baars
- baars
- In de betekenis van ‘stekelvinnige riviervis’ voor het eerst aangetroffen in 1240.[1]
- [A] erfwoord: Middelnederlands ba(e)rse, ontwikkeld uit Oergermaans *barsaz, bij Indo-Europees *bʰors-o-, afleiding van *bʰers- ‘spits’, waarvoor zie borstel [2] [3] [4]
Evenals Nederduits Boors, Duits Barsch en Fries bears, alle ‘baars’, en met grammatische wisseling Oudnoords barr ‘dennennaald’.[5] - [B] erfwoord: Vroegnieuwnederlands bardse, aanpassing van Middelnederlands ba(e)rde ‘brede bijl’ (als in bardezaan, hellebaard).[6] Evenals Oudsaksisch barda, Duits Barte ‘brede bijl, aks’ en misschien Oudnoords barða ‘strijdbijl’.
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | baars | baarzen |
verkleinwoord | baarsje | baarsjes |
[A] de baars m
- (straalvinnigen) Perca fluviatilis , roofvis met rode stekelvinnen, die voorkomt in zoetwater
- ▸ We konden natuurlijk op baars gaan vissen bij de steiger. Maar de baarzen waren tamelijk klein, ze zagen eruit als Oostzeeharing wanneer je ze had gefileerd. Om een maaltijd met baars bij elkaar te krijgen, moesten we er vijftien, twintig vangen, ook als we er alleen met oma en Frau Gisela waren.[7]
- echte baarzen, baarsvissen, baarsachtigen, stekelvinnigen, beenvissen, straalvinnigen, beenvisachtigen, chordadieren, dieren
- Amerikaanse gele baars, Amerikaanse zeebaars, Argentijnse zeebaars, Australische grootoogbaars, bastaardbaars, blauwbaars, blauwe rifbaars, blauwe torpedobaars, bloedrode juweelbaars, breedbekbaars, bruine tandbaars, diepwaterkardinaalbaars, diepzeeroodbaars, donkere reuzentandbaars, driedoornige stekelbaars, dwergzonnebaars, Europese zeebaars, forelbaars, gestreepte vlaggebaars, gestreepte zeebaars, gevlekte reuzentandbaars, gevlekte zeebaars, gewone hamletbaars, glasoogbaars, gordelkardinaalbaars, gouden kardinaalbaars, grijze zeebaars, groene zonnebaars, grombaars, hapuku-wrakbaars, indigo hamletbaars, Indische grootoogbaars, Japanse zeebaars, Kaapse roodbaars, kameleontorpedobaars, keizerbaars, kleinbekbaars, kleine roodbaars, kleine zesstrepenzeepbaars, klimbaars, kobaltblauwe dwergbaars, kortvingrootoogbaars, maanstaartjuweelbaars, nassautandbaars, natalbaars, nijlbaars, oranjelijnenkardinaalbaars, Pacifische roodbaars, panterbaars, parelbaars, pauwoogbaars, pelsbaars, pyjamakardinaalbaars, reuzenbaars, rode kardinaalbaars, rode koraalbaars, rode tandbaars, rode vlagbaars, rodezeetandbaars, rodezeewrakbaars, roodbaars, roodborstzonnebaars, roodvlektandbaars, schriftbaars, smalbekbaars, snoekbaars, steenbaars, stekelbaars, tandbaars, tiendoornige stekelbaars, tijgerbaars, tijgerkardinaalbaars, tijgertandbaars, veelstekelbaars, vierdoornige stekelbaars, vijflijnenkardinaalbaars, weduweroodbaars, witte baars, witte steenbaars, witte zaagbaars, wolfskardinaalbaars, wrakbaars, zaagbaars, zandbaars, zandsteenbaars, zandtorpedobaars, zeebaars, zeestekelbaars, zilverbaars, zonnebaars, zwartbandkardinaalbaars, zwarte knorbaars, zwarte zeebaars, zwartgordelkardinaalbaars
- drolbaars, dwergbaars, geitenbaars, goudbaars, grootoogbaars, hamletbaars, hombaars, juweelbaars, kardinaalbaars, keizersbaars, knorbaars, kombaars, koraalbaars, kulbaars, omegabaars, pandbaars, reisbaars, rifbaars, rivierbaars, torpedobaars, victoriabaars, vlagbaars, vlaggenbaars, waterbaars, wolfbaars, zeepbaars, zeilbaars, zwartbaars
- baarsvissen, baarszalmen, blinde baarszalm, blinde baarszalmen
- baarsachtig, baarsdobber, baarsdrijver, baarsfilet, baarshaak, baarskrabber, baarsmousse, baarstuig, baarsvis, baarsvisje, baarsvisser, baarswater, baarsweer, baarszalm
1. stekelvinnige riviervis
- kuipersbijl
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | baars | baarser | baarst |
verbogen | baarse | baarsere | baarste |
partitief | baars | baarsers | - |
baars [8]
baars
- partitief van de stellende trap van baar
- Het woord baars staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "baars" herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
91 % | van de Vlamingen.[9] |
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
- ↑ "baars" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ baars op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Kroonen, Guus, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013; blz. 53
- ↑ baars op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)“Echte Amerikaanse jeans” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044632767
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be