Naar inhoud springen

Ivar Lo-Johansson

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is de huidige versie van de pagina Ivar Lo-Johansson voor het laatst bewerkt door PieterJanR (overleg | bijdragen) op 25 dec 2022 17:42. Deze URL is een permanente link naar deze versie van deze pagina.
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Ivar Lo-Johansson
Lo-Johansson (rechts) met Harry Martinson

Ivar Lo-Johansson, eigenlijk Karl Ivar Loe (Ösmo, 23 februari 1901Stockholm, 11 april 1990) was een Zweeds schrijver en dichter. Hij werd vooral beroemd door zijn sociaal-proletarische romans.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Lo-Johansson was de zoon van een voormalig dagloner en keuterboer, en voornamelijk autodidact. Hij oefende verschillende beroepen uit en maakte tussen 1925 en 1929 diverse zwerftochten door Europa. Hij schreef daarover in een aantal reisverhalen (Vagabondliv i Frankrike, 1927) en liet in kort daarna ook een verhalenbundel en een experimentele gedichtenbundel verschijnen. Zijn eerste succes kwam met de liefdesroman Måna är död (Mana is dood, 1932), waarna een hele reeks naturalistische romans en novellen volgden die het arme boerenleven tot onderwerp hadden, geschreven vanuit een sociale insteek, altijd de kant kiezend van de 'underdog'. Deze werken, samen met een aantal polemische artikelen van zijn hand, hebben substantieel bijgedragen tot afschaffing van het feodale daglonerssysteem in Zweden in 1945.

In de jaren vijftig schreef Lo-Johansson een veel geprezen autobiografische verhalenreeks over zijn jeugd en het literaire leven in Zweden eind jaren twintig en begin jaren dertig. Eind jaren zestig publiceerde hij onder de verzameltitel de Passionssviten (1968–72) een aantal romans met de christelijke hoofdzonden als thema. Aan het einde van zijn carrière schreef hij ook zijn memoires.

Voor de Tweede Wereldoorlog was Lo-Johansson sterk betrokken bij de Zweedse vakbondsbeweging en ook na de oorlog bleef hij sociaal actief bij het politieke en openbare leven in zijn land. In 1979 ontving hij de Literatuurprijs van de Noordse Raad. Hij overleed in 1990, 89 jaar oud.

Lo-Johansson met Maria Nordberg, die model stond voor zijn Måna uit 1932.
  • Vagabondliv i Frankrike (1927)
  • Kolet i våld. Skisser från de engelska gruvarbetarnas värld (1928)
  • Ett lag historier (1928)
  • Nederstigen i dödsriket. Fem veckor i Londons fattigvärld (1929)
  • Zigenare. En sommar på det hemlösa folkets vandringsstigar (1929)
  • Mina städers ansikten (1930)
  • Jag tvivlar på idrotten (1931)
  • Måna är död (1932)
  • Godnatt, jord (1933)
  • Kungsgatan (1935)
  • Statarna (1936–37)
  • Jordproletärerna (1941)
  • Bara en mor (1939)
  • Traktorn (1943)
  • Geniet (1947)
  • "En proletärförfattares självbiografi" (1951–60)
    • Analfabeten (1951)
    • Gårdfarihandlaren (1953)
    • Stockholmaren (1954)
    • Journalisten
    • Författaren
    • Socialisten
    • Soldaten
    • Proletärförfattaren
  • Elektra Kvinna år 2070 (1967)
  • "Passionssviten" (1968–72)
  • Lyckan (1962), Nederlandse vertaling: Lyckan; het geluk
  • Astronomens hus (1966)
  • Ordets makt (1973)
  • Lastbara berättelser (1974)
  • Memoirs (1978–85)
    • Pubertet. (1978)
    • Asfalt. (1979)
    • Tröskeln. (1982)
    • Frihet. (1985)
  • Till en författare (1988)
  • Skriva för livet (1989)
  • Blå Jungfrun (posthumous, 1990)
  • Tisteldalen(posthumous, 1990)

Literatuur en bron

[bewerken | brontekst bewerken]
  • A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur. Bussum, 1980-1984. ISBN 90-228-4330-0
[bewerken | brontekst bewerken]
  • (en) Biografie van Lo-Johansson
  • (sv) Website over Lo-Johansson
Zie de categorie Ivar Lo-Johansson van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.