Berlare

**Berlare**
Gemeente in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Arrondissement	Dendermonde
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	38,23 km² (2022); 77,62%; 11,35%; 11,04%
Coördinaten	51° 2' NB, 4° 0' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	15.486 (01/01/2024) ; 49,28% ; 50,72% ; 405,09 inw./km²
Leeftijdsopbouw; – 0-17 jaar; – 18-64 jaar; – 65 jaar en ouder	(01/01/2024); 17,65%; 59,89%; 22,47%
Buitenlanders	3,48% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Katja Gabriëls (Open Vld)
Bestuur	Open Vld, N-VA
Zetels; Open Vld; CD&V; N-VA; Vooruit-Groen; VB; Gemeentebelangen	23; 12; 6; 2; 1; 1; 1
Economie
Gemiddeld inkomen	22.210 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	4,25% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 9290; 9290; 9290	Deelgemeente; Berlare; Overmere; Uitbergen
Zonenummer	09 of 052
NIS-code	42003
Politiezone	Berlare / Zele
Hulpverleningszone	Oost
Website	Officiële website
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Dendermonde; in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal	België

Berlare is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. Berlare is een landbouw- en woongemeente, met 's zomers een grote toeristische activiteit dankzij het Donkmeer. Het is gelegen aan een brede bocht in de Zeeschelde. De gemeente telt ruim 15.000 inwoners, die Berlarenaars^[1] worden genoemd. De inwoners van Berlare worden ook wel puitenkloppers genoemd.^[2]

Berlare heeft geen spoorwegstation, maar de naburige Dendermondse deelgemeente Schoonaarde wel. Het station in Schoonaarde is gelegen aan de verbinding Gent-Wetteren-Dendermonde-Mechelen.

Geschiedenis

Op 12 oktober 1798 begon in de deelgemeente Overmere de Boerenkrijg, een mislukte landbouwersopstand tegen de Franse bezetting die over heel Vlaanderen, Brabant en het land van Loon navolging kreeg. In de 19e en 20e eeuw was er een stoomspinnerij en touwslagerij van de gebroeders Janssens. Deze fabriek stopte zijn activiteiten in 1988.

Tweede Wereldoorlog

De gemeente werd rond 22 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 13 september 1944. Minstens vier weerstanders werden naar het Auffanglager van Breendonk gedeporteerd.^[3]

Kernen

De gemeente bestaat naast Berlare zelf nog uit de deelgemeenten Overmere en Uitbergen. Tussen Overmere en Berlare ligt, gespreid over de drie deelgemeenten, het gehucht Donk.

Deelgemeenten

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS code
1	Berlare	17,76	8.418	474	42003A
2	Uitbergen	6,61	2.027	307	42003B
3	Overmere	13,76	4.645	337	42003C

Bezienswaardigheden

De schandpaal op het Dorpsplein.
Aan de weg naar Overmere staat de beschermde kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën (Bareldonkkapel), gebouwd in 1300, herbouwd in de 15e eeuw en vergroot in 1774 in eigentijdse rococo. Naast de kapel ligt een calvarieberg met kruisweg.
Boerenkrijgstandbeeld en het interactief Museum Donkmeer, geopend in 2006.
Het museum Huize Bareldonk met volkskundige voorwerpen.
Het Madonnamuseum (Uitbergen) met een verzameling Mariabeelden en voorwerpen over de Mariaverering in Vlaanderen.
De pastorie met rococogevel.
De Sint-Martinuskerk.
Het Kasteel van Berlare met het bijhorende parkdomein.
Riekend Rustpunt, een klein museum aan Het Sluis over het mesttransport over water van de stad naar het platteland met een permanente tentoonstelling Van stadsstront naar zandgrond.
De Sint-Annakapel werd gebouwd in 1910 ter vervanging van de oudere Vennekapel. De Vennekapel of vroegere Sint-Annakapel bevond zich meer zuidwaarts op de hoek van de toenmalige dreef ter hoogte van de Alfons De Grauwelaan. De bouw van de huidige kapel iets verderop gebeurde gelijktijdig met de uitbreiding en vernieuwing van de Sint-Martinuskerk van Berlare volgens de plannen van architect Henri Valcke uit Ledeberg. Of architect Valcke ook het ontwerp maakte voor de Sint-Annakapel is niet bekend. Bij de bouw van de Sint-Annakapel zou onder meer recuperatiemateriaal van de oude kerk gebruikt zijn.

De Sint-Martinuskerk in Berlare
De Bareldonkkapel in het gehucht Donk
Het Kasteel van Berlare
Het Donkmeer is een toeristische trekpleister
De Sint Annakapel
Verhuur van bootjes op het Donkmeer

Natuur en landschap

Berlare ligt aan de Schelde met ten westen van de kom een afgesneden Scheldemeander.

Het Donkmeer (60 ha), ontstaan uit turfwinningsputten, ligt in het gehucht Donk in de deelgemeente Overmere, en is als landschap beschermd. Het is een toeristische trekpleister. Nabij het meer ligt het dierenpark Eendenkooi.
Recreatiedomein Nieuwdonk.
De natuurgebieden Berlare Broek en Gratiebossen, met een rijkdom aan vogels zoals de wintertaling , bergeend en fuut. In Berlare Broek zijn verschillende wandelknooppunten.

Demografie

Demografische ontwikkeling voor de fusie

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling na de fusie

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[4]	Evolutie: 1992=index 100
1992	12.838	100,0
1993	12.888	100,4
1994	12.996	101,2
1995	13.172	102,6
1996	13.270	103,4
1997	13.374	104,2
1998	13.566	105,7
1999	13.714	106,8
2000	13.679	106,6
2001	13.776	107,3
2002	13.808	107,6
2003	13.825	107,7
2004	13.900	108,3
2005	13.984	108,9
2006	14.092	109,8
2007	14.272	111,2
2008	14.451	112,6
2009	14.549	113,3
2010	14.569	113,5
2011	14.584	113,6
2012	14.690	114,4
2013	14.762	115,0
2014	14.790	115,2
2015	14.847	115,6
2016	14.758	115,0
2017	14.785	115,2
2018	14.849	115,7
2019	14.958	116,5
2020	15.093	117,6
2021	15.222	118,6
2022	15.274	119,0
2023	15.446	120,3
2024	15.486	120,6

Politiek

Katja Gabriëls (Open Vld) is de huidige burgemeester van Berlare, en Volksvertegenwoordiger ^[5]. Zij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 23 zetels.

Burgemeesters

Tijdspanne		Burgemeester
	1965–1976	Marcel Leys (PVV)
	1977–2006	Jan-Willy Van Sande (CVP / CD&V)
	2007–2012	Karel De Gucht (Open Vld) (titelvoerend)
	2007–2012	Katja Gabriëls (Open Vld) (waarnemend)
	2013–heden	Katja Gabriëls (Open Vld)

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij		10-10-1976^[6]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[7]		14-10-2012^[8]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	21	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	25
	CVP¹/ CD&V+N-VA^A/ CD&V²/ Project9290#CD&V³	50,54¹	12	44,21¹	12	48,92¹	13	55,02¹	13	43,61¹	12	34,30^A	8	19,77²	5	22,4²	6	24,3³	7
	VU¹/ CD&V+N-VA^A/ N-VA²	7,57¹	0	10,64¹	2	6,87¹	0	-		-		34,30^A	8	15,67²	3	10,0²	2	9,9²	2
	VIVANT¹/ VLD-VIVANT^C	-		-		-		-		0,93¹	0	44,91^C	12	-		-		-
	PVV¹/ Anders^B/ VLD²/ VLD-VIVANT^C/ Open Vld³/ Team Burgemeester⁴	-		23,95¹	6	31,95¹	8	44,98^B	10	40,02²	10	44,91^C	12	49,18³	14	38,6³	12	42,6⁴	13
	SP¹/ Anders^B/ sp.a-spirit-Groen!^D/ sp.a²/ sp.a-Groen^E/ Vooruit³	-		15,9¹	3	12,26¹	2	44,98^B	10	8,92¹	1	10,35^D	1	9,66²	1	7,1^E	1	5,9³	0
	Agalev¹/ sp.a-spirit-Groen!^D / sp.a-Groen^E	-		-		-		-		3,69¹	0	10,35^D	1	-		7,1^E	1	-
	Vlaams Belang	-		-		-		-		-		10,44	2	5,73	0	7,3	1	9,7	2
	Gemeentebelangen	-		-		-		-		-		-		-		7,1	1	7,5	1
	Gem Bel76	41,89	9	-		-		-		-		-		-		-		-
Anderen^(*)		-		5,3	0	-		-		2,83	0	-		-		7,6	0	-
Totaal stemmen		8102		8866		9304		9750		10207		10826		10815		11184		7583
Opkomst %						96,25		94,97		94,08		95,86		92,71		94,5		61,2
Blanco en ongeldig %		2,62		3,52		3,64		5,17		4,13		4,36		2,61		3,3		0,5

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt (*) 1982: GEMBEL / 2000: BAL / 2018: Stem van 't Volk (4,1%), OBU Vooruit (3,5%)

Bekende inwoners

Paul Cammermans (1921-1999), acteur en regisseur
Guy Van Cauteren (1950-2020), kok en restauranteigenaar
Tjörven De Brul (1973), voetballer
Sam De Bruyn (1986), radio- en televisiepresentator
Fred De Bruyne (1930-1994), wielrenner en sportjournalist
Karel De Gucht (1954), politicus
Lawrence Naesen (1992), wielrenner
Oliver Naesen (1990), wielrenner
Yves Van Der Straeten (1971), voetballer en trainer
Frank Van Laecke (1958), scenarist en regisseur
Jarno Van Mingeroet (1977), wielrenner

Trivia

Bijnamen van de inwoners zijn naar de volgende drie deelgemeenten: puitenkloppers, kantgaarders, heikrekels.^[9]

Zie ook

Nabijgelegen kernen

Zele, Donk, Schoonaarde, Wichelen

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

↑ VRT Taal
↑ Annelies Loosveldt, 'Mireille Schreurs: Van puitenkloppers en kikkerbillen', De Standaard, 20 juli 2004.
↑ https://www.dewereldmorgen.be/community/breendonkgevangenen-per-gemeente/ Jan Hertogen, 2014. Breendonkgevangenen per gemeente
↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Ffanyv88.com%3A443%2Fhttps%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
↑ De Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers. www.dekamer.be. Geraadpleegd op 27 september 2023.
↑ Gegevens 1976–2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
↑ Gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 –Berlare
↑ Gemeenteraadsverkiezingen van 2012 – Berlare
↑ Belgische Spotnamen op volksverhalen.be

Zie de categorie Berlare van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] VRT Taal

[2] Annelies Loosveldt, 'Mireille Schreurs: Van puitenkloppers en kikkerbillen', De Standaard, 20 juli 2004.

[3] ttps://www.dewereldmorgen.be/community/breendonkgevangenen-per-gemeente/ Jan Hertogen, 2014. Breendonkgevangenen per gemeente

[4] ttps://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Ffanyv88.com%3A443%2Fhttps%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK

[5] De Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers. www.dekamer.be. Geraadpleegd op 27 september 2023.

[6] Gegevens 1976–2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[7] Gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 –Berlare

[8] Gemeenteraadsverkiezingen van 2012 – Berlare

[9] Belgische Spotnamen op volksverhalen.be

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]