Melanine

Twee jonge zebravissen, waarvan één albino, zonder pigment.

Melanine is een organisch pigment in de huid dat uit het aminozuur tyrosine wordt gevormd door melanocyten. Melanocyten zijn cellen die in de kiemlaag van de huid liggen en worden aangemaakt in de basale laag van de opperhuid. Ze produceren deze stof in organellen (melanosomen) onder invloed van UV-straling en geven het af aan de omliggende keratinocyten in de basale laag. Melanine schermt de celkern af en beschermt zo het DNA tegen de schadelijke UV-straling van het zonlicht. Dit voorkomt mutaties en eventueel kanker. Toch is een passende hoeveelheid UV-licht van groot belang voor de mens omdat in de huid, dankzij UV-straling, vitamine D wordt aangemaakt.

Melaninepigmenten zijn complexe structuren waaraan allerlei antioxidanten verbonden kunnen zitten, zoals bètacaroteen en co-enzym Q10. Er worden minstens drie verschillende typen gevormd: de geelbruine eumelaninen, de meer roodachtige feomelaninen waarin ook zwavelbevattende stoffen gecomplexeerd zitten, en de glansrijke rode trichochromen die ook zwavel bevatten.

Het aminozuur tyrosine wordt door het lichaam voor veel meer dan alleen melaninesynthese gebruikt en kan aldus gemakkelijk tekort schieten in de melaninevorming.

Melanine moet niet verward worden met melamine, een organische base en bestanddeel van kunstharsen. Verwar het ook niet met melatonine, een hormoon dat bij mensen in de epifyse (pijnappelklier) geproduceerd wordt en een invloed heeft op het slaapritme. Melanine is echter wel, samen met slijm, het voornaamste ingrediënt in inktvisseninkt.