Werkwoord).

Woord-
volgorde
Nederlands
voorbeeld
Percentage
van alle talen
Voorbeeldtalen
SOV "Zij hem ziet." 45% Bengaals, Hindi-Urdu, Japans, Koreaans, Latijn, Oudgrieks, Perzisch, Sanskriet, Turks
SVO "Zij ziet hem." 42% Chinees, Engels, Frans, Hausa, Italiaans, Nederlands, Maleis, Russisch, Spaans
VSO "Ziet zij hem." 9% Arabisch, Bijbels Hebreeuws, Filipijns, Iers, Toeareg, Welsh
VOS "Ziet hem zij." 3% Malagasitalen, Baure, Car
OVS "Hem ziet zij." 1% Apalaí, Hixkaryana, Klingon
OSV "Hem zij ziet." 0% Warau, Kabardijns
Frequentie van woordvolgordes in talen bestudeerd door Russell S. Tomlin in 1986[1][2]

Het Japans is een agglutinerende taal.

Zin 私は箱を開けます。
Woorden 開けます。
Romaji watashi wa hako o akemasu.
Uitleg Ik (tpc) doos (obj) openen
Ontleding Subject Object Werkwoord
Vertaling Ik open de doos.

Het Baskisch is ook ergatief.

Zin Martinek egunkariak erosten dizkit.
Woorden Martinek engukariak erosten dizkit
Uitleg Martijn (ergatief) kranten (absolutief) koopt ze voor mij
Ontleding Subject Object Werkwoord + Hulpwerkwoord.
Vertaling Martijn koopt de kranten voor mij.

Het Latijn is een flecterende taal.

Zin Servus puellam amat
Woord Servus puellam amat
Uitleg De slaaf (nom.) het meisje (acc.) bemint
Ontleding Subject Object Werkwoord
Vertaling De slaaf bemint het meisje.
Zin .زه کار کوم
Woorden زه کار کوم
Uitleg ik (Subject - voornaamwoord) werk (zelfstandig naamwoord) doe (werkwoord)
Ontleding Subject Object Werkwoord
Vertaling Ik doe het werk.