Wondroos: verschil tussen versies

Wondroos
	Erysipelas
Synoniemen
Nederlands	belroos
Coderingen
ICD-10	A46.0
ICD-9	035
DiseasesDB	4428;
MedlinePlus	000618;
eMedicine	derm/129;
Portaal	Geneeskunde

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Huidige versie van 3 mrt 2023 om 11:30

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Wondroos^[1], belroos^[2] of erysipelas^[1] is een acute ontsteking van de diepe lagen van de huid (dermis) en het onderhuidse weefsel (subcutis). Het wordt gekenmerkt door een scherp begrensde vuurrode en gezwollen huid, pijn, hoge koorts met koude rillingen, vermoeidheid, duizeligheid, flauwte, hoofdpijn en soms braken. Voorkeursplaatsen zijn de onderbenen en het gelaat (rond het oor). In de volksmond wordt deze aandoening ook wel 'het vuur' genoemd.

Oorzaak

De verwekker is meestal Streptococcus pyogenes. Deze bacterie kan gekweekt worden uit de huidbeschadiging en uit het vocht dat vrijkomt uit de blaasjes op de ontstoken plek. Hierbij kan gemakkelijk kruisbesmetting optreden, overdracht van de bacterie via een tussenpersoon naar een derde.

In de meeste gevallen ontstaat de ziekte vanuit een onbeduidend wondje, bijvoorbeeld een kloofje tussen de tenen bij zwemmerseczeem, een insectenbeet of een schimmelinfectie. Het wondje wordt dan door de bacterie benut als toegangsweg (porte d'entrée) naar het lichaam.

Mensen met een gestoorde veneuze afvoer of lymfoedeem hebben een vergrote kans op het krijgen van huiddefecten en dus op het krijgen van wondroos. Dit geldt ook voor mensen die al een keer wondroos hebben gehad.

Mogelijke complicaties bij wondroos zijn: onderhuidse abcessen, necrotiserende fasciitis, nierontsteking (nefritis) en bloedvergiftiging (sepsis).

Behandeling

Het is zaak zo snel mogelijk te starten met een gerichte antibiotische therapie. In bijzondere situaties is een ziekenhuisopname noodzakelijk waarbij penicilline wordt toegediend via een infuus. De opname duurt een aantal dagen.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

RIVM over Streptococcus pyogenes

↑ ^a ^b ^c Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). Pinkhof Geneeskundig woordenboek (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
↑ Wondroos of belroos. Medicinfo encyclopedie. Geraadpleegd op 14 augustus 2020.

[Pinkhof2012-1] Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). Pinkhof Geneeskundig woordenboek (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

[2] Wondroos of belroos. Medicinfo encyclopedie. Geraadpleegd op 14 augustus 2020.

[1]

[2]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{{Gesproken Wikipedia medium|Nl-Wondroos-article.ogg}}
 {{Disclaimer medisch lemma}}
 {{Infobox aandoening
 | naam           = Wondroos
 | latijn         = Erysipelas
+| Latijn1        =
+| Oudgrieks1     =
+| Nederlands1    = belroos<ref name="Pinkhof2012"/>
 | afbeelding     = erysipel.JPG
 | caption        =
@@ Regel 18: / Regel 18: @@
 | MeshID         =
 }}
+'''Wondroos'''<ref name="Pinkhof2012">Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). ''Pinkhof Geneeskundig woordenboek'' (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.</ref>, '''belroos'''<ref>{{Citeer web|url=https://encyclopedie.medicinfo.nl/wondroos-of-belroos-erysipelas|titel=Wondroos of belroos|bezochtdatum=14 augustus 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=Medicinfo encyclopedie|taal=nl}}</ref> of '''erysipelas'''<ref name="Pinkhof2012"/> is een acute [[ontsteking (geneeskunde)|ontsteking]] van de diepe lagen van de [[huid]] (''[[dermis]]'') en het onderhuidse [[Weefsel (biologie)|weefsel]] (''[[subcutis]]''). Het wordt gekenmerkt door een scherp begrensde vuurrode en gezwollen huid, [[pijn]], hoge [[koorts]] met [[koude rilling]]en, [[vermoeidheid]], [[duizeligheid]], flauwte, [[hoofdpijn]] en soms [[Braken (lichaamsfunctie)|braken]]. Voorkeursplaatsen zijn de onderbenen en het gelaat (rond het oor). In de volksmond wordt deze aandoening ook wel 'het vuur' genoemd.
-'''Wondroos''',<ref name="Pinkhof2012">Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). ''Pinkhof Geneeskundig woordenboek'' (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.</ref> '''belroos'''<ref name="Pinkhof2012"/> of '''erysipelas'''<ref name="Pinkhof2012"/> is een acute [[ontsteking (geneeskunde)|ontsteking]] van de diepe lagen van de [[huid]] (''[[dermis]]'') en het onderhuidse weefsel (''[[subcutis]]''). Het wordt gekenmerkt door een scherp begrensde vuurrode en gezwollen huid, [[pijn]], hoge [[koorts]] met [[koude rilling]]en, [[vermoeidheid]], [[duizeligheid]], flauwte, [[hoofdpijn]] en soms [[Braken (lichaamsfunctie)|braken]]. Voorkeursplaatsen zijn de onderbenen en het gelaat (rond het oor).
 == Oorzaak ==
-De verwekker is meestal ''[[Streptococcus pyogenes]]''. Deze bacterie kan uit de huidbeschadiging en uit het vocht dat vrij komt uit de blaasjes op de ontstoken plek gekweekt worden. Dat kan gemakkelijk leiden tot ''[[kruisbesmetting]]'', overdracht van de [[bacterie]] via een tussenpersoon naar een derde.
+De verwekker is meestal ''[[Streptococcus pyogenes]]''. Deze bacterie kan gekweekt worden uit de huidbeschadiging en uit het vocht dat vrijkomt uit de blaasjes op de ontstoken plek. Hierbij kan gemakkelijk ''[[kruisbesmetting]]'' optreden, overdracht van de [[bacterie]] via een tussenpersoon naar een derde.
-In de meeste gevallen ontstaat de ziekte na een onbeduidend wondje te hebben gehad, bijvoorbeeld een kloofje tussen de tenen bij [[zwemmerseczeem]], een insectenbeet of een [[schimmelinfectie]]. Hierdoor ontstaat voor de bacteriën een toegangsweg (''porte d'entrée'') naar het lichaam.
+In de meeste gevallen ontstaat de ziekte vanuit een onbeduidend wondje, bijvoorbeeld een kloofje tussen de tenen bij [[zwemmerseczeem]], een [[insectenbeet]] of een [[schimmelinfectie]]. Het wondje wordt dan door de bacterie benut als toegangsweg ([[porte d'entrée]]) naar het lichaam.
-Mensen met een gestoorde [[ader (medisch)|veneuze]] afvoer en/of [[lymfoedeem]], of mensen die al een keer wondroos hebben gehad, hebben een grotere kans op het krijgen van huiddefecten en dus op het (opnieuw) krijgen van wondroos.
+Mensen met een gestoorde [[ader (medisch)|veneuze]] afvoer of [[lymfoedeem]] hebben een vergrote kans op het krijgen van huiddefecten en dus op het krijgen van wondroos. Dit geldt ook voor mensen die al een keer wondroos hebben gehad.
-Mogelijke complicaties bij wondroos zijn: onderhuidse abcessen, '[[necrotiserende fasciitis]]', nierontsteking ('[[nefritis]]') en bloedvergiftiging ('[[Bloedvergiftiging|sepsis]]').
+Mogelijke complicaties bij wondroos zijn: onderhuidse [[Abces|abcessen]], [[necrotiserende fasciitis]], nierontsteking ([[nefritis]]) en bloedvergiftiging ([[Bloedvergiftiging|sepsis]]).
 == Behandeling ==
-Het is zaak zo snel mogelijk te starten met een gerichte [[antibioticum|antibiotische therapie]], meer in het bijzonder het toedienen van [[penicilline]] via een [[infuus]]. Ziekenhuisopname blijkt altijd noodzakelijk en duurt minstens een zestal dagen.
+Het is zaak zo snel mogelijk te starten met een gerichte [[antibioticum|antibiotische therapie]]. In bijzondere situaties is een ziekenhuisopname noodzakelijk waarbij [[penicilline]] wordt toegediend via een [[infuus]]. De opname duurt een aantal dagen.
 == Zie ook ==
 * [[Cellulitis (medisch)]]
+* [[Erysipeloïd]]
+{{Appendix|2=
-== Externe link ==
-[http://www.rivm.nl/Bibliotheek/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/LCI_richtlijnen/LCI_richtlijn_Groep_A_streptokokkeninfectie RIVM over ''Streptococcus pyogenes'']
+* [https://web.archive.org/web/20120810024740/http://www.rivm.nl/Bibliotheek/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/LCI_richtlijnen/LCI_richtlijn_Groep_A_streptokokkeninfectie RIVM over ''Streptococcus pyogenes'']
+----
+<references />
+}}
+{{Gesproken Wikipedia klein|Nl-Wondroos-article.ogg|41434497}}
-==Literatuurverwijzingen==
-{{References}}
 [[Categorie:Huidaandoening]]