Grote wasmot: verschil tussen versies

Grote wasmot
	Grote wasmot (Galleria mellonella)
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Lepidoptera (Vlinders)
Familie:	Pyralidae (Snuitmotten)
Geslacht:	Galleria
Soort
	Galleria mellonella; (Linnaeus, 1758)
	Museumexemplaar
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal	Biologie ; Insecten

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Huidige versie van 19 jul 2023 om 18:21

De grote wasmot (Galleria mellonella), voorheen wel simpelweg wasmot genoemd, is een vlinder uit de familie Pyralidae (snuitmotten).

Beschrijving

Naam

De soort wordt grote wasmot genoemd, ter onderscheid van de kleine wasmot (Achroia grisella) en de hommelnestmot (Aphomia sociella).

Grootte

De spanwijdte van de vlinder bedraagt tussen de 30 en 41 millimeter.

Rups

De tot 3 cm lange rups van de grote wasmot is bruingrijs, eet bijenwas en stuifmeel en overwintert. De rups verpopt in een zelf gesponnen grijskleurige cocon. Volgroeide rupsen worden ook gebruikt voor menselijke consumptie.^[1]

De rups blijkt ook polyetheen te eten en dit plastic daarbij om te zetten in ethyleenglycol.^[2]

Gehoor

Grote wasmotten kunnen frequenties horen tot 300 kHz, wat de grote wasmot tot het dier maakt dat de hoogste geluiden kan waarnemen (voor zover in 2013 bekend).^[3]

Voorkomen in Nederland en België

De grote wasmot is in Nederland en in België een schaarse soort, die wel over het hele gebied verspreid kan worden waargenomen. De soort vliegt van mei tot oktober.

Externe links

Grote wasmot op Kleinevlinders.nl
(en) Galleria mellonella op UK Moths
(en) Galleria mellonella op Lepidoptera of Belgium (Internet Archive)
Kaarten met waarnemingen:

Bronnen

Corver, S.C. Grote wasmot op microlepidoptera.nl
(en) Goater, B. (1986) British Pyralid Moths, Colchester: Harley Books.
Kuchlein, J.H. (1993) De kleine vlinders, Wageningen: Pudoc.

Verwijzing

↑ Duurzaaminsecteneten.nl, 30 november 2014: Koken met insecten (Internet Archive)
↑ Deredactie.be, 25 april 2017, Sandra Cardoen: Rups van de grote wasmot eet plastic (zakken) op
↑ (en) Researchers discover world's most extreme hearing animal. Phys.org (8 mei 2013). Geraadpleegd op 8 mei 2013.

[1] Duurzaaminsecteneten.nl, 30 november 2014: Koken met insecten (Internet Archive)

[2] Deredactie.be, 25 april 2017, Sandra Cardoen: Rups van de grote wasmot eet plastic (zakken) op

[3] (en) Researchers discover world's most extreme hearing animal. Phys.org (8 mei 2013). Geraadpleegd op 8 mei 2013.

[1]

[2]

[3]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Taxobox vlinder
 | naam = Grote wasmot
-| afbeelding = Galleria mellonella 1.jpg
+| afbeelding = Lepidoptera facing right.jpg
 | afbeeldingtekst = Grote wasmot (''Galleria mellonella'')
 | familie = [[Snuitmotten|Pyralidae]] (Snuitmotten)
-| geslacht = ''[[Galleria]]''
+| geslacht = ''[[Galleria (geslacht)|Galleria]]''
 | w-naam = ''Galleria mellonella''
-| auteur = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]]
+| auteur = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]]
 | datum = 1758
 | haakjes = ja
@@ Regel 12: / Regel 12: @@
 | afbeeldingIItekst = Museumexemplaar
 }}
-De '''grote wasmot''' (''Galleria mellonella''), voorheen wel simpelweg '''wasmot''' genoemd, is een [[Vlinders|nachtvlinder]] uit de familie [[Pyralidae]], de snuitmotten. Hij wordt “grote wasmot” genoemd, ter onderscheid van de “[[kleine wasmot]]” (''[[Achroia grisella]]'') en de [[hommelnestmot]] (''[[Aphomia sociella]]''). De [[Spanwijdte (vlucht)|spanwijdte]] van de vlinder bedraagt tussen de 30 en 41 millimeter.
+De '''grote wasmot''' (''Galleria mellonella''), voorheen wel simpelweg '''wasmot''' genoemd, is een [[Vlinders|vlinder]] uit de familie [[Pyralidae]] (snuitmotten).
-==Rups ==
+== Beschrijving ==
+[[Bestand:Galleria mellonella cocoon, grote wasmot cocon.jpg|250px|left|thumb|Cocon (23 mm lang)]]
-De tot 3 cm lange [[rups]] van de grote wasmot is bruingrijs, eet bijenwas en overwintert. De rups [[verpopping|verpopt]] in een zelf gesponnen grijskleurige [[Verpopping#Camouflage en cocons|cocon]].
-[[File:Galleria mellonella cocoon, grote wasmot cocon.jpg|250px|thumb|left|Cocon (23 mm lang)]]
+[[Bestand:Wax worm, U, Maryland, side 2015-07-13-13.01.17 ZS PMax.jpg|left|250px|thumb|Rups]]
+=== Naam ===
-==Voorkomen in Nederland en België==
+De soort wordt grote wasmot genoemd, ter onderscheid van de [[kleine wasmot]] (''Achroia grisella'') en de [[hommelnestmot]] (''Aphomia sociella'').
-De grote wasmot is in [[Nederland]] en in [[België]] een schaarse soort, die wel over het hele gebied verspreid kan worden waargenomen. De soort vliegt van mei tot oktober.
+=== Grootte ===
+De [[Spanwijdte (vlucht)|spanwijdte]] van de vlinder bedraagt tussen de 30 en 41 millimeter.
+=== Rups ===
+De tot 3 cm lange [[rups]] van de grote wasmot is bruingrijs, eet [[bijenwas]] en [[stuifmeel]] en overwintert. De rups [[verpopping|verpopt]] in een zelf gesponnen grijskleurige [[Verpopping#Camouflage en cocons|cocon]]. Volgroeide rupsen worden ook gebruikt voor menselijke consumptie.<ref>Duurzaaminsecteneten.nl, 30 november 2014: ''[https://web.archive.org/web/20150211141934/https://duurzaaminsecteneten.nl/insecten-eten-nieuws/koken-met-insecten/#more-1061 Koken met insecten]'' (Internet Archive)</ref>
+De rups blijkt ook [[polyetheen]] te eten en dit plastic daarbij om te zetten in [[1,2-ethaandiol|ethyleenglycol]].<ref>[[vrtnws.be|Deredactie.be]], 25 april 2017, Sandra Cardoen: ''[http://deredactie.be/permalink/1.2961187 Rups van de grote wasmot eet plastic (zakken) op]''</ref>
+=== Gehoor ===
+Grote wasmotten kunnen frequenties horen tot 300 [[kHz]], wat de grote wasmot tot het dier maakt dat de hoogste geluiden kan waarnemen (voor zover in 2013 bekend).<ref>{{en}}{{Citeer web|url=https://phys.org/news/2013-05-world-extreme-animal.html|uitgever=[[Phys.org]]|titel=Researchers discover world's most extreme hearing animal|bezochtdatum=8 mei 2013|datum=8 mei 2013}}</ref>
+=== Voorkomen in Nederland en België ===
+De grote wasmot is in Nederland en in België een schaarse soort, die wel over het hele gebied verspreid kan worden waargenomen. De soort vliegt van mei tot oktober.
+{{Clearleft}}
 ==Externe links==
+* [https://www.kleinevlinders.nl/soorten.aspx?p=3&s=470010 Grote wasmot op Kleinevlinders.nl]
+* {{en}}[https://ukmoths.org.uk/species/galleria-mellonella/  ''Galleria mellonella'' op UK Moths]
+* {{en}}[https://web.archive.org/web/20120219195409/http://webh01.ua.ac.be/vve/Checklists/Lepidoptera/Pyralidae/Gmellonella.htm ''Galleria mellonella'' op Lepidoptera of Belgium] ([[Internet Archive]])
 * {{Link waarneming.nl|id=26305}}
-* {{en}}[http://webh01.ua.ac.be/vve/Checklists/Lepidoptera/Pyralidae/Gmellonella.htm Lepidoptera of Belgium]
-* [http://www.kleinevlinders.nl/soorten.aspx?p=3&s=470010 www.kleinevlinders.nl - grote wasmot]
+{{Appendix||2=
-{{Bron|bronvermelding=
+== Bronnen ==
-* Corver, S.C. [http://www.microlepidoptera.nl/soorten/species.php?speciescode=430010&p=1 Grote wasmot op microlepidoptera.nl]
+* Corver, S.C. [https://www.microvlinders.nl/soorten/species.php?speciescode=430010&p=1 Grote wasmot op microlepidoptera.nl]
-* Goater, B. (1986) ''British Pyralid Moths'', Colchester: Harley Books.
+* {{en}} Goater, B. (1986) ''British Pyralid Moths'', Colchester: Harley Books.
 * Kuchlein, J.H. (1993) ''De kleine vlinders'', Wageningen: Pudoc.
+== Verwijzing ==
+{{References}}
 }}
-{{Commons|Galleria mellonella}}
-[[Categorie:Snuitmot]]
+[[Categorie:Snuitmotten]]
 [[Categorie:Dier uit het Palearctisch gebied]]
-[[ca:Galleria mellonella]]
-[[cs:Zavíječ voskový]]
-[[de:Große Wachsmotte]]
-[[en:Galleria mellonella]]
-[[es:Galleria mellonella]]
-[[eu:Galleria mellonella]]
-[[fi:Isovahakoisa]]
-[[fr:Galleria mellonella]]
-[[hu:Nagy viaszmoly]]
-[[it:Galleria mellonella]]
-[[pl:Barciak większy]]
-[[ro:Galleria mellonella]]
-[[vi:Galleria mellonella]]