Westfalen (streek)
Westfalen omvat de noordoostelijke helft van Noord-Rijnland-Westfalen, een van de deelstaten van Duitsland. Het bestaat uit de regierungsbezirke Arnsberg, Detmold en Münster maar heeft op zich geen administratieve betekenis meer. De steden Dortmund, Münster en Bielefeld zijn belangrijke centra van Westfalen.
In Westfalen wordt o.a. Westfaals gesproken.
Geschiedenis: zeer uiteenlopende territoria
De historische streek Westfalen omvat een veel groter gebied, namelijk het hele westelijke deel van het voormalige hertogdom Saksen, tussen de Neder-Rijn en de Wezer. De Saksen noemden hun oostelijke gebied Oostfalen. In de Annales regni Francorum worden de bewoners van Oost- en West-Falen voor het eerst vermeld bij de beschrijving van het jaar 784, toen Karel de Grote en zijn oudste zoon Karel ten strijde trokken tegen de Saksen, Karel de Grote tegen de "Ostfalaos" en zijn zoon tegen de "Westfalaos". Het woord fal(ah) betekent gewoon veld of vlakte. Oost- en West-Falen waren dus eerst het oostland en het westland van de Saksen. De term Oost-Falen is later in onbruik geraakt.
Sinds 1180 was er een hertogdom Westfalen. De waardigheid van hertog werd gedragen door de aartsbisschop en keurvorst van Keulen. Aan het einde van de 18e eeuw had deze alleen nog de feitelijke macht in een klein gebied met de huidige districten Olpe en Hochsauerlandkreis.
In 1500, bij de indeling van het Heilige Roomse Rijk in een aantal kreitsen, werd de Westfaalse Kreits het hele gebied ten oosten van de Bourgondische Kreits. Het bevatte de gebieden van de prinsbisdommen Münster en Luik, en alle tussenliggende kleinere vorstendommen. Aanvankelijk was ook het sticht Utrecht ingedeeld bij de Westfaalse Kreits.
In 1807 stichtte Napoleon het koninkrijk Westfalen, dat gedeeltelijk wel en gedeeltelijk niet het vroegere grote Westfalen omvatte, met daarbij grote delen van de huidige bondslanden Nedersaksen, Hessen en Saksen-Anhalt.
In 1815 werd het zuid-westelijke deel van dat koninkrijk toegewezen aan Pruisen. Sindsdien wordt de naam Westfalen meer en meer enkel nog gebruikt voor deze Pruisische provincie Westfalen. Die ging in 1946 op in de bondsstaat Noord-Rijnland-Westfalen.