Luiheid
Luiheid of ledigheid is een gemoedstoestand die aangeeft dat het een mens of dier ontbreekt aan de vrije wil of intentie om iets te doen. Het tegendeel van luiheid is ijver of werklust.
Latijn
[bewerken | brontekst bewerken]Het Latijnse begrip ervoor is acedia, wat staat voor gemakzucht, traagheid, luiheid of vadsigheid. Ook indolentia (zonder pijn, zonder moeite te doen) houdt verband met luiheid.[1]
Religie
[bewerken | brontekst bewerken]Luiheid is een van de zeven hoofdzonden binnen het Christendom.[2] De protestanten geloofden dat hard werken leidde tot een moreel rechtschapen iemand.[1] Ook binnen de Islam kent men de term onder de naam kasal (كَسَل).[3] Vijfmaal per dag bidden helpt volgens Islamieten om de luiheid tegen te gaan.
Vormen
[bewerken | brontekst bewerken]Luiheid is een onbewuste keuze als het gedrag voortvloeit uit vermoeidheid of een bewuste keuze als het gedrag gekozen wordt om te herstellen van een periode van intense inspanning. In beide gevallen uit dit zich in het weinig doen van grote fysieke of geestelijke inspanning en beperkt men zich tot zitten of liggen of langer in bed blijven. Ook het ondernemen van passieve recreatie als televisiekijken valt hieronder.[4] Luiheid kan leiden tot chronische pijnklachten, verhoogde bloedsuikerspiegels en overgewicht.[5]
Connotatie
[bewerken | brontekst bewerken]Hoewel luiheid vaak als negatief wordt beschouwd, zijn er ook voordelen. Het kan stress verminderen en rust brengen.[6] Volgens een Amerikaans rabbijn helpt het zelfs om mensen bewuster te maken van het belang van zelfzorg.[7] Een kanttekening is dat er ook door wetenschappers wordt aangegeven dat dit geen makkelijke zaak is.[8] Ook wordt luiheid beschouwd als een probleem van de maatschappij.[5] Daarnaast kan luiheid te maken hebben met een gebrek aan zelfvertrouwen,[9] een gebrek aan positieve erkenning door anderen of voortvloeien uit een traumatische gebeurtenis.[1][10] Het wordt door het lichaam dan ook gezien als waarschuwingssignaal.[11]
Dierenrijk
[bewerken | brontekst bewerken]Luiheid is geen singuliere menselijke eigenschap: ook diverse diersoorten gebruiken dit als overlevingsmechanisme. Zo zijn er diverse roofdieren die als herstel van een intensieve jachtperiode dit benodigen. Zo brengen vele katachtigen een derde van hun leven luierend door. Ook kolibries kennen momenten van luiheid: zodra ze hun etensvoorraad hebben aangevuld, ondernemen ze lange tijd niets.[12]
- ↑ a b c Haasnoot, Esther, De psychologie van luiheid en uitstelgedrag. Global Heart (31 augustus 2023). Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ (en) What Does the Bible Say About Laziness?. OpenBible.info. Gearchiveerd op 21 juni 2023. Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ (en) The Quranic Arabic Corpus - Quran Dictionary. corpus.quran.com. Gearchiveerd op 14 december 2023. Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ Braeckman, Johan, Luiheid is essentieel voor de invulling van een goed leven. Sociale Vraagstukken (14 december 2017). Gearchiveerd op 27 september 2021. Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ a b Feuth, Thijs, De luie mens. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (28 maart 2023). Gearchiveerd op 8 juni 2023. Geraadpleegd op 11 april 2024.
- ↑ (en) Lynch, Brendan M., New research suggests evolution might favor 'survival of the laziest'. University of Kansas (21 augustus 2018). Gearchiveerd op 15 mei 2024. Geraadpleegd op 11 april 2024.
- ↑ (en) Doyne, Shannon, "Student opinion - Can Laziness Be a Good Thing?
", The New York Times, 26 januari 2022. Gearchiveerd op 27 januari 2022. Geraadpleegd op 11 april 2024.
- ↑ (en) Does ‘Laziness’ Exist? Research Says, It’s Complicated. www.theswaddle.com. Gearchiveerd op 10 december 2023. Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ (en) Laziness: Fact or Fiction?. Psychology Today. Gearchiveerd op 15 mei 2024. Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ (en) Price, Devon (3 maart 2022). Laziness Does Not Exist. Simon & Schuster. ISBN 9781982140113.
- ↑ (en) Hu, Elise; Schneider, Clare Marie, You aren't lazy. You just need to slow down. National Public Radio (24 september 2017). Gearchiveerd op 23 april 2024. Geraadpleegd op 11 april 2024.
- ↑ (en) Hafner, Josh, 'Survival of the sluggish': Laziness an effective survival skill, new study suggests. USA TODAY. Gearchiveerd op 4 maart 2023. Geraadpleegd op 10 april 2024.
