Ellikom
Deelgemeente in België
.svg){kind=small} | |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Gewest |  Vlaanderen
| ||
| Provincie | .svg){kind=small} Limburg
| ||
| Gemeente | Meeuwen-Gruitrode | ||
| Coördinaten | 51° 8′ NB, 5° 32′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 5,73 km² | ||
| Inwoners (2008) |
1120 (195 inw./km²) | ||
| Hoogte | 50-67 m | ||
| Overig | |||
| Postcode | 3670 | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| |||
Ellikom is een deelgemeente van Meeuwen-Gruitrode in Belgisch Limburg. De oppervlakte van Ellikom bedraagt 573 ha. Ellikom ligt aan de oostelijke oever van de Abeek als een wig tussen Bree en Peer.
Naamgeving
Ellikom is één van de oudste woonkernen in de Limburgse Kempen. Het werd voor de eerste keer in een geschreven bron vermeld in 1314 als "Elleken". Deze naam werd afgeleid van het Germaanse "Aljinga Haim" of "woning van de lieden van Alja". Dit wijst erop dat Ellikom al door de Franken werd bewoond.
Geschiedenis
Archeologische vondsten uit de Romeinse tijd wijzen erop dat er reeds in die tijd en waarschijnlijk nog vroeger mensen leefden in Ellikom.
De eerste gegevens die over Ellikom bekend zijn, zijn verbonden aan de patronessen van de parochie, Sint-Harlindis en Relindis. Zij waren de eerste abdissen van het Klooster van Aldeneik dat rond 750 werd gesticht door de Heiligen Bonifatius en Willibrordus. Deze abdij bezat het begevingsrecht en de tienden van de parochie Ellikom die zij gesticht hadden. Ze liet omstreeks 1200 de eerste kerk van Ellikom oprichten. Later gingen het begevingsrecht en de tienden over naar het kapittel van Maaseik.
In de 12de eeuw al behoorde Ellikom tot het rechtsgebied van de Loonse schepenbank van Meeuwen. Dat had als gevolg dat het Laathof, dat ook bezit van de Abdij van Aldeneik was, niet veel macht in Ellikom had. In die tijd was Ellikom dunbevolkt en arm waardoor veel inwoners naar Bree trokken. Bij oorlogsdreiging zochten zij toevlucht in de schans van Meeuwen.
Bij de golf van fusies in 1971 vormde Ellikom samen met Wijshagen en Meeuwen de gemeente Meeuwen. In 1977 werd de gemeente Meeuwen samengevoegd met de gemeente Gruitrode, dat uit Gruitrode en Neerglabbeek bestond, tot de gemeente Meeuwen-Gruitrode.
Watermolens
Ondanks de beperkte oppervlakte had Ellikom vroeger drie watermolens, de Slagmolen, de Neermolen en de Hoogmolen.
De bekendste van dit drietal is zeker de Slagmolen, die in 1963 afgebroken en heropgebouwd werd in Bokrijk. De molen figureerde door de jaren heen in films en verscheidene jeugdseries op de nationale televisie, onder andere in Johan en de Alverman.
De Hoogmolen is volledig gerestaureerd en maakt ondertussen deel uit van B&B De Hoogmolen. De molen is weer in werking gesteld.
De Neermolen heeft een heel ander lot gekend en van het origineel schiet niet meer veel over.
Sport en verenigingen
In 2001 en 2011 won de schutterij Sint-Harlindis en Relindis van Ellikom het Oud Limburgs Schuttersfeest (OLS). Door die overwinningen mochten ze het OLS in 2002 en 2012 zelf organiseren.
De bekendste sportclubs van Ellikom zijn voetbalclub Sporting Ellikom, uitkomende in 4de provinciale, en volleybalclub Vocelli Ellikom waarvan de eerste ploeg uitkomt in de 2de divisie (nationaal). Ellikom heeft ook een jeugdvereniging, met name KLJ Ellikom.
Toerisme
Het bekende Limburgs fietsroutenetwerk met de knooppunten kende in 1995 zijn oorsprong in Ellikom. Daarom heeft het knooppunt 1 er zijn plaats gekregen.
Evenementen
De kermisdata van Ellikom zijn traditioneel de 3de zondag van juli en de 1ste zondag van oktober. Tijdens deze zondag houdt KLJ Ellikom altijd het KLJ Kaffée open.
Trivia
Op 9 oktober 2013 kwam in Nederland een nieuwe zedenzaak in de pers die door de politie De Ellikom-zaak bleek te zijn gedoopt. Omdat er geen link was tussen het dossier en het dorp en omdat de verdachte ook dertig Belgische slachtoffers maakte, beklaagde burgemeester Lode Ceyssens van de gemeente Meeuwen-Gruitrode waaronder Ellikom valt zich bij de Nederlandse autoriteiten en werd de zaak hernoemd tot zaak-Saturnus.