Ronde van Zwitserland

De Ronde van Zwitserland (Tour de Suisse) is de naam van twee meerdaagse wielerwedstrijden, een voor mannen en een voor vrouwen, die jaarlijks worden verreden in Zwitserland.

  Ronde van Zwitserland
 
Een voorbijrazend peloton in Zwitserland
Lokale naam Tour de Suisse
Bijnaam de vierde grote ronde
Regio Zwitserland
Periode 3e week van juni
Classificatie
Discipline weg
Type meerdaagse wedstrijd
over bergachtig parcours
Internationale kalender UCI World Tour
Geschiedenis
Eerste editie 1933
Aantal edities 87 (2024)
Eerste winnaar   Max Bulla
Laatste winnaar   Adam Yates
Laatste Bel. winnaar Luc Roosen (1991)
Laatste Ned. winnaar Hennie Kuiper (1976)
Meeste zeges   Pasquale Fornara (4)
Portaal      Wielersport

De wedstrijd voor maan wordt sinds 1933 jaarlijks verreden en vindt plaats in de derde week van juni. Sinds 2005 was de koers onderdeel van de UCI ProTour, vanaf 2011 behoort hij tot de UCI World Tour.

Door zijn vele beklimmingen en haar tijdstip is de Ronde van Zwitserland een belangrijke voorbereiding op de Ronde van Frankrijk. De ronde ondervindt op dat vlak concurrentie van de Dauphiné, een andere meerdaagse World Tour-wedstrijd die ook in juni wordt verreden. De Ronde van Zwitserland is iets langer dan haar Franse tegenhanger en heeft over het algemeen een zwaarder parcours.

Hoewel het grootste deel van de etappes in Zwitserland wordt verreden, wijkt men zo nu en dan ook uit naar het buitenland: Liechtenstein en Oostenrijk worden, zeker de laatste jaren, regelmatig aangedaan.

Na de drie grote rondes wordt de Ronde van Zwitserland vaak gezien als een van de belangrijkste meerdaagse wedstrijden. De Ronde van Zwitserland wordt daarom ook weleens de vierde grote ronde genoemd.

Acht Belgische renners boekten een overwinning in de Ronde van Zwitserland. In 1936 behaalde Henri Garnier de eerste overwinning. In 1971 voegde Georges Pintens daar de tweede aan toe. Eddy Merckx volgde in 1974, Roger De Vlaeminck in 1975, Michel Pollentier in 1977, Paul Wellens in 1978, Wilfried Wesemael in 1979 en in 1991 behaalde Luc Roosen de laatste zege.

De enige Nederlandse overwinning werd in 1976 door Hennie Kuiper behaald.

Opvallend is, dat het slechts zelden voorkomt, dat dezelfde renner in één jaar achtereenvolgens de Ronde van Zwitserland en de Ronde van Frankrijk wint. Tot dusverre slaagden hierin alleen Eddy Merckx (1974) en Egan Bernal (2019) in.

In de editie van 2023 kwam de Zwitserse wielrenner Gino Mäder in de vijfde etappe zwaar ten val. Dit vond plaats in de afdaling van de Albulapas. Een dag later overleed hij aan zijn verwondingen in het ziekenhuis.[1]

Lijst van winnaars

bewerken
1933 ·   Max Bulla
1934 ·   Ludwig Geyer
1935 ·   Gaspard Rinaldi
1936 ·   Henri Garnier
1937 ·   Karl Litschi
1938 ·   Giovanni Valetti
1939 ·   Robert Zimmermann
1940 · niet verreden
1941 ·   Jozef Wagner
1942 ·   Ferdy Kübler
1943-1945 · niet verreden
1946 ·   Gino Bartali
1947 ·   Gino Bartali
1948 ·   Ferdy Kübler
1949 ·   Gottfried Weilenmann
1950 ·   Hugo Koblet
1951 ·   Ferdy Kübler
1952 ·   Pasquale Fornara
1953 ·   Hugo Koblet
1954 ·   Pasquale Fornara
1955 ·   Hugo Koblet
1956 ·   Rolf Graf
1957 ·   Pasquale Fornara
1958 ·   Pasquale Fornara
1959 ·   Hans Junkermann
1960 ·   Alfred Ruegg
1961 ·   Attilio Moresi
1962 ·   Hans Junkermann
1963 ·   Giuseppe Fezzardi
1964 ·   Rolf Maurer
1965 ·   Franco Bitossi
1966 ·   Ambrosio Portalupi
1967 ·   Gianni Motta
1968 ·   Louis Pfenninger
1969 ·   Vittorio Adorni
1970 ·   Roberto Poggiali
1971 ·   Georges Pintens
1972 ·   Louis Pfenninger
1973 ·   José Manuel Fuente
1974 ·   Eddy Merckx
1975 ·   Roger De Vlaeminck
1976 ·   Hennie Kuiper
1977 ·   Michel Pollentier
1978 ·   Paul Wellens
1979 ·   Wilfried Wesemael
1980 ·   Mario Beccia
1981 ·   Beat Breu
1982 ·   Giuseppe Saronni
1983 ·   Sean Kelly
1984 ·   Urs Zimmermann
1985 ·   Phil Anderson
1986 ·   Andy Hampsten
1987 ·   Andy Hampsten
1988 ·   Helmut Wechselberger
1989 ·   Beat Breu
1990 ·   Sean Kelly
1991 ·   Luc Roosen
1992 ·   Giorgio Furlan
1993 ·   Marco Saligari
1994 ·   Pascal Richard
1995 ·   Pavel Tonkov
1996 ·   Peter Luttenberger
1997 ·   Christophe Agnolutto
1998 ·   Stefano Garzelli
1999 ·   Francesco Casagrande
2000 ·   Oscar Camenzind
2001 ·   Lance Armstrong
2002 ·   Alex Zülle
2003 ·   Aleksandr Vinokoerov
2004 ·   Jan Ullrich
2005 ·   Aitor González Jiménez
2006 ·   Koldo Gil*
2007 ·   Vladimir Karpets
2008 ·   Roman Kreuziger
2009 ·   Fabian Cancellara
2010 ·   Fränk Schleck
2011 ·   Levi Leipheimer
2012 ·   Rui Costa
2013 ·   Rui Costa
2014 ·   Rui Costa
2015 ·   Simon Špilak
2016 ·   Miguel Ángel López
2017 ·   Simon Špilak
2018 ·   Richie Porte
2019 ·   Egan Bernal
2020 · niet verreden (coronapandemie)
2021 ·   Richard Carapaz
2022 ·   Geraint Thomas
2023 ·   Mattias Skjelmose
2024 ·   Adam Yates
* In 2006 won oorspronkelijk Jan Ullrich, maar deze verloor zijn zege aan Koldo Gil vanwege een schorsing in een dopingzaak.[2]

Meervoudige winnaars

bewerken
Zeges Renner Jaren
4   Pasquale Fornara 1952, 1954, 1957, 1958
3   Ferdy Kübler 1942, 1948, 1951
  Hugo Koblet 1950, 1953, 1955
  Rui Costa 2012, 2013, 2014
2   Gino Bartali 1946, 1947
  Hans Junkermann 1959, 1962
  Louis Pfenninger 1968, 1972
  Andy Hampsten 1986, 1987
  Beat Breu 1981, 1989
  Sean Kelly 1983, 1990
  Simon Špilak 2015, 2017

Overwinningen per land

bewerken
Zeges Land
23   Zwitserland
19   Italië
8   België
4   Duitsland,   Verenigde Staten
3   Oostenrijk,   Portugal,   Spanje
2   Australië,   Colombia,   Frankrijk,   Ierland,   Rusland,   Slovenië,   Verenigd Koninkrijk
1   Ecuador,   Denemarken,   Kazachstan,   Luxemburg,   Nederland,   Tsjechië

Leiderstruien

bewerken

Voor 2020: Bergklassement: lichtbruin met donkerbruine mouw; puntenklassement: zwart met lichtgrijze mouw.

Vrouwen

bewerken
  Ronde van Zwitserland
Lokale naam Tour de Suisse Féminin
Regio Zwitserland
Periode juni
Classificatie
Discipline weg
Type meerdaagse wedstrijd
over bergachtig parcours
Internationale kalender UCI Women's World Tour
Geschiedenis
Eerste editie 1998
Aantal edities 8 (2024)
Eerste winnaar   Rasa Polikevičiūtė
Laatste winnaar   Demi Vollering
Laatste Ned. winnaar Demi Vollering (2024)
Meeste zeges   Zoelfia Zabirova (2)
Portaal      Wielersport

De Ronde van Zwitserland kende van 1998-2001 ook een vrouweneditie, de Tour de Suisse Féminin, welke in september in vier dagen werden verreden. In 1998, 1999 en 2001 met een proloog en in 2000 met een individuele tijdrit. Na vier edities stopte deze. In 2021, 20 jaar later, werd de wedstrijd weer terug ingevoerd,[3] en telde dat jaar twee etappes. De edities van 2022 en 2023 telden vier etappes, waaronder een indivuduele tijdrit. In 2022 werd deze koers opgenomen op de ProSeries-kalender en in 2023 op de kalender van de UCI Women's World Tour.

De Russin Zoelfia Zabirova zegevierde tweemaal, de Nederlandse Lucinda Brand won in 2022. De Nederlandse Demi Vollering won in 2024. Daarnaast won Vollering ook drie van de vier etappes en het puntenklassement.

Lijst van winnaars

bewerken

1998 ·   Rasa Polikevičiūtė
1999 ·   Zoelfia Zabirova
2000 ·   Zoelfia Zabirova

2001 ·   Kimberly Bruckner
2002-2020 · niet verreden
2021 ·   Elizabeth Deignan

2022 ·   Lucinda Brand
2023 ·   Marlen Reusser
2024 ·   Demi Vollering

Overwinningen per land

bewerken
Overwinningen Land
2   Nederland,   Rusland
1   Litouwen,   Verenigd Koninkrijk,
  Verenigde Staten,   Zwitserland