Naar inhoud springen

Lier (muziekinstrument): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Japiobot (overleg | bijdragen)
link van dp naar juiste pagina, replaced: → [[Harp (tokkelinstrument)| (3) met [[Project:AWB|AWB
cat
 
(42 tussenliggende versies door 32 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox muziekinstrument
{{Infobox muziekinstrument
|naam =Lier
| naam =Lier
|namen =
| namen = Lyra
|afbeelding =Lyre1913.jpg
| afbeelding =Mousai Helikon Staatliche Antikensammlungen Schoen80 n1.jpg
|bijschrift =Vrouw met een lier
| bijschrift =Muse bespeelt een lier
|classificatie =*[[Snaarinstrument]]
| classificatie =*[[Snaarinstrument]]
**[[Tokkelinstrument]]
**[[Tokkelinstrument]]
|bereik =
| bereik =
|bijschrift bereik =
| bijschrift bereik =
|gerelateerd = [[Harp (tokkelinstrument)|harp]], [[luit]]
| gerelateerd = [[Harp (tokkelinstrument)|harp]], [[luit]]
|muzikanten =
| muzikanten = [[Sappho]]
|fabrikanten =
| fabrikanten =
|artikelen = [[Lyra (glockenspiel)]]
| artikelen = [[lyra (glockenspiel)]]
}}
}}
De '''lier''' of '''lyra''' is vooral bekend als een in de [[Klassieke oudheid|klassieke Oudheid]] en [[Middeleeuwen]] veel gebruikt [[muziekinstrument]] en de voorloper van de [[Harp (tokkelinstrument)|harp]]. In de Griekse cultuurperiode was de lyra een begeleidingsinstrument voor dichters. Het bestond uit een houten [[klankkast]], waaruit twee armen staken, verbonden door een stemschroeven bevattende dwarsbalk, vanwaar vier tot zeven [[snaar (muziek)|snaren]] over de klankkast liepen. De darmsnaren werden zowel met de vingers als met een [[plectrum]] aangetokkeld. Ook de middeleeuwse eensnarige [[luit]] met peervormige klankkast en lange hals wordt lier genoemd.
De '''lier''' of '''lyra''' is vooral bekend als een in de [[klassieke oudheid]] en [[middeleeuwen]] veel gebruikt [[muziekinstrument]] en de voorloper van de [[Harp (tokkelinstrument)|harp]]. Het instrument dient niet verward te worden met de [[draailier]], een middeleeuws instrument dat ook vaak 'lier' wordt genoemd. In de Griekse cultuurperiode was de lyra een begeleidingsinstrument voor dichters. Het bestond uit een houten [[klankkast]], waaruit twee armen staken, verbonden door een stemschroeven bevattende dwarsbalk, vanwaar vier tot zeven [[snaar (muziek)|snaren]] over de klankkast liepen.Vaak werd de klankkast gemaakt van een schild van een schildpad, en de armen van horens van een dier. De darmsnaren werden zowel met de vingers als met een [[plectrum]] aangetokkeld. Ook de middeleeuwse eensnarige [[luit]] met peervormige klankkast en lange hals wordt lier genoemd.

Maar ook in de tijd van [[Koning David]] in het [[Oude Testament]] is er al sprake van dat hij lier speelde en zo [[Saul|Koning Saul]] op goede gedachten bracht.
Langzamerhand raakte het instrument in vergetelheid en diende alleen nog als symbool, om iets bijzonders uit te drukken.
Langzamerhand raakte het instrument in vergetelheid en diende alleen nog als symbool, om iets bijzonders uit te drukken.


In 1926 werd de lier echter nieuw gebouwd door Edmund Pracht en Lothar Gärtner, nu als [[Chromatische toonladder|chromatisch]] gestemd snaarinstrument, waardoor het mogelijk werd nieuwe modern gecomponeerde muziek te spelen. Deze moderne lier wordt nu bespeeld in vier liggingen, nl. sopraan, alt, tenor en bas. De snaren geven een bijzonder heldere verfijnde klank, en zijn een inspiratiebron voor spelers, componisten en bouwers. Tegenwoordig worden er over de hele wereld nieuw gevormde lieren gebouwd, en bespeeld.
In 1926 werd een nieuw type lier gebouwd door Edmund Pracht en Lothar Gärtner, nu als [[Chromatische toonladder|chromatisch]] gestemd snaarinstrument, waardoor het mogelijk werd nieuwe modern gecomponeerde muziek te spelen. Deze moderne lier wordt bespeeld in vier liggingen; sopraan, alt, tenor en bas. Het instrument heeft een heldere verfijnde klank. Regelmatig worden weer lieren gebouwd en bespeeld.

== In de Bijbel ==
In de Bijbel wordt het instrument vermeld in Gen. 4:21. [[Jubal (persoon)|Jubal]] is de stamvader van iedereen die op de lier of de fluit speelt, het zou een van de oudste beroepen zijn. Ook speelde [[Koning David|David]] volgens het [[Oude Testament]] de lier om zo [[Saul|Koning Saul]] op goede gedachten te brengen.


== Zie ook ==
== Zie ook ==
* [[harpachtigen]]
* [[Harpachtigen]]
* [[Harp (tokkelinstrument)|harp]]
* [[Harp (tokkelinstrument)|Harp]]
{{Link FA|hu}}


{{Commonscat|Lyres}}
[[Categorie:Tokkelinstrument]]


[[Categorie:Tokkelinstrument]]
[[bs:Lira (muzički instrument)]]
[[Categorie:Romeinse cultuur]]
[[ca:Lira (instrument musical)]]
[[Categorie:Oud-Griekse muziek]]
[[cs:Lyra]]
[[de:Lyra (Zupfinstrument)]]
[[el:Λύρα]]
[[en:Lyre]]
[[eo:Liro (muzikilo)]]
[[es:Lira (instrumento musical)]]
[[fi:Lyyra (soitin)]]
[[fr:Lyre]]
[[hr:Lira (instrument)]]
[[hu:Líra (hangszer)]]
[[it:Lira (strumento musicale)]]
[[ja:ライアー]]
[[la:Lyra]]
[[lt:Lyra]]
[[no:Lyre]]
[[pl:Lira]]
[[pnt:Λύρα]]
[[pt:Lira (instrumento musical)]]
[[ru:Лира (музыкальный инструмент)]]
[[simple:Lyre]]
[[sr:Лира]]
[[sv:Lyra]]
[[tr:Lir]]
[[zh:里拉琴]]

Huidige versie van 4 feb 2024 om 13:03

Lier
Lyra
Muse bespeelt een lier
Classificatie
Gerelateerde instrumenten
harp, luit
Meer artikelen
lyra (glockenspiel)
Portaal  Portaalicoon   Muziek

De lier of lyra is vooral bekend als een in de klassieke oudheid en middeleeuwen veel gebruikt muziekinstrument en de voorloper van de harp. Het instrument dient niet verward te worden met de draailier, een middeleeuws instrument dat ook vaak 'lier' wordt genoemd. In de Griekse cultuurperiode was de lyra een begeleidingsinstrument voor dichters. Het bestond uit een houten klankkast, waaruit twee armen staken, verbonden door een stemschroeven bevattende dwarsbalk, vanwaar vier tot zeven snaren over de klankkast liepen.Vaak werd de klankkast gemaakt van een schild van een schildpad, en de armen van horens van een dier. De darmsnaren werden zowel met de vingers als met een plectrum aangetokkeld. Ook de middeleeuwse eensnarige luit met peervormige klankkast en lange hals wordt lier genoemd.

Langzamerhand raakte het instrument in vergetelheid en diende alleen nog als symbool, om iets bijzonders uit te drukken.

In 1926 werd een nieuw type lier gebouwd door Edmund Pracht en Lothar Gärtner, nu als chromatisch gestemd snaarinstrument, waardoor het mogelijk werd nieuwe modern gecomponeerde muziek te spelen. Deze moderne lier wordt bespeeld in vier liggingen; sopraan, alt, tenor en bas. Het instrument heeft een heldere verfijnde klank. Regelmatig worden weer lieren gebouwd en bespeeld.

In de Bijbel wordt het instrument vermeld in Gen. 4:21. Jubal is de stamvader van iedereen die op de lier of de fluit speelt, het zou een van de oudste beroepen zijn. Ook speelde David volgens het Oude Testament de lier om zo Koning Saul op goede gedachten te brengen.

Zie de categorie Lyres van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.