Naar inhoud springen

Erwin Neher: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Aanvulling biografie
Wikiwernerbot (overleg | bijdragen)
k Botverzoeken: 1 link gearchiveerd, toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https://
 
(4 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 19: Regel 19:


== Biografie ==
== Biografie ==
Erwin Neher is de zoon van Franz Xaver Neher en Elisabeth Pfeiffer Neher.<ref>{{Link NNDB naam |id=838/00133439 |bezochtdatum=22 juni 2015}}</ref> Hij genoot zijn middelbare schoolopleiding aan het Maristenkolleg Gymnasium in Mindelheim. Hij studeerde van 1963 tot 1966 [[natuurkunde]] aan de [[Technische Universiteit München]]. In 1966 kreeg hij een studiebeurs om te gaan studeren in de [[Verenigde Staten]]. Hij bracht een jaar door aan de [[Universiteit van Wisconsin-Madison]], alwaar hij een [[Master (academische graad)|Master]] haalde in [[biofysica]]. Hij promoveerde in 1970 in de fysica aan de Technische Universiteit van München. Vervolgens was hij werkzaam aan het Max Planck Instituut in München en Göttingen.
Erwin Neher is de zoon van Franz Xaver Neher en Elisabeth Pfeiffer Neher.<ref>{{Link NNDB naam |id=838/00133439 |bezochtdatum=22 juni 2015}}</ref> Hij genoot zijn middelbareschoolopleiding aan het Maristenkolleg Gymnasium in Mindelheim. Hij studeerde van 1963 tot 1966 [[natuurkunde]] aan de [[Technische Universiteit München]]. In 1966 kreeg hij een studiebeurs om te gaan studeren in de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]]. Hij bracht een jaar door aan de [[Universiteit van Wisconsin-Madison]], alwaar hij een [[Master (academische graad)|Master]] haalde in [[biofysica]]. Hij promoveerde in 1970 in de fysica aan de Technische Universiteit van München. Vervolgens was hij werkzaam aan het [[Max Planck Instituut]] in München en Göttingen.


Vanaf 1975 was Neher onderzoeksassistent bij de faculteit fysiologie aan de [[Yale-universiteit]], maar een jaar later, in 1976, keerde hij terug naar het Max Planck Instituut in Göttingen, waar hij de rest van wetenschappelijke carrière aan verbonden bleef. In 1983 werd hij er benoemd tot directeur van de afdeling membraanbiofysica en in 1987 werd hij er ere-hoogleraar.
Vanaf 1975 was Neher onderzoeksassistent bij de faculteit fysiologie aan de [[Yale-universiteit]], maar een jaar later, in 1976, keerde hij terug naar het Max Planck Instituut in Göttingen, waar hij de rest van wetenschappelijke carrière aan verbonden bleef. In 1983 werd hij er benoemd tot directeur van de afdeling membraanbiofysica en in 1987 werd hij er ere-hoogleraar.
Regel 26: Regel 26:
Samen met [[Bert Sakmann]] won hij in 1991 de [[Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde]]. De twee kregen de prijs voor hun ontwikkeling van de [[patch-clamptechniek]], die aan kon tonen dat er [[ionkanaal|ionkanalen]] bestaan in het [[celmembraan]], en welke het mogelijk maakte om hun eigenschappen te bestuderen.<ref>{{Citeer web
Samen met [[Bert Sakmann]] won hij in 1991 de [[Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde]]. De twee kregen de prijs voor hun ontwikkeling van de [[patch-clamptechniek]], die aan kon tonen dat er [[ionkanaal|ionkanalen]] bestaan in het [[celmembraan]], en welke het mogelijk maakte om hun eigenschappen te bestuderen.<ref>{{Citeer web
| id = PMID 1374932
| id = PMID 1374932
| url= http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1374932
| url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1374932
| last=Neher
| last=Neher
| first=E
| first=E
Regel 38: Regel 38:
| periodical=Sci. Am.
| periodical=Sci. Am.
| pages=44-51
| pages=44-51
|archiefurl=https://web.archive.org/web/20190712040450/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1374932|archiefdatum=2019-07-12}}</ref><ref>{{Citeer web
}}</ref><ref>{{Citeer web
| id = PMID 1528115
| id = PMID 1528115
| url= http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1528115
| url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1528115
| last=Neher
| last=Neher
| first=E
| first=E
Regel 50: Regel 50:
| periodical=Meth. Enzymol.
| periodical=Meth. Enzymol.
| pages=123-31
| pages=123-31
|archiefurl=https://web.archive.org/web/20190709152758/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1528115|archiefdatum=2019-07-09}}</ref><ref>{{Citeer web
}}</ref><ref>{{Citeer web
| id = PMID 2462183
| id = PMID 2462183
| url= http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2462183
| url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2462183
| last=Neher
| last=Neher
| first=E
| first=E
Regel 62: Regel 62:
| periodical=Neuroscience
| periodical=Neuroscience
| pages=727-34
| pages=727-34
|archiefurl=https://web.archive.org/web/20190714050324/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2462183|archiefdatum=2019-07-14}}</ref><ref>{{Citeer web
}}</ref><ref>{{Citeer web
| id = PMID 567789
| id = PMID 567789
| url= http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/567789
| url= https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/567789
| last=Neher
| last=Neher
| first=E
| first=E
Regel 78: Regel 78:
| periodical=Pflugers Arch.
| periodical=Pflugers Arch.
| pages=219-28
| pages=219-28
}}</ref> Neher begon het werk aan deze techniek toen hij als promovendus werkzaam was in het laboratorium van [[Charles F. Stevens]] aan de Universiteit van Washington. Toen Stevens naar Yale ging volgde Neher hem, terwijl hij zijn samenwerking met Sakmann in stand hield.
|archiefurl=https://web.archive.org/web/20200515202655/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/567789|archiefdatum=2020-05-15}}</ref> Neher begon het werk aan deze techniek toen hij als promovendus werkzaam was in het laboratorium van [[Charles F. Stevens]] aan de Universiteit van Washington. Toen Stevens naar Yale ging volgde Neher hem, terwijl hij zijn samenwerking met Sakmann in stand hield.


De patch-clamptechniek berust op het aanbrengen van een micropipet op een laagje ("patch") membraan onder lichte zuigkracht. Door deze zuiging hecht het membraanoppervlak zich sterk aan de top van de micropipet. Daarna is het mogelijk om bij een vast ingestelde ("clamp") membraanpotentiaal alleen dat stroompje te meten die door de afzonderlijk ionkanalen van het membraanlaagje loopt.
De patch-clamptechniek berust op het aanbrengen van een micropipet op een laagje ("patch") membraan onder lichte zuigkracht. Door deze zuiging hecht het membraanoppervlak zich sterk aan de top van de micropipet. Daarna is het mogelijk om bij een vast ingestelde ("clamp") membraanpotentiaal alleen dat stroompje te meten die door de afzonderlijk ionkanalen van het membraanlaagje loopt.
Regel 93: Regel 93:
== Externe links ==
== Externe links ==
* [http://nobelprize.org/medicine/laureates/1991/neher-autobio.html Nobel autobiography]
* [http://nobelprize.org/medicine/laureates/1991/neher-autobio.html Nobel autobiography]
* [http://neurotree.org/neurotree/tree.php3?pid=1206 Scientific genealogy]
* [https://neurotree.org/neurotree/tree.php3?pid=1206 Scientific genealogy]
* [http://www.vega.org.uk/video/programme/40 Freeview video 'An Interview with Erwin Neher' by the Vega Science Trust]
* [https://web.archive.org/web/20160508001524/http://www.vega.org.uk/video/programme/40 Freeview video 'An Interview with Erwin Neher' by the Vega Science Trust]
* [http://www.cumc.columbia.edu/horwitz/ The Official Site of Louisa Gross Horwitz Prize]
* [https://www.cumc.columbia.edu/horwitz/ The Official Site of Louisa Gross Horwitz Prize]


{{Appendix}}
{{Appendix}}
{{Bibliografische informatie}}
{{Navigatie winnaars van de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde}}
{{Navigatie winnaars van de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde}}


Regel 103: Regel 104:
[[Categorie:Duits bioloog]]
[[Categorie:Duits bioloog]]
[[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde]]
[[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde]]
[[Categorie:20e-eeuws medicus]]
[[Categorie:20e-eeuws bioloog]]

Huidige versie van 2 jul 2023 om 17:52

Nobelprijswinnaar  Erwin Neher
20 maart 1944
Erwin Neher in 2007
Geboorteland Duitsland
Geboorteplaats Landsberg am Lech
Nobelprijs Fysiologie of Geneeskunde
Jaar 1991
Reden Voor het ontwikkelen van de patch-clamptechniek.
Samen met Bert Sakmann
Voorganger(s) Joseph Murray
Edward Donnall Thomas
Opvolger(s) Edmond H. Fischer
Edwin Krebs
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Erwin Neher (Landsberg am Lech, 20 maart 1944) is een Duits biofysicus en Nobelprijswinnaar.

Erwin Neher is de zoon van Franz Xaver Neher en Elisabeth Pfeiffer Neher.[1] Hij genoot zijn middelbareschoolopleiding aan het Maristenkolleg Gymnasium in Mindelheim. Hij studeerde van 1963 tot 1966 natuurkunde aan de Technische Universiteit München. In 1966 kreeg hij een studiebeurs om te gaan studeren in de Verenigde Staten. Hij bracht een jaar door aan de Universiteit van Wisconsin-Madison, alwaar hij een Master haalde in biofysica. Hij promoveerde in 1970 in de fysica aan de Technische Universiteit van München. Vervolgens was hij werkzaam aan het Max Planck Instituut in München en Göttingen.

Vanaf 1975 was Neher onderzoeksassistent bij de faculteit fysiologie aan de Yale-universiteit, maar een jaar later, in 1976, keerde hij terug naar het Max Planck Instituut in Göttingen, waar hij de rest van wetenschappelijke carrière aan verbonden bleef. In 1983 werd hij er benoemd tot directeur van de afdeling membraanbiofysica en in 1987 werd hij er ere-hoogleraar.

Samen met Bert Sakmann won hij in 1991 de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde. De twee kregen de prijs voor hun ontwikkeling van de patch-clamptechniek, die aan kon tonen dat er ionkanalen bestaan in het celmembraan, en welke het mogelijk maakte om hun eigenschappen te bestuderen.[2][3][4][5] Neher begon het werk aan deze techniek toen hij als promovendus werkzaam was in het laboratorium van Charles F. Stevens aan de Universiteit van Washington. Toen Stevens naar Yale ging volgde Neher hem, terwijl hij zijn samenwerking met Sakmann in stand hield.

De patch-clamptechniek berust op het aanbrengen van een micropipet op een laagje ("patch") membraan onder lichte zuigkracht. Door deze zuiging hecht het membraanoppervlak zich sterk aan de top van de micropipet. Daarna is het mogelijk om bij een vast ingestelde ("clamp") membraanpotentiaal alleen dat stroompje te meten die door de afzonderlijk ionkanalen van het membraanlaagje loopt.

In 1986 won hij de Louisa Gross Horwitz Prize van de Columbia-universiteit, samen met Bert Sakmann. In 1987 kreeg hij de Leibnizprijs van de Deutsche Forschungsgemeinschaft.

Neher is nu directeur van het Max Planck Institute for Biophysical Chemistry in Göttingen, en hoofd van het departement membraan-biofysica. Hij is tevens professor aan de Georg-August-Universität Göttingen.

  • Elektronische Messtechnik in der Physiologie. Berlin, New York, Springer-Verlag, 1974.
  • Single-channel recording / edited by Bert Sakmann and Erwin Neher. New York : Plenum Press, c1983. ISBN 0-306-41419-8
  • Single-channel recording / edited by Bert Sakmann and Erwin Neher. 2nd ed. New York : Plenum Press, c1995. ISBN 0-306-44870-X
[bewerken | brontekst bewerken]