Station Etterbeek

spoorwegstation in België

Station Etterbeek is een NMBS-station en MIVB-tram-/bushalte in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (België), gelegen aan de lijn 161 van Brussel naar Namen. Ondanks de naam ligt het station niet in Etterbeek, maar net over de grens in de gemeente Elsene. Hoewel het station dichter bij het centrum van Elsene dan bij dat van Etterbeek lag, werd het station naar Etterbeek genoemd omdat die plaats in het verleden een hogere status had gehad dan het landelijke "gehucht" Elsene.

Station Etterbeek
Opening 25 september 1880
Sluiting 1992 (goederen)
Telegrafische code MTB
Lijn(en) 26 - 161
Reizigerstellingen[1]
  •  Weekdag
  •  Zaterdag
  •  Zondag
(2022)
6.556
1.007
825
Beheerder NMBS
Architectuur
Type Doorgangsstation
Constructie Maaiveld
Aantal sporen 4
Aantal perronsporen 4
Aantal perrons 3
S-Net
Lijn Richting Volgend station
S 4 Aalst Brussel-Luxemburg
S 4 Mechelen Delta
S 5 Mechelen Mouterij
S 5 Geraardsbergen Boondaal
S 8 Oudenaarde Brussel-Luxemburg
S 8 Louvain-la-Neuve Watermaal
S 81 Schaarbeek Brussel-Luxemburg
S 81 Ottignies Bosvoorde
S 9 Landen Mouterij
S 9 Eigenbrakel Boondaal
Aansluitingen
Tramlijn(en)
Buslijn(en)
Ligging
Coördinaten 50° 49′ NB, 4° 23′ OL
Externe link  Stationsinformatie NMBS
Station Etterbeek (Belgisch spoorwegstation)
Station Etterbeek
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer
Zicht op de sporen met een MS08 treinstel
Zicht op de perrons

Sinds 1 maart 2024 zijn de loketten van dit station enkel in de week geopend tussen 7 en 14.15 uur.

Station Etterbeek werd in gebruik genomen op 25 september 1880. In de onmiddellijke nabijheid van station ligt de universiteitscampus van de VUB en die van de ULB (gemeente Elsene), evenals de voormalige Koninklijke Rijkswachtschool, en de voormalige kazernes Luitenant-generaal Baron de Witte de Haelen en Majoor Géruzet.

Kenmerken

bewerken
 
Locatie van het station binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

De vier perrons van station Etterbeek bevinden zich direct ten zuiden van de tunnel onder de Generaal Jacqueslaan, vanwaar ze door middel van overdekte trappenhuizen te bereiken zijn. Het stationsgebouw staat dwars op de sporen, maar uiteraard een niveau hoger.

Station Etterbeek wordt op weekdagen bediend door trein naar Brussel-Zuid, Binche, Louvain-la-Neuve, Aalst, Nivelles, Mechelen (via lijn 26) en Halle (via lijn 26).

In het weekend is er vanuit Brussel slechts eenmaal per uur de S8-trein Brussel-Zuid - Ottignies. Sinds december 2017 is er in het weekend één keer per uur een S5-trein Mechelen - Halle en een S19-trein Nijvel - Brussels Airport-Zaventem - Leuven.

Per tram is station Etterbeek te bereiken met de lijnen 7 en 25 van de grote ring. Verder stopt de drukke buslijn 95 aan het kruispunt van de Generaal Jacqueslaan en Kroonlaan. Aan de VUB-campus (Pleinlaan) stoppen ook een paar buslijnen van De Lijn en de TEC.

Geschiedenis

bewerken

Het kleine witte gebouw in eclectische stijl op perron 4 werd gebouwd na de opening van de lijn Brussel - Tervuren, tussen 1877 en 1882. De plannen van het station werden voorgesteld op 21 juni 1879 en werden goedgekeurd op 19 juli in hetzelfde jaar. Het station werd geopend op 25 september 1880 voor passagiers, en op 15 oktober 1881 voor goederen.[2]

De lijn Brussel - Tervuren was bedoeld als een voorstadsmetro naar Frans model. Initieel was Etterbeek een landelijke gemeente. Dit veranderde sterk met de aanleg van de Rolinkazerne en het oefenplein. Het station werd voornamelijk gebruikt als militair station voor troepen. Hiervoor liepen de peronnen aan het noordelijke einde tot aan de Ruiterijlaan.

In 1906 werd het eerste station vervangen door een nieuw station, gelegen op de nieuwe ringlanen. De monumentale aanblik van het station moest de prestige van deze ringlanen bevestigen. Dit gebouw werd gebouwd met twee tunnels voor de sporen en een sokkel in neo-Vlaamse renaissancestijl. Het werd in gebruik genomen in 1906.

Dit laatste gebouw werd beschadigd in 1943 tijdens een bombardement.Het bleef in gebruik tot de jaren 1950, toen besloten werd om het stationsgebouw van 1906 en de lijn Brussel - Tervuren af te breken. Op het einde van de jaren 1950 beslist de NMBS om de huidige lokettenzaal te bouwen.

Toekomst

bewerken

Er zijn plannen om van het station het vierde belangrijkste station van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te maken. In het kader hiervan plant men een renovatie van het station van 2017.[3] Daarnaast circuleren al langer plannen voor een voetgangersbrug van het station, over de Pleinlaan, naar de VUB-campus. Er werd een architectuurwedstrijd gehouden en eind 2021 werd het winnende ontwerp geselecteerd, dat het station in een moderne gedaante wil herbouwen.[4]

In 2013 pleitte de rector van de VUB voor een naamswijziging van het station van "Etterbeek" naar "Universiteit/Université" of "VUB/ULB". Een gelijkaardige naamswijziging werd eerder al uitgevoerd voor de MIVB tramhalte Tweede Lanciers (nu 'VUB').[5]

Treindienst

bewerken
Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 17 Intercity (NMBS) Brussels Airport-ZaventemBrussel-LuxemburgEtterbeekNamenDinant Rijdt in het weekend tussen Brussel-Zuid en Dinant.
S 4 GEN (NMBS) AalstBrussel-SchumanEtterbeekMechelen Rijdt alleen op werkdagen.
S 5 GEN (NMBS) [ Geraardsbergen – ] EdingenHalleEtterbeekBrussel-SchumanVilvoordeMechelen Rijdt in de spits van/naar Geraardsbergen. Rijdt in het weekend tussen Halle en Mechelen.
Rijdt tijdens de vakantieperiode 1x/u enkel tussen Halle en Mechelen.
S 8 GEN (NMBS) ZottegemBrussel-ZuidBrussel-SchumanEtterbeekOttigniesLouvain-la-Neuve Rit naar Zottegem rijdt niet in het weekend. Een rit rijdt dagelijks tussen Brussel-Zuid - Ottignies. Een rit rijdt dagelijks tussen Ottignies - Louvain-la-Neuve.
S 9 GEN (NMBS) LandenLeuvenBrussel-SchumanEtterbeekNijvel Rijdt alleen op werkdagen.
S 19 GEN (NMBS) [ Leuven – ] Brussels Airport-ZaventemBrussel-LuxemburgEtterbeekEigenbrakelNijvelCharleroi-Centraal Rijdt in het weekend tussen Leuven en Nijvel.
S 81 GEN (NMBS) SchaarbeekBrussel-SchumanEtterbeekOttignies Rijdt enkel tijdens de spits tijdens het schooljaar

Reizigerstellingen

bewerken

De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[6]

Tabel: aantal instappende reizigers station Etterbeek
Weekdag Zaterdag Zondag
1977 3 520 364 233
1978 3 316 364 212
1979 3 473 251 190
1980 3 535 303 159
1981 3 400 198 174
1982 3 490 261 154
1983 2 930 298 154
1984 2 270 187 149
1985 2 091 174 135
1986 1 880 217 123
1987 1 929 362 235
1988 2 451 220 113
1989 2 357 264 185
1990 1 260 70 59
1991 2 345 201 377
1992 2 025 203 127
1993 2 807 207 115
1994 2 651 276 188
1995 2 792 321 195
1996 3 119 285 138
1997 3 106 345 191
1998 3 633 327 2
1999 3 734 338 3
2000 3 810 409 3
2001 4 811 640 504
2002 4 675 578 247
2003 4 922 402 276
2004 5 233 370 249
2005 5 738 510 378
2006 6 026 429 262
2007 5 565 344 223
2008 - - -
2009 5 091 457 300
2010 - - -
2011 - - -
2012 4 645 433 306
2013 4 621 376 211
2014 4 766 399 269
2015 4 894 365 311
2016 5 450 242 218
2017 6 681 382 323
2018 7 536 791 564
2019 7 924 819 693
2020 4 264 819 767
2021 - - -
2022 6 556 1 007 825
2023 6 658 894 698

Tram en bus

bewerken

MIVB-Tramlijnen

bewerken
    7 - Heizel - Vanderkindere
    25 - Rogier - Boondaal station

MIVB-buslijnen

bewerken
    95 - Beurs - Wiener

De Lijn/TEC-buslijnen (VUB-campus)

bewerken
    341 - Etterbeek station - Ottenburg - Waver (De Lijn)
    343 - Etterbeek station - Hoeilaart - Maleizen (De Lijn)
    348 - Etterbeek station - Maleizen - Terhulpen (De Lijn)
    349 - Etterbeek station - Huldenberg - Ottenburg (De Lijn)
    Conforto - Etterbeek station - Waver - Louvain-la-Neuve (TEC, snelbus)

Plaatsen en straten in de omgeving

bewerken

Zie ook

bewerken
Zie de categorie Etterbeek station van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.