Naar inhoud springen

Alan Alda: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
foto vervangen + beschr., linkfix, opmaak
Een kleinzoon veranderd in acht kleinkinderen.
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
 
(35 tussenliggende versies door 29 gebruikers niet weergegeven)
Regel 2: Regel 2:
| naam = Alan Alda
| naam = Alan Alda
| afbeelding = Alan Alda by Bridget Laudien.jpg
| afbeelding = Alan Alda by Bridget Laudien.jpg
| onderschrift = Alda tijdens een interview naar aanleiding van de première van ''[[Nothing But the Truth (2008)|Nothing But the Truth]]'' op 14 december 2008.
| onderschrift = Alda tijdens een interview, 14 december 2008.
| volledige naam = Alphonso Joseph D'Abruzzo
| volledige naam = Alphonso Joseph D'Abruzzo
| andere namen =
| andere namen =
Regel 13: Regel 13:
| imdb = 0000257
| imdb = 0000257
}}
}}
[[Bestand:Alan Alda Hawkeye MASH.JPG|thumb|Alan Alda (1975)]]
'''Alan Alda''', pseudoniem van '''Alphonso Joseph d'Abruzzo''' ([[New York City]], [[28 januari]] [[1936]]), is een [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[acteur]], [[auteur|schrijver]], [[filmregisseur|regisseur]] en [[Politiek activisme|politiek activist]]. Hij is de zoon van de Italiaans-Amerikaanse acteur [[Robert Alda]] en voormalig Miss New York Joan Brown. Robert runde een theater, wat er toe leidde dat zijn vrouw hem verdacht van het hebben van allerlei affaires. Ooit poogde Joan om Robert in het gezicht te steken. Een aantal jaren later scheidden ze.
'''Alan Alda''', pseudoniem van '''Alphonso Joseph d'Abruzzo''' ([[New York (stad)|New York]], [[28 januari]] [[1936]]), is een [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[acteur]], [[auteur|schrijver]], [[filmregisseur|regisseur]] en [[Politiek activisme|politiek activist]]. Hij is de zoon van de Italiaans-Amerikaanse acteur [[Robert Alda]] en voormalig Miss New York Joan Brown.


Toen Alan Alda zeven jaar was, kreeg hij [[polio]], wat hem twee jaar aan het bed gekluisterd hield. In [[1956]] studeerde hij af aan de Fordham University. Tijdens zijn eerste jaar studeerde hij in [[Rome (stad)|Rome]] en was hij met zijn vader in [[Amsterdam]] te zien op de tv. Na zijn afstuderen zat hij zes maanden bij de U.S. Army Reserve en was hij kanonnier in [[Korea]]. Een jaar later trouwde hij met zijn huidige vrouw Arlene. Ze hebben drie kinderen en een kleinzoon.
Toen Alan Alda zeven jaar was, kreeg hij [[polio]], wat hem twee jaar aan het bed gekluisterd hield. In 1956 studeerde hij af aan de Fordham University. Tijdens zijn eerste jaar studeerde hij in [[Rome (stad)|Rome]] en was hij met zijn vader in [[Amsterdam]] te zien op de tv. Na zijn afstuderen zat hij zes maanden bij de U.S. Army Reserve en was hij kanonnier in [[Korea]]. Een jaar later trouwde hij met zijn huidige vrouw Arlene. Ze hebben drie kinderen en acht kleinkinderen.


Alda begon zijn carrière in de jaren '50, als lid van de Compass Players revuegroep. Een van zijn eerste rollen was voor de televisieserie [[Secret file USA]], die in Amsterdam werd opgenomen.
Alda begon zijn carrière in de jaren vijftig, als lid van de revuegroep Compass Players. Een van zijn eerste rollen was voor de televisieserie ''[[Secret File, U.S.A.]]'', die in Amsterdam werd opgenomen.


Hij is het vooral bekend vanwege zijn rol van [[Hawkeye Pierce]] in de televisiereeks ''[[M*A*S*H (televisieserie)|M*A*S*H]]'' en als presentator van de televisieshow ''Scientific American Frontiers''.
Hij werd bij een groot publiek bekend door zijn rol van [[Hawkeye Pierce]] in de televisiereeks ''[[M*A*S*H (televisieserie)|M*A*S*H]]'' en als presentator van het televisieprogramma ''Scientific American Frontiers''.[https://web.archive.org/web/20060101000017/http://www.pbs.org:80/saf/alan.htm]


Alan Alda speelde ook het personage van de [[Nobelprijs]]-winnende natuurkundige [[Richard Feynman]] in het toneelstuk 'QED'. Dit stuk is bijna een eenmansproductie, met één hoofdrolspeler. Het werd geschreven door Peter Parnell, maar Alda produceerde en inspireerde het.
Alan Alda speelde ook het personage van de [[Nobelprijs]]-winnende natuurkundige [[Richard Feynman]] in het toneelstuk 'QED'. Dit stuk is bijna een eenmansproductie, met één hoofdrolspeler. Het werd geschreven door Peter Parnell, maar Alda produceerde en inspireerde het.


Voor zijn (bij)rol in ''[[The Aviator]]'' werd hij genomineerd voor een [[Academy Award|Oscar]].
Voor zijn (bij)rol in ''[[The Aviator]]'' werd hij genomineerd voor een [[Oscar (filmprijs)|Oscar]]. In 2018 werd de [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Life Achievement Award]] aan hem toegekend.

In 2019 maakte Alda bekend dat hij al drie jaar aan [[ziekte van Parkinson|parkinson]] leed.


== Filmografie ==
== Filmografie ==
* ''[[Marriage Story]]'' (2019) - Bert Spitz
⚫
* ''[[30 Rock]]'' Televisieserie - Milton Green (Afl., ''Mamma Mia'', 2009|''Kidney Know!'', 2009)
* ''[[Horace and Pete]]'' (2016) - Uncle Pete
* ''[[Bridge of Spies]]'' (2015) - Thomas Watters
* ''[[The Longest Ride]]'' (2015) - Ira Levinson
* ''[[The Blacklist]]'' (serie) (2013-heden) - Alan Fitch (seizoen 1 en 2)
* ''[[The Big C]]'' (televisieserie) - Dr. Atticus Sherman (afl. ''Musical Chairs'', 2011, ''Fight or Flight'', 2011, ''The Darkest Day'', 2011, ''Thin Ice'', 2012)
* ''[[Wanderlust (2012)|Wanderlust]]'' (2012) - Carvin Wiggins
* ''[[Tower Heist]]'' (2011) - Arthur Shaw
⚫
* ''[[30 Rock]]'' (televisieserie) - Milton Green (afl. ''Mamma Mia'', 2009, ''Kidney Know!'', 2009, ''Christmas Attack Zone'', 2010)
* ''[[Nothing But the Truth (2008)|Nothing But the Truth]]'' (2008) - Alan Burnside
* ''[[Nothing But the Truth (2008)|Nothing But the Truth]]'' (2008) - Alan Burnside
* ''[[Flash of Genius]]'' (2008) - Gregory Lawson
* ''[[Flash of Genius]]'' (2008) - Gregory Lawson
* ''[[Diminished Capacity]]'' (2008) - Rollie Zerbs
* ''[[Diminished Capacity]]'' (2008) - Rollie Zerbs
* ''[[Resurrecting the Champ]]'' (2007) - Ralph Metz
* ''[[Resurrecting the Champ]]'' (2007) - Ralph Metz
* ''[[The West Wing]]'' televisieserie - Senator Arnold Vinick (28 afl., 2004-2006)
* ''[[The West Wing]]'' (televisieserie) - Senator Arnold Vinick (28 afl., 2004-2006)
* ''[[The Aviator]]'' (2004) - Senator Ralph Owen Brewster
* ''[[The Aviator]]'' (2004) - Senator Ralph Owen Brewster
* ''[[The Killing Yard]]'' (televisiefilm, 2001) - Ernie Goodman
* ''[[The Killing Yard]]'' (televisiefilm, 2001) - Ernie Goodman
* ''[[Club Land]]'' (televisiefilm, 2001) - Willie Walters
* ''[[Club Land]]'' (televisiefilm, 2001) - Willie Walters
* ''[[What Women Want]]'' (2000) - Dan Wanamaker
* ''[[What Women Want]]'' (2000) - Dan Wanamaker
* ''[[ER (televisieserie)|ER]]'' televisieserie - Dr. Gabriel Lawrence (5 afl., 1999)
* ''[[ER (televisieserie)|ER]]'' (televisieserie) - Dr. Gabriel Lawrence (5 afl., 1999)
* ''[[The Object of My Affection]]'' (1998) - Sidney Miller
* ''[[The Object of My Affection]]'' (1998) - Sidney Miller
* ''[[Mad City]]'' (1997) - Kevin Hollander
* ''[[Mad City]]'' (1997) - Kevin Hollander
* ''[[Murder at 1600]]'' (1997) - National Security Advisor Alvin Jordan
* ''[[Murder at 1600]]'' (1997) - National Security Advisor Alvin Jordan
* ''[[Everyone Says I Love You]]'' (1996) - Bob Dandridge
* ''[[Everyone Says I Love You]]'' (1996) - Bob Dandridge
* ''[[Flirting with Disaster]]'' (1996) - Richard Schlichting
* ''[[Flirting with Disaster (film)|Flirting with Disaster]]'' (1996) - Richard Schlichting
* ''[[Jake's Women]]'' (televisiefilm, 1996) - Jake
* ''[[Jake's Women]]'' (televisiefilm, 1996) - Jake
* ''[[Canadian Bacon]]'' (1995) - U.S. President
* ''[[Canadian Bacon]]'' (1995) - U.S. President
* ''[[White Mile]]'' (televisiefilm, 1994) - Dan Cutler
* ''[[White Mile]]'' (televisiefilm, 1994) - Dan Cutler
* ''[[And the Band Played On]]'' (televisiefilm, 1993) - Dr. Robert Gallo
* ''[[And the Band Played On (film)|And the Band Played On]]'' (televisiefilm, 1993) - Dr. Robert Gallo
* ''[[Manhattan Murder Mystery]]'' (1993) - Ted
* ''[[Manhattan Murder Mystery]]'' (1993) - Ted
* ''[[Whispers in the Dark]]'' (1992) - Leo Green
* ''[[Whispers in the Dark]]'' (1992) - Leo Green
Regel 52: Regel 63:
* ''[[A New Life]]'' (1988) - Steve
* ''[[A New Life]]'' (1988) - Steve
* ''[[Sweet Liberty]]'' (1986) - Michael Burgess
* ''[[Sweet Liberty]]'' (1986) - Michael Burgess
* ''[[The Four Seasons (televisie)|The Four Seasons]]'' televisieserie - Jack Burroughs (Afl., ''Pilot'', 1984)
* ''[[The Four Seasons (televisieserie)|The Four Seasons]]'' (televisieserie) - Jack Burroughs (afl. ''Pilot'', 1984)
* ''[[M*A*S*H (televisieserie)|M*A*S*H]]'' televisieserie - Capt. Benjamin Franklin 'Hawkeye' Pierce (251 afl., 1972-1983)
* ''[[M*A*S*H (televisieserie)|M*A*S*H]]'' (televisieserie) - Capt. Benjamin Franklin 'Hawkeye' Pierce (251 afl., 1972-1983)
* ''[[The Four Seasons (film)|The Four Seasons]]'' (1981) - Jack Burroughs
* ''[[The Four Seasons (film)|The Four Seasons]]'' (1981) - Jack Burroughs
* ''[[The Seduction of Joe Tynan]]'' (1979) - Joe Tynan
* ''[[The Seduction of Joe Tynan]]'' (1979) - Joe Tynan
Regel 63: Regel 74:
* ''[[Free to Be...You & Me]]'' (televisiefilm, 1974) - Verschillende rollen (Voice-over)
* ''[[Free to Be...You & Me]]'' (televisiefilm, 1974) - Verschillende rollen (Voice-over)
* ''[[Isn't It Shocking?]]'' (televisiefilm, 1973) - Sheriff Dan Barnes
* ''[[Isn't It Shocking?]]'' (televisiefilm, 1973) - Sheriff Dan Barnes
* ''[[Playmates]]'' (televisiefilm, 1972) - Marshall Barnett
* ''[[Playmates (1972)|Playmates]]'' (televisiefilm, 1972) - Marshall Barnett
* ''[[To Kill a Clown]]'' (1972) - Maj. Evelyn Ritchie
* ''[[To Kill a Clown]]'' (1972) - Maj. Evelyn Ritchie
* ''[[The Glass House]]'' (televisiefilm, 1972) - Jonathan Paige
* ''[[The Glass House]]'' (televisiefilm, 1972) - Jonathan Paige
* ''[[The Mephisto Waltz]]'' (1971) - Myles Clarkson
* ''[[The Mephisto Waltz]]'' (1971) - Myles Clarkson
* ''[[Story Theatre]]'' televisieserie - Rol onbekend (1971)
* ''[[Story Theatre]]'' (televisieserie) - Rol onbekend (1971)
* ''[[The Moonshine War]]'' (1970) - John W. (Son) Martin
* ''[[The Moonshine War]]'' (1970) - John W. (Son) Martin
* ''[[Jenny (Amerikaanse film)|Jenny]]'' (1970) - Delano
* ''[[Jenny (Amerikaanse film)|Jenny]]'' (1970) - Delano
* ''[[The Extraordinary Seaman]]'' (1969) - Lt. (j.g.) Morton Krim
* ''[[The Extraordinary Seaman]]'' (1969) - Lt. (j.g.) Morton Krim
* ''[[Paper Lion]]'' (1968) - George Plimpton
* ''[[Paper Lion]]'' (1968) - George Plimpton
* ''[[Premiere (televisieserie)|Premiere]]'' televisieserie - Frank St. John (Afl., ''Higher and Higher'', 1968)
* ''[[Premiere (televisieserie)|Premiere]]'' (televisieserie) - Frank St. John (afl. ''Higher and Higher'', 1968)
* ''[[Coronet Blue]]'' televisieserie - Clay (Afl., ''Six Months to Mars'', 1967)
* ''[[Coronet Blue]]'' (televisieserie) - Clay (afl. ''Six Months to Mars'', 1967)
* ''[[Where's Everett]]'' (televisiefilm, 1966) - Arnold Barker
* ''[[Where's Everett]]'' (televisiefilm, 1966) - Arnold Barker
* ''[[The Trials of O'Brien]]'' televisieserie - Nick Staphos (Afl., ''Picture Me a Murder'', 1965)
* ''[[The Trials of O'Brien]]'' (televisieserie) - Nick Staphos (afl. ''Picture Me a Murder'', 1965)
* ''[[East Side/West Side]]'' televisieserie - Freddie Wilcox (Afl., ''The Sinner'', 1963)
* ''[[East Side/West Side]]'' (televisieserie) - Freddie Wilcox (afl. ''The Sinner'', 1963)
* ''[[Gone Are the Days!]]'' (1963) - Charlie Cotchipee
* ''[[Gone Are the Days!]]'' (1963) - Charlie Cotchipee
* ''[[Route 66 (televisie)|Route 66]]'' televisieserie - Dr. Glazer (Afl., ''Soda Pop and Paper Flags'', 1963)
* ''[[Route 66 (televisieserie)|Route 66]]'' (televisieserie) - Dr. Glazer (afl. ''Soda Pop and Paper Flags'', 1963)
* ''[[The Nurses]]'' televisieserie - Dr. John Griffin (2 afl., 1963)
* ''[[The Nurses]]'' (televisieserie) - Dr. John Griffin (2 afl., 1963)
* ''[[Naked City]]'' televisieserie - Poet (Afl., ''Hold for Gloria Christmas'', 1962)
* ''[[Naked City]]'' (televisieserie) - Poet (afl. ''Hold for Gloria Christmas'', 1962)
* ''[[The Phil Silvers Show]]'' televisieserie - Carlisle Thompson III (Afl., ''Bilko, the Art Lover'', 1958)
* ''[[The Phil Silvers Show]]'' (televisieserie) - Carlisle Thompson III (afl. ''Bilko, the Art Lover'', 1958)
* ''[[Secret File, U.S.A.]]'' televisieserie - Rol onbekend (1955)
* ''[[Secret File, U.S.A.]]'' (televisieserie) - Rol onbekend (1955)


{{Commons|Alan Alda}}
{{Commonscat|Alan Alda}}


{{Bibliografische informatie}}
{{DEFAULTSORT:Alda, Alan}}
{{DEFAULTSORT:Alda, Alan}}
[[Categorie:Amerikaans filmacteur]]
[[Categorie:Amerikaans filmacteur]]
Regel 91: Regel 103:
[[Categorie:Amerikaans schrijver]]
[[Categorie:Amerikaans schrijver]]
[[Categorie:Amerikaans televisieacteur]]
[[Categorie:Amerikaans televisieacteur]]

[[ar:ألن ألدا]]
[[cs:Alan Alda]]
[[da:Alan Alda]]
[[de:Alan Alda]]
[[en:Alan Alda]]
[[es:Alan Alda]]
[[fi:Alan Alda]]
[[fr:Alan Alda]]
[[gv:Alan Alda]]
[[he:אלן אלדה]]
[[hu:Alan Alda]]
[[id:Alan Alda]]
[[it:Alan Alda]]
[[ja:アラン・アルダ]]
[[la:Alanus Alda]]
[[no:Alan Alda]]
[[pl:Alan Alda]]
[[pt:Alan Alda]]
[[ro:Alan Alda]]
[[ru:Алан Алда]]
[[sh:Alan Alda]]
[[simple:Alan Alda]]
[[sv:Alan Alda]]
[[tl:Alan Alda]]

Huidige versie van 2 okt 2023 om 17:53

Alan Alda
Alda tijdens een interview, 14 december 2008.
Alda tijdens een interview, 14 december 2008.
Algemene informatie
Volledige naam Alphonso Joseph D'Abruzzo
Geboren 28 januari 1936
Land Verenigde Staten
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(en) IBDB-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film
Alan Alda (1975)

Alan Alda, pseudoniem van Alphonso Joseph d'Abruzzo (New York, 28 januari 1936), is een Amerikaanse acteur, schrijver, regisseur en politiek activist. Hij is de zoon van de Italiaans-Amerikaanse acteur Robert Alda en voormalig Miss New York Joan Brown.

Toen Alan Alda zeven jaar was, kreeg hij polio, wat hem twee jaar aan het bed gekluisterd hield. In 1956 studeerde hij af aan de Fordham University. Tijdens zijn eerste jaar studeerde hij in Rome en was hij met zijn vader in Amsterdam te zien op de tv. Na zijn afstuderen zat hij zes maanden bij de U.S. Army Reserve en was hij kanonnier in Korea. Een jaar later trouwde hij met zijn huidige vrouw Arlene. Ze hebben drie kinderen en acht kleinkinderen.

Alda begon zijn carrière in de jaren vijftig, als lid van de revuegroep Compass Players. Een van zijn eerste rollen was voor de televisieserie Secret File, U.S.A., die in Amsterdam werd opgenomen.

Hij werd bij een groot publiek bekend door zijn rol van Hawkeye Pierce in de televisiereeks M*A*S*H en als presentator van het televisieprogramma Scientific American Frontiers.[1]

Alan Alda speelde ook het personage van de Nobelprijs-winnende natuurkundige Richard Feynman in het toneelstuk 'QED'. Dit stuk is bijna een eenmansproductie, met één hoofdrolspeler. Het werd geschreven door Peter Parnell, maar Alda produceerde en inspireerde het.

Voor zijn (bij)rol in The Aviator werd hij genomineerd voor een Oscar. In 2018 werd de Screen Actors Guild Life Achievement Award aan hem toegekend.

In 2019 maakte Alda bekend dat hij al drie jaar aan parkinson leed.

Filmografie

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Alan Alda van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alan_Alda&oldid=66081799"