Station Amsterdam Bijlmer ArenA

metro- en spoorwegstation in Amsterdam, Nederland

Station Amsterdam Bijlmer ArenA is een trein- en metrostation in het stadsdeel Zuidoost in Amsterdam. De precieze naam van het treinstation is Amsterdam Bijlmer ArenA en van het metrostation Station Bijlmer ArenA.

Amsterdam Bijlmer ArenA
Station Amsterdam Bijlmer ArenA
Treinvervoerder(s) NS, Arriva
Afkorting Asb
Opening 24 mei 1971 (eerste station)
28 maart 1976 (tweede station)
17 november 2007 (huidig station)
Reizigers 24.761 (2023)[1]
Stationsbouw
Architect(en) Nicholas Grimshaw
Constructie Viaductstation
Perrons 4 (trein)
Perronsporen 6 (trein)[2]
Spoorlijn(en)
LijnRichtingVolgend station

Amsterdam CentraalDuivendrecht
Emmerich-EltenAmsterdam Holendrecht

Amsterdam RAIAmsterdam RAI
Amsterdam Bijlmer ArenAEindpunt

Spoorlijn(en) Rhijnspoorweg
Utrechtboog
Metrostation
Metrovervoerder GVB
Constructie Viaductstation
Perrons 1
Perronsporen 2
Metro
LijnRichtingVolgend station

IsolatorwegStrandvliet
GeinBullewijk

Centraal StationStrandvliet
GeinBullewijk

Tram en/of bus
Busvervoerder Connexxion, EBS, GVB, Keolis Nederland, Syntus Utrecht
Stadsbus GVB: 44 | 47 | 49 | 66
Streekbus Syntus Utrecht: 120 & 126
Connexxion: 171
Spitsbus Connexxion: 200 | 255 | 271
EBS: 276 t/m 278
R-net Connexxion:  300  &  356 
Keolis:  330 
EBS: 370
Nachtbus Syntus Utrecht: N26
Connexxion: N30
GVB: N85 t/m N87
Ligging
Plaats Amsterdam
Coördinaten 52° 19′ NB, 4° 57′ OL
Externe link  NS-stationsinformatie
Station Amsterdam Bijlmer ArenA (Randstad)
Station Amsterdam Bijlmer ArenA
Locatie van het station
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer
Amsterdam

Het station bevindt zich tussen het Hoekenrodeplein aan de oostkant met daarachter het winkelcentrum Amsterdamse Poort en het Hoogoordplein en de ArenA Boulevard aan de westkant met de Johan Cruijff ArenA, de AFAS Live (voorheen Heineken Music Hall), Ziggo Dome en Pathé Arena.

Het station is een gezamenlijk ontwerp van het Britse architectenbureau Grimshaw Architects (architect Neven Sidor) en Arcadis Architecten (architect Jan van Belkum). De constructies, technische installaties en spoorinfrastructuur zijn een ontwerp van Arcadis. De bouw heeft € 150 miljoen gekost.

Geschiedenis

bewerken

Eerste station

bewerken
 
Opening eerste station in 1971

Station Bijlmer werd op 24 mei 1971 geopend als een eenvoudige (tijdelijke) halte langs de daar nog laaggelegen spoorlijn Amsterdam - Utrecht. Het station had houten perrons, een baileybrug over de sporen, een houten keet voor de kaartverkoop en een fietsenstalling. Er stopte elk halfuur een trein in beide richtingen. Bus 57 verbond het toen nog afgelegen station met de rest van de wijk.

Tweede station

bewerken
 
Tweede station in aanbouw in 1976

Op 26 maart 1976 werd de hooggelegen spoorbaan langs de Bijlmer in gebruik genomen met een nieuw station Amsterdam Bijlmer. Dit station lag ten oosten van het oude station en kreeg vier sporen: twee voor de trein en daartussen twee voor de metro die op 14 oktober 1977 werd geopend. Er was voor elk van beide richtingen een perron met aan de ene zijde het treinspoor en aan de andere zijde het metrospoor, waardoor een cross-platform-overstap tussen trein en metro mogelijk was.

De metrolijn naar Holendrecht (verlengd in 1982 naar Gein; thans lijn 54) kreeg hier een halte. Sinds juni 1997 heeft ook lijn 50 (Isolatorweg – Gein) hier een halte.

Het bijzondere aan dit station was dat dit destijds het enige NS-station in Nederland was dat niet door een eigen architect van NS was ontworpen. Station Bijlmer werd als onderdeel van de Oostlijn van de Amsterdamse metro beschouwd en geheel in die stijl ontworpen door de architecten van de metrolijn, Ben Spängberg en Sier van Rhijn.

Het busstation kwam op de Bijlmerdreef op maaiveldniveau aan de oostzijde. Onder meer tijdens de werkzaamheden waarbij de Bijlmerdreef voor het station alsnog halfhoog werd uitgevoerd was het busstation tijdelijk aan de westzijde van het station op de plaats van de oude spoorbaan aan de kant waar nu het huidige busstation ligt. Het station was na de wijziging slechts langs een smal trappetje bereikbaar. Later kwam er een bredere trap en verschenen er diverse winkels. In het begin was er geen NS loket, later kwam er alsnog een loket in een voormalig winkelpand. De Bijlmerdreef verdween langs het station toen in 2000 de werkzaamheden voor het derde station begonnen waarbij het busstation voor zes jaar werd verplaatst naar de Foppingadreef ca. 250 meter oostelijk van het station.

Tijdens en vooral na voetbalwedstrijden in de Amsterdam ArenA werd het station gesloten: omdat te vaak na afloop van een wedstrijd gevaarlijke situaties ontstonden op de overvolle perrons terwijl intercitytreinen deze perrons met 140 km/h passeerden.

Huidig station

bewerken
 
Het huidig station vanaf het perron

Vanaf 2000 werd gebouwd aan het huidige station. Het station moet in korte tijd (na afloop van een voetbalwedstrijd of een concert) zeer veel reizigers kunnen verwerken, het station is daarom ruim opgezet en er zijn op de (meeste) perrons drie roltrappen. Verder hebben metro's en treinen op dit station aparte en bredere perrons zodat treinmachinisten van passerende intercity's na afloop van een wedstrijd geen rekening hoeven te houden met de vele reizigers op het metro-eilandperron. De andere redenen voor de uitbreiding van het aantal perrons waren de nieuwe rechtstreekse verbinding naar Schiphol via de Utrechtboog en de verdubbeling van het aantal sporen tussen Bijlmer ArenA en station Utrecht Centraal van twee naar vier in dezelfde periode. De bouw was een gecompliceerde aangelegenheid omdat het trein- en metroverkeer tijdens de bouw moest doorrijden afgezien van een aantal weekeinden. Men bouwde aan weerszijden van het oude station eerst het gedeelte aan de westzijde bij en daarna het gedeelte aan de oostzijde. Daarna kon in verschillende fases het oude station worden afgebroken en vervangen door het nieuwe gedeelte. Hierbij waren verschillende tijdelijke situaties van kracht waarbij de metrosporen in fases tijdelijk werden verlegd over al gereed zijnde NS sporen en men daardoor ruimte kreeg voor de aanleg van het nieuwe metroperron.

De Utrechtboog is in gebruik genomen in maart 2006. In december 2006 is een vernieuwd busstation geopend.

Per 10 december 2006 is met het ingaan van de dienstregeling 2007 de naam van het station gewijzigd in Amsterdam Bijlmer ArenA. Het was de bedoeling dat op dat moment ook alle zes treinsporen in gebruik genomen zouden worden. Tot 25 april 2007 gold er voor de stoptreinen een aangepaste dienstregeling tussen Amsterdam en Utrecht. Met het gereedkomen van alle sporen kon de dienstregeling volgens oorspronkelijk plan worden gereden. De intercity's Schiphol Airport - Amsterdam Zuid - Utrecht Centraal stoppen allen te Amsterdam Bijlmer ArenA. De intercity's Amsterdam Centraal - Amsterdam Amstel - Utrecht Centraal stoppen hier gebruikelijkerwijs niet overdag.

Op 17 november 2007 is het nieuwe station Amsterdam Bijlmer ArenA door toenmalig Prinses Máxima officieel geopend. 24 april 2008 werd het uitgeroepen tot het BNA Gebouw van het Jaar 2008.

Trein- en metrostation

bewerken

Het station heeft in totaal acht sporen. Van die acht sporen zijn er twee voor de metro (sporen 4 en 5) (aan weerszijden van een apart metroperron), en twee sporen (sporen 2 en 7) sluiten aan op de Utrechtboog richting Amsterdam Zuid en Schiphol.

westzijde:
ArenA Boulevard met Johan Cruijff ArenA, Pathé Arena, AFAS Live en Ziggo Dome
 
Plattegrond van perrons en sporen
oostzijde:
Hoekenrodeplein met horeca en hotel, winkelcentrum Amsterdamse Poort
Spoor Gebruik
1 voor doorgaande treinen vanuit Utrecht Centraal, gaande in de richting van Amsterdam Centraal. Alleen 's avonds na 19:30 (ma-vr) of 23:00 (weekend) of tijdens hele drukke evenementen in de omgeving stoppen hier treinen.
2 treinen die via de Utrechtboog naar Amsterdam Zuid en Schiphol gaan.
3 treinen vanuit Utrecht Centraal en Rotterdam Centraal, gaande in de richting Amsterdam Centraal.
- metro richting Amsterdam Centraal (54) en Isolatorweg (50).
- metro richting Gein (50 en 54).
6 treinen vanuit Amsterdam Centraal, gaande in de richting Rotterdam Centraal en Utrecht Centraal.
7 treinen komend van de Utrechtboog, gaande in de richting Utrecht Centraal.
8 voor doorgaande treinen vanuit Amsterdam Centraal, gaande in de richting van Utrecht Centraal. Alleen 's avonds na 19:30 (ma-vr) of 23:00 (weekend) of tijdens hele drukke evenementen in de omgeving stoppen hier treinen.

Het is een station met poortjes. Er was een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied voor de twee vervoerders NS als GVB. De afscheiding van het buitengebied was in de hal. In 2011 zijn er aparte OV-chipkaartgebieden per perron gekomen. Er is geen NS loket maar wel een GVB loket.

Aan de zuidzijde van het metroperron bevinden zich noodtrappen. Bij de treinperrons bevinden deze zich aan de noordzijde.

Treinen

bewerken

De volgende treinseries stoppen op dit station:

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
1400 Intercity (NS) Utrecht CentraalAmsterdam Bijlmer ArenAAmsterdam CentraalSchiphol AirportDen Haag HSRotterdam Centraal Nachtnet. De treinserie 21400 voor de trajectverlengingen Rotterdam Centraal – Eindhoven Centraal en Utrecht Centraal – Eindhoven rijden uitsluitend in de nachten volgend op vrijdag en zaterdag. In het eerste deel van de nachten volgend op woensdag en donderdag stopt de trein in Gouda in plaats van Delft. Daarnaast worden bussen ingezet op het traject Rotterdam Centraal – Delft – Den Haag HS.
2900 Intercity (NS) EnkhuizenHoornAmsterdam CentraalAmsterdam Bijlmer ArenAUtrecht Centraal's-HertogenboschEindhoven CentraalWeertRoermondSittardMaastricht Rijdt van maandag t/m donderdag in de vroege ochtend en in de avonduren en rijdt van vrijdag t/m zondag de hele dag en vervangt dan Intercity 3900 tussen Enkhuizen en Amsterdam Centraal en intercity 800 tussen Amsterdam Centraal en Maastricht. Stopt alleen 's avonds na 19:30 (ma-vr) of 23:00 (weekend) in Amsterdam Bijlmer ArenA. Stopt niet in Zaandam.
3100 Intercity (NS) Schiphol AirportAmsterdam Bijlmer ArenAUtrecht CentraalVeenendaal-De KlompEde-WageningenArnhem CentraalNijmegen Rijdt niet na 20:00 uur en in het weekend. Tussen de spitsen wordt er niet tussen Arnhem Centraal en Nijmegen gereden.
3200 Intercity (NS) Arnhem CentraalEde-WageningenUtrecht CentraalAmsterdam Bijlmer ArenAAmsterdam ZuidSchiphol AirportLeiden CentraalDen Haag HSDelftSchiedam CentrumRotterdam Centraal Spitstrein, rijdt alleen van maandag tot en met donderdag.
3500 Intercity (NS) Schiphol AirportAmsterdam Bijlmer ArenAUtrecht Centraal's-HertogenboschEindhoven CentraalHelmondVenlo Wordt in de avonduren en op zondag vervangen door serie 3700. Tussen de spitsen van maandag t/m donderdag en vrijdag de gehele dag tot 20:00 wordt deze serie te Schiphol Airport gekoppeld aan de 2400 van/naar Dordrecht. Rijdt tijdens de late avonduren vanaf 22:00 alleen tussen Schiphol Airport en Utrecht Centraal v.v.
3700 Intercity (NS) DordrechtRotterdam CentraalSchiedam CentrumDelftDen Haag HSLeiden CentraalSchiphol AirportAmsterdam ZuidAmsterdam Bijlmer ArenAUtrecht Centraal's-HertogenboschEindhoven CentraalHelmondVenlo Rijdt van maandag t/m donderdag enkel in de avonduren en rijdt van vrijdag t/m zondag vrijwel de hele dag en vervangt dan series 2400 en 3500. Rijdt in de late avond alleen tussen Schiphol Airport en Utrecht Centraal v.v.
4000 Sprinter (NS) UitgeestZaandamAmsterdam CentraalAmsterdam Bijlmer ArenABreukelenWoerdenGoudaRotterdam Centraal
7400 Sprinter (NS) UitgeestZaandamAmsterdam CentraalAmsterdam Bijlmer ArenABreukelenUtrecht CentraalDriebergen-Zeist Rijdt alleen tijdens de brede spitsuren, waarbij net na de ochtendspits en net vóór de middagspits enkel tussen Uitgeest en Utrecht Centraal v.v. wordt gereden.
24400 Intercity (NS) Amsterdam Bijlmer ArenASchiphol AirportLeiden Centraal Nachtnet. Rijdt alleen in de nachten volgend op dinsdag en woensdag.
Nachttrein 32700 Nachttrein (Arriva) MaastrichtSittardRoermondWeertEindhoven Centraal's-HertogenboschUtrecht CentraalAmsterdam Bijlmer ArenAAmsterdam ZuidSchiphol Airport Rijdt alleen in de nacht van vrijdag op zaterdag.
  • Intercity's van en naar Amsterdam Zuid stoppen wel op dit station maar intercity's van en naar Amsterdam Centraal niet. De laatste 4 treinen van treinserie 800 uit Maastricht en de laatste 2 treinen naar Eindhoven stoppen echter wel. De treinen van treinserie 2900 stoppen hier alleen na 19:30 (maandag t/m vrijdag) of 23:00 (weekend). De nachtnettreinen stoppen alleen in de nacht van dinsdag op woensdag.[3]

Metrolijnen

bewerken

Vanaf Bijlmer ArenA rijden metro's van het GVB. Er zijn verbindingen verder Zuidoost in (naar Gein), alsook naar het centrum en Amsterdam-West.

Lijn Route
  Isolatorweg - Station Amsterdam Zuid - Station Bijlmer ArenA - Gein
  Centraal Station - Amstelstation - Station Bijlmer ArenA - Gein

Busstation

bewerken

Station Bijlmer ArenA is het belangrijkste busstation voor Amsterdam-Zuidoost. Streeklijnen uit onder andere Utrecht, Haarlem, Aalsmeer, Purmerend, Edam/Volendam, Mijdrecht en Almere vinden er hun eindpunt/tussenstop, evenals diverse stadsdiensten. Het busstation bevindt zich onder de sporen aan de westzijde.

Het station valt officieel onder het concessiegebied "Stadsvervoer Amsterdam". Het GVB is hier de vervoerder in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam. Het meeste vervoer rond het station wordt dan ook door het GVB geregeld. Doordat station Bijlmer ArenA centraal gelegen is komen er ook buslijnen uit andere concessiegebieden. Het betreft de volgende concessiegebieden:

  • Amstelland-Meerlanden, Connexxion in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam
  • Busvervoer Almere, Keolis Nederland in opdracht van de gemeente Almere
  • Provincie Utrecht, Syntus Utrecht in opdracht van de provincie Utrecht
  • Zaanstreek-Waterland, EBS in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam

Hieronder volgt een overzicht van de buslijnen die station Bijlmer ArenA aandoen (de buslijnen die op de Hoogoorddreef stoppen in plaats van het busstation worden apart vermeld):

Busstation
Lijn Route Vervoerder Platform Opmerkingen
Stadsbus
44 Station Bijlmer ArenA - Station Diemen Zuid - Station Diemen - Diemen Noord GVB E
47 Station Bijlmer ArenA - Gaasperplas - Holendrecht GVB G
49 Station Bijlmer ArenA - Gaasperplas - Station Weesp GVB K Alleen maandag tot en met vrijdag overdag
66 Station Bijlmer ArenA - Diemen - IJburg GVB F
Streekbus
120 Station Bijlmer ArenA - Station Abcoude - Station Breukelen - Maarssen - Utrecht CS Syntus Utrecht H
126 Station Bijlmer ArenA - Vinkeveen - Wilnis - Mijdrecht Centrum Syntus Utrecht H 's Nachts als lijn N26
171 Station Bijlmer ArenA - Amstelveen - Aalsmeer Busstation Connexxion D
200 Gaasperplas → Station Bijlmer ArenA → Schiphol Airport Connexxion n.n.b. Een rit in vroege ochtend
255 Station Bijlmer ArenA - Station Haarlem Connexxion D
271 Gaasperplas → Station Bijlmer ArenA → Aalsmeer FloraHolland Connexxion D Een rit in vroege ochtend
R-net
 300  Station Bijlmer ArenA - Amstelveen - Schiphol - Hoofddorp - Vijfhuizen - Station Haarlem Connexxion A/B 's Nachts als lijn N30
 330  Station Bijlmer ArenA - Muiden - Almere 't Oor - Almere Stad - Almere Buiten Keolis, formule allGo J
 356  Station Bijlmer ArenA - Amstelveen - Badhoevedorp - Station Haarlem Connexxion C
Nachtbus
N26 Amsterdam Leidseplein → Station Bijlmer ArenA → Mijdrecht → Wilnis → Kamerik → Woerden Molenvliet Syntus Utrecht H Nachtversie van lijn 126
N30 Station Bijlmer ArenA - Amstelveen - Schiphol - Hoofddorp - Haarlem - Driehuis - IJmuiden Dennekoplaan Connexxion B Nachtversie van lijn 300
N85 Centraal Station - Rembrandtplein - Amstelstation - Station Bijlmer ArenA - Holendrecht - Gein GVB A/G
N86 Centraal Station (→ Leidseplein) - Wibautstraat - Station Bijlmer ArenA GVB F
N87 Centraal Station - Rembrandtplein - Oost - Diemen - Geinwijk - Station Bijlmer ArenA GVB E
Hoogoorddreef/Atlas
Lijn Route Vervoerder Opmerkingen
M.net spitsbussen
276 Station Holendrecht - Station Bijlmer ArenA - Purmerend P+R N244 EBS
277 Station Holendrecht - Station Bijlmer ArenA - Purmerend Korenstraat EBS
278 Station Holendrecht - Station Bijlmer ArenA - Monnickendam - Edam - Volendam EBS
R-net
370 Station Holendrecht - Station Bijlmer ArenA - Purmerend Tramplein EBS

De spitslijnen rijden in de ochtendspits alleen in de richting Holendrecht. In de avondspits rijden ze alleen in de richtingen Purmerend, Edam en Volendam.

Voorzieningen

bewerken

Op het station zijn verschillende winkels en horecazaken aanwezig, alsmede een toilet en fietsenstallingen.[4] Een loket is niet aanwezig.

Galerij

bewerken

Ontwikkeling aantal reizigers

bewerken

Het aantal door NS vervoerde reizigers (per gemiddelde werkdag) ontwikkelde zich sedert 2019 als volgt:

Jaar Aantal reizigers
2019 32.197
2020 11.325
2021 10.498
2022 20.739
2023 24.761
bewerken
Zie de categorie Station Amsterdam Bijlmer ArenA van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.